Brak prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego
sygnatura: 1061-IPTPP3.4512.245.2016.4.JM
autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi
data: 2016-08-08
| słowa kluczowe: | brak prawa do odliczenia, czynności niepodlegające opodatkowaniu, drogi, gmina, projekt |
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 6 maja 2016 r. (data wpływu 16 maja 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 24 czerwca 2016 r. (data wpływu 4 lipca 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu polegającego na budowie drogi - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 16 maja 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektów polegających na montażu kolektorów solarnych i budowie drogi oraz dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych. W dniu 1 lipca 2016 r. wydano postanowienie nr 1061-IPTPP3.4512.245.2016.2.JM 1061-IPTPP3.4512.246.2016.2.JM o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektów polegających na budowie drogi i budowie drogi, gdy mieszkańcy będą partycypować w kosztach budowy.
Ww. wniosek został uzupełniony pismem z dnia 24 czerwca 2016 r. (data wpływu 4 lipca 2016 r.) o wskazanie adresu elektronicznego w systemie e-PUAP oraz o doprecyzowanie opisu sprawy. W związku z uwzględnieniem zażalenia złożonego na ww. postanowienie zostało ono uchylone postanowieniem z dnia 27 lipca 2016 r. nr 1061-IPTPP3.4512.245.2016.3.IŻ 1061-IPTPP3.4512.246.2016.3.IŻ.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku).
Gmina ..... jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Gmina zamierza zrealizować projekt dotyczący montażu instalacji solarnych na rzecz osób fizycznych (osoby nieprowadzące działalności gospodarczej oraz prowadzące działalność). Środki finansowe na realizację projektu będą pochodzić ze środków unijnych z EFRR w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa .... na lata 2014-2020 - Oś Priorytetowa Energia przyjazna środowisku Poddział 4.1 Wsparcie wykorzystania OZE.
Inwestycje Wnioskodawca chce realizować w latach 2017-2018. Wartość dofinansowania unijnego nie przekroczy 85% kosztów. Ponadto w kosztach projektu, na podstawie stosownych umów cywilnoprawnych z Gminą, uczestniczyć będą mieszkańcy poprzez uiszczanie jednorazowych wpłat na poczet budowy kolektorów słonecznych. Umowa będzie nakładała na właścicielu nieruchomości obowiązek wniesienia udziału własnego w określonej kwocie, a nieuiszczenie opłaty spowoduje odstąpienie inwestora od umowy. Brakujące środki do zbilansowania finansowego inwestycji będzie pochodzić z budżetu gminy. Po okresie upływu okresu trwałości projektu tj. po upływie 5 lat kolektory słoneczne przejdą nieodpłatnie na własność dotychczasowych użytkowników. Zestawy solarne będą montowane na budynkach mieszkalnych lub na konstrukcji wolnostojącej na gruncie w obrębie nieruchomości będących własnością osób fizycznych. Montaże zestawów solarnych będą wykonywane w ramach termomodernizacji budynków mieszkalnych nieprzekraczających powierzchni 300 m2, w ramach czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy. Montaż zestawów poza budynkami mieszkalnymi będzie traktowane jako usługi związane z infrastrukturą towarzyszącą budownictwu mieszkalnemu. W związku z powyższym Gmina będzie stosowała odpowiednio dwie stawki podatku od towarów i usług tj. 8% i 23% w związku z realizowaniem umów cywilnoprawnych z mieszkańcami. Wszystkie faktury dokumentujące wydatki związane z realizacją inwestycji montażu instalacji kolektorów słonecznych wystawiane będą na Gminę ..... i przez nią będą opłacane.
Kolejnym planowanym zdarzeniem przyszłym realizowanym przez Gminę .... będzie budowa odcinka drogi gminnej. Po realizacji zadania droga będzie własnością Gminy i będzie przez nią zarządzana. Wybudowana infrastruktura gminna będzie ogólnodostępna dla wszystkich użytkowników przy budowie drogi jest brana ewentualność zawarcia umów cywilnoprawnych, na podstawie której mieszkańcy gminy będą partycypować w kosztach inwestycji.
Wszystkie poniesione wydatki na inwestycję związaną z budową drogi będą dokumentowane fakturami wystawionymi na rzecz Gminy. Wszystkie faktury zakupowe zapłaci Gmina ......
Powstała droga będzie ogólnodostępna, nie będzie generowała przychodu. Nabywane towary i usługi związane z realizacją zadania nie będą służyły czynnościom opodatkowanym.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.
(we wniosku 3) Czy Gminie ..... będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy projekcie budowy drogi...
Zdaniem Wnioskodawcy
Ad. 1. (we wniosku Ad.3.).
Przy budowie drogi gminnej nie może gmina odliczyć podatku z faktur kosztowych inwestycji. Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie potrzeb lokalnych. w szczególności zadania własne gminy obejmują sprawy m. in. gminnych dróg, ulic, organizacji ruchu drogowego. gmina jest podatnikiem podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny.
Gmina nie ma prawa odzyskania (odliczenia) podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących poniesione wydatki na budowę dróg gminnych, ponieważ towary i usługi związane z budową dróg gminnych nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy - nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.
Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.
W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm.), zwanej dalej ,,ustawą", w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Natomiast w myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
W świetle art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku, gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Należy również podkreślić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez ,,podatników" w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
W świetle postanowień art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza - stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej - (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zgodnie z którym krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.
Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.
Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2016 r., poz. 446), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym do zakresu działania Gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym). W szczególności zadania własne, w myśl art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym, obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.
Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itd., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).
Z opisu sprawy wynika, że Gmina zamierza zrealizować projekt. Planowanym zdarzeniem przyszłym realizowanym przez Gminę będzie budowa odcinka drogi gminnej. Wszystkie poniesione wydatki na inwestycję związaną z budową drogi będą dokumentowane fakturami wystawionymi na rzecz Gminy. Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Nabywane towary i usługi związane z realizacją zadania nie będą służyły czynnościom opodatkowanym.
Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia nie zostanie spełniony, gdyż nabywane towary i usługi nie będą służyły czynnościom opodatkowanym. Zatem, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami poniesionymi na realizację ww. projektu. Tym samym Zainteresowanemu nie będzie przysługiwało z tego tytułu prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.
Mając na względzie obowiązujące przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu polegającego na budowie drogi, ponieważ nabywane towary i usługi związane z realizacją projektu nie będą służyły czynnościom opodatkowanym.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.
Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Końcowo tut. Organ informuje, że niniejszą interpretacją został załatwiony wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektu polegającego na budowie drogi. Natomiast wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizacją projektów polegających na montażu kolektorów solarnych i budowie drogi, gdy mieszkańcy będą partycypować w kosztach budowy oraz dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych jest przedmiotem odrębnych rozstrzygnięć.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ...., po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Łodzi, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Wronia 65, 97-300 Piotrków Trybunalski.