Najczęstsze błędy w biznesplanie. Zobacz, jakich praktyk unikać

Stworzenie planu biznesowego wymaga solidnego przygotowania. Zanim przedsiębiorca przystąpi do samodzielnego opracowania strategii firmy, powinien dobrze poznać formułę dokumentu. W tej sytuacji, warto uczyć się na błędach innych. Oto kilka powszechnych przykładów, które mogą być przestrogą na przyszłość.

Poszczególne części biznesplanu powinny następować po sobie w logicznym porządku. Spójna konstrukcja treści pozwala uporządkować koncepcję przedsiębiorstwa. W przypadku punktów opracowanych w formie odrębnych elementów bez kontynuacji poprzednich wątków, do tekstu wkrada się chaos, który utrudnia odbiorcy przyswojenie złożonej problematyki. Konieczność wertowania kartek papieru w poszukiwaniu odpowiedzi na pytania może ujawnić nieprawidłowe przygotowanie przedsiębiorcy oraz wpłynąć negatywnie na wizerunek firmy.

Podstawowa struktura dokumentu opiera się na rozdziałach. Każdy z nich powinien być równie wyczerpująco opisany. Czasem kompetencje autora biznesplanu są rozwinięte w jednej dziedzinie bardziej niż w innych, a to generuje różnice w objętości opisywanych zagadnień. Zachwianie proporcji pomiędzy wątkami może zaburzyć odbiór tekstu. W rzetelnej strategii firmy, wszystkim filarom działalności należy poświęcić tyle samo uwagi.

Konkretne i ważne (z punktu widzenia biznesowego) informacje to cenna zaleta dobrego biznesplanu. Zbyt wiele szczegółów odciąga uwagę od najistotniejszych aspektów. Dokument powinien być dopasowany do wymagań odbiorcy i traktować go z szacunkiem. Ważne więc, aby był rzeczowy i niezbyt długi, bez zbędnych opisów technicznych czy skomplikowanych zagadnień biznesowych. To samo tyczy się strategii sporządzonej dla potrzeb wewnętrznych firmy. Menadżerowie i pracownicy łatwiej przyswoją zwięzły i przystępny tekst na każdym etapie swojej pracy.

Jak najłatwiej odstraszyć czytelnika? Wystarczy użyć żargonu biznesowego, zwłaszcza z dziedziny technicznej czy informatycznej, kiedy adresatem dokumentu jest np. bankowiec. Dzięki zastosowaniu specjalistycznego słownictwa, biznesplan staje się tworem zamkniętym i trudno dostępnym dla osób spoza branży. Odbiorca, który nie będzie rozumiał tego, co czyta może w efekcie porzucić dalsze próby. Analityk kredytowy lub prywatny inwestor, zniechęceni przydługim opisem produktów i usług, będą w stanie zrezygnować z przyznania finansowania.

Różnorodne czynniki mogą wpływać z czasem na zmianę przyjętych założeń i celów. Sztywność planu uniemożliwia wprowadzanie ewentualnych usprawnień czy modyfikacji. Warto więc postępować zgodnie z zasadą elastycznej konstrukcji, dzięki której obrana strategia działalności gospodarczej może się rozwijać i sprzyjać efektywnemu funkcjonowaniu przedsiębiorstwa.

Jeśli biznesplan jest skonstruowany przez przedsiębiorcę, zwiększa się ryzyko nieobiektywności. Brak dystansu do własnego biznesu może powodować zniekształcenie prawdy, co w efekcie wzbudzi wątpliwości u zewnętrznych odbiorców. W rozwiązaniu tego problemu może pomóc zatrudnienie profesjonalisty. Zleceniobiorca przeprowadzi rzetelną analizę i nie będzie miał obaw przed rozpisaniem słabych stron czy ewentualnych zagrożeń na przyszłość. Właściciel firmy powinien jednak współuczestniczyć w kształtowaniu biznesplanu na wszystkich jego etapach.

