Opodatkowanie podatkiem od towarów i usług sprzedaży poszczególnych składników wchodzących w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
sygnatura: 1401/HTI/4407/14-42/05/EN
autor: Izba Skarbowa w Warszawie
data: 2006-04-28
| słowa kluczowe: | dostawa towarów, podatek od towarów i usług, składnik majątkowy, sprzedaż, świadczenie usług, wartość firmy, zorganizowana część przedsiębiorstwa |
DECYZJA
Na podstawie art. 233 § 1 pkt 1 w związku z art. 239, art. 14a § 4, art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), art. 5 ust.1 pkt 1, art. 6 pkt 1, art. 7 ust.1, art. 8 ust.1, art. 29 ust.1, art. 43 ust.1 pkt 2, ust. 2 i ust.6 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz.535 z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 17.05.2005r., nr DP/348/2005 wniesionego przez X na postanowienie Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 06.05.2005r., nr 1471/NTR1/443-77b/05/LS, dotyczące opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży poszczególnych składników wchodzących w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa - Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie
postanawia
odmówić zmiany postanowienia Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie.
UZASADNIENIE
Pismem z dnia 03.02.2005r., nr DP/84/2005 Strona wystąpiła o udzielenie pisemnej interpretacji, dotyczącej opodatkowania podatkiem od towarów i usług przeniesienia własności zorganizowanej części przedsiębiorstwa bankowego.
Strona wskazała, iż w dniu 16 grudnia 2004r. zawarła umowę przeniesienia na Kupującego zorganizowanej części przedsiębiorstwa bankowego obejmującej zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności w zakresie rachunków papierów wartościowych.
Strona podkreśliła, że cena sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa była wyższa od wartości rynkowej w/w składników, a obrotem dla potrzeb VAT będzie wartość rynkowa tych składników.
Jednocześnie Strona zauważyła, iż przedmiotem transakcji jest zorganizowana część przedsiębiorstwa bankowego, która nie spełnia warunku samodzielnego sporządzania bilansu, a zatem nie jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 ustawy o VAT. W związku z powyższym, zdaniem Strony przy ustalaniu konsekwencji podatkowych w zakresie VAT, poszczególne składniki wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa bankowego należy rozpatrywać odrębnie.
Biorąc powyższe pod uwagę Strona stała na stanowisku, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegać będzie przeniesienie następujących składników majątku:
a) gospodarcza własność intelektualna Banku-System informatyczny wraz z nośnikami elektronicznymi oraz papierowymi, oraz związane z tym systemem prawa i roszczenia;
b) informacje poufne dotyczące zorganizowanej części przedsiębiorstwa bankowego;
c) całość innego majątku rzeczowego, będącego własnością Banku używanego, przysługującego lub wykonywanego wyłącznie lub głównie w związku z działalnością przenoszonej zorganizowanej części działalności bankowej,
przy czym w przypadku składników określonych w punkcie c), po spełnieniu warunków, o których mowa w art. 43 ust.1 pkt 2 i ust.2 ustawy o podatku od towarów i usług ich zbycie będzie zwolnione od VAT.
Natomiast zdaniem Strony przeniesienie pozostałych składników, tj.:
- praw z umów zawartych z dotychczasowymi klientami Banku oraz zobowiązań dotyczących tych umów;
- ksiąg odnoszących się do przenoszonej zorganizowanej części przedsiębiorstwa bankowego
oraz nadwyżka ceny sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa nad wartością rynkową składników majątkowych wchodzących w jego skład nie będzie podlegało opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług.
Postanowieniem z dnia 06.05.2005r., nr 1471/NTR1/443-77b/05/LS Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie uznał stanowisko Strony za nieprawidłowe.
Na powyższe postanowienie Strona złożyła zażalenie do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie.
Na wstępie należy wskazać, iż Strona w zażaleniu uznaje stanowisko organu pierwszej instancji za niezasadne jedynie w części stwierdzającej, że dodatnia wartość firmy, stanowiąca nadwyżkę ceny zapłaconej przy przeniesieniu własności zorganizowanej części przedsiębiorstwa bankowego ponad wartość identyfikowaną aktywami (środkami trwałymi i wartościami niematerialnymi i prawnymi), które mogą być przedmiotem obrotu prawnego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W zażaleniu Strona zarzuca zaskarżonemu postanowieniu naruszenie art. 5 ust.1 pkt 1, art. 8 ust.1 i art. 29 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług poprzez błędną ich wykładnię i niewłaściwe zastosowanie.
