Dziennik Ustaw - rok 1993, nr 106, poz. 482
| Wydany przez: | Minister Finansów |
| Tytuł aktu: | Obwieszczenie Ministra Finansów z dnia 20 września 1993 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. |
| Status aktu prawnego: | Uchylony |
| Treść aktu prawnego: |  pobierz treść dokumentu |
| Data wydania: | 1993-09-20 |
| Pełna treść dokumentu: Dziennik Ustaw - rok 1993, nr 106, poz. 482 |
Rozdział 1
Podmiot i przedmiot opodatkowania
Art. 1. 1. Ustawa reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób prawnych, zwanych dalej "podatnikami".
2. Przepisy ustawy mają również zastosowanie do jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek nie mających osobowości prawnej.
Art. 2. 1. Przepisów ustawy nie stosuje się do:
1) przychodów z działalności rolniczej, z wyjątkiem dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej,
2) przychodów z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach,
3) przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.
2. Działalnością rolniczą w rozumieniu ust. 1 pkt 1 jest produkcja roślinna i zwierzęca, w tym również produkcja materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcja warzywnicza gruntowa, szklarniowa i pod folią, produkcja roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadownicza, hodowla i produkcja materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcja zwierzęca typu przemysłowego fermowego oraz hodowla ryb.
3. Działami specjalnymi produkcji rolnej są: uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermowa hodowla i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowla i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, hodowla dżdżownic, hodowla entomofagów, hodowla jedwabników, prowadzenie pasiek oraz hodowla i chów innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym.
4. Ilekroć w ustawie jest mowa o gospodarstwie rolnym, oznacza to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów ustawy o podatku rolnym.
5. Minister Finansów w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, w drodze rozporządzenia, określi:
1) okresy przetrzymywania zakupionych zwierząt i roślin, jakie muszą być zachowane, aby przetrzymywanie to uznać za działalność rolniczą w rozumieniu ust. 2,
2) które z wymienionych w ust. 3 rodzajów upraw i hodowli, ze względu na ich rozmiary, nie stanowią działu specjalnego produkcji rolnej.
Art. 3. 1. Podatnicy, jeżeli mają siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.
2. Podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 4. Za terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w rozumieniu ustawy, uważa się również znajdującą się poza morzem terytorialnym wyłączną strefę ekonomiczną, w której Rzeczpospolita Polska na podstawie prawa wewnętrznego i zgodnie z prawem międzynarodowym wykonuje prawa odnoszące się do badania i eksploatacji dna morskiego i jego podglebia oraz ich zasobów naturalnych.
Art. 5. Dochody z udziału w spółce nie będącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy i praw majątkowych opodatkowuje się osobno u każdego wspólnika w stosunku do jego udziału. W braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że udziały wspólników w dochodach są równe.
Art. 6. 1. Zwalnia się od podatku:
1) Skarb Państwa,
2) Narodowy Bank Polski,
3) jednostki budżetowe,
4) fundusze celowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw, chyba że przepisy tych ustaw stanowią inaczej,
5) przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami na podstawie porozumienia lub umowy, chyba że porozumienia te lub umowy stanowią inaczej,
6) gminy i związki gmin w zakresie dochodów własnych.
2. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, nie dotyczy gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych, z wyjątkiem gospodarstw pomocniczych tworzonych przy szkołach, zespołach ekonomiczno-administracyjnych szkół, ochotniczych hufcach pracy, jednostkach wojskowych, jednostkach więziennictwa, zakładach dla nieletnich, internatach, zakładach opiekuńczo-wychowawczych, zakładach opieki zdrowotnej, zakładach pomocy społecznej i parkach narodowych, jeżeli środki z tego zwolnienia zostaną przekazane na:
1) dochody środków specjalnych funkcjonujących w tych jednostkach budżetowych, a celem działalności tych środków specjalnych jest finansowanie poprawy warunków lub wyżywienia w wymienionych jednostkach,
2) zwiększenie środków obrotowych gospodarstw pomocniczych,
3) rachunek finansowania inwestycji z przeznaczeniem na inwestycje gospodarstwa pomocniczego.
Art. 7. 1. Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
2. Dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.
3. Przy ustalaniu dochodu stanowiącego podstawę opodatkowania nie uwzględnia się:
1) przychodów ze źródeł przychodów położonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub za granicą, jeżeli dochody z tych źródeł nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym albo są wolne od podatku,
2) przychodów wymienionych w art. 21 i 22,
3) kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w pkt 1 i 2.
4. Stratę, o której mowa w ust. 2, pokrywa się w równych częściach z dochodu uzyskanego w najbliższych, kolejno po sobie następujących trzech latach podatkowych. Przy ustalaniu straty nie uwzględnia się przychodów i kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 3, a w razie przekształcenia formy prawnej, łączenia lub podziału podmiotów gospodarczych, także straty podmiotów przekształcanych, przejmowanych lub dzielonych, ustalonej na dzień poprzedzający przekształcenie, łączenie lub podział.
Art. 8. 1. Rokiem podatkowym, z zastrzeżeniem ust. 3 i 6, jest okres kolejnych pełnych dwunastu miesięcy.
2. O ile podatnik nie postanowi inaczej i nie zawiadomi o tym właściwego urzędu skarbowego, rokiem podatkowym jest rok kalendarzowy.
3. W razie zmiany roku podatkowego, za pierwszy po zmianie rok podatkowy uważa się okres od pierwszego miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do końca roku podatkowego nowo przyjętego.
4. Zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2, należy dokonać najpóźniej w terminie 30 dni, licząc od dnia zakończenia ostatniego roku podatkowego.
5. Osoby prawne i jednostki organizacyjne, które nie były dotychczas podatnikami w rozumieniu ustawy, dokonują zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2, w terminie do dnia 20 grudnia.
6. Jeżeli z odrębnych przepisów wynika obowiązek zamknięcia ksiąg rachunkowych (sporządzenia bilansu) przed upływem przyjętego przez podatnika roku podatkowego, za rok podatkowy uważa się okres od pierwszego dnia miesiąca następującego po zakończeniu poprzedniego roku podatkowego do dnia zamknięcia ksiąg rachunkowych. W tym przypadku za następny rok podatkowy uważa się okres od dnia otwarcia ksiąg rachunkowych do końca przyjętego przez podatnika roku podatkowego.
Art. 9. 1. Podatnicy są zobowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej, zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający ustalenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i należnego podatku.
2. Jeżeli ustalenie dochodu (straty) w sposób określony w ust. 1 nie jest możliwe, dochód (stratę) ustala się w drodze oszacowania.
3. Minister Finansów, w drodze rozporządzenia, może wprowadzić obowiązek dokonywania spisu z natury niektórych towarów w przypadku zmiany ich ceny.
