skutki podatkowe wypłaty dywidendy
sygnatura: IBPB-2-1/4514-291/16/AD
autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach
data: 2016-07-28
słowa kluczowe: | czynności cywilnoprawne, dywidendy, podatek od czynności cywilnoprawnych, spółki, wypłata |
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 6 maja 2016 r. (data wpływu do Biura - 11 maja 2016 r.), uzupełnionym 30 czerwca i 5 lipca 2016 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie rzeczowej lub pieniężnej - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 11 maja 2016 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych m.in. w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie rzeczowej lub pieniężnej.
Z uwagi na fakt, że wniosek nie spełniał wymogów formalnych, w piśmie z 22 czerwca 2016 r. wezwano do jego uzupełnienia.
Wniosek uzupełniono 30 czerwca (wniesienie dodatkowej opłaty) i 5 lipca 2016 r (uzupełnienie reszty braków formalnych).
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca jest gminą, która jest jedynym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (spółka komunalna) o kapitale zakładowym w wysokości 4.185.097,00 zł.
Wnioskodawca posiada w spółce komunalnej 547 udziałów o wartości 7.651 zł każdy.
Na koniec 2014 r. spółka komunalna posiadała środki na kapitale zapasowym w wysokości 1.487.474,82 zł. Na kapitał zakładowy spółki komunalnej składają się przede wszystkim wkłady niepieniężne (aporty) w postaci nieruchomości oraz zorganizowanej części przedsiębiorstwa zajmującego się wytwarzaniem, przesyłem oraz dystrybucją ciepła.
Gmina jako jedyny wspólnik objęła w kapitale zakładowym spółki komunalnej wszystkie udziały i pokryła je wkładem niepieniężnym stanowiącym jej mienie na podstawie decyzji Wojewody z dnia 13 maja 1992 r. i decyzji Zarządu Gminy z dnia 15 lipca 1992 r. w postaci własności nieruchomości będącej PGR X o powierzchni 0,1188 ha, powstałej z podziału PRG Y na podstawie planu sytuacyjnego z dnia 12 listopada 1991 r. i decyzji Burmistrza Gminy z dnia 28 września 1992 r. zatwierdzającej ten podział wraz ze znajdującym się na niej budynkiem magazynowym o łącznej wartości 12.000,00 zł.
Wkład niepieniężny został zwiększony uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólnika o wkład niepieniężny o wartości 595.090,52 zł, a następnie zwiększony o kolejny wkład niepieniężny o wartości 107.909,60 zł. Zwiększenie nastąpiło aportem o wartości 39.000,00 zł; zgodnie z uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólnika wniesiono do spółki aport o wartości 7.000,00 zł. Uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólnika z dnia 4 grudnia 2006 r. podwyższono kapitał zakładowy do kwoty 765.100,00 zł poprzez wniesienie:
Uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 31 grudnia 2013 r. podwyższono kapitał zakładowy z wysokości 765.100,00 zł o kwotę 1.889.797,00 zł do wysokości 2.654.897,00 zł poprzez pokrycie tych udziałów wkładem niepieniężnym (aport) w postaci przedsiębiorstwa (prawa do przedsiębiorstwa) w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego, a zatem zorganizowanego zespołu składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej zakładu budżetowego Gminy, na który składają się w szczególności:
- o łącznej wartości aktywów netto wycenionej przez wspólników na 1.896.282,44 zł.
Nadwyżkę wartości aportu ponad wysokość objętych udziałów, tj. 6.485,44 zł, przeznacza się na kapitał zapasowy Spółki.
Uchwałą Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia 18 listopada 2014 r. podwyższono kapitał zakładowy z wysokości 2.654.897,00 zł o kwotę 1.530.200,00 zł do wysokości 4.185.097,00 zł poprzez pokrycie tych udziałów wkładem niepieniężnym (aport) w postaci:
-o łącznej wartości 1.537.821,00 zł.
Przedmiotowe nieruchomości zostały przejęte na własność Gminy w latach 90-tych XX wieku na podstawie decyzji komunalizacyjnych, zaś w okresie kiedy była ona właścicielem przedmiotowych nieruchomości, nie poniosła wydatków na ich ulepszenie, które stanowiłyby 30% ich wartości początkowej. Spółka komunalna również nie ponosiła wydatków na ulepszenie wskazanych nieruchomości, które stanowiłyby 30% ich wartości początkowej.
Ze względu na wyczerpanie się formuły, dla której spółka komunalna została wyposażona w przedsiębiorstwo i nieruchomości oraz związany z tym plan restrukturyzacji spółki komunalnej, Wnioskodawca chciałby obniżyć kapitał zakładowy spółki komunalnej w drodze dobrowolnego umorzenia własnych udziałów za wynagrodzeniem w postaci niepieniężnych składników majątku spółki komunalnej, wniesionych uprzednio do spółki w formie aportu lub ewentualnie obniżyć kapitał zakładowy w drodze zmniejszenia wartości nominalnej udziałów za wynagrodzeniem także w postaci niepieniężnych składników majątku spółki komunalnej. Wnioskodawca rozważa także możliwość wypłaty dywidendy z zysku z lat ubiegłych w formie rzeczowej (niepieniężnej).
W związku z powyższym zadano m.in. następujące pytanie:
Czy w związku z wypłatą dywidendy z zysku z lat ubiegłych w formie rzeczowej (niepieniężnej) lub pieniężnej ze środków zgromadzonych na lokacie bankowej stanowiących kapitał zapasowy na rzecz jedynego wspólnika spółki komunalnej (Wnioskodawcy), po stronie Wnioskodawcy lub spółki komunalnej powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych...