Strona w zażaleniu podkreśla, iż w zaistniałym stanie faktycznym nie można mówić o przeniesieniu jakichkolwiek wartości niematerialnych i prawnych, a jedynie o wykreowaniu wartości firmy w księgach nabywcy przedsiębiorstwa w wyniku realizacji przedmiotowej transakcji, a takie zdarzenie nie jest usługą w rozumieniu art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług. Ponadto przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych może nastąpić wówczas, gdy określone prawa wchodzą w skład majątku zbywcy, w przeciwnym razie zbywca nie może przenieść tego co nie tylko nie wchodzi w skład jego majątku, ale przede wszystkim nie istnieje w chwili transakcji.
Jednocześnie Strona wskazuje, że kwota wypłacona przez nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa, która nie może być przypisana do skonkretyzowanych indywidualnie wartości niematerialnych i prawnych oraz towarów, stanowiąca nadwyżkę ceny ponad wartość rynkową tych towarów i wartości niematerialnych i prawnych, nie jest wynagrodzeniem z tytułu świadczenia usług przez zbywcę na rzecz nabywcy, nawet w szerokim rozumieniu art. 8 ust.1 ustawy o VAT, ponieważ nie występują żadne wzajemne świadczenia.
Strona w zażaleniu zauważa, iż dla oceny, jaka czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług decyduje nie sam fakt dokonania jakiejkolwiek zapłaty, która mogłaby być obrotem w rozumieniu art. 29 ust.1 ustawy o VAT, lecz to, czy dana czynność, za którą dokonywana jest zapłata mieści się w zakresie przedmiotowym w/w ustawy (zwłaszcza w zakresie wskazanym w art. 5 ust. 1 powyższej ustawy).
Reasumując, Strona stoi na stanowisku, że wartość firmy nie jest zapłatą za świadczenie usług, o których mowa w art. 8 ust.1 ustawy o VAT, wobec powyższego zapłata kwoty z tytułu wartości firmy nie jest objęta zakresem w/w ustawy i nie podlega podatkiem od towarów i usług.
Mając powyższe na uwadze, Strona wnosi o zmianę postanowienia Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 06.05.2005r., nr 1471/NTR1/443-77b/05/LS na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 Ordynacji podatkowej oraz o uznanie za prawidłowe Jej stanowiska zawartego we wniosku z dnia 03.02.2005r.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie po zapoznaniu się z całością zgromadzonego w sprawie materiału oraz po rozpatrzeniu zażalenia zważył, co następuje:
Na wstępie należy wskazać, iż w zażaleniu Strona wniosła zarzuty przeciwko przedmiotowemu postanowieniu w części dotyczącej stwierdzenia Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie, że dodatnia wartość firmy, stanowiąca nadwyżkę ceny zapłaconej przy przeniesieniu własności zorganizowanej części przedsiębiorstwa bankowego ponad wartość identyfikowaną aktywami (środkami trwałymi i wartościami niematerialnymi i prawnymi), które mogą być przedmiotem obrotu prawnego podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Biorąc powyższe pod uwagę Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznaje, że Strona nie ma żadnych zastrzeżeń co do kwestii opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży poszczególnych składników wchodzących w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa (o których mowa we wniosku Strony z dnia 03.02.2005r.) w oparciu o art. 5 ust.1 pkt 1, art. 7 ust.1, art.8 ust.1 ustawy o VAT. Ponadto Strona nie kwestionuje także ewentualnego zwolnienia od VAT sprzedaży towarów, stanowiących majątek rzeczowy wchodzący w skład przedmiotowej części przedsiębiorstwa, po spełnieniu warunków z art. 43 ust.1 pkt 2, ust.2 i ust.6 w/w ustawy.
W tym miejscu organ odwoławczy zauważa, iż odnośnie w/w kwestii podziela stanowisko Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie zawarte w w/w postanowieniu oraz że przedmiotem rozpatrzenia przez organ drugiej instancji będzie kwestia sporna - opodatkowania podatkiem od towarów i usług dodatniej wartości firmy, stanowiącej nadwyżkę ceny zapłaconej przy przeniesieniu własności zorganizowanej części przedsiębiorstwa bankowego ponad wartość identyfikowaną aktywami (środkami trwałymi i wartościami niematerialnymi i prawnymi) - podniesiona przez Stronę we wniesionym zażaleniu.