Art. 10. 1. Dochodem z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód faktycznie uzyskany z tego udziału oraz dochód przeznaczony na powiększenie kapitału zakładowego lub akcyjnego, a w spółdzielniach - na powiększenie funduszu udziałowego.
2. Dochodem z udziału w spółce nie będącej osobą prawną jest dochód wykazany na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg, zmniejszony o dochody wolne od podatku i zwiększony o koszty nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów, zaliczone uprzednio w ciężar kosztów uzyskania przychodów.
Art. 11. 1. Jeżeli podatnik pozostający w związku gospodarczym z osobą mającą siedzibę za granicą tak układa bieg swoich interesów, że nie wykazuje dochodów albo wykazuje dochody mniejsze od tych, jakich należałoby oczekiwać, gdyby wymieniony związek nie istniał, wówczas dochód danego podatnika ustala się bez uwzględnienia obciążeń szczególnych, wynikających z powyższego związku. Jeżeli ustalenie tego dochodu na podstawie ksiąg rachunkowych nie jest możliwe, dochód ustala się w drodze oszacowania.
2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, gdy podatnik wykorzystuje swój związek gospodarczy z osobą, której przysługują szczególne ulgi w podatku dochodowym, albo też wykonując świadczenie dla innego podatnika na warunkach rażąco korzystniejszych i odbiegających od ogólnie stosowanych norm w czasie i miejscu wykonywania świadczenia, przerzuca całość lub część swego dochodu na osobę korzystającą z ulg bądź innego podatnika i wskutek tego nie wykazuje dochodu w takiej wysokości, jakiej należałoby oczekiwać, gdyby wymieniony związek nie istniał lub gdyby wymienione świadczenie nie zostało wykonane.
Rozdział 2
Przychody
Art. 12. 1. Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są:
1) otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe,
2) wartość otrzymanych nieodpłatnych świadczeń oraz przychodów w naturze,
3) wartość, z zastrzeżeniem ust. 4 pkt 8, umorzonych zobowiązań, w tym z tytułu zaciągniętych pożyczek (kredytów),
4) wartość zwróconych wierzytelności, w tym pożyczek (kredytów), które, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 25, zostały odpisane jako nieściągalne lub, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 34, zaliczone do straconych albo na które utworzono rezerwy zaliczone uprzednio do kosztów uzyskania przychodów.
1a. W razie zwrotu części wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 4, przychód ustala się proporcjonalnie do udziału zwróconej części wierzytelności w jej ogólnej kwocie.
2. Przychody w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich z dnia uzyskania przychodu, ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski.
2a. Przychody z tytułu różnic kursowych od własnych środków lub wartości pieniężnych w walutach obcych ustala się jako różnicę między wartością tych środków obliczoną przy zastosowaniu kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodu oraz kursu kupna walut z dnia ich otrzymania albo kursu sprzedaży z dnia nabycia walut, ogłaszanego odpowiednio przez bank dewizowy, z którego usług korzystał podatnik.
3. Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Jeżeli przychody wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich uzyskania i dniem faktycznego otrzymania występują różne kursy walut, przychody te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu kupna walut z dnia faktycznego otrzymania przychodów, ustalonego przez bank dewizowy, z którego usług korzystał uzyskujący przychód, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia uzyskania przychodu.
4. Do przychodów nie zalicza się:
1) pobranych wpłat lub zarachowanych należności na poczet dostaw towarów i usług, które zostaną wykonane w następnych okresach sprawozdawczych, a także otrzymanych lub zwróconych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem otrzymanych skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów),
2) kwot naliczonych, lecz nie otrzymanych odsetek od należności, w tym również od udzielonych pożyczek (kredytów),
3) otrzymanych kwot z tytułu zwrotu udziałów lub wkładów w spółdzielni, umorzenia udziałów w spółce lub akcji, wykupu przez emitenta papierów wartościowych oraz z tytułu umorzenia jednmostek uczestnictwa w funduszach powierniczych - w części stanowiącej koszt ich nabycia,
4) przychodów otrzymanych na utworzenie lub powiększenie kapitału zakładowego (akcyjnego), funduszu udziałowego albo funduszu założycielskiego, a w towarzystwach funduszy powierniczych - wartości aktywów tych funduszy,
5) przychodów, które w rozumieniu przepisów o zakładowych funduszach socjalnym i mieszkaniowym zwiększają te fundusze,
6) zwróconych podatków i niepodatkowych należności budżetowych, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 15, oraz innych wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,
7) odsetek otrzymanych w związku z uchyleniem lub zmianą decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego i innych należności budżetowych, a także oprocentowania zwrotu różnicy podatku od towarów i usług, w rozumieniu odrębnych przepisów,
8) kwoty stanowiącej równowartość umorzonych zobowiązań, w tym także z tytułu pożyczek (kredytów), jeżeli umorzenie zobowiązań jest związane z bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków lub z postępowaniem układowym w rozumieniu przepisów prawa o postępowaniu układowym,
9) należnego podatku od towarów i usług,
10) zwróconej różnicy podatku od towarów i usług oraz zwróconego podatku akcyzowego, dokonywanych na podstawie odrębnych przepisów.
4a. W przypadku najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych oraz umów o podobnym charakterze do przychodów nie zalicza się części przychodów stanowiącej spłatę określonej w umowie wartości przedmiotu najmu lub dzierżawy, odpowiadającej cenie nabycia lub kosztowi wytworzenia tych rzeczy albo praw majątkowych przez wynajmującego lub wydzierżawiającego, jeżeli rzecz tę lub prawo, zgodnie z odrębnymi przepisami, zalicza się do składników majątku najemcy lub dzierżawcy albo używającego; gdy wysokość kwoty spłaty wartości rzeczy albo praw przypadająca na poszczególne raty płacone przez najemcę lub dzierżawcę albo używającego nie jest określona w umowie, ustala się ją proporcjonalnie do okresu trwania umowy.
5. Wartość przychodów w naturze oblicza się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości w dniu osiągnięcia przychodu w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia.
6. Wartość nieodpłatnych świadczeń ustala się:
1) jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców,
2) jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu,
3) jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu - w wysokości równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy tego lokalu.
7. Minister Finansów, w drodze rozporządzenia, określi przypadki, w których przedmiot umowy najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych, albo umowy o podobnym charakterze zalicza się do składników majątku wynajmującego lub wydzierżawiającego bądź najemcy lub dzierżawcy albo używającego.
8. Minister Finansów może określić, w drodze rozporządzenia, przypadki, w których koszt wytworzenia, o którym mowa w ust. 4a, powiększa się o podatek akcyzowy.
