Dziennik Ustaw - rok 1996, nr 67, poz. 329
| Wydany przez: | Minister Edukacji Narodowej |
| Tytuł aktu: | Obwieszczenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 1996 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o systemie oświaty. |
| Status aktu prawnego: | Uchylony |
| Treść aktu prawnego: |  pobierz treść dokumentu |
| Data wydania: | 1996-05-16 |
| Pełna treść dokumentu: Dziennik Ustaw - rok 1996, nr 67, poz. 329 |
Oświata w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi wspólne dobro całego społeczeństwa; kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, a także wskazaniami zawartymi w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Konwencji o Prawach Dziecka. Nauczanie i wychowanie - respektując chrześcijański system wartości - za podstawę przyjmuje uniwersalne zasady etyki. Kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata. Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju, przygotować go do wypełnienia obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości i wolności.
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. System oświaty zapewnia w szczególności:
1) realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju,
2) wspomaganie przez szkołę wychowawczej roli rodziny,
3) możliwość zakładania i prowadzenia szkół i placówek przez różne podmioty,
4) dostosowanie treści, metod i organizacji nauczania do możliwości psychofizycznych uczniów, a także możliwości korzystania z opieki psychologicznej i specjalnych form pracy dydaktycznej,
5) możliwość pobierania nauki we wszystkich typach szkół przez dzieci i młodzież niepełnosprawną oraz niedostosowaną społecznie, zgodnie z indywidualnymi potrzebami rozwojowymi i edukacyjnymi oraz predyspozycjami,
6) opiekę nad uczniami szczególnie uzdolnionymi poprzez umożliwienie realizowania indywidualnych programów nauczania oraz ukończenia szkoły każdego typu w skróconym czasie,
7) upowszechnianie dostępu do szkół średnich, których ukończenie umożliwia dalsze kształcenie w szkołach wyższych,
8) możliwość uzupełniania przez osoby dorosłe wykształcenia ogólnego, zdobywania lub zmiany kwalifikacji zawodowych i specjalistycznych,
9) zmniejszanie różnic w warunkach kształcenia, wychowania i opieki między poszczególnymi regionami kraju, a zwłaszcza ośrodkami wielkomiejskimi i wiejskimi,
10) utrzymywanie bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki w szkołach i placówkach,
11) upowszechnianie wiedzy ekologicznej wśród dzieci i młodzieży oraz kształtowanie właściwych postaw wobec problemów ochrony środowiska.
12) opiekę dzieciom i młodzieży osieroconym, pozbawionym całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej, a także uczniom pozostającym w trudnej sytuacji materialnej i życiowej,
13) dostosowanie kierunków i treści kształcenia do wymogów rynku pracy.
Art. 2. System oświaty obejmuje:
1) przedszkola, w tym specjalne,
2) szkoły podstawowe i ponadpodstawowe, z wyjątkiem szkół wyższych, w tym specjalne, sportowe oraz mistrzostwa sportowego i artystyczne,
3) (1) placówki oświatowo-wychowawcze, placówki pracy pozaszkolnej oraz placówki kształcenia ustawicznego umożliwiające uzyskanie i uzupełnienie wiedzy ogólnej i kwalifikacji zawodowych, zdobywanie umiejętności, kształtowanie i rozwijanie zainteresowań i uzdolnień oraz korzystanie z różnych form wypoczynku,
4) poradnie psychologiczno-pedagogiczne oraz inne poradnie specjalistyczne udzielające dzieciom, młodzieży, rodzicom i nauczycielom pomocy psychologiczno-pedagogicznej, a także pomocy uczniom w wyborze kierunku kształcenia i zawodu,
5) (2) placówki opiekuńczo-wychowawcze i resocjalizacyjne, zapewniające opiekę i wychowanie dzieciom i młodzieży pozbawionym całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej oraz inne działające stosownie do potrzeb w zakresie pomocy i opieki nad dziećmi i młodzieżą,
6) rodziny zastępcze,
7) ośrodki adopcyjno-opiekuńcze inicjujące i wspomagające zastępcze formy wychowania rodzinnego,
8) Ochotnicze Hufce Pracy,
9) zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli,
10) biblioteki pedagogiczne.
