Czy odszkodowanie wypłacone spadkobiercy za nieruchomość stanowiącą własność spadkodawcy rodzi obowiązek podatkowy z tytułu podatku od spadków i darowizn?
sygnatura: BM/436-9/07
autor: Urząd Skarbowy Poznań-Grunwald
data: 2007-09-12
| słowa kluczowe: |
Art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tj. Dz. U. Nr 142 z 2004 r. poz. 1514 ze zm.): podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej ,,podatkiem", podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że zamiarem strony - spadkobierczyni zmarłego - jest uzyskanie odszkodowania za nieruchomość stanowiącą własność spadkodawcy. Sprawa o uzyskanie przedmiotowego odszkodowania jest w toku a strona stoi na stanowisku, że w/w odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Mając na uwadze treść powołanego przepisu oraz opisany stan faktyczny tutejszy organ podatkowy wyjaśnia, że podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie tytułem spadku zarówno własności rzeczy jak i praw majątkowych. Prawa majątkowe, w tym prawo do wystąpienia o odszkodowanie, z chwilą śmierci spadkodawcy przechodzą na spadkobiercę. Wchodzą one w skład masy spadkowej i powiększają podstawę opodatkowania w podatku od spadków i darowizn o wartość nabytego prawa, odpowiadającą wartości otrzymanego odszkodowania.
Sugestie strony, że odszkodowanie - wypłacone na skutek uwzględnienia roszczeń spadkobiercy - nie podlega podatkowi ,,spadkowemu" nie znajdują potwierdzenia w obowiązującym systemie prawnym, wręcz przeciwnie dowodzą, że prawa majątkowe są składnikiem masy spadkowej dającym nabywcy w drodze dziedziczenia legitymację prawną do występowania z wnioskiem o ich dochodzenie i realizację m. in. w formie odszkodowania.
Kierując się powyższym, Naczelnik Urzędu Skarbowego uznaje stanowisko zajęte we wniosku za nieprawidłowe postanawiając jak w sentencji.
Jednocześnie w uzupełnieniu dokonanych wyjaśnień informuje się, że wpływ na ostateczny wymiar podatku od spadków i darowizn mają nie tylko przepisy prawa materialnego, tj. ustawy o podatku od spadków i darowizn ale także przepisy proceduralne zawarte w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tj. Dz. U. Nr 8 z 2005 r. poz. 60 ze zm.), które zawierają uregulowania określające powstanie zobowiązania podatkowego oraz przypadki w jakich dochodzi do jego przedawnienia.
Art. 68 § 2 pkt 2 ustawy Ordynacja podatkowa stanowi, że jeżeli podatnik w złożonej deklaracji podatkowej nie ujawnił wszystkich danych dotyczących ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego, zobowiązanie to nie powstaje pod warunkiem, że decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego w którym powstał obowiązek podatkowy.
W przedmiotowej sprawie obowiązek podatkowy powstał z chwilą uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia praw do spadku po zmarłym, co jak wynika z wniosku strony, miało miejsce nie później niż w roku 1993. Tym samym ewentualne odszkodowanie otrzymane przez spadkobiercę w chwili obecnej - aczkolwiek stanowiące masę spadkową i podlegające opodatkowaniu - nie zaskutkuje powstaniem zobowiązania podatkowego ze względu na upływ terminu do wydania decyzji ustalającej jego wysokość.
Odpowiedzi w zakresie interpretacji w części dotyczącej opodatkowania przedmiotu czynności podatkiem dochodowym zostanie udzielone odrębnym postanowieniem.