Władze skarbowe zwracają szczególną uwagę na transakcje firmy z przedsiębiorstwem powiązanym. Szczególnie pod kątem porównania ich do transakcji podobnych zawartych z kontrahentem niepowiązanym. Dokonują tzw. _ porównania wewnętrzne. _
Porównanie wewnętrzne polega na odniesieniu cen lub rentowności w transakcjach z firmą niepowiązaną do cen lub rentowności w transakcjach ze spółką z grupy. Ma ono na celu: sprawdzenie i korektę tych ostatnich jako nierynkowych w oparciu o przepisy o cenach transferowych.
ZOBACZ TAKŻE:
Przed przystąpieniem do porównania wewnętrznego należy dokonać analizy obydwu operacji i wskazać różnice między nimi. Następnie ocenić wpływ różnic na cenę lub rentowność. Jeżeli wpływ jest istotny, należy dokonać stosownych korekt liczbowych - dopiero wtedy obie operacje można uznać za porównywalne i przejść do sprawdzenia czy nadal występują różnice w cenach i marżach.
Powyższy opis to krótka instrukcja obsługi badania porównywalności cen transferowych (szczegółowe zasady porównywania transakcjizawiera specjalne rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie sposobu i trybu określania dochodów podatników w drodze oszacowania cen w transakcjach dokonywanych przez tych podatników oraz wytyczne przygotowane przez OECD)
.
Polecamy:Na co muszą zwrócić uwagę przedsiębiorstwa powiązane?Co skontroluje skarbówka w 2009 roku?Jak zarządzać ryzykiem podatkowym?Organy podatkowe wykazują często tendencję do upraszczania rzeczywistości, niedoceniając wpływu biznesowych różnic w transakcjach z grupą i poza grupą. W praktyce inspektorzy skupiają się na porównywalności produktowej, tj. na podobieństwach przedmiotu transakcji ze spółką z grupy do przedmiotu transakcji z kontrahentem niepowiązanym. W praktyce oznacza to, że podczas kontroli podatkowej ceny lub rentowność sprzedaży wyrobów produkowanych na zlecenie zagranicznych odbiorców powiązanych (pewność odbioru i zapłaty) są porównywane
do cen sprzedaży tych samych produktów na lokalnym rynku (pełne ryzyko rynkowe i ryzyko złych długów).
W dobie spowolnienia gospodarczego korzyści występujące z działania w ramach grupy kapitałowej dla przedsiębiorców będą rosnąć. W transakcjach ze spółkami z grupy ryzyka biznesowe są z reguły mniejsze, niż w transakcjach z kontrahentami niepowiązanymi (pewność odbioru i zapłaty).
Transakcje ze spółkami z grupy wiążą się też często z prawem do czerpania pożytków z własności intelektualnej opracowanej przez centralę, co zwiększa możliwości sprzedaży. Ponadto, jeden z najistotniejszych czynników różnicujących z pozoru podobne transakcje to miejsce strony w łańcuchu dostaw - inna jest rola podmiotu wprowadzającego towary na rynek, którego odbiorcami są hurtownicy, a inna - podmiotu zajmującego się sprzedażą detaliczną.
W przypadkach, gdy kontrolujący analizują czynniki porównywalności inne niż przedmiot transakcji, ich podejście do ewentualnych różnic bywa schematyczne - dość powszechnie stosowaną metodą dokonywania korekt jest badanie poziomu kosztów związanych z pełnieniem funkcji lub ponoszeniem ryzyka określonego rodzaju, bez analizy, czy koszty te faktycznie odzwierciedlają występujące różnice.
W tym kontekście pozytywnie należy ocenić wyrok 1Omawiany jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 czerwca 2008 r. (II FSK 555/07). NSA1, w którym wskazano, że przepisy o cenach transferowych należy stosować ostrożnie, mając na uwadze konstytucyjną zasadę wolności działalności gospodarczej, która odnosi się przecież także do transakcji ze spółkami z grupy. Sąd zwrócił również uwagę, iż obowiązek udowodnienia faktu wykorzystania powiązań do ustalenia ceny na nierynkowym poziomie spoczywa na organach podatkowych. Jednak najistotniejszą, w naszej ocenie, przyczyną przyznania racji podatnikowi było nieuwzględnienie przez kontrolujących różnic pomiędzy porównywanymi transakcjami w zakresie wolumenu sprzedaży, miejsca w łańcuchu dystrybucji, pełnionych funkcji (głównie marketing i dystrybucja) oraz pełnionych ryzyk (głównie rynkowe i złych długów).
Chcesz zadać pytanie o ceny transferowe?Zapraszamy do udziału w Webcastach z ekspertami z Deloitte
Adam Kosmala jest managerem w zespole cen transferowych Deloitte (biuro w Warszawie).
Agnieszka Walter jest managerem w zespole cen transferowych Deloitte (biuro w Katowicach).