Art. 3. 1. Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa bez bliższego określenia o:
1) szkole - należy przez to rozumieć także przedszkole,
2) szkole artystycznej - należy przez to rozumieć także szkołę bibliotekarską i animatorów kultury,
3) placówce - należy przez to rozumieć jednostki organizacyjne wymienione w art. 2 pkt 3-5, 7 i 10,
4) placówce publicznej - należy przez to rozumieć placówkę prowadzoną przez ministra, inne organy administracji rządowej, gminę i związek komunalny,
5) organie prowadzącym szkołę lub placówkę - należy przez to rozumieć ministra, inne organy administracji rządowej, gminę oraz związek komunalny, inne osoby prawne i fizyczne,
6) ministrze - należy przez to rozumieć także kierownika centralnego organu administracji państwowej,
7) innych organach administracji rządowej - należy przez to rozumieć wojewodę oraz terenowy organ rządowej administracji specjalnej,
8) kuratorze oświaty - należy przez to rozumieć terenowy organ rządowej administracji specjalnej do spraw oświaty,
9) nauczycielu - należy przez to rozumieć także wychowawcę i innego pracownika pedagogicznego szkoły, placówki oraz zakładu kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli,
10) rodzicach - należy przez to rozumieć także prawnych opiekunów dziecka,
11) uczniach - należy przez to rozumieć także słuchaczy i wychowanków,
12) profilu kształcenia zawodowego - należy przez to rozumieć kształcenie ogólnozawodowe w zakresie określonej dziedziny gospodarki,
13) podstawie programowej - należy przez to rozumieć obowiązkowe, na danym etapie kształcenia, zestawy treści nauczania oraz umiejętności, które są uwzględniane w programach nauczania i umożliwiają ustalenie kryteriów ocen szkolnych i wymagań egzaminacyjnych.
2. Organem wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego, w stosunku do decyzji wydawanych przez dyrektora szkoły w sprawach z zakresu obowiązku szkolnego, jest kurator oświaty.
Art. 4. Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, a także szanowania godności osobistej ucznia.
Art. 5. 1. Szkoła i placówka może być szkołą i placówką publiczną albo niepubliczną.
2. Szkoła i placówka, z zastrzeżeniem ust. 4, może być zakładana i prowadzona przez:
1) ministra lub inny organ administracji rządowej,
2) gminę lub związek komunalny,
3) inne osoby prawne,
4) osobę fizyczną.
3. Minister, inny organ administracji rządowej, gmina oraz związek komunalny mogą zakładać i prowadzić jedynie szkoły i placówki publiczne.
4. Minister Edukacji Narodowej w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, podmioty uprawnione do zakładania i prowadzenia ośrodków adopcyjno-opiekuńczych oraz zasady działania tych ośrodków.
5. Zakładanie i prowadzenie publicznych przedszkoli i szkół podstawowych, z wyjątkiem przedszkoli i szkół specjalnych oraz szkół przy zakładach karnych, zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich, należy do obowiązkowych zadań własnych gmin.
6. Zakładanie i prowadzenie publicznych szkół ponadpodstawowych, zakładów kształcenia i placówek doskonalenia nauczycieli, przedszkoli specjalnych, szkół specjalnych, szkół dla dorosłych oraz placówek publicznych - należy do obowiązków państwa.
7. Organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności:
1) zapewnienie warunków działania szkoły lub placówki, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki,
2) wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zadań inwestycyjnych w tym zakresie,
3) zapewnienie obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej szkoły lub placówki,
4) wyposażenie szkoły lub placówki w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do pełnej realizacji programów nauczania, wychowania i innych zadań statutowych.
8. Przepisów ust. 7 pkt 2 i 3 nie stosuje się do organów prowadzących niepubliczne szkoły i placówki.
9. W celu wykonywania zadań wymienionych w ust. 7, organy prowadzące szkoły i placówki mogą tworzyć jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek.
10. Minister Edukacji Narodowej określa, w drodze zarządzenia, organizację oraz zasady działania jednostek obsługi ekonomiczno-administracyjnej publicznych szkół i placówek prowadzonych przez ministrów i inne organy administracji rządowej.
