Czy zapłacona kwota odszkodowania wynikającego z ugody sądowej stanowi koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?
sygnatura: PD-1/42180-41/07
autor: Izba Celna w Krakowie
data: 2007-11-29
| słowa kluczowe: | koszty uzyskania przychodów, odszkodowania, ugoda sądowa |
DECYZJA
Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie, działając na podstawie art. 14 b §5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa ( tekst jednolity Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 17.09.2007 r. na postanowienie Naczelnika Małopolskiego Urzędu Skarbowego w Krakowie z dnia 31.08.2007 r. Nr P02/423-119/07/71658 w sprawie udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zmienia zaskarżone postanowienie uznając, że przedstawione we wniosku Strony stanowisko w kwestii dotyczącej kwalifikacji wypłaconej kwoty odszkodowania jako kosztu uzyskania przychodu jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
Wnioskiem z dnia 26.06.2007 r. Strona zwróciła się do Naczelnika Małopolskiego Urzędu Skarbowego w Krakowie o udzielenie informacji o zakresie zastosowania przepisów prawa podatkowego przedstawiając następujący stan faktyczny:
Spółka jako następca prawny osoby prawnej-spółki akcyjnej, była stroną pozwaną w postępowaniu w sprawie z powództwa P(...) S.A. (dalej P.S.A.) w Warszawie toczącego się od 04.10.2002 r. przed Sądem Okręgowym w Katowicach o zapłatę kwoty 461.937.132,10 zł wraz z odsetkami od dnia 02.10.2002 z tytułu niezapłaconych faktur VAT wynikających z zawartych w 1999 r. umów: sprzedaży energii elektrycznej pochodzącej z kontraktów długoterminowych, sprzedaży energii elektrycznej pokrywającej dodatkowe zapotrzebowanie ponad energię elektryczną pochodzącą z kontraktów długoterminowych oraz świadczenie usług przemysłowych. Prawomocnym wyrokiem częściowym Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 14.03.2005 r. oddalone zostało powództwo co do kwoty 341.260.094,70 zł. W toku dalszego postępowania sądowego o zapłatę pozostałej kwoty dochodzonej powództwem tj. kwoty 120.677.037,40 zł wraz z odsetkami od dnia 02.10.2002 r., Sąd Okręgowy w Katowicach- na wniosek stron - postanowieniem z dnia 26.02.2007 r. skierował sprawę do postępowania mediacyjnego w trybie art. 183 kodeksu postępowania cywilnego. W wyniku postępowania mediacyjnego Spółka oraz P.S.A. zawarły ugodę na podstawie art. 917 kodeksu cywilnego, na mocy której Spółka zobowiązała się do zapłaty odszkodowania w wysokości 55.000.000 zł w trzech ratach. W ugodzie strony ustaliły, że powyższa kwota zostanie zapłacona tytułem odszkodowania i że jest to traktowane jako odnowienie zobowiązania Spółki wobec P.S.A. w rozumieniu art. 506 kodeksu cywilnego. Dzięki zawartej ugodzie Wnioskodawca zredukował zobowiązania będące przedmiotem sporu sądowego z kwoty blisko 200.000.000 zł (wraz z odsetkami na dzień ugody) wobec P.S.A. do kwoty 55.000.000 zł. W związku z tym, że spór stron obejmował zagadnienia prawne bardzo specyficzne, nie mające prostego rozstrzygnięcia zarówno w orzecznictwie sądowym, jak też w doktrynie prawa cywilnego, między stronami istniała niepewność co do ich sytuacji prawnej, z tego też względu -w ocenie stron sporu i mediatora- najwłaściwszym rozwiązaniem było spełnienie świadczenia przez Wnioskodawcę w formie odszkodowania w wyniku dokonanej nowacji (art. 506 k.c.). Podatnik przedłożył dokumentację potwierdzającą opisany we wniosku stan faktyczny. Opis stanu faktycznego nie obejmuje racji pozwanego, nie określa również na czym polegała istota sporu między stronami obejmująca, jak wskazano, zagadnienia specyficzne, nie mające prostego rozstrzygnięcia w orzecznictwie sądowym, ani w doktrynie prawa cywilnego.
W ocenie Podatnika zapłacona na podstawie zawartej ugody sądowej kwota odszkodowania stanowić będzie koszt uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ponieważ pozostaje w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i jej poniesienie mogło mieć wpływ na wielkość osiągniętego przez Spółkę przychodu.
