Money.plFirmaAkty prawneInterpretacje podatkowe

interpretacja indywidualna

skutki podatkowe odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność

sygnatura: IPTPB2/4511-596/15-4/PK

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi

data: 2015-12-29

słowa kluczowe:podział majątku dorobkowego, rozdzielność majątkowa, sprzedaż nieruchomości

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 21 września 2015 r. (data wpływu 28 września 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 10 grudnia 2015 r. (data wpływu 16 grudnia 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 września 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność.

Wniosek nie spełniał wymogów, określonych w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), w związku z powyższym, pismem z dnia 3 grudnia 2015 r., Nr IPTPB2/4511-596/15-2/PK, wezwano Wnioskodawcę, na podstawie art. 169 § 1 w zw. z art. 14h ustawy Ordynacja podatkowa, do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie wysłane zostało w dniu 3 grudnia 2015 r. (skutecznie doręczone w dniu 8 grudnia 2015 r.). W dniu 16 grudnia 2015 r. wpłynęło uzupełnienie wniosku (data nadania 14 grudnia 2015 r.).

We wniosku i jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 26 czerwca 2007 r. na podstawie umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego Wnioskodawca wraz z małżonką ... nabyli własność lokalu mieszkalnego nr 25, położonego przy ul. ... nr ... we ..., dla którego Sąd Rejonowy ... IV Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw nr ....

Małżeństwo Wnioskodawcy z ... zostało rozwiązane przez rozwód. W wyniku ugody sądowej zawartej w dniu 14 lutego 2014 r. w toku postępowania o podział majątku wspólnego (dorobkowego), Wnioskodawca stał się jedynym właścicielem ww. nieruchomości. W dniu 15 stycznia 2015 r. na podstawie umowy sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego Wnioskodawca zbył przedmiotową nieruchomość.

Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku dodał, że:

  1. przed datą podziału majątku wspólnego Wnioskodawca był współwłaścicielem lokalu mieszkalnego na prawach wspólności ustawowej (odrębna własność), a po podziale stał się wyłącznym jego właścicielem;
  2. przedmiotem podziału majątku wspólnego były: zabudowana nieruchomość w ..., niezabudowana nieruchomość w ..., lokal mieszkalny stanowiący odrębną własność we ..., zabudowana nieruchomość w ..., składniki przedsiębiorstwa prowadzonego przez uczestniczkę ... pod nazwą ..., składniki przedsiębiorstwa prowadzonego przez Wnioskodawcę ... pod nazwą ..., udział wynoszący 55% w składnikach przedsiębiorstwa prowadzonego przez Wnioskodawcę ... pod nazwą ... z siedzibą w ...;
  3. Wnioskodawca w wyniku podziału otrzymał odrębną własność lokalu mieszkalnego we ..., składniki przedsiębiorstwa prowadzonego przez Wnioskodawcę ... pod nazwą ..., udział wynoszący 55% w składnikach przedsiębiorstwa prowadzonego przez wnioskodawcę ... pod nazwą ... z siedzibą w ... oraz spłatę do wyrównania udziałów w majątku wspólnym w wysokości 850 000 zł;
  4. wartość wszystkich rzeczy, które otrzymał Wnioskodawca w wyniku podziału majątku wspólnego mieści się w udziale 1/2 wartości majątku będącego przedmiotem podziału;
  5. zbycie lokalu nie było związane z wykonywaniem działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w opisanym stanie faktycznym zbycie przedmiotowej nieruchomości skutkuje powstaniem przychodu na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późń. zm.) i rodzi obowiązek podatkowy...

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym stanie faktycznym zbycie nieruchomości nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego. Wnioskodawca pozostający z żoną w majątkowym ustroju małżeńskim (wspólności ustawowej) w wyniku podziału majątku wspólnego dorobkowego po rozwodzie nie nabył drugiej części nieruchomości. Współwłasność małżonka stanowiąca szczególny rodzaj współwłasności, jest współwłasnością bezudziałową (niewyodrębioną), a w czasie jej trwania małżonkowie samodzielnie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Wspólność ta obejmuje cały zbiór praw majątkowych takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności. Ponadto, współwłasność łączna, w tym wypadku wspólność majątkowa, różni się od ułamkowej tym, że nie można w niej określić ilości udziałów każdego współwłaściciela. Obu właścicielom przysługuje pełne prawo do całej masy majątkowej w niej zawartej. Z uwagi na wspólność majątkową nie można wyodrębnić udziałów, które Wnioskodawca oraz odrębnie Jego żona posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie. Skoro małżonkowie nabyli raz nieruchomość do majątku wspólnego, do niepodzielnej ręki, to Wnioskodawca nie mógł nabyć jej powtórnie.

