Czy świadczenie przez biegłego sądowego usług na zlecenie Sądu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy jego obrót w poprzednich latach nie przekroczył kwoty 10.000 euro

sygnatura: OP/005-0003/05/Z/1

autor: Izba Skarbowa w Gdańsku

data: 2005-12-08

D E C Y Z J A

Na podstawie art. 14 b par.5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. ?Ordynacja podatkowa ( Dz.U. z 2005r. Nr 8 ,poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu zażalenia na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Słupsku z dnia 06.10.2005r. znak: P III/1/443-76/05 zawierające pisemną interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności świadczonych przez biegłego sądowego - odmawia się zmiany postanowienia będącego przedmiotem zażalenia.

U Z A S A D N I E N I E

Pismem z dnia 5 lipca 2005r. ? biegły sądowy ? wystąpił z zapytaniem czy świadczenie usług biegłego na zlecenie Sądu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów w sytuacji gdy, obrót z działalności biegłego sądowego nie przekraczał w ciągu ostatnich trzech lat 10.000 euro.

Podatnik wskazał ,że świadczy usługi biegłego sądowego na zlecenie Sądu w zakresie naprawy i eksploatacji pojazdów silnikowych ,ich wyceny ,bezpieczeństwa ruchu drogowego i rekonstrukcji wypadków drogowych. Wynagrodzenie podatnik otrzymuje za wykonane czynności na podstawie wystawianych Sądowi rachunków. Sąd Rejonowy VI Wydział Gospodarczy w Gdyni pismem z dnia 29.06.2005r. poinformował podatnika ,że zgodnie z obowiązującymi przepisami czynności wykonywane przez biegłych sądowych wykonywane na zlecenie Sądu podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT wobec czego powinien on wystawiać faktury VAT zamiast dotychczasowych rachunków.

Podatnik złożył w Sądzie oświadczenie iż w związku z nie przekroczeniem w poprzednich latach obrotu w wys. 10.000 euro nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług i wnosi o rozliczanie na dotychczasowych zasadach tj. na podstawie rachunków.

Strona prosi o udzielenie pisemnej interpretacji w zakresie czy świadczenie przez biegłego sądowego usług na zlecenie Sądu podlega opodatkowaniu podatkiem VAT w sytuacji, gdy jego obrót nie przekroczył w poprzednich latach 10.000 euro.

Zdaniem podatnika nie jest on podatnikiem podatku od towarów i usług z uwagi na nie przekroczenie w poprzednich latach obrotu w wys. 10.000 euro.

Postanowieniem z dnia 06.10.2005r. znak: P III/1/443-76/05 Naczelnik Urzędu Skarbowego w Słupsku stwierdził ,że stanowisko przedstawione we wniosku , w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego , zgodnie z którym biegły sądowy wykonujący na zlecenie Sądu usługi , w przypadku nie przekroczenia kwoty obrotu w poprzednim roku podatkowym w wys. 10.000 euro - jest nieprawidłowe.

W uzasadnieniu postanowienia wskazano ,że czynności biegłego sądowego wykonywane na zlecenie Sądu nie podlegają wyłączeniu z opodatkowania na podstawie art.15.ust.3 ustawy z dnia 11marca 2004r. o podatku od towarów i usług ( Dz.U.Nr 54,poz.535 z późn.zm.) z uwagi na to ,że niespełniona została jedna z przesłanek określonych tym przepisem tj. odpowiedzialność zlecającego za działania zleceniobiorcy.

Ponadto wskazano też, że biegły sądowy jako wykonujący usługi z zakresu rzeczoznawstwa wymienione w poz. 37 załącznika do rozporządzenia wykonawczego do ustawy o podatku VAT zawierającego listę towarów i usług , do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 113 ust. 1 i 9 cyt. ustawy o podatku VAT - nie ma prawa do korzystania ze zwolnienia od podatku. Tym samym biegły sądowy niezależnie od wysokości osiąganych obrotów jest podatnikiem podatku VAT z tytułu czynności wykonywanych na zlecenie Sądu.

Podatnik pismem z dnia 11.10.2005r. wniósł zażalenie na powyższe postanowienie.W uzasadnieniu strona wskazuje ,że w osobistej rozmowie z pracownicą informacji o podatku VAT w Urzędzie Skarbowym w Słupsku uzyskał informację ,że w przypadku, gdy nie był podatnikiem VAT w ciągu ostatnich trzech lat i nie jest nim nadal ,a dochód uzyskany z działalności biegłego sądowego nie przekracza 10.000 euro to nie musi on wystawiać faktur VAT i być podatnikiem VAT. Natomiast w odpowiedzi na pisemne zapytanie uzyskał zgoła odmienną interpretację pisemną . Strona nie zgadza się z wyrażonym w niej poglądem ,iż ? nie można mówić ,że Sąd bierze odpowiedzialność za opinie biegłego...? Opinia biegłego jest bowiem dowodem w sprawie ,który podlega ocenie przez Sąd. Zdaniem strony Sąd bierze odpowiedzialność za opinię biegłego gdyż zaskarża się wyrok Sądu a nie opinię biegłego. W ocenie podatnika mylone jest rzeczoznawstwo z pracą biegłego.

