Money.plFirmaAkty prawneInterpretacje podatkowe

decyzja w sprawie interpretacji prawa podatkowego

Czy w przypadku gdy zapłata odsetek i marży odsetkowej od pożyczki następuje w drodze kompensaty należności Pożyczkobiorcy z zobowiązaniami Pożyczkodawcy są one kosztem podatkowym?

sygnatura: 1401/PD-006-61/06/BB

autor: Izba Skarbowa w Warszawie

data: 2006-08-21

słowa kluczowe:kompensata, koszty uzyskania przychodów, odsetki od pożyczki, potrącenie (kompensata), pożyczka, rażące naruszenie prawa

DECYZJA


Na podstawie art. 14b § 5 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie:


-zmienia z urzędu postanowienie Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie Nr 1472/ROP1/423-268-302/05/AW z dnia 08.12.2005r. w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie Spółki uznając, iż odsetki rozliczone poprzez kompensatę stanowią koszt uzyskania przychodów w myśl art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.


U Z A S AD N I E N I E


Z opisanego we wniosku z dnia 12.09.2005r. stanu faktycznego wynika, że Spółka "H" zaciągnęła na podstawie umowy z dnia 29.04.2004r. pożyczkę w kwocie 120.000.000 zł od większościowego akcjonariusza firmy "B". Pożyczka została udzielona na zakup akcji Przedsiębiorstwa "W" S.A. Zgodnie z § 2 umowy, od momentu wypłaty do momentu spłaty Pożyczkobiorca (H) winny jest Pożyczkodawcy (B) odsetki. Odsetki są naliczane od każdorazowo oprocentowanej kwoty kredytu w oparciu o okres obowiązywania odsetek zgodny ze stawką WIBOR dla waluty polskiej, a termin ich płatności przypada na koniec każdego okresu odsetkowego. Oprócz odsetek według referencyjnej stopy procentowej, dodatkowo naliczana jest marża odsetkowa w wysokości 1%. Kwota marży odsetkowej jest naliczana i uzgadniana przez Strony umowy na koniec każdego kwartału kalendarzowego. Jednocześnie (H) posiada zaewidencjonowane w księgach, bezsporne i wymagalne należności od firmy (B) z tytułu usług finansowych. Dlatego też w celu ograniczenia kosztów przelewów, obsługi bankowej przy rozliczeniach dokonywane SA zapłaty w formie kompensaty. Wskutek potrącenia obie wierzytelności ulegają rozliczeniu do wierzytelności niższej.
Pytanie Spółki:
Czy w przypadku gdy zapłata odsetek i marży odsetkowej od pożyczki następuje w drodze kompensaty należności Pożyczkobiorcy z zobowiązaniami Pożyczkodawcy są one kosztem podatkowym?
Zdaniem Spółki kompensata jest formą zapłaty. Według art. 498 i 499 Kodeksu cywilnego gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli podmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności ulegają rozliczeniu do wysokości wierzytelności niższej. Kompensata jest zatem forma zapłaty. W przepisach podatkowych nie mówi się o zapłacie w formie pieniężnej w związku z czym należy uznać, że każda zapłata powodująca zmniejszenie zobowiązania z tytułu odsetek skutkuje uznaniem ich za koszt podatkowy.