Wobec powyższego nie można przyjąć, że pięcioletni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych biegnie od daty nabycia przez Wnioskodawcę przedmiotowej nieruchomości na wyłączną własność w wyniku ugody z dnia 14 lutego 2014 r. zawartej w postępowaniu o podział majątku wspólnego dorobkowego. Za powyższym przemawia również fakt, że gdyby małżonkowie zbyli nieruchomość po 2012 r., odbyłoby się to bez negatywnych konsekwencji podatkowych, ponieważ pięcioletni termin upłynął z końcem 2012 r.

Powyższe oznacza spełnienie przesłanki wyłączającej uzyskany przychód z tytułu zbycia nieruchomości z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:

  1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
  2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
  3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Zatem każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie, tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części oraz udziału w nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany ze sprzedaży w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Wobec powyższej regulacji prawnej należy wyjaśnić, że w przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części bądź udziału w nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment i sposób jej nabycia.

Z przedstawionego we wniosku i jego uzupełnieniu opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 26 czerwca 2007 r. na podstawie umowy sprzedaży w formie aktu notarialnego Wnioskodawca wraz z małżonką nabyli odrębną własność lokalu mieszkalnego nr 25, położonego przy ul. ... nr ... we .... Małżeństwo Wnioskodawcy z ... zostało rozwiązane przez rozwód. W wyniku ugody sądowej zawartej w dniu 14 lutego 2014 r. w toku postępowania o podział dorobkowego majątku wspólnego Wnioskodawca stał się jedynym właścicielem ww. nieruchomości. Przed datą podziału majątku wspólnego Wnioskodawca był współwłaścicielem lokalu mieszkalnego na prawach wspólności ustawowej, a po podziale stał się wyłącznym jego właścicielem. Przedmiotem podziału majątku wspólnego były: zabudowana nieruchomość w ..., niezabudowana nieruchomość w ..., lokal mieszkalny stanowiący odrębną własność we ..., zabudowana nieruchomość w ..., składniki przedsiębiorstwa prowadzonego przez uczestniczkę ... pod nazwą ..., składniki przedsiębiorstwa prowadzonego przez Wnioskodawcę ... pod nazwą ..., udział wynoszący 55% w składnikach przedsiębiorstwa prowadzonego przez Wnioskodawcę pod nazwą ... z siedzibą w .... Wnioskodawca w wyniku podziału otrzymał odrębną własność lokalu mieszkalnego we ..., składniki przedsiębiorstwa prowadzonego przez Wnioskodawcę pod nazwą ..., udział wynoszący 55% w składnikach przedsiębiorstwa prowadzonego przez wnioskodawcę ... pod nazwą ... z siedzibą w ... oraz spłatę do wyrównania udziałów w majątku wspólnym w wysokości 850 000 zł. Wartość wszystkich rzeczy, które otrzymał Wnioskodawca w wyniku podziału majątku wspólnego mieści się w 1/2 wartości majątku będącego przedmiotem podziału. W dniu 15 stycznia 2015 r. na podstawie umowy sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego Wnioskodawca zbył przedmiotową nieruchomość. Zbycie lokalu nie było związane z wykonywaniem działalności gospodarczej.

Wskazać należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2015 r., poz. 583, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę, jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością - art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Ustawowy ustrój majątkowy między małżonkami może ulec zniesieniu lub ograniczeniu na skutek zawartej między nimi umowy - art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, na skutek orzeczenia sądu - art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego albo z mocy prawa np. ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków - art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zarówno w wypadku umownego wyłączenia wspólności ustawowej w czasie trwania małżeństwa, jak i w przypadku zniesienia tej wspólności przez sąd, a także w wyniku ustania małżeństwa, między małżonkami (byłymi małżonkami) ustaje wspólność ustawowa, a do majątku, który był nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Natomiast w myśl art. 50? Kodeksu - w razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku podziału majątku wspólnego jest nabyciem tych rzeczy.