Po dokonaniu weryfikacji w/w postanowienia, tut.organ odwoławczy stwierdza, co następuje:

Zgodnie z art. 5 ust.1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług ( Dz.U. Nr 54 poz.535 z późn.zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.Przez świadczenie usług ,o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy ,rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej ,które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 tej ustawy , w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa, co wynika z brzmienia art.8 ust.1 pkt3 w/w ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem sam fakt wykonywania pewnych czynności z nakazu władzy np. sądu ? nie jest kryterium do uznania ,że świadczenie nie jest wykonywane w sposób samodzielny .

W myśl art. 15 ust.1 i 2 cyt. ustawy o podatku VAT ,podatnikami podatku od towarów i usług są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust.2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, która obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych.

Natomiast w świetle w art. 15 ust.3 pkt 3 ww. ustawy o podatku od towarów i usług za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art.13 pkt 2-8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000r.Nr 14, poz. 176, z późn. zm.),jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności i wykonującym zlecane czynności - co do warunków wykonywania tych czynności, wynagradzania i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności .

W art. 13 pkt 6 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienione zostały przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym (....).

Zatem oceny zakresu stosowania przepisów cyt.ustawy o podatku VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych na zlecenie sądu przez adwokatów, biegłych sądowych i tłumaczy ,należy dokonywać w świetle uregulowań zawartych w art. 15 ust.3 pkt 3 cyt. ustawy o podatku VAT, pod kątem kryterium decydującym o uznaniu tych osób za podatników podatku od towarów i usług.

W przypadku biegłych sądowych wydających opinie na zlecenie sądu ,sąd nie bierze na siebie odpowiedzialność za opinię biegłego. Sąd ?odpowiada? za wydany wyrok, odpowiedzialność zaś biegłego określają przepisy dotyczące dziedziny , w której zakresie jest rzeczoznawcą. Opinia wydana przez biegłego jest dowodem w postępowaniu sądowym ,a nie usługą, której bezpośrednim odbiorcą jest uczestnik postępowania. Nie można zatem mówić o odpowiedzialności sądu za opinię biegłego , w rozumieniu art. 15 ust.3 pkt 3 w/w ustawy o podatku od towarów i usług.

Tak więc czynności wykonywane na zlecenie sądu przez biegłych sądowych ,nie korzystają z wyłączenia z zakresu ustawy o podatku VAT ,gdyż nie jest spełniony jeden z warunków określonych w art. 15.ust.3 pkt3 cyt. ustawy odnośnie odpowiedzialności zlecającego wykonanie czynności za ich wykonanie przez zleceniobiorcę .Tym samym czynności te podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych.

Powyższe stanowisko zgodne jest z interpretacją Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2005r. nr PP3-812-130/2005/AK/864 w zakresie stosowania przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług do czynności wykonywanych na zlecenie sądu przez adwokatów, biegłych sądowych i tłumaczy przysięgłych ( Dz.Urz. MF Nr 6 poz. 71).

Zgodnie z art. 113 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej 10.000euro. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Zgodnie zaś z art. 113 ust.13 pkt 2 ww. ustawy zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do importu towarów i usług, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, dla której podatnikiem jest nabywca, oraz podatników świadczących usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa a także usługi jubilerskie.

Natomiast zgodnie z art.113 ust.14 pkt 2 w/w ustawy ,minister właściwy do spraw finansów publicznych określi ,w drodze rozporządzenia listę towarów i usług , o których w ust.13 pkt 1 lit. a i pkt 2 , z uwzględnieniem klasyfikacji wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej.

W poz. 37 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom ,zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur ,sposobu ich przechowywania oraz list towarów i usług ,do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług ( Dz.U. Nr 95,poz. 798) zawierającego listę towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku określone w art. 113 ust.1 i 9 ustawy ? wymienione zostały usługi rzeczoznawstwa, z wyłączeniem doradztwa rolniczego związanego z uprawą roślin i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego.

Ponieważ przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia usługi rzeczoznawstwa, należy odwołać się do znaczenia tego terminu zawartego w słowniku języka polskiego.

Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego PWN z 1995r, rzeczoznawca to :

? specjalista powoływany do wydawania orzeczeń lub opinii w sprawach spornych, wchodzących w zakres jego kwalifikacji zawodowych, biegły, ekspert, rzeczoznawca sądowy?

Z powyższego znaczenia wynika, że każdy biegły sądowy musi być rzeczoznawcą w swojej dziedzinie ,a wobec tego usługi świadczone przez biegłego sądowego są usługami wymienionymi w ww. poz. 37 załącznika do cyt. rozporządzenia tj. usługami rzeczoznawstwa.

Należy tutaj zaznaczyć, że nie każdy rzeczoznawca musi być biegłym sądowym ? staje się nim dopiero po uzyskaniu wpisu na listę biegłych sądowych danego sądu. Tym samym nietrafny jest zarzut strony dotyczący mylenia przez organy podatkowe pojęcia rzeczoznawstwa z czynnościami wykonywanymi przez biegłego sądowego.

W świetle powyższego , wykonujący czynności biegłego sądowego na zlecenie Sądu nie ma prawa do korzystania ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art.113 ust.1 i 9 ustawy. Oznacza to, że z tytułu świadczenia tych usług, biegły sądowy staje się podatnikiem podatku od towarów i usług niezależnie od wysokości osiągniętego obrotu.

Reasumując, stanowisko organu podatkowego I-szej instancji zawarte w w/w postanowieniu jest prawidłowe i tut. organ odwoławczy nie znajduje podstaw do jego zmiany.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.