Czy pokrycie kosztów wyjazdu zagranicznego dziennikarzy na organizowane dla nich warsztaty stanowią koszt uzyskania przychodów oraz czy dochód odpowiadający tym wydatkom jest zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych z uwagi na to, że zostały poniesione na cele statutowe?
sygnatura: BI/4218-0026/05
autor: Izba Skarbowa w Gdańsku
data: 2005-12-12
| słowa kluczowe: | cele statutowe, dochody wolne od podatku, koszty uzyskania przychodów, reklama, spółdzielcza kasa oszczędnościowo-kredytowa, zwolnienia przedmiotowe |
Decyzja
Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia Kasy Oszczędnościowej na postanowienie Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dnia 21 września 2005r. Nr DP/P1/423-0090/05/AP dotyczące udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego
UZASADNIENIE
Pismem z dnia 1 lipca 2005r. (uzupełnionym w dniu 18 lipca i 4 sierpnia 2005r.) Kasa zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Kasa organizuje ?warsztaty dziennikarskie?, których celem jest zapoznanie dziennikarzy z ideą instytucji samopomocowych oraz funkcjonowaniem instytucji finansowych w Polsce i na świecie (problematyka dot. kas spółdzielczych wraz z analizą porównawczą instytucji o podobnym charakterze działających na świecie). W 2005r. na zorganizowane w Stanach Zjednoczonych warsztaty Kasa zaprosiła dziennikarzy z Polski, pokrywając koszty ich uczestnictwa (przelot, przejazd i noclegi). Dziennikarze nie są pracownikami Kasy, ani też nie są związani z nią żadną umową cywilną.
Zdaniem wnioskodawcy wydatki na pokrycie kosztów uczestnictwa dziennikarzy w ?warsztatach? stanowią koszt uzyskania przychodu.
Ponadto Kasa wskazała, że nawet w przypadku odmiennego stanowiska organu podatkowego, tj. nie uznania za koszt uzyskania przychodu Kasy wydatków na pokrycie uczestnictwa dziennikarzy w ?warsztatach? ? wydatki te związane są z realizacją funkcji statutowych Kasy i w konsekwencji równowartość dochodu odpowiadająca tym wydatkom podlega zwolnieniu od opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 33 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Postanowieniem z dnia 21 września 2005r. Nr DP/P1/423-0090/05/AP Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że stanowisko wnioskodawcy jest nieprawidłowe. W ocenie organu pierwszej instancji wydatki na pokrycie kosztów uczestnictwa dziennikarzy w ?warsztatach? nie stanowią kosztu uzyskania przychodów, gdyż nie mają wpływu na osiągnięcie przez Kasę przychodów, jak również dochód stanowiący równowartość poniesionych wydatków nie będzie zwolniony z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, ponieważ wydatki te nie były związane z realizacją działalności statutowej.
Korzystając z przysługującego prawa Kasa złożyła zażalenie na powyższe postanowienie. W ocenie Kasy wydatki na pokrycie kosztów uczestnictwa dziennikarzy na warsztatach, które odbyły się w Stanach Zjednoczonych wiązały się z osiągniętymi przychodami, ponieważ po powrocie do Polski uczestnicy warsztatów zaprezentowali za pośrednictwem swoich mass-mediów poprzez publikacje prasowe, audycje radiowe i reportaże telewizyjne ?na czym zasadza się idea działania spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych jako takich oraz w szczególności ? jak działa w USA system Unii Kredytowych?. Zdaniem Kasy warsztaty dziennikarskie skutkują rzetelnymi relacjami (publikacjami) dotyczącymi sytemu działania kas spółdzielczych, a to z kolei przyczynia się do wzrostu zainteresowania ideą kas spółdzielczych, co przekłada się na wzrost liczby klientów poszczególnych kas.
Kasa nie zgodziła się również ze stanowiskiem Naczelnika Urzędu Skarbowego, iż organizacja warsztatów dla dziennikarzy nie stanowi jej przedmiotu działalności statutowej wskazując, że w statucie Kasy zapisana jest m.in. ?realizacja innych zadań, wynikających z potrzeb ruchu spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych? oraz ?organizacja szkoleń i prowadzenie działalności wydawniczej związanej z działalnością kas?.
Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po rozpatrzeniu zarzutów tego zażalenia stwierdza, co następuje:
Działalność Kasy reguluje ustawa z 14 grudnia 1995r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo ? kredytowych (Dz. U. z 1996r. Nr 1, poz. 2 z późn. zm.). Członkami Kasy Krajowej mogą być wyłącznie spółdzielcze kasy oszczędnościowo ? kredytowe (art. 33 ust. 1 tej ustawy).