Art. 13. 1. Za przychód z nieruchomości udostępnionych nieodpłatnie w całości lub w części do używania innym osobom prawnym i fizycznym oraz jednostkom organizacyjnym nie mającym osobowości prawnej, z zastrzeżeniem ust. 3, uważa się równowartość czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu lub dzierżawy nieruchomości, ustaloną na podstawie przeciętnej wysokości czynszów stosowanych w danej miejscowości przy najmie lub dzierżawie nieruchomości tego samego rodzaju.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się przy udostępnieniu:
1) lokali mieszkalnych osobom pozostającym z podatnikiem w stosunku pracy, dla których stanowi ono nieodpłatne świadczenie w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
2) nieruchomości lub jej części do użytku na cele działalności naukowej, naukowo-technicznej, oświatowej, oświatowo-wychowawczej, kulturalnej, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, kultu religijnego oraz związkom zawodowym.
3. Przepisy art. 12 ust. 4 pkt 7, 9 i 10 stosuje się odpowiednio.
Art. 14. 1. Przychodem ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych oraz innych rzeczy, z zastrzeżeniem ust. 4, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten ustala urząd skarbowy w wysokości wartości rynkowej.
2. Wartość rynkową nieruchomości i praw majątkowych oraz innych rzeczy określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia zawarcia umowy sprzedaży.
3. Jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie sprzedaży znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, urząd skarbowy wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, urząd skarbowy ustali wartość z uwzględnieniem opinii biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33% od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłych ponosi sprzedający.
4. Przepisy art. 12 ust. 4 pkt 7, 9 i 10 stosuje się odpowiednio.
Rozdział 3
Koszty uzyskania przychodów
Art. 15. 1. osztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski z dnia poniesienia kosztu. Jeżeli koszty wyrażone są w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank dewizowy, z którego usług korzystał ponoszący koszt, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zarachowania kosztów.
1a. Koszty z tytułu różnic kursowych od własnych środków lub wartości pieniężnych w walutach obcych ustala się jako różnicę między wartością tych środków obliczoną przy zastosowaniu kursu sprzedaży walut z dnia faktycznej zapłaty oraz kursu kupna walut z dnia ich otrzymania albo kursu sprzedaży z dnia nabycia walut, ogłaszanego odpowiednio przez bank dewizowy, z którego usług korzystał podatnik.
2. Jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów.
3. W celu ustalenia wartości zużytych do przetwórstwa rolnego i spożywczego lub w działach specjalnych produkcji rolnej surowców i materiałów pochodzących z własnej produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz własnej gospodarki leśnej stosuje się odpowiednio przepis art. 12 ust. 5.
4. Koszty uzyskania przychodów są potrącalne tylko w tym roku podatkowym, którego dotyczą, tj. są potrącalne także koszty uzyskania poniesione w latach poprzedzających rok podatkowy, lecz dotyczące przychodów roku podatkowego oraz określone co do rodzaju i kwoty koszty uzyskania, które zostały zarachowane, chociaż ich jeszcze nie poniesiono, jeżeli odnoszą się do przychodów danego roku podatkowego, chyba że ich zarachowanie nie było możliwe; w tym przypadku są one potrącalne w roku, w którym zostały poniesione.
5. Minister Finansów, w drodze rozporządzenia, określa, jakie składniki majątkowe uznaje się za środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, zasady i stawki ich amortyzacji, a także tryb i terminy aktualizacji wyceny środków trwałych. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" wskaźniki przeliczeniowe i określa sposób ich stosowania w aktualizacji wyceny wartości środków trwałych.
Art. 16. 1. Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:
1) wydatków na nabycie gruntów, prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów, a także wydatków na nabycie lub wytworzenie we własnym zakresie innych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym również wchodzących w skład nabytego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanych części, jeżeli środki te i wartości podlegają odpisom amortyzacyjnym, w rozumieniu odrębnych przepisów; wydatki takie po ich zaktualizowaniu, stosownie do przepisów wydanych na podstawie art. 15 ust. 5, pomniejszone o wartość dokonanych odpisów amortyzacyjnych, oraz wydatki na nabycie gruntów i prawa wieczystego użytkowania gruntów, z wyjątkiem opłat za wieczyste użytkowanie gruntów, wydatki na nabycie przedsiębiorstwa oraz jego zorganizowanych części są jednak kosztem uzyskania przychodów przy ustalaniu dochodu ze sprzedaży rzeczy i praw majątkowych i to bez względu na czas ich poniesienia,
2) wydatków ponoszonych przez najemcę lub dzierżawcę albo używającego z tytułu najmu lub dzierżawy rzeczy albo praw majątkowych oraz realizacji umów o podobnym charakterze, stanowiących spłatę określonej w umowie wartości przedmiotu najmu lub dzierżawy albo używania, jeżeli rzecz tę lub prawo, zgodnie z odrębnymi przepisami, zalicza się do składników majątku najemcy lub dzierżawcy albo używającego; gdy wysokość kwoty spłaty wartości rzeczy albo praw przypadająca na poszczególne raty płacone przez najemcę lub dzierżawcę albo używającego nie jest określona w umowie, ustala się ją proporcjonalnie do okresu trwania umowy,
3) wydatków poniesionych przez wynajmującego lub wydzierżawiającego na nabycie lub wytworzenie rzeczy albo praw majątkowych stanowiących przedmiot najmu lub dzierżawy albo umów o podobnym charakterze, jeżeli rzecz tę albo prawo zalicza się, zgodnie z odrębnymi przepisami, do składników majątku najemcy lub dzierżawcy albo używającego; jeżeli rzecz lub prawo zalicza się do składników majątku wynajmującego lub wydzierżawiającego, z zastrzeżeniem pkt 1, wydatki te stanowią koszty uzyskania przychodów,
4) odpisów z tytułu zużycia samochodu osobowego, dokonywanych według zasad określonych w odrębnych przepisach, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej równowartość 10 000 ECU przeliczonej na złote według kursów walut obcych ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski z dnia odprawy celnej lub z dnia zakupu w kraju albo z dnia przekazania samochodu do używania i mających zastosowanie przy sprzedaży walut,
5) strat w środkach trwałych i obrotowych spowodowanych zdarzeniami losowymi, w części pokrytej odpisami amortyzacyjnymi oraz otrzymanym odszkodowaniem z tytułu ubezpieczenia,
6) strat powstałych w wyniku likwidacji nie w pełni umorzonych środków trwałych, jeżeli środki te utraciły przydatność gospodarczą na skutek zmiany rodzaju działalności lub metody jej prowadzenia,
7) odsetek, które zgodnie z art. 18 ust. 4 podlegają odliczeniu od dochodu,
8) wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów w spółce albo akcji i innych papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie jednostek uczestnictwa w funduszach powierniczych,