Art. 5a. 1. Zapewnienie środków na utrzymanie prowadzonych przez gminy publicznych szkół podstawowych, ponadpodstawowych i placówek, w tym na wynagrodzenia nauczycieli, należy do obowiązków państwa. Środki te przekazywane są gminom w formie subwencji i dotacji, których sposób naliczania określony jest w odrębnej ustawie.
2. Gmina może zwiększyć środki na wynagrodzenia nauczycieli w szkołach i placówkach wymienionych w ust. 1 w stosunku do środków na wynagrodzenia zagwarantowanych przez państwo.
3. Prawa i obowiązki nauczycieli publicznych przedszkoli, szkół podstawowych, ponadpodstawowych i placówek określa ustawa - Karta Nauczyciela.
Art. 6. Przedszkolem publicznym jest przedszkole, które:
1) prowadzi bezpłatne nauczanie i wychowanie w zakresie co najmniej podstaw programowych wychowania przedszkolnego,
2) przeprowadza rekrutację dzieci w oparciu o zasadę powszechnej dostępności,
3) zatrudnia nauczycieli posiadających kwalifikacje określone w odrębnych przepisach.
Art. 7. 1. Szkołą publiczną jest szkoła, która:
1) zapewnia bezpłatne nauczanie w zakresie ramowych planów nauczania,
2) przeprowadza rekrutację uczniów w oparciu o zasadę powszechnej dostępności,
3) zatrudnia nauczycieli posiadających kwalifikacje określone w odrębnych przepisach,
4) realizuje:
a) programy nauczania zawierające podstawy programowe obowiązkowych przedmiotów ogólnokształcących, a w przypadku szkół zawodowych - również podstawy programowe kształcenia w danym zawodzie lub profilu kształcenia zawodowego,
b) ramowy plan nauczania,
5) realizuje ustalone przez Ministra Edukacji Narodowej zasady oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów.
2. Szkoły publiczne umożliwiają uzyskanie świadectw lub dyplomów państwowych.
3. Szkoła niepubliczna może uzyskać uprawnienia szkoły publicznej wymienione w ust. 2, jeżeli:
1) realizuje programy nauczania uwzględniające podstawy programowe wymienione w ust. 1 pkt 4 lit. a),
2) stosuje zasady klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów, o których mowa w ust. 1 pkt 5, z wyjątkiem egzaminów wstępnych,
3) prowadzi dokumentację przebiegu nauczania ustaloną dla szkół publicznych,
4) w przypadku szkoły zawodowej - kształci w zawodach określonych w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego, o której mowa w art. 24 ust. 1, albo w innych zawodach za zgodą Ministra Edukacji Narodowej,
5) zatrudnia nauczycieli przedmiotów obowiązkowych posiadających kwalifikacje określone dla nauczycieli szkół publicznych.
Art. 8. Szkoła podstawowa może być tylko szkołą publiczną lub niepubliczną o uprawnieniach szkoły publicznej.
Art. 9. 1. Szkoły ponadpodstawowe publiczne i niepubliczne dzielą się na:
1) szkoły zasadnicze, dające wykształcenie ogólne i zasadnicze zawodowe oraz możliwość dalszego kształcenia się w szkole średniej,
2) szkoły średnie ogólnokształcące, dające wykształcenie średnie ogólne z możliwością uzyskania świadectwa dojrzałości (licea ogólnokształcące),
3) szkoły średnie zawodowe:
a) dające wykształcenie średnie ogólne z możliwością uzyskania świadectwa dojrzałości oraz wykształcenie zasadnicze zawodowe (licea zawodowe),
b) dające wykształcenie średnie ogólne i zawodowe z możliwością uzyskania świadectwa dojrzałości (technika, licea i szkoły równorzędne),
c) dające możliwość uzupełnienia wykształcenia ogólnokształcącego o wykształcenie zasadnicze zawodowe lub średnie zawodowe (szkoły policealne i pomaturalne),
4) (skreślony).
2. Minister Edukacji Narodowej może określać, w drodze rozporządzenia, inne typy szkół niż wymienione w ust. 1 pkt 1-3 oraz ustalać zasady ich działania.
3. Minister Kultury i Sztuki określa, w drodze rozporządzenia, typy szkół artystycznych publicznych i niepublicznych oraz ustala zasady ich działania.