Wnioskodawca wskazał, że ustawodawca w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zawarł zamknięty katalog czynności opodatkowanych podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
W opinii Wnioskodawcy, nie ulega wątpliwości, iż wyliczenie zastosowane przez ustawodawcę wyklucza możliwość opodatkowania innych czynności, nawet jeśli w praktyce odnoszą one podobne skutki. Czynność polegająca na wydaniu przez spółkę na rzecz wspólnika dywidendy i to zarówno dywidendy rzeczowej, jak i pieniężnej nie została wymieniona w katalogu zawartym w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, wobec czego, zdaniem Wnioskodawcy, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Wnioskodawca podkreślił, że czynności wydania dywidendy w formie rzeczowej nie sposób traktować jako umowy sprzedaży objętej katalogiem czynności podlegających opodatkowaniu zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż umowa sprzedaży charakteryzuje się ekwiwalentnością i konsensualnością. W przypadku wypłaty dywidendy w formie rzeczowej lub pieniężnej przez spółkę komunalną dochodzi do jednostronnego oświadczenia woli na rzecz wspólników spółki. Jedynym podmiotem świadczącym jest w tej sytuacji podmiot wypłacający dywidendę, natomiast wspólnik otrzymujący dywidendę nie wykonuje żadnego świadczenia wzajemnego. W konsekwencji, wypłata dywidendy (zarówno w formie pieniężnej, jak i niepieniężnej) nie stanowi świadczenia ekwiwalentnego. Ponadto, w przypadku wypłaty dywidendy nie dochodzi do czynności konsensualnej, gdyż nie mamy do czynienia ze zgodnym oświadczeniem woli stron. W szczególności, decyzja o podziale zysku i o wypłacie dywidendy jest podejmowana jednostronnie przez Walne Zgromadzenie Spółki niezależnie od woli spółki reprezentowanej przez Zarząd.
Ze względu na brak elementów istotnych nie sposób przyjąć, aby wypłata dywidendy w formie pieniężnej lub rzeczowej była tożsama z umową sprzedaży, a tym bardziej z inną czynnością wymienioną w katalogu art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, zdaniem Wnioskodawcy, wypłata dywidendy z zysku z lat ubiegłych w formie rzeczowej (niepieniężnej) lub pieniężnej ze środków zgromadzonych na lokacie bankowej stanowiących kapitał zapasowy, na rzecz jedynego wspólnika spółki komunalnej, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Na wstępie zaznacza się, iż przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej skutków podatkowych dla Wnioskodawcy w związku z wypłatą dywidendy w formie rzeczowej lub pieniężnej.
W pozostałym zakresie wniosku zostały/zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.
Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 223) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają też zmiany ww. umów, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych oraz orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne (art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy).
Zawarty w zacytowanym przepisie katalog czynności podlegających opodatkowaniu jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że tylko czynności enumeratywnie w nim wskazane mogą powodować powstanie obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Pamiętać przy tym należy, że o kwalifikacji określonej czynności prawnej, a w konsekwencji o jej podleganiu opodatkowaniu tym podatkiem decyduje jej treść (elementy przedmiotowo istotne), a nie nazwa. Tym samym, jeżeli strony zawierają umowę i układają stosunki w jej ramach w określony sposób to dla oceny, czy powstanie obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, w związku z dokonaniem wskazanej w ustawie czynności, miarodajne będą rzeczywiste prawa i obowiązki stron tej umowy pozwalające na ich kwalifikację pod względem prawnym.
Stosownie natomiast do art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przedmiotem opodatkowania są umowy sprzedaży.
Z uwagi na fakt, że ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych nie zawiera definicji sprzedaży, należy w tej kwestii odnieść się do przepisów uregulowanych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2016 r., poz. 380, ze zm.).
Zgodnie art. 535 ustawy Kodeks cywilny, przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.
W świetle powyższej definicji, sprzedaż jest czynnością, w której dochodzi do świadczeń ekwiwalentnych, czyli warunkiem koniecznym sprzedaży jest wzajemność świadczeń po obu stronach umowy sprzedaży - z jednej strony następuje przeniesienie własności, z drugiej zaś zapłata ceny.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest gminą, która jest jedynym wspólnikiem spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (spółka komunalna).
Wnioskodawca rozważa możliwość wypłaty dywidendy z zysku z lat ubiegłych w formie rzeczowej (niepieniężnej).
Wypłata dywidendy jest najbardziej zbliżona swą konstrukcją do umowy sprzedaży wymienionej w katalogu określonym w art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Jednakże nie jest taką umową, bowiem nie sposób uznać, że wyczerpuje ona elementy przedmiotowo istotne dla umowy sprzedaży, m.in. nie zawiera w sobie elementu wzajemności świadczenia po obu stronach czynności.
Czynności tego typu nie można wobec tego uznać jako umowy sprzedaży.
W związku z powyższym, należy stwierdzić, że skoro wypłata dywidendy nie została wymieniona w ustawowym katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych a czynności tego typu nie można zakwalifikować, np. jako umowy sprzedaży czy też innej czynności tym katalogiem objętej, to tym samym - z powyższych przyczyn - czynność wypłaty dywidendy na rzecz Wnioskodawcy w formie rzeczowej lub pieniężnej, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; nie mieści się bowiem w katalogu czynności ściśle wymienionych jako podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Zatem po stronie Wnioskodawcy nie wystąpi obowiązek podatkowy.
Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa S. Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. z 2016 r., poz. 718, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.