Zmiany w podatku VAT, które proponuje rząd, spowodują, że firmy zapłacą dodatkowo 22 proc. podatku od nagród w programach lojalnościowych.
Najnowszy projekt nowelizacji ustawy o VAT został przyjęty przez Rząd 14 lipca. Przewiduje ona zasadniczo zmiany mające na celu dostosowanie polskich przepisów do unijnych dyrektyw (Dyrektywa Rady 2008/8/WE z 12 lutego 2008 r.) w zakresie m.in.: miejsca świadczenia usług.
Istotne zmiany czekają jednak podatników również w zakresie opodatkowania przekazywanych nieodpłatnie towarów. Zgodnie z projektem nowelizacji, nieodpłatne przekazania towarów także na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, mają podlegać opodatkowaniu VAT. Proponowana zmiana może więc powodować spory z fiskusem i trudności w określaniu konsekwencji podatkowych niejednej transakcji.
_ Jak jest obecnie _
Na podstawie obecnych przepisów, tj. art. 7 ust 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, obowiązek podatkowy powstaje jedynie wówczas, gdy nieodpłatne przekazania towarów lub nieodpłatne świadczenie usług dokonywane jest na cele inne niż związane z prowadzonym przedsiębiorstwem.
Innymi słowy, jeśli przekazanie towaru odbywa się np. w celu podtrzymania relacji z klientami (ostatecznymi konsumentami) w ramach programu lojalnościowego, obowiązek podatkowy w podatku VAT nie wystąpi. Choć urzędy skarbowe nie zawsze akceptują taki pogląd, potwierdzają go już sądy administracyjne w wydawanych orzeczeniach (np. wyrok WSA w Warszawie z 27 maja 2009 r., sygn. III SA/Wa 3377/08).
_ Zmiany związane z projektem nowelizacji _
Proponowana nowelizacja spowoduje konieczność opodatkowania nieomal każdego przekazania towaru w sposób nieodpłatny, bez względu na cel takiego przekazania - z wyjątkiem przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek.
Zagadką pozostaje jednak, dlaczego nadal poza zakresem opodatkowania ma pozostać nieodpłatne świadczenie usług - w tym zakresie projekt nowelizacji nie przewiduje zmian.
Ucierpią programy lojalnościowe
Należy zauważyć, że proponowana zmiana może być dotkliwa dla wielu podmiotów, w tym największych polskich spółek, tj. np. operatorów sieci komórkowych, stacji paliw i wszystkich innych firm przekazujących w ramach programów lojalnościowych określone towary.
W przypadku wejścia w życie nowelizacji ustawy o VAT w obecnie proponowanym brzmieniu, sporów z fiskusem spodziewać się można także w przypadku organizowanych przez firmy konkursów dla kontrahentów i przekazywanych w ich trakcie nagród, jak również przekazywanych dodatkowych sztuk towaru w ramach określonych dostaw.
_ Przykład praktyczny _
Firma ABC będąca podatnikiem VAT w trakcie prowadzonego programu lojalnościowego umożliwia dokonanie wymiany zbieranych przez klientów punktów, na określone towary / nagrody. Zgodnie z obecnym stanem prawnym, przekazanie nagród w takich okolicznościach nie powoduje konieczności ich opodatkowania i zapłaty podatku VAT.
Niestety jednak, proponowana nowelizacja jednoznacznie zobliguje firmę ABC do wystawiania faktur VAT i naliczania 22 proc. podatku od takiego przekazania.
Trzeba także dodać, że powyższa zmiana nie rozwiązuje problemu sprzeczności przepisu art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT z postanowieniami dyrektyw unijnych (tj. dyrektywy 2006/112/WE). Zgodnie z nimi, opodatkowaniu podatkiem VAT powinna podlegać ostateczna konsumpcja towarów i usług, w tym ich przekazania ostatecznym konsumentom. A zatem to obecne brzmienie przepisów nie jest zgodne z regulacjami wewnątrzwspólnotowymi.
Ponieważ niezgodność ta występuje na korzyść podatników, organy podatkowe nie mogą się na nią powoływać.
Z drugiej zaś strony również proponowana nowelizacja będzie częściowo niezgodna z dyrektywą VAT - niestety teraz na niekorzyść polskich podatników. Będzie tak przykładowo w sytuacji, gdy towary przekazywane będą na rzecz podatnika podatku VAT (nie zaś ostatecznemu konsumentowi), który otrzymaną nagrodę wykorzystywać będzie w prowadzonej przez siebie działalności. Jeśli w takich sytuacjach urząd skarbowy nakaże wykazać podatek VAT, podatnicy będą mogli dochodzić swoich racji powołując się na przepisy dyrektywy.
Podsumowując można powiedzieć, że obecny projekt nowelizacji jest raczej próbą profiskalnego podejścia resortu finansów do budzącej spory podatników z fiskusem kwestii opodatkowania nieodpłatnych przekazań towarów. Niestety też, nie rozwiązuje ona niezgodności przepisów z prawem wewnątrzwspólnotowym, lecz jedynie przechyla szalę tej niezgodności na niekorzyść podatników.
Autor jest doradcą podatkowym, partnerem w spółce doradztwa podatkowego Piekielnik i Partnerzy Sp. z o.o. we Wrocławiu