Jak wynika z treści art. 34 ustawy z dnia 14 grudnia 1995r. celem działalności Kasy Krajowej jest zapewnienie stabilności finansowej kas oraz sprawowanie nadzoru nad kasami dla zapewnienia bezpieczeństwa zgromadzonych w nich oszczędności oraz zgodności działalności kas z przepisami ustawy.
Stosownie zaś do treści art. 35 ustawy z dnia 14 grudnia 1995r. Kasa Krajowa prowadzi działalność na rzecz swoich członków, a w szczególności: reprezentuje interesy kas przed organami administracji państwowej i organami samorządu terytorialnego, wyraża opinie o projektach aktów prawnych dotyczących kas, zapewnia doradztwo prawne, organizacyjne i finansowe, organizuje szkolenia i prowadzi działalność wydawniczą związaną z działalnością kas, określa normy dopuszczalnego ryzyka w działalności kas, opracowuje jednolite procedury świadczenia usług i prowadzenia dokumentacji oraz systemy informatyczne, przyjmuje lokaty, udziela pożyczek i kredytów kasom, pośredniczy w przeprowadzaniu rozliczeń, przeprowadza lustrację kas.
W zakresie podatku dochodowego do osiągniętych przez Kasę Krajową dochodów mają zastosowanie przepisy ustawy z 15 lutego 1992r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) ? co wynika z art. 1 tej ustawy.
Zgodnie z art.17 ust.1 pkt 33 ustawy z dnia 15 lutego 1992r. ? w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2003r. ? dochód z działalności niezarobkowej osiągnięty przez Kasę jest warunkowo zwolniony od podatku w części przeznaczonej na cele statutowe. Na mocy ustawy z dnia 18 listopada 2004r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. nr 254, poz. 2533) zwolnienie, o którym mowa w art.17 ust.1 pkt 33 stosuje się do 31 grudnia 2006r. w zakresie i na zasadach obowiązujących do 31 grudnia 2003r.
Jak wynika natomiast z art.17 ust. 1b ustawy z dnia 15 lutego 1992r. zwolnienie, o którym mowa w ust.1 ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów.
Zgodnie treścią art.15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art.16 ust.1.
Z powyższego wynika, że o uznaniu danego prawidłowo udokumentowanego wydatku za koszt podatkowy decyduje zaistnienie łącznie dwóch przesłanek:
Aby więc zaliczyć konkretny wydatek do kosztów uzyskania przychodów pomiędzy poniesionym wydatkiem a powstaniem czy zwiększeniem przychodu musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy, a obowiązkiem podatnika jest ten związek wykazać.
Na podstawie stanu faktycznego przedstawionego we wniosku nie można stwierdzić, że wydatki na pokrycie kosztów przelotu, przejazdu i noclegów dziennikarzy zaproszonych przez Kasę na ?warsztaty? odbywające się w Stanach Zjednoczonych pozostają w bezpośrednim lub pośrednim związku przyczynowo-skutkowym z osiągniętymi przez Kasę przychodami.
Zorganizowane przez Kasę ?warsztaty?, na które zaproszono wytypowaną grupę 21 dziennikarzy prasowych, radiowych i telewizyjnych miały na celu ? jak wskazano we wniosku ? ?zapoznanie dziennikarzy z ideą instytucji samopomocowych, pokazanie jak funkcjonują instytucje finansowe w Polsce i na świecie.? Podczas tychże warsztatów prezentowana miała być również ?problematyka kas spółdzielczych w Polsce i przeprowadzana analiza porównawcza z kasami kredytowymi funkcjonującymi na podobnych zasadach w innych krajach?.
Jednocześnie w zażaleniu na postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Kasa przedstawiła program ?warsztatów dziennikarskich?, który obejmował przede wszystkim spotkania z przedstawicielami amerykańskich spółdzielczych (pracowniczych) kas oszczędnościowo-kredytowych, jak również z przedstawicielami władz stanowych i lokalnych mediów. W trakcie warsztatów ? jak wynika z programu ? ?prezentowano system spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych funkcjonujących w Georgii i w USA?.
Tym samym, jak wskazała Kasa w zażaleniu dziennikarze mieli możliwość zapoznania się z ?funkcjonowaniem amerykańskich Unii Kredytowych?, które wg Kasy są odpowiednikiem polskich kas spółdzielczych.
Wobec powyższego brak jest związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy osiągniętymi przez kasy spółdzielcze na terytorium Polski przychodami a poniesionymi przez Kasę Krajową wydatkami z tytułu uczestnictwa dziennikarzy w warsztatach, których celem było spotkanie z przedstawicielami amerykańskich kas spółdzielczych i zaprezentowanie systemu ich działania w Stanach Zjednoczonych.