Prostym narzędziem, które może posłużyć funkcjonalnemu ustaleniu celów firmy jest analiza SMART. Zgodnie z tą koncepcją, planowane cele powinny być szczegółowe (o konkretnym przekazie), mierzalne (możliwe do wyrażenia liczbowo), atrakcyjne, realistyczne oraz terminowe, czyli określone w czasie. Dobrze przygotowana konstrukcja planu zwiększa szanse na osiągnięcie zamiarów i czyni je bardziej praktycznymi.

Znajomość zewnętrznego otoczenia biznesowego to warunek konieczny, aby firma mogła właściwie prosperować. Brak rozpisania analizy rynku w biznesplanie może skutkować słabym rozeznaniem konkurencji (nieznajomość podobnych produktów i usług, niewiedza na temat cen). Słabe rozeznanie w branży niesie za sobą niezrozumienie potrzeb i oczekiwań klientów, a także nieprzestrzeganie ewentualnych zasad funkcjonowania firmy na rynku.

Biznesplan jest niezbędnym załącznikiem do wniosków o kredyty bankowe, dotacje z Unii Europejskiej czy finansowe wsparcie ze strony prywatnych inwestorów. Nie należy jednak zapominać, że to nie tylko wizytówka na zewnątrz, ale i użyteczny przewodnik dla samego przedsiębiorstwa. Strategia biznesowa to ważne narzędzie dla pracowników firmy. Dzięki niej, cała struktura organizacyjna realizuje wspólny cel poprzez wykonywanie konkretnych zadań, a autorzy mogą swobodnie identyfikować się z opracowanym dokumentem.

Pozyskiwanie i utrzymanie klientów to jedno z ważniejszych zagadnień, na których warto się skupić podczas planowania perspektywicznej działalności firmy. Szczegółowy opis strategii marketingowej i sprzedażowej powinien być podparty pogłębioną analizą rynku i konkurencji. Biznesplan zupełnie pozbawiony tej koncepcji lub z minimalną jej formą prezentuje niepełny obraz przedsiębiorstwa, zwłaszcza pod względem finansowym.

Trudno zakładać rozwój firmy bez zaplanowania przychodów, kosztów i innych elementów budżetowych. Biznesplan bez analizy działalności pod kątem finansowym daje jedynie częściowe wyobrażenie o jej funkcjonowaniu. Uniemożliwia zewnętrznym odbiorcom podjęcie decyzji o ewentualnym finansowaniu, a pracownikom zaburza obraz rentowności przedsięwzięcia. Bilans, rachunek zysków i strat, rachunek przepływów środków finansowych to podstawowe informacje, które powinno się przedstawić.

Przy staraniach o dofinansowanie, autor biznesplanu powinien precyzyjnie określić adresata, a co za tym idzie - zwrócić szczególną uwagę na rolę inwestora w dokumencie. Nie chodzi o to, aby całą strategię podporządkować wyłącznie kwestiom finansowym. Warto jednak pamiętać o umieszczaniu informacji o ważniejszych terminach czy metodach finansowania w wypadku powodzenia przedsięwzięcia, a także o możliwości ewentualnego przedłużenia współpracy.

Analiza finansowa powinna być przeprowadzona rzetelnie. Zbyt optymistyczne podejście do tematu przekłamuje kondycję ekonomiczną przedsiębiorstwa. Informacje bez wyjaśnienia mogą więc wzbudzać podejrzenia o nieuczciwość. Nie warto zakładać wysokich przychodów, niepodpartych żadnymi badaniami czy wskazywać kosztów bez danych wyjściowych (np. wcześniejsze rozliczenia firmy lub analiza konkurencji).

• Co to jest biznesplan?
  • Jak napisać biznesplan?
  • Co powinien zawierać biznesplan?
  • Biznesplan - podstawowe informacje o firmie
  • Biznesplan - Analiza konkurencji
  • Biznesplan - Segmentacja rynku
  • Biznesplan - Strategia marketingowa firmy
  • Biznesplan - zarządzanie i zespół pracowników
  • Biznesplan - analiza strategiczna SWOT
  • Biznesplan - plan finansowy