9) odpisów i wpłat na różnego rodzaju fundusze tworzone przez podatnika, chyba że obowiązek lub możliwość tworzenia takich funduszy i ich wysokość albo dokonywania na nie wpłat w ciężar kosztów określają odrębne ustawy,
10) wydatków:
a) na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych zapłaconych odsetek od tych pożyczek (kredytów),
b) na wpłatę innych zobowiązań, w tym z tytułu udzielonych gwarancji i poręczeń,
c) na umorzenie kapitałów pozostających w związku z utworzeniem (nabyciem), powiększeniem lub ulepszeniem źródła przychodów,
d) związanych z umorzeniem jednostek uczestnictwa w funduszach powierniczych,
11) naliczonych, lecz nie zapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów),
12) odsetek, prowizji i różnic kursowych od pożyczek (kredytów) zwiększających koszty inwestycji w okresie realizacji tych inwestycji,
13) odsetek od własnego kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów,
14) darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju,
15) podatku dochodowego, podatku od wzrostu wynagrodzeń, dywidendy w rozumieniu przepisów o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych oraz kwoty oprocentowania kapitału w jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa, określonych w odrębnych przepisach,
16) jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych oraz dodatkowej składki ubezpieczeniowej w przypadku stwierdzenia pogorszenia warunków pracy,
17) kosztów egzekucyjnych związanych z niewykonaniem zobowiązań,
18) grzywien i kar pieniężnych orzeczonych w postępowaniu karnym, karnym skarbowym, administracyjnym i w sprawach o wykroczenia oraz odsetek od tych grzywien i kar,
19) kar, opłat i odszkodowań oraz odsetek od tych zobowiązań z tytułu:
a) nieprzestrzegania przepisów w zakresie ochrony środowiska,
b) niewykonania nakazów właściwych organów nadzoru i kontroli dotyczących uchybień w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy,
20) wierzytelności odpisanych jako przedawnione,
21) odsetek za zwłokę z tytułu nieterminowych wpłat należności budżetowych i innych należności, do których stosuje się przepisy o zobowiązaniach podatkowych,
22) kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług,
23) wydatków na wykup obligacji, pomniejszonych o kwotę dyskonta,
24) wydatków związanych z nieruchomością w przypadku określonym w art. 13 ust. 2 pkt 2,
25) wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem takich wierzytelności nieściągalnych, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona,
26) rezerw tworzonych na pokrycie wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona, z wyjątkiem rezerw na pokrycie takich wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została uprawdopodobniona,
27) rezerw innych niż wymienione w pkt 26, jeżeli obowiązek ich tworzenia w ciężar kosztów nie wynika z odrębnych ustaw,
28) kosztów reprezentacji i reklamy w części przekraczającej 0,25% przychodów, chyba że reklama prowadzona jest w środkach masowego przekazu lub publicznie w inny sposób,
29) odpisów na fundusz rekultywacji w wysokości przekraczającej kwotę określoną przez podatnika na dany rok w planie rekultywacji terenów poeksploatacyjnych, skorygowaną o kwotę pozostałości środków tego funduszu według stanu na początek roku podatkowego,
30) wydatków ponoszonych na rzecz pracowników z tytułu używania przez nich samochodów na potrzeby podatnika:
a) w celu odbycia podróży służbowej (jazdy zamiejscowe) - w wysokości przekraczającej kwotę ustaloną przy zastosowaniu stawek za jeden kilometr przebiegu pojazdu lub w pełnej wysokości, jeżeli podróż służbowa pracownika nie jest udokumentowana delegacją służbową,
b) w jazdach lokalnych - w wysokości przekraczającej wysokość miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo w wysokości przekraczającej stawki za jeden kilometr przebiegu pojazdu,
określonych w odrębnych przepisach obowiązujących w przedsiębiorstwach państwowych,
31) kwot, o które zgodnie z prawem górniczym została podwyższona podstawowa opłata eksploatacyjna za wydobywanie kopalin,
32) kwot dodatkowych, które zgodnie z przepisami o cenach podlegają wpłaceniu do budżetu państwa,
33) kwot dodatkowych opłat rocznych za niezabudowanie bądź niezagospodarowanie gruntów w określonym terminie, przewidzianym w przepisach o gospodarce gruntami,
34) udzielonych pożyczek (kredytów), z wyjątkiem pożyczek (kredytów) straconych przez banki oraz jednostki organizacyjne uprawnione na podstawie odrębnych ustaw do udzielania pożyczek, pomniejszonych o:
a) kwotę nie spłaconych odsetek,
b) równowartość rezerw na te pożyczki (kredyty), zaliczonych do końca 1992 r. do kosztów uzyskania przychodów, a w bankach także o połowę tej części funduszu ryzyka, utworzonego zgodnie z przepisami prawa bankowego, w jakiej pokryto nim stracone pożyczki (kredyty),
- jeżeli strata została udokumentowana postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, lub postanowieniem sądu o ukończeniu postępowania upadłościowego,
35) wydatków ponoszonych przez podatnika pośrednio na rzecz pracowników, jeżeli obowiązek ich ponoszenia nie wynika z układu zbiorowego pracy pracy lub innych aktów prawnych,
36) wpłat, o których mowa w art. 4 ust. 1 i art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 9 maja 1991 r. o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 46, poz. 201, Nr 80, poz. 350 i Nr 110, poz. 472, z 1992 r. Nr 21, poz. 85 oraz z 1993 r. Nr 11, poz. 50 i Nr 28, poz. 127),
37) składek na rzecz organizacji, do których przynależność podatnika nie jest obowiązkowa,
38) wydatków ponoszonych na rzecz udziałowców (akcjonariuszy) nie będących pracownikami w rozumieniu odrębnych przepisów oraz na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub innych organów stanowiących osób prawnych, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji,
39) strat z tytułu sprzedaży wierzytelności, chyba że wierzytelność ta uprzednio, na podstawie art. 12 ust. 3, została zarachowana jako przychód należny,
40) składek na ubezpieczenie społeczne oraz na Fundusz Pracy od nagród i premii, wypłacanych w gotówce lub w papierach wartościowych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym,
41) poniesionych kosztów zaniechanych inwestycji,
42) wydatków na modernizację środków trwałych podlegających amortyzacji, jeżeli wydatki te zwiększają wartość tych środków, stanowiącą podstawę dokonywania odpisów amortyzacyjnych,
43) umorzonych kredytów (pożyczek) bankowych, jeżeli ich umorzenie nie jest związane z bankowym postępowaniem ugodowym w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków lub postępowaniem układowym w rozumieniu przepisów prawa o postępowaniu układowym,
44) umorzonych wierzytelności, z wyjątkiem tych, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne,
45) wydatków ze środków zakładowych funduszy socjalnego i mieszkaniowego oraz, z zastrzeżeniem pkt 9, odpisów i wpłat na te fundusze,
46) podatku od towarów i usług, z tym że podatek ten naliczony przy nabyciu towarów i usług jest u podatnika kosztem uzyskania, jeżeli podatnik:
a) zwolniony jest od podatku od towarów i usług lub