Bez znaczenia jest tu podnoszony przez Kasę w zażaleniu argument, iż dziennikarze obecni na tychże ?warsztatach? poprzez swoje późniejsze publikacje (audycje, reportaże) spowodują wzrost świadomości społecznej idei kas spółdzielczych, a przez to wzrost zainteresowania kasami i osiągnięcie większych przychodów, ponieważ z samego programu tychże warsztatów opisanego przez podatnika wynika, iż na ?warsztatach? tych nie omawiano sposobu działania kas spółdzielczych w Polsce, dziennikarze mogli zapoznać się jedynie z ogólną ideą funkcjonowania kas spółdzielczych w Stanach Zjednoczonych. Natomiast jak wskazała Kasa w zażaleniu:
Z powyższego wynika, że tematyka podejmowana w publicystyce prasowej, radiowej i telewizyjnej nie jest jednoznaczna z programem ?warsztatów?. (Kasa nie wykazywała jakoby program tych warsztatów przewidywał prezentację/omówienie polskiego systemu kas spółdzielczych, także ich dynamiki i rozwoju, jak również wywiadu z prezesem Kasy Krajowej).
Ponadto, ze stanu faktycznego nie wynika, aby Kasa Krajowa w jakikolwiek sposób zobowiązała wytypowanych do ?warsztatów? dziennikarzy do późniejszych relacji obrazujących zalety systemu finansowego kas spółdzielczych (jak również publikacji o charakterze reklamowym).
W przedstawionym stanie faktycznym nie można więc stwierdzić, że wydatki poniesione przez Kasę Krajową mogły mieć wpływ na osiągnięcie przez poszczególne kasy spółdzielcze działające na terytorium Polski przychodu, a przez to na osiągnięcie przychodu przez Kasę Krajową.
W kwestii wydatków związanych z realizacją celów statutowych Dyrektor tut. Izby Skarbowej także podtrzymuje wyrażone w postanowieniu stanowisko Naczelnika Urzędu Skarbowego, iż wydatki te nie wiążą się bezpośrednio z realizacją celów statutowych.
W art. 35 ustawy z dnia 14 grudnia 1995r. ustawodawca zawarł katalog czynności, jakie powinna podejmować Kasa Krajowa w ramach prowadzonej działalności na rzecz swoich członków ? kas spółdzielczych, w tym m.in. organizację szkoleń i działalność wydawniczą związaną z działalnością tychże kas (§ 3 ust. 2 pkt 4 statutu Kasy Krajowej).
Zgodnie z definicją słownikową ?szkolenie? to ?kurs, cykl wykładów z jakiegoś przedmiotu, zorganizowanych w celu uzupełnienia czyjegoś wykształcenia, czyichś wiadomości z jakiejś dziedziny? (Słownik języka polskiego PWN, Warszawa 2002). Ponieważ przedmiotem działalności Kasy Krajowej jest podejmowanie określonych czynności na rzecz jej członków (kas spółdzielczych) ? to za ?organizację szkoleń? należałoby rozumieć organizację zajęć, mających na celu uzupełnianie wiedzy osób, będących pracownikami poszczególnych kas spółdzielczych lub osób związanych z funkcjonowaniem (przedstawicieli) tych kas.
Natomiast zdefiniowanych przez wnioskodawcę ?warsztatów dziennikarskich? dla wyznaczonej grupy dziennikarzy nie sposób uznać za ?szkolenia związane z działalnością kas spółdzielczych?, gdyż jak wynika z przedstawionego w zażaleniu zarysu programu tych warsztatów obejmowały one głównie ?spotkania? z przedstawicielami amerykańskich kas spółdzielczych.
Ponadto, tematyka podejmowana na tychże ?warsztatach? dotyczyła funkcjonowania kas oszczędnościowo-kredytowych w Stanach Zjednoczonych, a więc nie wiązała się z działalnością polskich kas spółdzielczych ? członków Kasy Krajowej.
Wobec powyższego bezzasadne są twierdzenia Kasy Krajowej, iż przedmiotowe wydatki związane były z realizacją działań statutowych ? jako ?organizacja szkoleń? (§ 3 ust. 2 pkt 4 statutu) lub ?realizacja innych zadań, wynikających z potrzeb rozwoju ruchu spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych? (§ 3 ust. 2 pkt 15 statutu).
W związku z powyższym Naczelnik Urzędu Skarbowego prawidłowo wskazał, iż wydatki na pokrycie kosztów uczestnictwa dziennikarzy w warsztatach nie były związane z realizacją działań statutowych Kasy Krajowej, a zatem równowartość dochodu odpowiadająca tym wydatkom nie będzie podlegała zwolnieniu z opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.