ZUS ZCNA. Zobacz, jak wypełnić, żeby zgłosić członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego

Jeśli nie złożysz odpowiedniego druku, to Narodowy Fundusz Zdrowia nie zapłaci za leczenie twojego dziecka lub niepracującego małżonka. Najbliższa rodzina może bowiem korzystać z opłacanych przez ciebie (lub przez pracodawcę) składek zdrowotnych i leczyć się za darmo, ale tylko jeśli wypełnisz wniosek ZUS ZCNA.

Przez członków najbliższej rodziny rozumie się:

• własne dziecko, dziecko małżonka, przysposobione, wnuka, dziecko obce (dla którego ustanowiono opiekę lub dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka) do ukończenia przez nie 18, a jeżeli dalej się uczy, to 26 lat. Limity wiekowe nie obowiązują w przypadku dziecka niepełnosprawnego.
• małżonka,
• wstępnych (czyli rodziców, dziadków) mieszkających razem z ubezpieczonym.

Zgłoszenia należy dokonać w ciągu siedmiu dni od momentu, gdy członek rodziny uzyskał prawo do ubezpieczenia zdrowotnego (na przykład dzień urodzenia dziecka, utrata pracy przez małżonka). Służy do tego formularz ZUS ZCNA, który można złożyć osobiście w oddziale zakładu, ale również elektronicznie lub pocztą. Jeśli ubezpieczony tego nie zrobi lub przekroczy wskazany termin (dotyczy to również wyrejestrowania członka rodziny), może mu grozić nawet grzywna w wysokości kilku tysięcy złotych, ustalana indywidualnie.

* *Instrukcja wypełniania druku ZUS ZCNA (kliknij, aby pobrać deklarację)

Wypełnianie należy rozpocząć od bloku II, w którym podaje się dane identyfikacyjne płatnika składek. Znajdą się tu zatem dane pracodawcy, a gdy ubezpieczony jest przedsiębiorcą, opłacającym w swoim imieniu składkę zdrowotną – jego własne.

W tej części swoje podstawowe dane musi wpisać osoba ubezpieczona, czyli ta, która zgłasza do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny. W przypadku przedsiębiorcy będą to więc te same informacje, które pojawiły się w poprzednim bloku.

Na jednym formularzu ZUS ZCNA można zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego dwoje członków rodziny. Dlatego części IV i V wypełnia się w ten sam sposób. Jeśli ubezpieczony chce wpisać więcej osób, musi skorzystać z kolejnego egzemplarza druku. W polu 01 należy wpisać:

• 1, jeśli ubezpieczony zgłasza członka rodziny do ubezpieczenia,
• 2, w przypadku gdy go z niego wyrejestrowuje.

Pozycja 02 jest ściśle związana z poprzednią, ponieważ ubezpieczony musi wskazać datę uzyskania lub utracenia uprawnień do ubezpieczenia zdrowotnego przez członka rodziny. Będzie to zatem na przykład dzień narodzin dziecka, utraty pracy przez małżonka (uzyskanie uprawnień) lub ukończenie 26. roku życia lub podjęcie pracy przez dziecko (utrata uprawnień).

Po wypełnieniu pól 03-09 podstawowymi danymi należy wskazać stopień pokrewieństwa pomiędzy ubezpieczonym, a zgłaszanym członkiem rodziny za pomocą specjalnego kodu. Innymi słowy – płatnik musi poinformować kim zgłaszany jest dla ubezpieczonego. W tym celu należy wybrać jeden z kodów stopnia pokrewieństwa, indywidualny dla małżonka (01), dziecka własnego, przysposobionego lub małżonka (11), wnuka lub dziecka obcego (21), matki (30), ojca (31), macochy (32), ojczyma (33), babki (40), dziadka (41), osób przysposabiających ubezpieczonego (50) i innych wstępnych, mieszkających wraz z ubezpieczonym (60).

W polach 11 i 12 należy wskazać, czy osoba zgłaszana mieszka z ubezpieczonym (jeśli tak, stawia X w rubryce 11) oraz jej stopień niepełnosprawności:

• 0, jeśli nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności
• 1, jeśli posiada orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności
• 2, jeśli posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności
• 3, jeśli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności
• 4, jeśli posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydawane osobom do 16. roku życia.

W części IV B należy wpisać adres zamieszkania członka rodziny pod warunkiem, że jest on inny niż adres zamieszkania ubezpieczonego.

Płatnik składek i ubezpieczony podpisują stosowne oświadczenia oraz wskazują datę wypełnienia deklaracji. Jeśli przedsiębiorca jest jednocześnie płatnikiem i ubezpieczonym, podpisuje się w obu miejscach.

W przypadku korekty deklaracji, należy za pomocą druku ZUS ZCNA najpierw wyrejestrować poszczególnych członków rodziny, a następnie zarejestrować ich ponownie.