1. Czy przyznanie/otrzymanie premii pieniężnej (bonusu) rodzi obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług?2. W jaki sposób powinno być udokumentowane przyznanie premii pieniężnej (w postaci faktury wystawionej przez nabywcę, faktury korygującej wystawionej przez Wnioskodawcę, noty księgowej czy innego dokumentu)?

sygnatura: ILPP2/443-919/08-2/TK

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

data: 2008-12-30

Wniosek ORD-IN: [ 496 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. reprezentowanej przez Pełnomocnika adwokata, przedstawione we wniosku z dnia 6 października 2008 r. (data wpływu 9 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania premii pieniężnej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 9 października 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania premii pieniężnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży wyrobów budowlanych, w szczególności elementów pokryć dachowych.

W umowach zawartych w 2008 r. z niektórymi kontrahentami (nabywcami) Spółka przewidziała możliwość uzyskania premii pieniężnych.

Premie te przysługują nabywcom w przypadku osiągnięcia przez nich określonego poziomu zakupów w danym miesiącu, kwartale oraz roku.

Premie miesięczne, kwartalne oraz roczne nie są przyporządkowane do konkretnych transakcji, przy czym warunkiem ich uzyskania jest terminowa zapłata za zakupiony towar.

Premie (bonusy) przyznawane przez Zainteresowanego nie stanowią rabatów, ponieważ rabaty udzielane są odrębnie i dokumentowane bezpośrednio na fakturze VAT, albo poprzez wystawienie faktury korygującej VAT.

Obecnie fakt przyznania premii pieniężnych nabywcom, Wnioskodawca dokumentuje za pomocą not księgowych. Jednakże niektórzy kontrahenci, będący beneficjentami premii pieniężnych, informują Zainteresowanego, że dokumentowanie premii powinno odbywać się za pomocą faktur VAT wystawionych przez nabywcę towaru a nie Wnioskodawcę, ponieważ premie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca we własnym zakresie dokonał analizy przepisów prawa podatkowego, interpretacji organów skarbowych wydawanych na gruncie analogicznych stanów faktycznych jak opisany w przedmiotowej sprawie oraz orzecznictwa sądów administracyjnych.

Analiza ta, zdaniem Zainteresowanego, nie pozwoliła na rozstrzygnięcie w sposób nie budzący wątpliwości, czy przyznane premie pieniężne podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, a w konsekwencji mają być dokumentowane fakturami, czy notami księgowymi.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy przyznanie/otrzymanie premii pieniężnej (bonusu) rodzi obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług...
2. W jaki sposób powinno być udokumentowane przyznanie premii pieniężnej (w postaci faktury wystawionej przez nabywcę, faktury korygującej wystawionej przez Wnioskodawcę, noty księgowej czy innego dokumentu)...

Zdaniem Wnioskodawcy, przyznanie premii pieniężnej w opisanym wyżej stanie faktycznym nie wymaga wystawienia przez nabywcę faktury VAT i wystarczające będzie udokumentowanie tego faktu notą księgową.

Zainteresowany podkreśla, że premie są przyznawane za osiągnięcie określonego poziomu obrotów (zakupów) w ustalonym okresie rozliczeniowym (miesiąc, kwartał, rok) oraz uzależnione są od terminowego regulowania płatności za towary, a zatem nie są związane z żadną konkretną dostawą zrealizowaną przez niego.

Wnioskodawca uważa, że zachowanie nabywcy polegające na dokonywaniu zakupów na określoną kwotę w określonym przedziale czasowym nie jest świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Spółka twierdzi, iż pogląd przeciwny doprowadziłby do sytuacji, w której każdy zakup towarów od sprzedawcy stanowiłby jednocześnie usługę nabywcy na rzecz sprzedawcy.

W konsekwencji doszłoby do podwójnego opodatkowania tych samych czynności - po raz pierwszy u sprzedawcy z tytułu zrealizowanej sprzedaży (jako dostawy) i po raz drugi u kupującego z tytułu zakupów na określoną kwotę dokonanych w ramach tej sprzedaży (jako usługi).

Zdaniem Zainteresowanego, takie podwójne opodatkowanie stoi w sprzeczności z konstytucyjną zasadą równości i powszechności opodatkowania.

Wnioskodawca uważa, że takie stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów administracyjnych oraz interpretacjach wydawanych przez organy skarbowe.

I tak, w wyroku z dnia 6 lutego 2007 r., sygn. akt I FSK 94/06 NSA uznał, iż ,,za niedopuszczalne należy uznać opodatkowanie podatkiem od towarów i usług transakcji sprzedaży, raz - dostawy towarów jako sprzedaży, drugi raz - zakupu towaru jako usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.). Za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 tej ustawy nie można uznać obrotów w wysokości określonej umownie, osiągniętych przez nabywcę towarów; premia wypłacona przez sprzedawcę w razie osiągnięcia określonego progu obrotów nie jest dla nabywcy wynagrodzeniem za świadczone usługi". Analogiczny pogląd wyrażono w wyroku WSA w Warszawie z dnia 6 lutego 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 1967/07.

Z kolei w decyzji z dnia 28 kwietnia 2008 r., sygn. akt 1401/PV-I/4407/14-17/07/EN Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał, że ,,otrzymywane przez stronę premie pieniężne wyłącznie za osiągnięcie określonego poziomu obrotów w ustalonym okresie rozliczeniowym oraz za terminowe regulowanie płatności za zakupione towary nie rodzą obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług. A zatem nota księgowa jako uniwersalny dokument księgowy służący dokumentowaniu transakcji, dla których nie przewidziano odrębnych formularzy jest dokumentem prawidłowym dla udokumentowania otrzymania przez stronę ww. premii". Analogiczne stanowisko, zdaniem Spółki, wyrażono m.in.: w decyzji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 września 2007 r., sygn. 1401/PH-I/4407/14 -46/07/KO, w decyzjach Dyrektora Izby Skarbowej w Rzeszowie z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie sygn. IS.II/2-443/216/07 oraz z dnia 12 marca 2008 r. w sprawie sygn. IS.Il/2 -443/219/07.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług określa przepis art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zgodnie z którym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Przy czym zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy VAT, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, świadczeniem usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Uwzględniając powyższe, każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w definicji usługi. Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest bowiem szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 8 ust. 3 powoływanej ustawy.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i ust. 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku (...).

Z kolei w myśl art. 29 ust. 4 ww. ustawy, obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur.

Podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są tzw. premie pieniężne nabywcom. Skutki podatkowe wypłaconych premii pieniężnych nabywcom uzależnione są od wielu czynników, tj. m.in. od ustalenia za co faktycznie premie pieniężne zostały wypłacone, tzn. czy dotyczą konkretnych dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie itp.

W przypadkach, gdy wypłacona premia pieniężna jest związana z konkretną dostawą, nawet jeżeli jest to premia wypłacona po dokonaniu zapłaty, powinna być traktowana jak rabat, o którym mowa w cyt. art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, ponieważ ma bezpośredni wpływ na wartość tej dostawy i w efekcie prowadzi do obniżenia wartości (ceny) dostawy. W tym przypadku zastosowanie będzie miał przepis § 16 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 ze zm.).

Jednak w praktyce życia gospodarczego występują takie sytuacje, w których podatnicy kształtują wzajemne relacje pomiędzy sobą w ten sposób, że premie pieniężne wypłacane są z tytułu dokonywania przez nabywcę, np. nabyć określonej wartości czy ilości towarów w określonym czasie lub też dokonywania terminowych płatności za zrealizowane dostawy w pewnym okresie i w określony sposób (wypłacane premie nie są związane z żadną konkretną dostawą). W takim przypadku należy uznać, iż wypłacona premia pieniężna związana jest z określonymi zachowaniami nabywcy, a zatem świadczeniem usług przez nabywcę otrzymującego taką premię, które to usługi podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Podkreślenia wymaga fakt, iż usługi są traktowane przez ustawodawcę podatkowego bardzo szeroko. Świadczeniem usług jest bowiem każde zachowanie się podmiotu w wykonaniu stosunku zależności, które niekoniecznie polega na fizycznym wykonaniu jakiejkolwiek czynności lub podjęciu działania.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Zainteresowany wypłaca swoim kontrahentom premie pieniężne za osiągnięcie określonego pułapu obrotów w ustalonym okresie rozliczeniowym. Warunkiem ich uzyskania jest terminowa zapłata za zakupiony towar.

Wypłacane w ten sposób gratyfikacje pieniężne nie są związane z żadną konkretną dostawą i nie mają charakteru dobrowolnego, bowiem uzależnione są od określonego zachowania nabywcy. W związku z powyższym, wypłacone premie stanowią rodzaj wynagrodzenia za usługi świadczone przez nabywcę. Zatem pomiędzy stronami istnieje więź o charakterze zobowiązaniowym, która na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi świadczenie usług za wynagrodzeniem, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

W związku z powyższym, wypłacenie premii pieniężnej powinno być udokumentowane poprzez wystawienie przez świadczącego usługę faktury VAT.

Tut. Organ dodatkowo informuje, iż dostawa towarów zachowuje swój charakter przez cały czas trwania umowy, na podstawie której strony prowadzą współpracę. Jednakże stosunek na podstawie którego wypłacana jest premia pieniężna, jest odrębną relacją zobowiązaniową, wynikającą z umowy, regulującej zasady współpracy między kontrahentami.

Wobec powyższego, jeżeli mamy do czynienia z dwoma stosunkami prawnymi, nie można także mówić o podwójnym opodatkowaniu, czy o opodatkowaniu tej samej transakcji raz jako dostawy, a drugi jako usługi, bowiem przedmiotem opodatkowania w sytuacji otrzymywania premii pieniężnych (bonusów), jest inne zachowanie nabywcy towarów.

Ponadto należy stwierdzić, iż powołane przez Wnioskodawcę wyroki polskich sądów administracyjnych są rozstrzygnięciami w konkretnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa. Ponadto przywołane przez Wnioskodawcę rozstrzygnięcia organów podatkowych są rozstrzygnięciami w sprawach indywidualnych wnioskodawców, charakteryzujących się specyficznymi dla nich okolicznościami i stanami faktycznymi i w związku z tym nie mogą być podstawą do wydawania analogicznych rozstrzygnięć w interpretacjach indywidualnych innych organów podatkowych.

Tut. Organ pragnie zauważyć, iż z dniem 1 grudnia 2008 r. (z wyjątkami określonymi w art. 15 tej ustawy) weszła w życie ustawa z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1320), zmieniająca brzmienie art. 29 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy zwrócić także uwagę, iż z dniem 1 grudnia 2008 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.