4. Rada Ministrów określi w drodze rozporządzenia zasady tworzenia sieci publicznych szkół ponadpodstawowych.
5. Minister Edukacji Narodowej w porozumieniu z Prezesem Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki określa, w drodze zarządzenia, szczegółowe zasady działania klas i szkół sportowych oraz szkół mistrzostwa sportowego.
Art. 10. 1. Świadectwo ukończenia szkoły podstawowej lub ponadpodstawowej, z wyjątkiem szkoły medycznej, można również uzyskać na podstawie egzaminów eksternistycznych.
2. Minister Edukacji Narodowej, a w stosunku do szkół artystycznych Minister Kultury i Sztuki, określają, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady i tryb przeprowadzania egzaminów eksternistycznych oraz zasady odpłatności za ich przeprowadzanie.
Art. 11. 1. Świadectwa i dyplomy państwowe wydawane przez uprawnione do tego szkoły oraz placówki kształcenia ustawicznego są dokumentami urzędowymi.
2. Minister Edukacji Narodowej określa w drodze rozporządzenia:
1) zasady wydawania oraz wzory świadectw, dyplomów państwowych i innych druków szkolnych, sposób dokonywania ich sprostowań i wydawania duplikatów, a także zasady legalizacji dokumentów przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą.
2) zasady odpłatności za wykonywanie czynności wymienionych w pkt. 1.
Art. 12. 1. Uznając prawo rodziców do religijnego wychowania dzieci, szkoły publiczne podstawowe organizują naukę religii na życzenie rodziców, szkoły publiczne ponadpodstawowe - na życzenie bądź rodziców, bądź samych uczniów; po osiągnięciu pełnoletności o pobieraniu nauki religii decydują uczniowie.
2. Minister Edukacji Narodowej w porozumieniu z władzami Kościoła Katolickiego i Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego oraz innych kościołów i związków wyznaniowych określa, w drodze rozporządzenia, warunki i sposób wykonywania przez szkoły zadań, o których mowa w ust. 1.
Art. 13. 1. Szkoła i placówka publiczna umożliwia uczniom podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej, a w szczególności naukę języka oraz własnej historii i kultury.
2. Na wniosek rodziców nauka, o której mowa w ust. 1, może być prowadzona:
1) w osobnych grupach, oddziałach lub szkołach,
2) w grupach, oddziałach lub szkołach - z dodatkową nauką języka oraz własnej historii i kultury,
3) w międzyszkolnych zespołach nauczania.
3. Minister Edukacji Narodowej określi, w drodze rozporządzenia, warunki i sposób wykonywania przez szkoły i placówki zadań, o których mowa w ust. 1 i 2, w szczególności minimalną liczbę uczniów, dla których organizuje się poszczególne formy nauczania wymienione w ust. 2.
4. W pracy dydaktyczno-wychowawczej szkoły publiczne zapewniają podtrzymywanie kultury i tradycji regionalnej.
Rozdział 2
Wychowanie przedszkolne i obowiązek szkolny
Art. 14. 1. Wychowanie przedszkolne obejmuje dzieci w wieku 3-6 lat.
1a. W przypadku dzieci zakwalifikowanych do kształcenia specjalnego przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną, wychowaniem przedszkolnym może być objęte dziecko w wieku powyżej 6 lat, nie dłużej jednak niż do końca roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 10 lat.
2. Przedszkole realizuje podstawy programowe wychowania przedszkolnego, określone przez Ministra Edukacji Narodowej.
3. Dziecko w wieku 6 lat ma prawo do rocznego przygotowania przedszkolnego (rok zerowy).
4. Realizacja uprawnienia określonego w ust. 3 jest obowiązkowym zadaniem własnym gminy. Odmowa zrealizowania tego uprawnienia następuje w drodze decyzji.
5. Opłaty za świadczenia prowadzonych przez gminę przedszkoli publicznych ustala rada gminy, a w przypadku innych przedszkoli publicznych - organy prowadzące te przedszkola, z uwzględnieniem art. 6 pkt 1.
