czynność polegająca na wyrażeniu zgody na odstąpienie Fundacji od realizacji zobowiązania określonego w umowie w zamian za wypłacenie wynagrodzenia spełnia definicję świadczenia usług

sygnatura: IBPP4/443-15/08/EJ

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach

data: 2008-12-30

Wniosek ORD-IN: [ 1451 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Urzędu Miejskiego przedstawione we wniosku z dnia 22 października 2008r. (data wpływu 27 października 2008r.), uzupełnionym pismem (data wpływu 4 grudnia 2008r.) oraz pismem z dnia 15 grudnia 2008r. (data wpływu 19 grudnia 2008r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania kwoty rekompensującej Gminie część poniesionych nakładów na budowę schroniska jako zwrot części kosztów budowy schroniska lub jako odszkodowanie - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 października 2008r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania kwoty rekompensującej Gminie część poniesionych nakładów na budowę schroniska jako zwrot części kosztów budowy schroniska lub jako odszkodowanie. Ww. wniosek został uzupełniony pismem (data wpływu 4 grudnia 2008r.) oraz pismem z dnia 15 grudnia 2008r. (data wpływu 19 grudnia 2008r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Gmina B. umową dzierżawy zawartą dnia 2 stycznia 1995r. wydzierżawiła nieruchomość stanowiącą jej własność. Dzierżawca w zamian za oddaną przez Gminę w dzierżawę nieruchomość został zobowiązany m. in. do zrealizowania na własny koszt w miejscu wskazanym przez wydzierżawiającego zadania inwestycyjnego, tj. wybudowania schroniska dla zwierząt. Zobowiązanie umowne nie zostało zrealizowane przez dzierżawcę i w konsekwencji Gmina zmuszona została do wybudowania obiektu i poniosła koszty realizacji inwestycji. Zobowiązanie dzierżawcy wobec Gminy wynikające z umowy dzierżawy polegające na obowiązku wykonania czynności faktycznych zostanie za zgodą stron zmienione na zobowiązanie pieniężne w postaci obowiązku zapłaty określonej sumy pieniężnej na rzecz Gminy. Przygotowane zostanie w tej sprawie porozumienie, które będzie stanowić formę zadośćuczynienia Gminie za niezrealizowane postanowienie umowy. Dzierżawca w porozumieniu tym zobowiązany zostanie do uiszczenia na rzecz Gminy kwoty rekompensującej część poniesionych kosztów budowy obiektu.

W piśmie z dnia 15 grudnia 2008r. uzupełniającym opis stanu faktycznego, Wnioskodawca wskazał, że z zapisów przygotowanego porozumienia wynika m. in., że:

• Fundacja w ramach świadczeń ekwiwalentnych, poza umówionym przez strony czynszem, zobowiązała się między innymi, że własnym kosztem i staraniem przeniesie w inne miejsce i urządzi na nowo zgodnie z obowiązującymi standardami sanitarnymi i budowlanymi schronisko dla bezdomnych zwierząt położone w B. (§ 1),
• Gmina B. oświadcza, że w wykonaniu prawomocnego orzeczenia Sądu Okregowego w Bielsku-Białej z dnia 24 marca 2005r. sygn. II Ca 85/05 zmuszona była samodzielnie w określonym przez sąd terminie zrealizować inwestycję w postaci przeniesienia schroniska dla bezdomnych zwierząt do nowo wybudowanego przez nią obiektu w B. (§ 2),
• Fundacja mocą porozumienia, realizując postanowienia powołanej wyżej umowy dzierżawy zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Gminy kwoty w wysokości.... tytułem odszkodowania za niezrealizowanie postanowień umowy dzierżawy z dnia 2 stycznia 1995r. (§ 3),
• Strony porozumienia zgodnie uznają, że zapłata całości kwoty objętej porozumieniem w pełni wyczerpuje roszczenia Gminy B. wobec Fundacji z tytułu zobowiązania zawartego w § 2a umowy dzierżawy z dnia 2 stycznia 1995r. (załącznik nr 1 pkt 4 harmonogramu do aneksu nr 1 z dnia 28.06.1996r.) w części dotyczącej obowiązku przeniesienia i urządzenia na nowo schroniska dla zwierząt (§ 4).
• Nadto Strony porozumienia zobowiązują się do podjęcia czynności zmierzających do aktualizacji zapisów umowy dzierżawy zawartej dnia 2 stycznia 1995r. w zakresie faktycznego sposobu jej wykonania jak również aktualnego wykorzystania dzierżawionego terenu (§ 5).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1. Czy kwota rekompensująca Gminie część poniesionych nakładów na budowę schroniska, do zapłaty której zobowiązany zostanie dzierżawca winna być uznana jako zwrot części kosztów budowy schroniska i opodatkowana podatkiem od towarów i usług ze stawką 22%...
2. Czy kwota rekompensująca Gminie część poniesionych nakładów na budowę schroniska, do zapłaty której zobowiązany zostanie dzierżawca winna być traktowana jako odszkodowanie za niewywiązanie się ze zobowiązań umownych i tym samym nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy, zobowiązanie dzierżawcy wobec Gminy wynikające z umowy dzierżawy zostanie za zgodą wierzyciela Gminy zmienione na zobowiązanie pieniężne w postaci obowiązku zapłaty określonej sumy pieniężnej. Kwota ta stanowić będzie rodzaj odszkodowania za nie zrealizowanie zobowiązania umownego, a tym samym nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w myśl art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT), natomiast przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa

- zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Uwzględniając powyższe, każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w definicji usługi. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest bowiem szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 8 ust. 3 powoływanej ustawy.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Należy jednak zaznaczyć, iż nie każde powstrzymanie się od działania czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy. Aby tak się stało muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

• zobowiązanie do powstrzymania się od działania czy tolerowania czynności lub sytuacji musi być odpłatne,
• zobowiązanie to musi wynikać z wyraźnego stosunku zobowiązaniowego,
• musi istnieć konkretny podmiot, będący bezpośrednim beneficjentem (konsumentem) tego zobowiązania.

Należy podkreślić, iż ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ponadto, aby dana czynność, świadczenie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym wynagrodzeniem. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

Ze stanu faktycznego wynika, że Gmina B. zawarła wraz z Fundacją umowę dzierżawy nieruchomości stanowiącą własność Gminy. Dzierżawca w ramach świadczeń ekwiwalentnych, w zamian za oddaną w dzierżawę nieruchomość zobowiązał do zapłaty czynszu, a także do przeniesienia w inne miejsce i urządzenia na nowo zgodnie z obowiązującymi standardami sanitarnymi i budowlanymi schroniska dla bezdomnych zwierząt.

Ze stanu faktycznego wynika także, iż Fundacja (dzierżawca) nie wywiązała się ze świadczenia ekwiwalentnego określonego w umowie dzierżawy nieruchomości i nie zrealizowała zobowiązania w postaci wybudowania nowego schroniska dla zwierząt. W związku z tym Fundacja zobowiązała się w drodze zawartego porozumienia do zapłaty na rzecz Gminy kwoty ustalonej w tym porozumieniu.

Z powyższego wynika, że w ramach realizacji umowy zobowiązaniowej Fundacja nie wykonała wymaganego świadczenia, a Gmina we własnym zakresie musiała wybudować nowe schronisko dla zwierząt. Gmina w zawartym porozumieniu wyraziła jednak zgodę na odstąpienie Fundacji od warunków zawartej umowy, za określoną jednak kwotą.

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym można wskazać konkretnego beneficjenta świadczonej usługi - w zamian za wyrażenie przez Gminę zgody na odstąpienie przez Fundację od realizacji zawartej umowy zobowiązaniowej, Gmina otrzyma określone świadczenie pieniężne. Strony porozumienia zgodnie uznają, że zapłata całości kwoty objętej porozumieniem w pełni wyczerpuje roszczenia Gminy wobec Fundacji z tytułu zobowiązania zawartego w § 2a umowy dzierżawy tj. w części dotyczącej obowiązku przeniesienia i urządzenia na nowo schroniska dla zwierząt, które poza umówionym czynszem stanowiło świadczenie ekwiwalentne wynikające z zawartej umowy najmu.

Takie zachowanie Gminy spełnia, w ocenie tut. organu, przesłanki do uznania dokonanej przez nią czynności polegającej na zmianie postanowień umowy dzierżawy poprzez zawarcie porozumienia prowadzącego do wygaśnięcia w części wiążącego strony stosunku prawnego (tj. zgodnego zakończenia istniejącego między stronami stosunku prawnego w sposób inny niż było to pierwotnie przewidziane) za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku VAT. Wpłacone środki pieniężne w ocenie tut. organu nie mają charakteru odszkodowania.

Reasumując, w oparciu o przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny oraz powołane powyżej przepisy stwierdzić należy, iż czynność polegająca na wyrażeniu zgody na odstąpienie Fundacji (dzierżawcy) od realizacji zobowiązania określonego w umowie dzierżawy, polegającego na wybudowaniu nowego schroniska dla zwierząt, w zamian za wypłacenie wynagrodzenia wynikającego z zawartego porozumienia, spełnia definicję ,,świadczenia usług" zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT według stawki 22%, stosownie do art. 41 ust. 13 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Z uwagi na fakt, że wniosek dotyczy zaistniałego stanu faktycznego interpretacja została udzielona w oparciu o przepisy obowiązujące do dnia 30 listopada 2008r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Zgodnie z przepisem § 1 pkt 1 rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 sierpnia 2008r. w sprawie przekazania rozpoznawania innym wojewódzkim sądom administracyjnym niektórych spraw z zakresu działania ministra właściwego do spraw finansów publicznych, Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (Dz. U. Nr 163, poz. 1016) skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa St. Wyszyńskiego 2, 44-101 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.