Mając jednak na uwadze przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego należy wyjaśnić, że nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu z małżonków w wyniku podziału majątku wspólnego, ale tylko wówczas, jeśli:

  • podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
  • wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki byłemu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Za datę nabycia nieruchomości, która przypadła danej osobie w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć datę jej nabycia w czasie trwania związku małżeńskiego (do majątku wspólnego) pod warunkiem, że podział był ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszyły mu spłaty i dopłaty lub wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki temu małżonkowi przysługuje w majątku dorobkowym małżeńskim.

Jeżeli natomiast podział nie był ekwiwalentny i towarzyszyły mu spłaty i dopłaty lub wartość otrzymanej przez małżonka nieruchomości przekracza jego udział w majątku dorobkowym małżeńskim, to wówczas za datę nabycia tego udziału w nieruchomości, który przekracza udział małżonka w majątku dorobkowym małżeńskim, należy przyjąć dzień, w którym dokonano podziału majątku dorobkowego małżeńskiego nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie (czyli bez spłat i dopłat).

Wszelkie przypadki, gdy udział majątkowy danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością) - jak też stan jej majątku osobistego.

Ustalenia wartości majątku należy dokonać w oparciu o obiektywne kryteria, czyli zgodnie z wyliczeniem dokonanym na podstawie cen rynkowych obowiązujących na danym obszarze w dniu zawarcia umowy, na mocy której doszło do podziału majątku dorobkowego małżonków, a nie według subiektywnego przekonania małżonków. Jeżeli przedmiotem podziału majątku wspólnego małżonków jest więcej niż jeden składnik majątku wchodzący w skład majątku dorobkowego małżonków wówczas, aby ustalić czy podział był ekwiwalentny w naturze lub czy wartość otrzymanych przez byłego małżonka w wyniku podziału majątku rzeczy mieści się w udziale, jaki przysługiwał mu w majątku wspólnym należy w pierwszej kolejności zsumować wartość rynkową wszystkich składników majątku podlegających podziałowi i podzielić na pół oraz ustalić wartość rynkową składników majątku otrzymanych przez każdego z małżonków.

W świetle powyższego, przyjmując za Wnioskodawcą, że wartość odrębnej własności lokalu mieszkalnego wraz z pozostałymi składnikami majątku wspólnego podlegającego podziałowi, uzyskanymi przez Wnioskodawcę nie przekracza 1/2 wartości majątku będącego przedmiotem podziału małżonków, to za datę nabycia sprzedanego lokalu mieszkalnego w 2015 r., przyjąć należy 2007 r., czyli rok, w którym małżonkowie nabyli je do majątku wspólnego. W konsekwencji przychód z tytułu zbycia ww. lokalu nie będzie podlegał w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ odpłatne zbycie nastąpiło po upływie 5 lat licząc od końca roku, w którym miało miejsce nabycie.

W przeciwnym wypadku, czyli w sytuacji gdyby wskutek podziału majątku wspólnego Wnioskodawca w rzeczywistości otrzymał majątek o wyższej wartości niż Jego była małżonka, to wówczas za datę nabycia udziału przekraczającego 1/2 udziału w majątku objętym wspólnością majątkową będącego przedmiotem częściowego podziału należałoby uznać dzień, w którym dokonano tego podziału, tj. 14 lutego 2014 r.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku i jego uzupełnieniu opis stanu faktycznego, jak i powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że ponieważ Wnioskodawca twierdzi, że wartość otrzymanego przez Niego majątku mieści się w udziale, jaki przysługiwał Mu w majątku wspólnym, to za datę nabycia prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego, który przypadł Wnioskodawcy w wyniku podziału majątku wspólnego, należy przyjąć rok nabycia ww. lokalu mieszkalnego do majątku wspólnego, tj. rok 2007. Tym samym przychód uzyskany ze sprzedaży tego lokalu nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na fakt, że okres pięcioletni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy upłynął z dniem 31 grudnia 2012 r.

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.), składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku stanem faktycznym (opisu zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r., poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.

WYSZUKIWARKA

NAJPOPULARNIEJSZE PROBLEMY