Art. 14a. Sieć publicznych przedszkoli, prowadzonych przez gminę, ustala rada gminy w uzgodnieniu z kuratorem oświaty.
Art. 15. 1. Podstawę kształcenia w systemie oświaty stanowi ośmioklasowa szkoła podstawowa.
2. Nauka w zakresie szkoły podstawowej jest obowiązkowa.
3. Obowiązek szkolny dziecka rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym kończy 7 lat, oraz trwa do ukończenia szkoły podstawowej, nie dłużej jednak niż do końca roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym kończy 17 lat, a w przypadku młodzieży przebywającej w zakładach karnych, zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich, placówkach resocjalizacyjnych i opiekuńczo-wychowawczych - 18 lat.
4. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia może ustanowić w danym województwie lub jego części obowiązek kształcenia ogólnego albo zawodowego dla młodzieży w wieku do 18 lat, która nie kontynuuje nauki po ukończeniu szkoły podstawowej albo jej nie ukończyła, oraz określić zasady wykonywania tego obowiązku i jego kontrolowania.
Art. 16. 1. Na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które przed dniem 1 września kończy 6 lat, jeżeli wykazuje psychofizyczną dojrzałość do podjęcia nauki szkolnej.
2. Decyzję o wcześniejszym przyjęciu dziecka do szkoły podstawowej podejmuje dyrektor szkoły po zasięgnięciu opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej.
3. W przypadkach uzasadnionych ważnymi przyczynami rozpoczęcie spełniania przez dziecko obowiązku szkolnego może być odroczone, nie dłużej jednak niż o jeden rok. W przypadku dzieci, o których mowa w art. 14 ust. 1a, rozpoczęcie spełniania obowiązku szkolnego może być odroczone do końca roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 10 lat.
4. Decyzję w sprawie odroczenia obowiązku szkolnego podejmuje dyrektor szkoły publicznej, w której obwodzie dziecko mieszka, po zasięgnięciu opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej.
5. Obowiązek szkolny spełnia się przez uczęszczanie do szkoły podstawowej w tym specjalnej publicznej albo niepublicznej posiadającej uprawnienia szkoły publicznej.
6. Dyrektor szkoły niepublicznej wymienionej w ust. 5 jest zobowiązany powiadomić o przyjęciu dziecka dyrektora szkoły publicznej, w której obwodzie dziecko mieszka, oraz informować o spełnianiu przez dziecko obowiązku szkolnego.
7. Za spełnianie obowiązku szkolnego uznaje się również udział dzieci i młodzieży upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim w zajęciach rewalidacyjno-wychowawczych, organizowanych zgodnie z odrębnymi przepisami.
8. Na wniosek rodziców dyrektor szkoły publicznej, w której obwodzie dziecko mieszka, może zezwolić na spełnianie przez dziecko obowiązku szkolnego poza szkołą oraz określić jego warunki. Dziecko spełniające obowiązek szkolny w tej formie może otrzymać świadectwo ukończenia poszczególnych klas szkoły podstawowej lub ukończenia tej szkoły na podstawie egzaminów klasyfikacyjnych przeprowadzonych przez szkołę, której dyrektor zezwolił na taką formę spełniania obowiązku szkolnego.
9. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, na wniosek rodziców i na podstawie orzeczenia poradni psychologiczno-pedagogicznej, kurator oświaty może zwolnić od spełniania obowiązku szkolnego dziecko, które ukończyło 15 lat.
Art. 17. 1. Sieć szkół podstawowych publicznych powinna być zorganizowana w sposób umożliwiający wszystkim dzieciom spełnienie obowiązku szkolnego, z uwzględnieniem ust. 2.
2. Droga dziecka z domu do szkoły nie może przekraczać:
1) 3 km w przypadku uczniów klas I - IV,
2) 4 km w przypadku uczniów klas V - VIII.
3. Jeżeli droga dziecka z domu do szkoły, w której obwodzie dziecko mieszka, przekracza odległości wymienione w ust. 2, obowiązkiem gminy jest zapewnienie bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu lub zwrot kosztów przejazdu środkami komunikacji publicznej.
