Kapitał zakładowy to podstawowy kapitał spółki, którego wysokość określa treść umowy lub statutu. Obniżenie kapitału zawsze wymaga zmiany umowy spółki (Sp. z o.o.) lub statutu (S.A.) stosowną uchwałą.
Na początku warto zaznaczyć, że obowiązek informacyjny dotyczy jedynie spółek kapitałowych, tj. spółki z o.o. i akcyjnej. Wprawdzie kapitał zakładowy posiada także spółka komandytowo-akcyjna, jednakże nie dotyczą jej obowiązki informacyjne. Z tego względu zostanie pominięta.
Co to jest kapitał zakładowy.
Kapitał zakładowy to podstawowy kapitał spółki, którego wysokość określa treść umowy lub statutu. Obniżenie kapitału zakładowego polega na zmniejszeniu, o określoną wartość, jego dotychczasowej wysokości. W przypadku spółki z o.o. może to nastąpić np. przez pomniejszenie wartości każdego udziału lub umorzenie określonych udziałów.
W spółce akcyjnej obniżenie następuje przez zmniejszenie wartości nominalnej akcji, umorzenie ich części albo połączenie (gdy wartość akcji, powstałych z połączenia, jest niższa od sumy nominałów akcji łączonych). Obniżenie nie może jednak powodować ustalenia wysokości kapitału zakładowego poniżej ustawowego minimum. Obecnie minimalny kapitał zakładowy w sp. z o.o. to 5 tys. PLN, a w S.A. 100 tys. PLN.
Obowiązki w spółkach.
Obowiązek ogłoszenia obniżenia kapitału zakładowego dotyczy obu rodzajów spółek. Wynika z zasady odpowiedzialności spółek kapitałowych za zobowiązania całym swoim majątkiem. Wysokość kapitału zakładowego ma zaś potencjalny wpływ na możliwość spłaty wierzycieli.
Obniżenie kapitału zawsze wymaga zmiany umowy spółki (Sp. z o.o.) lub statutu (S.A.) stosowną uchwałą. W sp. z o.o. uchwała zgromadzenia wspólników musi zostać podjęta większością min. 2/3 głosów. W S.A. uchwała walnego zgromadzenia akcjonariuszy musi zostać podjęta większością min. 3/4 głosów. W uchwale należy określić wartość i sposób dokonania obniżenia. Ogłoszenia dokonuje się niezwłocznie po powzięciu uchwały, w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Jeżeli umowa lub statut tak stanowi, także w innym piśmie, przeznaczonym do ogłoszeń spółki. W ogłoszeniu należy wezwać wierzycieli, aby w terminie 3 miesięcy od daty publikacji ogłoszenia wnieśli sprzeciw, jeżeli nie godzą się na planowane obniżenie kapitału (postępowanie konwokacyjne).Minimalny kapitał zakładowy w sp. z o.o. to 5 tys. zł, natomiast w S.A. 100 tys. zł.
Wierzyciele spółki mogą, w terminie 3 miesięcy od daty publikacji, sprzeciwić się obniżeniu. W razie sprzeciwu, spółka ma obowiązek dokonania spłaty wierzytelności, lub ich zabezpieczenia (np. udzielając gwarancji bankowej). Obowiązek zabezpieczenia lub spłaty nie powstaje, jeżeli sprzeciw wierzyciela dotarł do spółki po upływie terminu - decyduje w tym przypadku data powiadomienia spółki. Wierzycieli, którzy nie zgłosili sprzeciwu, uznaje się za akceptujących obniżenie kapitału.
Są jednak wyjątki.
W spółce z o.o. obowiązek ogłoszenia nie powstanie, jeżeli pomimo obniżenia kapitału nie dochodzi do wypłat na rzecz wspólników, a równocześnie z obniżeniem następuje podwyższenie kapitału do pierwotnej wysokości (art.264§2 ksh). Podwyższenia można dokonać poprzez zwiększenie wartości nominalnej udziałów istniejących lub utworzenie nowych.
W spółce akcyjnej wyjątki określa art.457§1 ksh. Zgodnie z jego treścią nie ogłasza się obniżenia kapitału, jeżeli: nie zwraca się na rzecz akcjonariuszy dokonanych przez nich wkładów ani wpłat za umorzone akcje, akcjonariusze nie zostają zwolnieni z obowiązku wniesienia wkładów na kapitał zakładowy, a równocześnie z obniżeniem następuje podwyższenie kapitału co najmniej do pierwotnej wysokości drogą nowej emisji akcji.
S.A. nie ogłasza obniżenia także gdy ma ono na celu wyrównanie poniesionych strat lub przesunięcie określonych kwot do kapitału rezerwowego oraz gdy wynika z dokonanego przez zarząd umorzenia nie objętych we właściwym terminie akcji własnych, o ile ich łączna wartość nominalna nie przekracza 10% wartości kapitału zakładowego.
PRZYKŁADY:
Obniżenie kapitału musi odnotować KRS
Wyjątkowo uchwałę może podjąć zarząd. W spółce z o.o. i akcyjnej może to nastąpić jeżeli spełni się określone w umowie (statucie) spółki zdarzenie, skutkujące umorzeniem udziału. Dodatkowo (tylko S.A.) jeżeli spółka nie dokona zbycia akcji własnych we właściwym terminie.
Uchwała zarządu musi zostać zaprotokołowana przez notariusza.
Obniżenie kapitału staje się skuteczne z chwilą ujawnienia w KRS. Zarząd musi zgłosić zmiany sądowi rejestrowemu w terminie 6 miesięcy od dnia podjęcia uchwały o obniżeniu. Uchybienie terminowi powoduje nieważność uchwały. Do wniosku o wpis obniżenia kapitału dołącza się uchwałę, dowód dokonania ogłoszenia o planowanym obniżeniu wraz z wezwaniem wierzycieli (o ile było wymagane) i oświadczenie wszystkich członków zarządu o dokonaniu zabezpieczenia (spłaty) wierzycieli, którzy prawidłowo wnieśli sprzeciw. O zmianie należy też powiadomić właściwy urząd skarbowy.
Autor jest radcą prawnym w Kancelaria Mamiński & Wspólnicy
- ZOBACZ TAKŻE: