INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 26 sierpnia 2013 r. (data wpływu 2 września 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zwolnienia z opodatkowania kwoty odszkodowania po zmarłej żonie - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 września 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zwolnienia z opodatkowania kwoty odszkodowania po zmarłej żonie.

We wniosku tym przedstawiony został następujący stan faktyczny.

W dniu 28 lutego 2010 r. zmarła żona Wnioskodawcy. W wyniku sporządzenia w dniu 5 marca 2010 r. aktu poświadczenia dziedziczenia spadek po zmarłej nabył Wnioskodawca wraz z synem po 1/2 części każdy z nich.

Po nabyciu spadku, Wnioskodawca niezwłocznie złożył do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2.

W dniu 24 lipca 2012 r. (ponad 2 lata po nabyciu spadku i dokonaniu zgłoszenia SDZ-2) Firma Ubezpieczeniowa dokonała wypłaty odszkodowania na rzecz Wnioskodawcy oraz Jego syna z tytułu ,,Klauzuli niezdolności do pracy zarobkowej rozszerzającej zakres grupowego ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym".

Wnioskodawca podkreśla, iż do Firmy Ubezpieczeniowej zgłoszenie roszczenia wraz z żoną złożył w dniu 9 grudnia 2008 r. Żona była wówczas w trakcie długotrwałego leczenia onkologicznego nowotworu mózgu. Firma Ubezpieczeniowa po długotrwałym procesie rozpatrywania wniosku odmówiła wypłaty odszkodowania w dniu 21 lipca 2009 r.

Wnioskodawca, jako pełnomocnik żony, w dniu 1 marca 2010 r. wystąpił na drogę sądową o wypłatę należnego odszkodowania. W dniu 23 listopada 2011 r. zapadł wyrok Sądu Okręgowego, który zasądził kwotę 202.440,00 zł odszkodowania na rzecz spadkobierców.

Firma Ubezpieczeniowa odwołała się od wyroku do Sądu Apelacyjnego, który w dniu 25 kwietnia 2012 r. apelację oddalił.

Ostateczna zapłata odszkodowania przez Firmę Ubezpieczeniową, po wezwaniu egzekucyjnym, nastąpiła w dniu 24 lipca 2012 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawca powinien ponownie złożyć całkowicie nowe i odrębne zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SDZ-2 w związku z otrzymanym odszkodowaniem z tytułu ,,Klauzuli niezdolności do pracy zarobkowej rozszerzającej zakres grupowego ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym" po zmarłej żonie aby uzyskać całkowite zwolnienie z podatku od spadków i darowizn...

Zdaniem Wnioskodawcy, po otrzymaniu odszkodowania po zmarłej żonie tytułem ,,Klauzuli niezdolności do pracy zarobkowej rozszerzającej zakres grupowego ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym" nie powinien On ponownie zgłaszać nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych nabytych w drodze dziedziczenia w wyżej opisanym zakresie.

Zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.

W kontekście powołanego przepisu Wnioskodawca uważa, że ponowne złożenie zgłoszenia SD-Z2 cechowałoby się bezprawnością wobec zachowania przez Wnioskodawcę wszelkich warunków umożliwiających zwolnienie z podatku od spadków i darowizn, a więc zgłoszenie w terminie 6 miesięcy po sporządzeniu aktu poświadczenia dziedziczenia naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego wszystkich składników odziedziczonego majątku, o których Wnioskodawca wiedział.

Brak ponownego złożenia zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2 nie wywoła żadnych konsekwencji prawno-podatkowych, ponieważ wszystkie rzeczy nabyte przez Wnioskodawcę w drodze dziedziczenia, o których posiadał wiedzę, zostały zgłoszone w terminie zgodnie ze stanem faktycznym. W związku z powyższym Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż wszystkie warunki umożliwiające całkowite zwolnienie nabytego spadku od podatku od spadków i darowizn na podstawie powołanego art. 4a ww. ustawy zostały przez niego spełnione. Jedyną możliwością wykazania otrzymanego już po śmierci żony należnego jej odszkodowania jest ewentualne sporządzenie korekty deklaracji SD-Z2.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2009 r. nr 93, poz. 768 ze zm.) podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. dziedziczenia.

W myśl art. 5 ww. ustawy, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia - z chwilą przyjęcia spadku.

Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia (art. 6 ust. 4 ww. ustawy).

Spadek jest instytucją regulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Zgodnie z art. 922 § 1 tej ustawy, przez spadkobranie należy rozumieć przejście praw i obowiązków majątkowych zmarłego z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami (art. 922 § 2 ww. ustawy).

Z kolei art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy stanowi, że zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.

Jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie terminów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu (art. 4a ust. 2 tej ustawy).

Zgodnie z przedstawionym w niniejszej sprawie stanem faktycznym, w dniu 28 lutego 2010 r. zmarła żona Wnioskodawcy. W wyniku sporządzenia w dniu 5 marca 2010 r. aktu poświadczenia dziedziczenia spadek po zmarłej nabył Wnioskodawca wraz z synem po 1/2 części każdy z nich. Po nabyciu spadku, Wnioskodawca niezwłocznie złożył do właściwego Naczelnika Urzędu Skarbowego zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2. W dniu 24 lipca 2012 r. (ponad 2 lata po nabyciu spadku i dokonaniu zgłoszenia SDZ-2) Firma Ubezpieczeniowa dokonała wypłaty odszkodowania na rzecz Wnioskodawcy oraz Jego syna z tytułu ,,Klauzuli niezdolności do pracy zarobkowej rozszerzającej zakres grupowego ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym". Wnioskodawca zgłoszenie roszczenia do Firmy Ubezpieczeniowej wraz z żoną złożyli wspólnie w dniu 9 grudnia 2008 r. Firma Ubezpieczeniowa po długotrwałym procesie rozpatrywania wniosku odmówiła wypłaty odszkodowania w dniu 21 lipca 2009 r. Wnioskodawca, jako pełnomocnik żony, już po Jej śmierci, w dniu 1 marca 2010 r. wystąpił na drogę sądową o wypłatę należnego odszkodowania. W dniu 23 listopada 2011 r. zapadł wyrok Sądu Okręgowego, który zasądził kwotę 202.440,00 zł odszkodowania na rzecz spadkobierców.

Mając na uwadze obowiązujące uregulowania prawne oraz przedstawiony we wniosku stan faktyczny, wyjaśnić należy, że wypłacona przez Firmę Ubezpieczeniową kwota odszkodowania nie należała do spadku po zmarłej żonie Wnioskodawcy jako, że wypłacona została dopiero po jej śmierci. Przedmiotem dziedziczenia mogło być wyłącznie prawo majątkowe w postaci roszczenia o wypłatę odszkodowania. Roszczenie to powstało bowiem już za życia spadkodawczyni i z uwagi na fakt, że do chwili jej śmierci nie zostało zaspokojone, weszło do masy spadkowej i jako takie podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. W niniejszej sprawie należy bowiem odróżnić otrzymanie konkretnej kwoty pieniężnej wynikającej z danego prawa majątkowego (realizacja roszczenia) od samego nabycia prawa majątkowego (nabycia roszczenia).

W konsekwencji powyższego, zwolnieniem o którym mowa w art. 4a ww. ustawy objęte mogłoby zostać wyłącznie nabycie przez Wnioskodawcę roszczenia o wypłatę kwoty odszkodowania od Firmy Ubezpieczeniowej. Wnioskodawca, w celu skorzystania z przedmiotowego zwolnienia, winien był zatem wykazać w zgłoszeniu o nabyciu praw do spadku SD-Z2 także powyższe roszczenie. Brak skonkretyzowanej wartości tego roszczenia, jak również fakt jego późniejszej realizacji (dwa lata po śmierci spadkodawczyni) nie zwalnia bowiem z obowiązku zgłoszenia jego istnienia w wymaganym terminie.

Natomiast otrzymanie przez Wnioskodawcę opisanej we wniosku konkretnej kwoty odszkodowania nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn oraz koniecznością dokonania zgłoszenia / korekty zgłoszenia w związku z nabyciem tej kwoty na druku SD-Z2. Wydanie przez Sąd po dacie śmierci żony prawomocnego wyroku zasądzającego od Firmy Ubezpieczeniowej na rzecz Wnioskodawcy oraz Jego syna określonej kwoty odszkodowania z tytułu umowy ubezpieczenia jedynie bowiem potwierdziło, skonkretyzowało wartość roszczenia, którego istnienie już w chwili śmierci spadkodawczyni było Wnioskodawcy wiadome. Zgodnie z przedstawionym w sprawie stanem faktycznym, zgłoszenie do Firmy Ubezpieczeniowej wraz z żoną złożyli wspólnie w dniu 9 grudnia 2008 r. W związku z powyższym, nie można uznać za prawidłowe stanowiska Wnioskodawcy, zgodnie z którym otrzymana przez Niego od Firmy Ubezpieczeniowej kwota 202.440,00 zł może skorzystać w sposób ,,całkowity" ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy, ul. Jana Kazimierza 5, 85-035 Bydgoszcz po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.