4. Rada gminy, z uwzględnieniem zasad określonych w ust. 1 i 2, ustala w uzgodnieniu z kuratorem oświaty plan sieci publicznych szkół podstawowych oraz granice ich obwodów. Uchwała rady gminy podlega ogłoszeniu w wojewódzkim dzienniku urzędowym.
Art. 18. Rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi szkolnemu są obowiązani do:
1) dopełnienia czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do szkoły,
2) zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w art. 16 ust. 8,
3) zapewnienia dziecku warunków umożliwiających przygotowanie się do zajęć szkolnych,
4) zapewnienia dziecku realizującemu obowiązek szkolny poza szkołą, warunków nauki określonych w zezwoleniu, o którym mowa w art. 16 ust. 8.
Art. 19. 1. Dyrektor szkoły podstawowej publicznej sprawuje kontrolę spełniania obowiązku szkolnego przez dzieci zamieszkujące w obwodzie tej szkoły, a w szczególności:
1) kontroluje wykonywanie obowiązków, o których mowa w art. 18 pkt 1 i 2, a także współdziała z rodzicami w realizacji obowiązku, o którym mowa w art. 18 pkt 3 i 4,
2) prowadzi ewidencję spełniania obowiązku szkolnego.
2. Organ gminy prowadzący ewidencję ludności jest obowiązany w ramach zadań własnych przesyłać właściwym dyrektorom szkół informacje o aktualnym stanie i zmianach w ewidencji dzieci w wieku od 3 do 15 lat.
Art. 20. Niespełnianie obowiązku szkolnego podlega egzekucji w trybie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Rozdział 3
Zarządzanie szkołami i placówkami publicznymi
Art. 21. 1. Minister Edukacji Narodowej koordynuje i realizuje politykę oświatową państwa, nadzoruje działalność kuratorów oświaty oraz współdziała z innymi organami i jednostkami organizacyjnymi w sprawach funkcjonowania systemu oświaty.
2. Minister Edukacji Narodowej, oprócz wykonywania kompetencji nadzorczych wymienionych w ust. 1, uchyla zarządzenia kuratora oświaty niezgodne z ustawami oraz aktami wydanymi w celu ich wykonania.
3. Minister Edukacji Narodowej określi szczegółowy tryb kontroli zarządzeń kuratora oświaty.
Art. 22. 1. Minister Edukacji Narodowej określa w drodze rozporządzenia:
1) warunki i tryb przyjmowania uczniów do szkół i placówek oraz przechodzenie z jednych typów szkół do innych,
2) warunki i tryb przyjmowania do szkół i placówek osób nie będących obywatelami polskimi oraz zasady odpłatności tych osób za naukę i opiekę w szkołach i placówkach,
3) zasady organizowania kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą oraz wspomaganie nauczania historii, geografii i języka polskiego wśród Polonii,
4) zakres świadczeń przysługujących nauczycielom polskim skierowanym do pracy za granicą w celach, o których mowa w pkt 3,
5) w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej, ogólne przepisy bezpieczeństwa i higieny obowiązujące w szkołach i placówkach.
2. Minister Edukacji Narodowej ponadto ustala:
1) ramowe plany nauczania,
2) podstawy programowe wychowania przedszkolnego, podstawy programowe obowiązkowych przedmiotów ogólnokształcących, a w odniesieniu do szkół zawodowych również podstawy programowe kształcenia w poszczególnych zawodach lub podstawy programowe profilu kształcenia zawodowego,
3) warunki i tryb dopuszczania do użytku szkolnego programów nauczania i podręczników, zalecania środków dydaktycznych oraz wykazy tych programów, podręczników i środków,
4) zasady oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów,
5) sposób prowadzenia przez szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzaje tej dokumentacji,
6) zasady i warunki prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez szkoły i placówki,
7) organizację roku szkolnego,
8) organizację oraz zasady przeprowadzania konkursów, turniejów i olimpiad przedmiotowych,
9) zasady organizowania opieki nad uczniami niepełnosprawnymi, kształcenia tych uczniów w ogólnodostępnych i integracyjnych szkołach i placówkach oraz zasady organizacji kształcenia specjalnego,
10) (skreślony),
11) zasady organizowania przez szkoły i placówki gimnastyki korekcyjnej oraz nadobowiązkowych zajęć z wychowania fizycznego,
12) zasady i warunki organizowania przez szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki.