b) nabył towary lub usługi w celu wytworzenia albo odprzedaży towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług,
47) podatku akcyzowego od nadmiernych ubytków lub zawinionych niedoborów wyrobów,
48) odpisów z tytułu zużycia środków trwałych dokonywanych, według zasad określonych w odrębnych przepisach, od tej części ich wartości, która odpowiada poniesionym wydatkom na nabycie lub wytworzenie tych środków we własnym zakresie, odliczonym od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym,
49) składek na ubezpieczenie samochodu osobowego w wysokości przekraczającej ich część ustaloną w takiej proporcji, w jakiej pozostaje równowartość 10.000 ECU, przeliczona na złote według kursu sprzedaży walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zawarcia umowy ubezpieczenia w wartości samochodu przyjętej dla celów ubezpieczenia,
50) strat powstałych w wyniku utraty lub likwidacji samochodów oraz kosztów ich remontów powypadkowych, jeżeli samochody nie były objęte ubezpieczeniem dobrowolnym,
51) wydatków, z zastrzeżeniem pkt 30, z tytułu zwrotu kosztów używania, dla potrzeb działalności gospodarczej, samochodów osobowych nie stanowiących składników majątku podatnika - w części przekraczającej miesięcznie kwotę wynikającą z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu dla celów podatnika oraz stawki za jeden kilometr przebiegu, określonej w odrębnych przepisach obowiązujących w przedsiębiorstwach państwowych; podatnik jest obowiązany prowadzić, według określonego wzoru, ewidencję dokonanych wydatków,
52) wydatków poniesionych na zakup zużywających się stopniowo rzeczowych składników majątku podatnika, nie zaliczanych zgodnie z odrębnymi przepisami do środków trwałych - w przypadku stwierdzenia, że składniki te nie są wykorzystywane dla celów działalności prowadzonej przez podatnika, lecz służą osobistym celom pracowników i innych osób albo znajdują się poza siedzibą podatnika.
2. Za wierzytelności nieściągalne, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego. Nieściągalność wierzytelności uznaje się za uprawdopodobnioną w szczególności, gdy:
1) dłużnik został postawiony w stan likwidacji lub upadłości,
2) na wniosek dłużnika wszczęte zostało postępowanie ugodowe w rozumieniu przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków albo postępowanie układowe w rozumieniu przepisów prawa o postępowaniu układowym,
3) wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu.
Rozdział 4
Zwolnienia przedmiotowe
Art. 17. 1. Wolne od podatku są:
1) dochody z tytułu sprzedaży całości lub części nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego; zwolnienie nie dotyczy dochodu uzyskanego ze sprzedaży gruntów, które w związku z tą sprzedażą utraciły charakter rolny lub leśny,
2) dochody z tytułu sprzedaży nieruchomości albo prawa wieczystego użytkowania na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu środowiska,
3) dochody osiągane poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników określonych w art. 3 ust. 1, jeżeli umowa międzynarodowa, której Rzeczpospolita Polska jest stroną, tak stanowi,
4) dochody podatników - z wyłączeniem przedsiębiorstw państwowych, spółdzielni oraz spółek - których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku po nim następującym na te cele,
5) dochody spółek, których udziałowcami (akcjonariuszami) są wyłącznie organizacje działające na podstawie ustawy - Prawo o stowarzyszeniach, a których celem statutowym jest działalność wymieniona w pkt 4 - w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku po nim następującym na te cele oraz przekazanej na rzecz tych organizacji,
6) dochody związków zawodowych, organizacji pracodawców i partii politycznych, działających na podstawie odrębnych ustaw - w części wydatkowanej w roku podatkowym lub w roku po nim następującym na cele statutowe,
7) dochody z tytułu prowadzenia szkół w rozumieniu przepisów o systemie oświaty - w części wydatkowanej na cele szkoły w roku podatkowym lub w roku po nim następującym,
8) dochody spółek wodnych i ich związków, wydatkowane w roku podatkowym lub w roku po nim następującym na cele statutowe,
9) dochody z tytułu udziału w spółce będącej osobą prawną, mającej siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wydatkowane w roku podatkowym na nabycie udziałów lub akcji od Skarbu Państwa oraz udziałów (akcji) w spółce tworzonej w celu oddania tej spółce do odpłatnego korzystania, na podstawie przepisów o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, przedsiębiorstwa lub zorganizowanych części mienia przedsiębiorstwa albo na zakup obligacji od Skarbu Państwa,
10) dochody podatników zatrudniających osoby niepełnosprawne, w zakresie i na zasadach określonych w ustawie o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych,
11) dochody z tytułu odszkodowania wypłaconego stosownie do przepisów o wywłaszczaniu nieruchomości lub z tytułu sprzedaży nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce gruntami,
12) odszkodowania otrzymane na podstawie przepisów prawa administracyjnego, prawa cywilnego i na podstawie innych ustaw,
13) dochody ze składek członkowskich członków organizacji politycznych, społecznych i zawodowych,
14) dochody z tytułu podmiotowych dotacji uzyskiwanych z:
a) budżetu państwa i budżetów samorządowych,
b) państwowych i samorządowych funduszy celowych,
15) dochody z działalności pozarolniczej i z działów specjalnych produkcji rolnej przeznaczone na wynagrodzenia za pracę członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i innych spółdzielni zajmujących się produkcją rolną, a także ich domowników - jeżeli wynagrodzenia te są związane z wymienioną działalnością,
16) dochody z tytułu prowadzenia loterii fantowych i gry bingo fantowe na podstawie zezwolenia wydanego na mocy odrębnych przepisów,
17) dochody osób prawnych nie mających siedziby lub zarządu w Rzeczypospolitej Polskiej, uzyskane z tytułu działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i finansowanej z funduszy pochodzących z międzypaństwowych instytucji finansowych oraz ze środków przyznanych przez państwa obce na podstawie umów zawartych przez Radę Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej lub ministra za zgodą Rady Ministrów z tymi instytucjami i państwami,
18) na zasadach wzajemności, dochody uzyskiwane z działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez ośrodki kulturalne państw obcych,
19) dochody w wysokości nominalnej wartości obligacji skarbowych lub środków pieniężnych otrzymanych na podstawie przepisów o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków dla zwiększenia funduszy własnych i rezerw,
20) dochody narodowych funduszy inwestycyjnych, utworzonych na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 1993 r. o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji (Dz. U. Nr 44, poz. 202), pochodzące z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
1a. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 4-8, nie dotyczy dochodów uzyskanych z działalności handlowej oraz z działalności w zakresie wytwarzania wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%.