Zgodnie z art. 5 ust.1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust.1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust.1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Stosownie zaś do art. 8 ust.1 w/w ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust.1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
Jednocześnie zgodnie z art. 29 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust.2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust.4. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrotem jest także otrzymana dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana z dostawą lub świadczeniem usług.
Biorąc powyższe pod uwagę, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wskazuje, iż sprzedaż poszczególnych składników wchodzących w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa winna być rozpatrywana odrębnie i podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w oparciu o art. 5 ust.1 pkt 1 ustawy o VAT jako dostawa towarów albo świadczenie usług w zależności od charakteru w/w składników, stanowiących przedmiot opisywanej przez Stronę transakcji. Natomiast podstawą opodatkowania jest kwota należna (pomniejszona o kwotę należnego podatku) z tytułu sprzedaży, obejmująca całość świadczenia należnego od nabywcy.
W tym miejscu organ drugiej instancji zauważa, że z przedstawionego przez Stronę stanu faktycznego wynika, iż cena sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa była wyższa od wartości rynkowej w/w składników (wchodzących w jego skład). A zatem ustalona przez strony umowy przeniesienia na Kupującego zorganizowanej części przedsiębiorstwa bankowego, obejmującej zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności w zakresie rachunków papierów wartościowych, cena jest kwotą należną z tytułu w/w transakcji, obejmującą całość świadczenia należnego od nabywcy-kupującego.
Z treści art. 8 ust.1 ustawy o VAT wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Przez świadczenie rozumieć należy każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu, na które składa się zarówno działanie, jak i zaniechanie. Istotną cechą usługi jest, by świadczono na rzecz bezpośredniego konsumenta odnoszącego z tego świadczenia korzyść.
Nie ulega w sprawie wątpliwość, że nabywca goodwill od Strony odniesie korzyść-nabędzie bowiem zorganizowaną część przedsiębiorstwa wraz z ugruntowaną pozycją na rynku (uznaniem i renomą), co ma istotny wpływ na prowadzenie działalności gospodarczej w warunkach konkurencji.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie stwierdza jednocześnie, iż ustawodawca obok ogólnej definicji świadczenia usług jako świadczenia na rzecz drugiego podmiotu nie stanowiącego dostawy towarów, wskazuje dodatkowo na pewne świadczenia, które uznawane są za świadczenie usług.
Zabieg taki ma na celu wskazanie przypadków świadczenia usług, które mogłyby ze względu na swoją specyfikę wywołać wątpliwości co do ich charakteru jako usług. Mając powyższe na uwadze stwierdzić więc należy, że wbrew opinii Strony zawartej w zażaleniu fakt, że goodwill nie stanowi wartości niematerialnej i prawnej, nie przesądza o niepodleganiu opodatkowaniu VAT przedmiotowej czynności. Zasadnym jest więc twierdzenie Naczelnika Urzędu Skarbowego zawarte w żalonym postanowieniu, że w przypadku przeniesienia goodwill na nabywcę, przy zaistnieniu warunków wynikających z art. 5 ust.1 pkt 1 i art. 8 ust.1 ustawy o VAT (odpłatność, istnienie odbiorcy świadczenia, korzyść z nabycia), transakcja ta podlegać będzie podatkowi od towarów i usług.
Jednocześnie Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie pragnie wskazać na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 14 stycznia 2003r., sygn. akt III SA 1492/01, w którym wskazano, że goodwill jest prawem majątkowym, mającym wartość i mogącym być przedmiotem obrotu (por. M. Fałowska-Kupis, M. Izdebska Wartość firmy w ujęciu podatkowym i bilansowym (3) Przegląd Podatkowy 2/2005 str.33).
Biorąc powyższe pod uwagę, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, podzielając stanowisko Naczelnika Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie, zaprezentowane w postanowieniu nr 1471/NTR1/443-77b/05/LS z dnia 06.05.2005r. stwierdza, że kwota uiszczona przez kupującego (nabywcę) z tytułu nabycia poszczególnych składników wchodzących w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa, pomniejszona o kwotę należnego podatku, jest obrotem, będącym podstawą opodatkowania VAT (w/w art. 29 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług).
Jednocześnie organ odwoławczy wskazuje, iż organ pierwszej instancji, wydając przedmiotowe postanowienie postępował zgodnie z przepisami prawa, dotyczącymi podatku od towarów i usług.
Mając powyższe na uwadze, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie postanawia jak w sentencji decyzji.