Naczelnik Małopolskiego Urzędu Skarbowego w Krakowie postanowieniem z dnia 31.08.2007 r. Nr P02/423-119/07/71658 uznał, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku nie jest prawidłowe i w uzasadnieniu postanowienia stwierdził, że w świetle art. 15 ust.l ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r., nr 54, poz. 654 ze zm.) przedmiotowe odszkodowanie nie stanowi kosztu uzyskania przychodów, bowiem nie pozostaje w związku z przychodem i jako związane z prowadzonym wobec Spółki postępowaniem o zapłatę kwoty wynikającej z niezapłaconych faktur VAT, nie stanowi również dla Spółki wydatków na zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.
Pismem z dnia 17.09.2007 r. ... S.A. wniosła zażalenie na w/w postanowienie twierdząc, że interpretacja Naczelnika Małopolskiego Urzędu Skarbowego w Krakowie opiera się na błędnej wykładni art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i jako nieprawidłowa winna zostać wyeliminowana z obrotu prawnego. Uzasadniając swoje stanowisko, Spółka wskazała na celowość i racjonalność poniesienia wydatku oraz na związek zapłaconego odszkodowania z przychodem Podatnika.
W związku z powyższym, Strona wnosi o uchylenie zaskarżonego postanowienia i potwierdzenie stanowiska zawartego we wniosku złożonym w trybie art. 14 a Ordynacji podatkowej lub uchylenie przedmiotowego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ pierwszej instancji.
Dyrektor Izby Skarbowej w Krakowie w wyniku analizy rozpatrywanej sprawy stwierdza co następuje:
Zgodnie z art.15 ust.l ustawy dnia 15.02.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym od 01.01.2007 r. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.
Istotą zmiany regulacji art. 15 ust.l w stosunku do brzmienia sprzed dnia 1 stycznia 2007 r. jest uznanie za koszty uzyskania przychodów, oprócz kosztów poniesionych w celu uzyskania przychodu również kosztów poniesionych w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Celowość poniesienia kosztu przez podatnika oznacza, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione przez podatnika niezależnie od tego, czy ich poniesienie przyniosło skutek w postaci osiągnięcia przychodów lub zachowania źródła przychodów. Brak osiągnięcia takiego skutku nie dyskwalifikuje więc danego kosztu jako kosztu uzyskania przychodów, jeżeli tylko podatnik wykaże, że na podstawie dostępnej mu wiedzy mógł zasadnie przypuszczać, iż poniesione wydatki osiągną swój cel w postaci osiągnięcia przychodów albo zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów. Ze względu na to, że ustawodawca nie określił, jak należy rozumieć ?zachowanie lub zabezpieczenie" źródła przychodów, pojęcia te należy określać na gruncie języka potocznego. Tak więc, zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów jest jego utrzymanie w sprawności, jego uchowanie i uchronienie, tak aby mogło funkcjonować i dawać przychody w przyszłości, a także podtrzymanie istnienia źródła przychodów, skutecznej realizacji przedsięwzięcia, uczynienia źródła przychodów mocnym i trwałym, odpornym na działanie czynników obniżających jego sprawność.
Z przedstawionego przez Stronę stanu faktycznego wynika, że w związku z możliwością przegrania procesu na Podatniku ciążyło ryzyko konieczności zapłaty przeciwnikowi kwoty rzędu 200.000.000 zł. Zawarcie przedmiotowej ugody, a w konsekwencji odsunięcie ryzyka zapłaty w/w kwoty skutkowało ograniczeniem potencjalnego zobowiązania wobec P.S.A. o kwotę rzędu 150.000.000 zł. Zdaniem tut. organu, powyższe przesądza o gospodarczej celowości rozwiązania sporu z kontrahentem, a poniesiony koszt to wydatek ekonomicznie uzasadniony z punktu widzenia prowadzonej przez podmiot działalności gospodarczej.
W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie zapłacona kwota odszkodowania wynikającego z ugody sądowej stanowi koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art.15 ust.l ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ponieważ jej wydatkowanie miało na celu zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów.
Decyzja niniejsza jest ostateczna w administracyjnym toku instancji.
Od tej decyzji służy Stronie prawo wniesienia skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie ul. Rakowicka 10 w dwóch egzemplarzach, za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w Krakowie w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji.