INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z 19 września 2014 r. (data wpływu do tut. Biura 30 września 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie ciążących na Wnioskodawcy obowiązków płatnika w związku z wypłacaniem wynagrodzeń adwokatom i radcom prawnym - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 lipca 2014 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie ciążących na Wnioskodawcy obowiązków płatnika w związku z wypłacaniem wynagrodzeń adwokatom i radcom prawnym.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wysokość wynagrodzenia adwokatów reguluje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j.Dz.U. z 2013 r., poz. 461), natomiast radców prawnych rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013 r., poz. 490). Interpretacja ogólna Ministra Finansów z 21 listopada 2013 r. nr DD3/033/181/CRS/13/RD-90955/13 w zakresie kwalifikacji do źródła przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych wynagrodzenia z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez pełnomocnika z urzędu reguluje w jaki sposób należy kwalifikować wynagrodzenie otrzymywane przez adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z Urzędu. Z powyższej interpretacji wynika, że wynagrodzenie z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez pełnomocnika z urzędu, zależnie od formy prawnej w jakiej wykonuje on swój zawód, należy kwalifikować do źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej u.p.d.o.f.) - w przypadku, gdy pomoc prawną z urzędu pełnomocnik wykonuje prowadząc działalność zawodową w formie działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 lit. a u.p.d.o.f., a gdy czyni to w ramach innych form wykonywania swojego zawodu - wynagrodzenie to należy kwalifikować do źródła przychodów, jakim jest działalność wykonywana osobiście, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2 tej ustawy.

Niestety, nigdzie nie zostało uregulowane w jaki sposób należy kwalifikować wynagrodzenie adwokata/radcy prawnego, który na zlecenie Wnioskodawcy (Sądu) pełni funkcję kuratora procesowego, tj. wykonuje czynności z tytułu zastępstwa prawnego.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wynagrodzenie adwokata/radcy prawnego, który wykonuje czynności z tytułu zastępstwa procesowego, można potraktować analogicznie, jak koszty obrony przez pełnomocnika ustanowionego z urzędu, tj. jeżeli adwokat/radca prawny swoją działalność zawodową wykonuje w formie organizacyjnej, w ramach której osiąga dochody kwalifikowane do źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 u.p.d.o.f, wówczas wynagrodzenie z tytułu zastępstwa procesowego z urzędu należy zaliczyć do przychodów z tego źródła i w takim przypadku Sąd nie powinien potrącać podatku dochodowego...

Zdaniem Wnioskodawcy, po wejściu w życie interpretacji ogólnej Ministra Finansów z 21 listopada 2013 r. nr DD3/033/181/CRS/13/RD-90955/13 w zakresie kwalifikacji do źródła przychodów w podatku dochodowym od osób fizycznych wynagrodzenia z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez pełnomocnika z urzędu, Sąd traktuje również wynagrodzenie, które otrzymywał adwokat, czy radca prawny w ramach czynności z tytułu zastępstwa procesowego, analogicznie jak koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez pełnomocnika z urzędu.

W przypadku, gdy adwokat lub radca prawny pełni funkcję kuratora procesowego, tj. wykonuje czynności z tytułu zastępstwa procesowego na zlecenie sądu prowadząc działalność zawodową w formie działalności gospodarczej, sąd nie potrąca podatku dochodowego od wynagrodzenia, natomiast w przypadku adwokata lub radcy prawnego pełniącego funkcję kuratora procesowego i wykonującego swoją działalności w innej formie, np. w ramach stosunku pracy, wówczas sąd jest zobowiązany do potrącania podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 143 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2014 r., poz. 101 ze zm.), jeżeli stronie, której miejsce pobytu nie jest znane, ma być doręczony pozew lub inne pismo procesowe wywołujące potrzebę podjęcia obrony jej praw, doręczenie może do chwili zgłoszenia się strony albo jej przedstawiciela lub pełnomocnika nastąpić tylko do rąk kuratora ustanowionego na wniosek osoby zainteresowanej przez sąd orzekający. W myśl art. 144 § 1 i 2 Kodeksu postępowania cywilnego, przewodniczący ustanowi kuratora, jeżeli wnioskodawca uprawdopodobni, że miejsce pobytu strony nie jest znane. W sprawach o roszczenia alimentacyjne jak również w sprawach o ustalenie pochodzenia dziecka i o związane z tym roszczenia, przewodniczący przed ustanowieniem kuratora przeprowadzi stosowne dochodzenie w celu ustalenia miejsca zamieszkania lub pobytu pozwanego. O ustanowieniu kuratora przewodniczący ogłosi publicznie w budynku sądowym i lokalu wójta, (burmistrza, prezydenta miasta), w sprawach zaś większej wagi, gdy uzna to za potrzebne, także w prasie.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2012 r., poz. 361 ze zm.), osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. Płatnicy nie są obowiązani do poboru zaliczek od należności z tytułów, o których mowa w art. 13 pkt 2 i 8, jeżeli podatnik złoży oświadczenie, że wykonywane przez niego usługi wchodzą w zakres prowadzonej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (art. 41 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl natomiast art. 44 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, podatnicy osiągający dochody z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14, są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy według zasad określonych w ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 3f-3h.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odrębnymi źródłami przychodów są:

• działalność wykonywana osobiście oraz
• pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 5a pkt 6 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:

1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

-prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Stosownie natomiast do art. 13 pkt 6 ww. ustawy, za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9.

Przy czym, wymienienie określonej kategorii przychodów w art. 13 ww. ustawy, tj. w katalogu przychodów z działalności wykonywanej osobiście, nie oznacza automatycznie, że przychody te nie mogą być uzyskiwane przez podatnika w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu cyt. art. 5a pkt 6 ww. ustawy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika m.in., że Wnioskodawca (Sąd) wypłaca wynagrodzenie adwokatom i radcom prawnym, którzy na zlecenie Sądu pełnią funkcję kuratora procesowego, tj. wykonują czynności zastępstwa prawnego.

Odnosząc treść cyt. przepisów do przedstawionego stanu faktycznego zauważyć należy, że powstanie u Wnioskodawcy obowiązków płatnika uzależnione jest m.in. od źródła przychodu, do którego podmiot otrzymujący wynagrodzenie powinien zaliczyć otrzymywane środki. Podatnicy uzyskujący dochody z prowadzonej działalności gospodarczej są bowiem zobowiązani do samodzielnego obliczenia i odprowadzenia zaliczek na podatek.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że jeżeli Wnioskodawca wypłaca wynagrodzenie z tytułu pełnienia funkcji kuratora adwokatom lub radcom prawnym, którzy wykonują zawód w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej i w związku z wykonywaniem tego zawodu zostali przez Sąd z urzędu ustanowieni kuratorami, to na Wnioskodawcy nie ciążą obowiązki płatnika, tj. obowiązek obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od wypłacanego wynagrodzenia. W przeciwnym wypadku, ww. przychody będą przychodami ze źródła jakim jest działalność wykonywana osobiście, a Sąd jako płatnik obowiązany będzie do obliczenia, pobrania i wpłacenia zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych z tego tytułu.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.