2. Minister Finansów w porozumieniu z Ministrem Edukacji Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje wydatków, które mogą być uznane za poniesione na cele szkoły w rozumieniu ust. 1 pkt 7.
Rozdział 5
Podstawa opodatkowania i wydokość podatku
Art. 18. 1. Podstawę opodatkowania, z zastrzeżeniem art. 21 i 22, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 7, po odliczeniu:
1) kwot darowizn na cele naukowe, naukowo-techniczne, oświatowe, oświatowo-wychowawcze, kulturalne, kultu religijnego, kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych w zakresie budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynne, ochrony zdrowia i pomocy społecznej oraz rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów, a także na cele związane z budownictwem mieszkaniowym dla samorządu terytorialnego i na budowę strażnic w rozumieniu przepisów o Państwowej Straży Pożarnej oraz ich wyposażenie i utrzymywanie - do wysokości nie przekraczającej 10% dochodu, o którym mowa w art. 7 ust. 3, lub bez ograniczenia, jeżeli wynika to z odrębnych ustaw; odliczeniu nie podlegają darowizny na rzecz osób fizycznych i prawnych oraz jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej, które realizują wymienione cele w wykonywaniu działalności gospodarczej, oraz osób fizycznych, dla których darowizny te stanowiłyby ich osobisty przychód,
2) kwot, o które zgodnie z prawem górniczym została obniżona podstawowa opłata eksploatacyjna za wydobywanie kopalin,
3) (skreślony),
4) wydatków na budowę własnego budynku mieszkalnego wielorodzinnego z przeznaczeniem znajdujących się w nim lokali mieszkalnych na wynajem oraz wydatków na zakup działki pod budowę tego budynku.
1a. Jeżeli przedmiotem darowizny są towary lub usługi opodatkowane podatkiem od towarów i usług, przez pojęcie kwoty darowizny rozumie się wartość towaru uwzględniającą należny podatek od towarów i usług.
2. Ogólna kwota odliczeń z tytułu wydatków faktycznie poniesionych na cele określone w ust. 1 pkt 4 w okresie obowiązywania ustawy nie może przekroczyć kwoty stanowiącej iloczyn 70 m2 powierzchni użytkowej, wskaźnika przeliczeniowego 1 m2 powierzchni użytkowej budynku mieszkalnego, ustalonego do celów obliczania premii gwarancyjnej od wkładów na oszczędnościowych książeczkach mieszkaniowych za III kwartał roku poprzedzającego rok podatkowy, i liczby mieszkań przeznaczonych na wynajem.
3. Wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 4, nie znajdujące pokrycia w rocznym dochodzie podatnika podlegają odliczeniu od dochodów osiągniętych w następnych latach, aż do całkowitego ich odliczenia, w granicach określonych w ust. 2.
4. Jeżeli podatnik otrzymał kredyt bankowy lub pożyczkę na cele określone w ust. 1 pkt 4, kwoty wydatkowane na ten cel zmniejsza się o kwotę kredytu lub pożyczki, natomiast odliczeniu podlegają spłaty tego kredytu lub pożyczki, wraz z odsetkami, w latach, w których są dokonywane.
5. Jeżeli podatnik korzystał, na podstawie ust. 1 pkt 4, z odliczenia od dochodu wydatków poniesionych na budowę budynku mieszkalnego z przeznaczeniem znajdujących się w nim lokali mieszkalnych na wynajem, w wypadku sprzedaży tego budynku, jego części lub lokali, kwota ulgi w podatku dochodowym uzyskanej w związku z zastosowaniem ust. 1 pkt 4, w części przypadającej na sprzedaną powierzchnię użytkową, podlega zwrotowi w terminie 14 dni od dnia sprzedaży.
6. Kwotę stanowiącą iloczyn 70 m2 powierzchni użytkowej i wskaźnika przeliczeniowego 1 m2, o którym mowa w ust. 2, ogłasza Minister Finansów w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rok podatkowy.
7. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może określić, że od dochodu podlegają odliczeniu również wydatki na inwestycje, jeżeli służą one działalności gospodarczej oraz ochronie środowiska, a także wydatki na racjonalizację użytkowania nośników energii, a w szczególności na zakup i instalację liczników energii cieplnej i wody, oraz zasady i warunki ich odliczania od dochodu.
Art. 19. Podatek, z zastrzeżeniem art. 21 i 22, wynosi 40% podstawy opodatkowania.
Art. 20. Jeżeli podatnicy, o których mowa w art. 3 ust. 1, osiągają również dochody poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i dochody te podlegają w obcym państwie opodatkowaniu, a nie zachodzą okoliczności wymienione w art. 17 ust. 1 pkt 3 i umowa o zapobieżeniu podwójnemu opodatkowaniu zawarta z tym państwem inaczej nie stanowi, dochody te łączy się z dochodami osiąganymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W tym wypadku od podatku obliczonego od łącznej sumy dochodów odlicza się kwotę równą podatkowi zapłaconemu w obcym państwie. Kwota odliczenia nie może jednak przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w obcym państwie.
Art. 21. Podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z praw autorskich, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how), ustala się w wysokości 20% przychodu, chyba że umowa w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu zawarta z krajem będącym siedzibą podatnika stanowi inaczej.
Art. 22. 1. Podatek dochodowy od dochodów z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem ust. 2, ustala się w wysokości 20% uzyskanego przychodu.
2. Podatek dochodowy od dochodów, o których mowa w ust. 1, od osób wymienionych w art. 3 ust. 2 ustala się w wysokości 20% przychodu, chyba że umowa w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu zawarta z krajem miejsca siedziby lub zarządu podatnika stanowi inaczej.
Art. 23. 1. Kwotę podatku uiszczonego od otrzymanych dywidend i innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej odlicza się od kwoty podatku obliczonego zgodnie z art. 19.
2. W razie braku możliwości odliczenia, o którym mowa w ust. 1, kwotę podatku, zgodnie z zasadami określonymi w tym przepisie, odlicza się w następnych latach podatkowych.
Art. 24. 1. Jeżeli nie zostaną spełnione warunki, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4-9, podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2, są obowiązani bez wezwania złożyć urzędowi skarbowemu deklarację według ustalonego wzoru i wpłacić należny podatek w terminie do 20 dnia pierwszego miesiąca następującego po roku podatkowym, w którym upłynął termin wydatkowania dochodu na cele określone w tych przepisach, wraz z odsetkami naliczonymi od dnia zadeklarowania zamiaru wydatkowania dochodu na te cele w wysokości połowy odsetek za zwłokę pobieranych od zaległości podatkowych.
2. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania do podatku, o którym mowa w art. 22, z wyjątkiem podatku od dochodów z tytułu udziału w spółce będącej osobą prawną mającej siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które nie zostały wydatkowane w roku podatkowym na cele wymienione w art. 17 ust. 1 pkt 9.
