Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów całej kwoty zaległej wierzytelności w przypadku gdy tylko część była objęta postępowaniem sądowym i egzekucyjnym.

sygnatura: PBB 1/4218-0024/06/2

autor: Izba Skarbowa w Katowicach Ośrodek Zamiejscowy w Bielsku-Białej

data: 2006-07-25

DECYZJA

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) - po rozpatrzeniu zażalenia z dnia 16 maja 2006 r. uzupełnionego pismem z dnia 12 czerwca 2006 r. wniesionego przez Zakład , na postanowienie Naczelnika Drugiego Śląskiego Urzędu Skarbowego w Bielsku-Białej z dnia 5 maja 2006 r. stwierdzające nieprawidłowość stanowiska podatnika przedstawionego we wniosku z dnia 6 lutego 2006 r. o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów całej kwoty zaległej wierzytelności w przypadku gdy tylko część była objęta postępowaniem sądowym i egzekucyjnym - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach- odmawia zmiany zaskarżonego postanowienia.

UZASADNIENIE

W dniu 8 lutego 2006 r. do Naczelnika Drugiego Śląskiego Urzędu Skarbowego wpłynął wniosek z dnia 6 lutego 2006 r. o udzielenie interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Ze stanu faktycznego przedstawionego w pisemnym zapytaniu wynika, iż dłużnik został eksmitowany do lokalu socjalnego i za to mieszkanie zalega z opłatami (dłużnik z tego lokalu nie może być eksmitowany - art. 22 do 25 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego). Znając sytuację materialną dłużnika, aby nie narazić zakładu na wysokie koszty postępowania sądowego Zakład występuje do sądu o częściową zapłatę należności. Ta kwota kierowana jest również na drogę postępowania egzekucyjnego.

Zakład zwraca się z pytaniem czy na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 Kpc może w miesiącu otrzymana decyzji zaliczyć całą zaległą wierzytelność do kosztów uzyskania przychodów (oczywiście pod warunkiem, że uprzednio była zarachowana jako przychód należny) czy tylko tę część, która była objęta postępowaniem sądowym i egzekucyjnym?

Wnioskodawca uważa, iż w związku z tym, że komornik wydał postanowienie o nieściągalności wierzytelności ze względu na brak majątku dłużnika na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 Kpc to cała wierzytelność, również ta nie objęta postępowaniem sądowym i egzekucyjnym może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodów (oczywiście pod warunkiem, że uprzednio była zarachowana jako przychód należny).

Naczelnik Drugiego Śląskiego Urzędu Skarbowego w Bielsku-Białej postanowieniem z dnia 5 maja 2006 r. Nr PD/423-12/06/30304, uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe.

Pismem z dnia 16 maja 2006 r. uzupełnionym pismem z dnia 12 czerwca 2006 r. podatnik wniósł zażalenie na ww. postanowienie w którym podnosi:"...Otrzymanie od komornika postanowienia o nieściągalności wierzytelności ze względu na brak majątku dłużnika na podstawie art. 824 § l pkt 3 Kpc dokumentuje również nieściągalność wierzytelności nie objętych wyrokiem sądowym, a ujętą w księgach podatnika. Art. 16 ust. 1 pkt 25 lit a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie stanowi, że dla celów podatkowych kwota nieściągalnych wierzytelności ma być udokumentowana wyłącznie wyrokiem sądu, natomiast fakt udowodnienia, że dłużnik nie ma majątku wystarczającego na zaspokojenie choćby części wierzytelności pozwala uznać za udowodnione, że nie ma on tym bardziej majątku pozwalającego na zaspokojenie tej wierzytelności w pełnej wysokości ..."

Po rozpatrzeniu przedmiotowego zażalenia Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach stwierdza co następuje.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (j.t. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 ze zm.) kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Z powyższego przepisu wynika, że aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów musi:1. zostać poniesiony w celu uzyskania przychodu co oznacza, iż podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni związek z prowadzona działalnością gospodarczą, tj. ich poniesienie ma lub może mieć bezpośredni wpływ na wysokość osiągniętego przychodu,2. nie może zostać zakwalifikowany do kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 25 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów m.in. wierzytelność odpisanych jako nieściągalne, z wyjątkiem wierzytelności, które uprzednio na podstawie art. 12 ust. 3 zostały zarachowane jako przychody należne i których nieściągalność została udokumentowana w sposób określony w ust. 2.

W myśl art. 16 ust. 2 tej ustawy za wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 25, uważa się te wierzytelności, których nieściągalność została udokumentowana:1) postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez wierzyciela jako odpowiadającym stanowi faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego, albo2) postanowieniem sądu o:

a) oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości obejmującej likwidację majątku, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, lubb) umorzeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, gdy zachodzi okoliczność wymienione pod lit. a, lubc) ukończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku, albo3) protokołem sporządzonym przez podatnika, stwierdzającym, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe albo wyższe od jej kwoty.

Ustawodawca dokonał, zatem ścisłego i wyczerpującego wyliczenia w kwestii, jakimi środkami można dokumentować nieściągalność wierzytelności. Jest to wyliczenie kompletne, co oznacza, że jakikolwiek inny dokument niż wymieniony wyżej nie może skutecznie udokumentować faktu nieściągalności wierzytelności

Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach w opisanym stanie faktycznym wierzytelność, która nie została skierowana na drogę sądową, nie spełnia powyższych warunków.

Aby wierzytelność mogła być uznana za koszt uzyskania przychodów w rachunku podatkowym, jej wielkość winna wynikać z prawomocnego orzeczenia sądu i ksiąg prowadzonych przez podatnika, a z treści wydawanych w ramach postępowania egzekucyjnego postanowień organów egzekucyjnych powinien wynikać fakt braku majątku na zaspokojenie choćby części określonej wierzytelności i uznanie jej za nieściągalną. Otrzymane od komornika postanowienie o nieściągalności wierzytelności ze względu na brak majątku dłużnika w części wierzytelności pozwala uznać za udowodnione, że nie ma on tym bardziej majątku pozwalającego na zaspokojenie wierzytelności w pełnej wysokości ale pod warunkiem, że wielkość wierzytelności wynika z prawomocnego orzeczenia sądu i ksiąg prowadzonych przez podatnika.

Zważyć należy, że powołany wyrok NSA został wydany w indywidualnej sprawie i wiąże podatnika na rzecz którego został wydany i sąd który go wydał.Natomiast powołane w zażaleniu stanowiska Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie i Urzędu Skarbowego Warszawa Wola dotyczą innego stanu faktycznego od rozpatrywanego.

Biorąc powyższe pod uwagę orzeczono jak w sentencji.