Postanowieniem z dnia 08.12.2005r. Nr 1472/ROP1/423-268-302/05/AW Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie uznał stanowisko Spółki za nieprawidłowe stwierdzając, że nie można powiedzieć, że Spółka poniosła koszt w postaci zapłaty odsetek od udzielonej na jej rzecz pożyczki. W stanie faktycznym opisanym przez Podatnika nie wystąpiła zapłata, tylko kompensata (potrącenie) wzajemnych należności i zobowiązań Spółki (H) - Pożyczkobiorcy i (B) - Pożyczkodawcy, która jest formą likwidacji istniejącego stosunku prawnego prowadzącą do umorzenia wzajemnych należności i zobowiązań, w rozumieniu art. 498 § 2 Kodeksu cywilnego. Podjęte przez Strony decyzje dotyczące niezapłaconych przez Spółkę odsetek z tytułu umowy pożyczki (poprzez ich kompensatę z należnościami z tytułu usług finansowych) są podatkowo obojętne. Jedynie odsetki skapitalizowane są u wierzyciela przychodem a u dłużnika kosztem uzyskania przychodu każdorazowo w dacie ich kapitalizacji. W przypadku gdy zapłata odsetek i marży odsetkowej od pożyczki następuje w drodze kompensaty należności Pożyczkobiorcy ze zobowiązaniami Pożyczkodawcy przedmiotowe odsetki jako faktycznie nie zapłacone nie są kosztem uzyskania przychodu po stronie Spółki (H). W ocenie organu podatkowego, mając na względzie przepisy art. 15 ust. 1 oraz art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, odsetki od udzielonej pożyczki będą dla Spółki kosztem uzyskania przychodów w momencie ich zapłaty dokonanej poprzez faktyczny transfer środków pieniężnych, bądź też w dacie ich kapitalizacji - zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 10 w/w ustawy.


Dyrektor Izby Skarbowej, po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego, pytania Spółki oraz postanowienia, stwierdza co następuje:


Zgodnie z regulacją zawartą w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15.02.1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Zgodnie z art. 16 ust. 1 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

  • pkt 10 lit. a) - wydatków na spłatę pożyczek (kredytów), z wyjątkiem skapitalizowanych odsetek od tych pożyczek (kredytów),
  • pkt 11 - naliczonych, lecz niezapłaconych albo umorzonych odsetek od zobowiązań, w tym również od pożyczek (kredytów).

W świetle przytoczonych przepisów kosztem podatkowym u pożyczkobiorcy (kredytobiorcy) są zatem odsetki zapłacone oraz odsetki skapitalizowane.
W przypadku niezapłaconych odsetek przykładowo może chodzić tu o odsetki, które nie zostały uiszczone z braku środków albo z powodu przedawnienia, bądź też na skutek ich umorzenia. Kodeks cywilny nie posługuje się terminem "umorzenie odsetek". Stanowi natomiast, że zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje (art. 508 k.c.). Z umorzeniem mamy zatem do czynienia sytuacji gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z obowiązku ich zapłaty.
W opisanym przez Spółkę stanie faktycznym nie mamy do czynienia z umorzeniem sensu stricte, gdyż nie nastąpiło tu wzajemne zwolnienie ze zobowiązań lecz potrącenie (kompensata). Zgodnie z treścią art. 498 § 1 k.c. gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeśli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Co prawda w § 2 tego przepisu zapisano, że wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej, ale w tym przypadku umorzenie spełnia funkcję zapłaty a nie zwolnienie z długu w rozumieniu art. 508 k.c.
Nie można zatem zgodzić się ze stanowiskiem organu I instancji przedstawionym w skarżonym postanowieniu.
Z przepisu art. 16 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wynika, iż zapłata odsetek od pożyczek winna nastąpić wyłącznie w oparciu o faktyczny przepływ środków pieniężnych. Potrącenie (kompensata) jest formą regulowania zobowiązań i należności, a zatem odsetki rozliczone poprzez kompensatę uznać należy za zapłacone i w konsekwencji obciążające koszty uzyskania przychodów.
Wobec tego, że postanowienie Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie Nr 1472/ROP1/423-268-302/05/AW rażąco narusza prawo w ten sposób, że jego treść pozostaje w wyraźnej sprzeczności z treścią wyżej powołanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie zmienia przedmiotowe postanowienie, jak na wstępie.
Od niniejszej decyzji, na podstawie art. 221 Ordynacji podatkowej służy odwołanie do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, które wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji.

WYSZUKIWARKA

NAJPOPULARNIEJSZE PROBLEMY