Rozdział 6
Pobór podatku
Art. 25. 1. Podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 3 oraz art. 21 i 22, są obowiązani bez wezwania składać deklarację, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu (straty) osiągniętego od początku roku podatkowego i wpłacać na rachunek urzędu skarbowego właściwego według siedziby podatnika zaliczki miesięczne w wysokości różnicy między podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku podatkowego a sumą zaliczek należnych za poprzednie miesiące.
2. Zaliczki miesięczne, o których mowa w ust. 1, za okres od pierwszego do przedostatniego miesiąca roku podatkowego uiszcza się w terminie do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. Zaliczka za ostatni miesiąc jest uiszczana w wysokości zaliczki za miesiąc poprzedni do 20 dnia ostatniego miesiąca roku podatkowego; ostateczne rozliczenie podatku za rok podatkowy następuje w terminie ustalonym do złożenia zeznania o wysokości dochodu osiągniętego za ten rok.
3. Przepis ust. 1 nie ma zastosowania do gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych i do podatników, których dochody w całości są wolne od podatku, z wyjątkiem podatników, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4-8 i 10.
Art. 26. 1. Osoby prawne i jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz będące podmiotami gospodarczymi osoby fizyczne, które dokonują wypłaty należności z tytułów wymienionych w art. 21 i 22, są obowiązane, jako płatnicy, pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat, chyba że podatnik złoży płatnikowi oświadczenie, że dochód z tytułu udziału w spółce wydatkuje na cele określone w art. 17 ust. 1 pkt 9, a podatnicy, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4-8, że dochody z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych - na cele wymienione w tych przepisach.
2. W razie przeznaczenia dochodu na podwyższenie kapitału zakładowego lub akcyjnego, a w spółdzielniach funduszu udziałowego, płatnicy, o których mowa w ust. 1, pobierają podatek w terminie 14 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu rejestrowego o dokonaniu wpisu o podwyższeniu kapitału zakładowego lub akcyjnego, a w spółdzielniach od dnia uprawomocnienia się uchwały zgromadzenia członków o podwyższeniu funduszu udziałowego.
3. Płatnicy, o których mowa w ust. 1, przekazują kwoty podatku w terminie do 7 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zgodnie z ust. 1 i 2 pobrano podatek, na rachunek urzędu skarbowego właściwego według siedziby podatnika, a w przypadku podatników wymienionych w art. 3 ust. 2 - na rachunek urzędu skarbowego właściwego w sprawach opodatkowania osób zagranicznych. W terminie przekazania kwoty pobranego podatku płatnicy są obowiązani przesłać urzędowi skarbowemu deklarację, a podatnikowi - informację o pobranym podatku, sporządzone według ustalonych wzorów.
Art. 27. 1. Podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznania, według ustalonego wzoru, o wysokości dochodu (straty) osiągniętego w roku podatkowym, wstępnie - do końca trzeciego miesiąca roku następnego i w tym terminie wpłacić podatek należny albo różnicę między podatkiem należnym od dochodu wykazanego w zeznaniu a sumą należnych zaliczek za okres od początku roku. Zeznanie o ostatecznej wysokości dochodu podatnicy są zobowiązani złożyć w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego, nie później jednak niż przed upływem dziewięciu miesięcy od zakończenia roku podatkowego. Podatek wynikający z zeznania jest podatkiem należnym za dany rok podatkowy, chyba że urząd skarbowy wyda decyzję, w której określi podatek w innej wysokości.
2. Podatnicy obowiązani do sporządzania bilansu i rachunku wyników dołączają do zeznania zatwierdzony roczny bilans i rachunek wyników wraz z opinią i raportem podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych, a spółki - do zeznania o ostatecznej wysokości dochodu także odpis uchwały walnego zgromadzenia (zgromadzenia wspólników) zatwierdzającej bilans roczny oraz rachunek wyników, z tym że obowiązek złożenia opinii i raportu nie dotyczy podatników, których sprawozdania finansowe, na podstawie odrębnych przepisów, są zwolnione z obowiązku badania.
Art. 28. 1. Podatnicy posiadający zakłady (oddziały) sporządzające bilans i rachunek wyników załączają do deklaracji (zeznania o wysokości dochodu) informację o wysokości należnych gminom udziałów w podatku dochodowym, o których mowa w odrębnych przepisach.
2. W celu obliczenia udziałów gmin podatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani ustalić, zgodnie z ustawą, podatek, jaki przypadałby od ich zakładów (oddziałów).
3. Jeżeli część zakładów (oddziałów) podatnika, wymienionych w ust. 1, zamknie rok (okres) podatkowy stratą, podatek od pozostałych zakładów (oddziałów) podlega korekcie o współczynnik stanowiący iloraz podatku należnego od podatnika i sumy podatku obliczonego zgodnie z ust. 2.
Rozdział 7
Zmiany w przepisach obowiązujących
Art. 29. W ustawie z dnia 16 grudnia 1972 r. o podatku obrotowym (Dz.U. z 1983 r. Nr 43, poz. 191, z 1985 r. Nr 12, poz. 50, z 1989 r. Nr 3, poz. 12 i Nr 74, poz. 443 oraz z 1991 r. Nr 9, poz. 30 i nr 35, poz. 155) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Art. 30. W ustawie z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych (Dz.U. Nr 27, poz. 111, z 1982 r. Nr 45, poz. 289, z 1984 r. Nr 52, poz. 268, z 1985 r. Nr 12, poz. 50, z 1988 r. Nr 41, poz. 325, z 1989 r. Nr 4, poz. 23, Nr 33, poz. 176, nr 35, poz. 192 i Nr 74, poz. 443, z 1990 r. Nr 34, poz. 198 oraz z 1991 r. Nr 100, poz. 442 i Nr 110, poz. 475) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Art. 31. W ustawie z dnia 26 lutego 1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej (Dz.U. z 1987 r. nr 12, poz. 77, z 1989 r. Nr 3, poz. 12, Nr 35, poz. 192 i nr 74, poz. 443, z 1990 r. Nr 21, poz. 126 oraz z 1991 r. nr 9, poz. 30 i Nr 80, poz. 350) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Art. 32. W ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (Dz.U. Nr 52, poz. 268, z 1986 r. Nr 46, poz. 225, z 1988 r. Nr 1, poz. 1, z 1989 r. Nr 7, poz. 45, Nr 10, poz. 53, Nr 35, poz. 192 i Nr 74, poz. 443, z 1990 r. Nr 34, poz. 198 oraz z 1991 r. Nr 7, poz. 24, Nr 80, poz. 350 i Nr 114, poz. 494) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Art. 33. W ustawie z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr 4, poz. 23 i Nr 74, poz. 443) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Art. 34. W ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. Nr 9, poz. 31 i Nr 101, poz. 444) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Art. 35. W ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. u. nr 80, poz. 350 iNr 100, poz. 442) wprowadza się następujące zmiany: (zmiany pominięte).
