dział spadku
sygnatura: IBPB-2-1/4515-78/15/AD
autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach
data: 2015-11-02
| słowa kluczowe: | dział spadku, podatek od spadków i darowizn |
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613, ze zm.) oraz § 7 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U., poz. 643) - Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 16 lipca 2015 r. (data wpływu do Biura - 28 lipca 2015 r.), uzupełnionym 5 i 13 października 2015 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych działu spadku - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 28 lipca 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych działu spadku.
Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, dlatego w piśmie z 25 września 2015 r. znak: IBPB-2-1/4515-78/15/AD i znak: IBPB-2-1/4511-438/15/AD wezwano o jego uzupełnienie. Wniosek uzupełniono 5 października 2015 r. (poprzez uiszczenie dodatkowej opłaty) oraz 13 października 2015 r.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca wraz z rodzeństwem odziedziczyli po 1/3 części spadku po zmarłych rodzicach. Ojciec Wnioskodawcy zmarł w 1997 r., natomiast matka Wnioskodawcy zmarła wcześniej.
Postanowienie o nabyciu spadku Sąd Rejonowy wydał w 2002 r.
Decyzją Urzędu Skarbowego z 2004 r. umorzono postępowanie w sprawie ustalenia zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn, z którego zapłaty Wnioskodawca został zwolniony.
W 2014 r. brat Wnioskodawcy wniósł do Sądu wniosek o dział spadku i podział majątku wspólnego. Siostra Wnioskodawcy zrzekła się swojej części na rzecz Wnioskodawcy.
Postanowieniem Sądu z 7 maja 2015 r. przydzielono Wnioskodawcy:
oraz zasądzono Wnioskodawcy na rzecz brata kwotę 10.000 zł (płatną w 4 ratach) tytułem spłaty oraz kwotę 2.000 zł tytułem zwrotu części kosztów.
W związku z powyższym zadano następujące pytania:
Wnioskodawca wskazał, że dział spadku, czyli czynność uregulowana w art. 1035 - 1046 ustawy Kodeks cywilny, nie jest czynnością wymienioną w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. A zatem czynność nabycia w drodze działu spadku rzeczy lub praw nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Czynność ta nie wymaga także zgłoszenia do Urzędu Skarbowego.
Wskazać należy, że przywołano tylko tę część stanowiska Wnioskodawcy, które dotyczy ustawy o podatku od spadków i darowizn.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
Na wstępie należy zaznaczyć, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest wyłącznie ocena stanowiska Wnioskodawcy w zakresie podatku od spadków i darowizn.
W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 86, ze zm.) podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
W myśl ust. 2 tegoż przepisu podatkowi od spadków i darowizn podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.
Jak z powyższego wynika, ustawa o podatku od spadków i darowizn ściśle określa granice przedmiotu opodatkowania, tj. nabycie według określonych tytułów, wyczerpująco wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Powyższy katalog ujęty w art. 1 ww. ustawy ma charakter zamknięty. Zatem opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega tylko takie nabycie, które zostało w nim wymienione w sposób wyraźny.
Przepisy ww. ustawy nie definiują pojęć: spadek czy dział spadku, a zatem należy odwołać się do odpowiednich przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r., poz. 121, ze zm.).
W myśl przepisu art. 922 § 1 ww. Kodeksu cywilnego przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Stosownie do art. 925 w zw. z art. 924 Kodeksu cywilnego spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy. Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych (art. 1035 cyt. ustawy).
Zgodnie z zapisem art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego dział spadku może nastąpić na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Zatem do momentu zniesienia współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. Na podstawie art. 1038 § 1 Kodeksu cywilnego sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku. § 2 wskazuje, iż umowny dział spadku może objąć cały spadek lub być ograniczony do części spadku.
Dział spadku jest zatem instytucją odrębną od dziedziczenia (nabycia spadku), który mogą ale nie muszą dokonać spadkobiercy po nabyciu spadku. Zgodnie z art. 1 ust. 1 i 2 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn opodatkowaniu tym podatkiem podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw znajdujących się lub wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z tytułów wymienionych enumeratywnie w tym przepisie
Katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego jedynie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Tym samym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych z innych tytułów, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Stosownie do treści art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania. Obowiązek składania zeznań podatkowych nie dotyczy przypadków, w których podatek jest pobierany przez płatnika (art. 17 ust. 2).
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wraz z rodzeństwem odziedziczyli po 1/3 części spadku po zmarłych rodzicach.
W 2014 r. brat Wnioskodawcy wniósł do Sądu wniosek o dział spadku i podział majątku wspólnego. Siostra Wnioskodawcy zrzekła się swojej części na rzecz Wnioskodawcy.
Postanowieniem Sądu z 7 maja 2015 r. przydzielono Wnioskodawcy:
oraz zasądzono Wnioskodawcy na rzecz brata kwotę 10.000 zł (płatną w 4 ratach) tytułem spłaty oraz kwotę 2.000 zł tytułem zwrotu części kosztów.
Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, iż dział spadku, jako czynność niewymieniona w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. A zatem dział spadku nie spowoduje powstania po stronie Wnioskodawcy obowiązku podatkowego wynikającego z ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Tym samym, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do złożenia właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznania podatkowego czy też zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych.
W świetle powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Do wniosku dołączono dokumenty. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez Wnioskodawcę i jego stanowiskiem. Wydając niniejszą interpretację Organ oparł się jedynie na opisie stanu faktycznego przedstawionym we wniosku.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie, ul. Rakowicka 10, 31-511 Kraków, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie - w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.