Art. 36. W ustawie z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 88, poz. 400) w art. 6 skreśla się ust. 2 oraz oznaczenie ust. 1.
Rozdział 8
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 37. 1. W okresie od dnia 1 stycznia 1993 r. do dnia 31 grudnia 1995 r. zwalnia się od podatku dochodowego od osób prawnych:
1) dochody podatników z tytułu nieodpłatnego otrzymania od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, jednoosobowych spółek Skarbu Państwa, przedsiębiorstw państwowych, przedsiębiorstw komunalnych lub zakładów budżetowych, zakładowych domów i lokali mieszkalnych oraz hoteli pracowniczych, a także środków trwałych służących:
a) działalności socjalnej w rozumieniu przepisów o zakładowych funduszach socjalnym i mieszkaniowym w jednostkach gospodarki uspołecznionej,
b) działalności kulturalnej prowadzonej na podstawie przepisów o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej,
c) kulturze fizycznej w rozumieniu przepisów o kulturze fizycznej,
d) prowadzeniu przedszkoli, szkół, bufetów i stołówek oraz zakładów opieki zdrowotnej (w tym żłobków) w rozumieniu przepisów o zakładach opieki zdrowotnej,
2) dochody podatników z tytułu nieodpłatnie otrzymanych środków trwałych, zaliczanych do infrastruktury technicznej w zakresie urządzeń, obiektów i sieci: energetycznych (elektrycznych i gazowych), wodnokanalizacyjnych, ciepłowniczych oraz telekomnunikacyjnych, jeżeli przedmiotem działalności tych podatników jest działalność w zakresie świadczeń energetycznych, wodnokanalizacyjnych, ciepłowniczych oraz telekomunikacyjnych,
3) dochody:
a) Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, jednoosobowych spółek Skarbu Państwa, przedsiębiorstw państwowych, przedsiębiorstw komunalnych i zakładów budżetowych dokonujących nieodpłatnego przekazania środków trwałych, o których mowa w pkt 1,
b) podatników dokonujących nieodpłatnego przekazania środków trwałych wymienionych w pkt 2
w części stanowiącej równowartość tych środków przekazanych nieodpłatnie, zgodnie z odrębnymi przepisami,
4) dochody ze sprzedaży udziałów (akcji) spółek utworzonych w celu oddania tym spółkom do odpłatnego korzystania, na podstawie przepisów o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, przedsiębiorstwa lub zorganizowanych części mienia przedsiębiorstwa oraz dochody ze sprzedaży akcji dopuszczonych do obrotu publicznego oraz obligacji Skarbu Państwa, z wyjątkiem gdy sprzedaż ta jest przedmiotem działalności gospodarczej.
2. W 1993 r. zwalnia się od podatku dochodowego od osób prawnych przedsiębiorstwa podległe Ministrom Obrony Narodowej i Spraw Wewnętrznych, jeżeli środki uzyskane z tego zwolnienia przekażą na rachunek organu sprawującego nadzór, z przeznaczeniem na cele rozwojowe, oraz przedsiębiorstwa działające przy zakładach karnych i aresztach śledczych, podległe Ministrowi Sprawiedliwości, jeżeli środki z tego zwolnienia przekażą na rachunek organu sprawującego nadzór, z przeznaczeniem na cele rozwojowe tych przedsiębiorstw i jednostek organizacyjnych więziennictwa.
3. Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-3, dotyczy tej części dochodów, która odpowiada wartości netto środków trwałych wynikającej z prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych.
4. W razie przeniesienia, przed upływem pięciu lat od dnia nabycia, własności lub zmiany choćby w części przeznaczenia nabytych środków trwałych, podatnicy wymienieni w ust. 1 pkt 1 i 2 tracą prawo do zwolnienia, o którym mowa w tym przepisie, i są obowiązani do zapłacenia różnicy podatku obliczonego proporcjonalnie do liczby pełnych miesięcy okresu pięcioletniego, w którym środek trwały nie był wykorzystywany przez podatnika.
5. Kwotę podatku, o której mowa w ust. 4, podatnik obowiązany jest zapłacić w terminie do końca miesiąca następującego po miesiącu, w którym zaistniały okoliczności określone w tym przepisie.
Art. 38. 1. Minister Finansów, w drodze rozporządzenia, może zwolnić od podatku, całkowicie lub częściowo, inne rodzaje dochodów niż wymienione w art. 17 ust. 1 i określić warunki tych zwolnień.
2. Zwolnienia określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 1 mogą być stosowane nie dłużej niż do końca 1992 r.
Art. 39. 1. Tracą moc:
1) ustawa z dnia 31 stycznia 1989 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1991 r. Nr 49, poz. 216, Nr 80, poz. 350 i Nr 101, poz. 444),
2) art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady opodatkowania (Dz. U. Nr 74, poz. 443).
2. Przepisy ustawy wymienionej w ust. 1 pkt 1 mają zastosowanie przy opodatkowaniu dochodów osiągniętych przed dniem 1 stycznia 1992 r.
3. Okresowe zwolnienia od podatku dochodowego, do których podatnicy nabyli uprawnienia przed dniem 1 stycznia 1992 r., pozostają w mocy do czasu ich wygaśnięcia.
4. Podatnicy, którzy:
1) w 1991 r. ponieśli wydatki, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 1 ustawy wymienionej w ust. 1 pkt 1,
2) korzystali do końca 1991 r. z odliczeń wydatków od dochodu na podstawie art. 12 ust. 4 ustawy wymienionej w ust. 1 pkt 2,
zachowują prawo do odliczeń poniesionych w tym okresie wydatków do czasu ich wyczerpania, z uwzględnieniem przepisów art. 16 ust. 3 i 4, o której mowa w ust. 1 pkt 1.
Art. 40. 1. Uchyla się, z zastrzeżeniem ust. 2, przepisy ustaw szczególnych przyznające ulgi i zwolnienia od podatku dochodowego od osób prawnych oraz znos
Publikowane akty nie są źródłem prawa. Jedyne źródło prawa na terenie Rzeczypospolitej Polskiej stanowią, na podstawie ustawy
z dnia 20 lipca 2000 r. "O ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych" (Dz.U. 2000 r. Nr 62, poz. 718)
akty prawne ogłaszane i wydawane w Dzienniku Ustaw i Monitorze Polskim. Money.pl nie ponosi odpowiedzialności za skutki działań
podjętych w oparciu o udostępnione publikacje.
Dziennik Ustaw nr 106 z 1993 roku - pozostałe dokumenty:
- Dziennik Ustaw - rok 1993, nr 106, poz. 482