Art. 23. 1. W zakresie kształcenia zawodowego zadania określone w art. 22 ust. 2 pkt 1-3 Minister Edukacji Narodowej wykonuje przy udziale innych ministrów właściwych dla zawodów podstawowych w reprezentowanych przez nich branżach.
2. (skreślony).
3. Rada Ministrów określa, w drodze rozporządzenia, zasady i zakres współdziałania ministrów, o których mowa w ust. 1.
Art. 24. 1. Minister Edukacji Narodowej na wniosek właściwych ministrów określa, w drodze rozporządzenia, klasyfikację zawodów szkolnictwa zawodowego, z uwzględnieniem klasyfikacji zawodów i specjalności występujących w gospodarce narodowej.
2. Wniosek właściwego ministra, o którym mowa w ust. 1, powinien zawierać opis zawodu ze zbiorem umiejętności zawodowych.
3. Minister Edukacji Narodowej określa, w drodze rozporządzenia, profile kształcenia zawodowego odpowiadające określonym dziedzinom gospodarki.
4. Stowarzyszenia zawodowe, samorządy gospodarcze oraz inne organizacje gospodarcze mogą występować do właściwych ministrów z propozycją ustanawiania nowych zawodów i specjalności szkolnictwa zawodowego.
Art. 25. 1. Szkoły i placówki publiczne:
1) artystyczne - zakłada i prowadzi Minister Kultury i Sztuki,
2) rolnicze i gospodarki żywnościowej - zakłada i prowadzi Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej,
3) medyczne - zakłada i prowadzi Minister Zdrowia i Opieki Społecznej.
2. Przepis ust. 1 nie narusza uprawnień innych ministrów, organów administracji rządowej, gmin, związków komunalnych oraz osób prawnych i fizycznych do zakładania i prowadzenia szkół, o których mowa w ust. 1.
3. Ministrowie, o których mowa w ust. 1, w celu realizacji zadań związanych z prowadzeniem szkół i placówek mogą powoływać, w drodze rozporządzenia, jednostki organizacyjne obsługi szkół, określając zakres i zasady ich działania.
4. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, może na wniosek zainteresowanego ministra przekazać wojewodom realizację niektórych zadań związanych z prowadzeniem szkół i placówek, o których mowa w ust. 1 oraz sprawowaniem nad nimi nadzoru pedagogicznego, określając zakres uprawnień wojewodów, wynikających z realizacji tych zadań.
Art. 26. 1. Minister Kultury i Sztuki w odniesieniu do szkół i placówek artystycznych wydaje przepisy określone w art. 22 ust. 1 pkt 1 i 2, ust. 2 pkt 1-4 i 6-8 oraz w porozumieniu z Ministrem Edukacji Narodowej - przepisy określone w art. 22 ust. 2 pkt 5.
2. Ministrowie Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej oraz Zdrowia i Opieki Społecznej w odniesieniu odpowiednio do szkół i placówek rolniczych i gospodarki żywnościowej oraz medycznych wydają przepisy określone w art. 22 ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 1-3 i 6 w porozumieniu z Ministrem Edukacji Narodowej.
Art. 27. Przepisy art. 26 nie naruszają uprawnień Ministra Edukacji Narodowej w zakresie ustalania ramowych planów nauczania i podstaw programowych przedmiotów ogólnokształcących.
Art. 28. Przepisy art. 25 i 26 nie naruszają uprawnień Ministra Obrony Narodowej do zakładania, prowadzenia i nadzorowania szkół na podstawie przepisów o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych.
Art. 29. 1. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, inne szkoły i placówki, które są obowiązani prowadzić i nadzorować właściwi ministrowie lub podporządkowane im organy i jednostki organizacyjne oraz określić ich obowiązki i uprawnienia.
2. Ministrowie, o których mowa w ust. 1, w odniesieniu do publicznych szkół i placówek określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 1, w porozumieniu z Ministrem Edukacji Narodowej, mogą wydawać przepisy określone w art. 26 ust. 2, a także ustalać szczególne zasady działania tych szkół i placówek, stosownie do ich specyfiki.
Art. 30. 1. Kuratora oświaty powołuje i odwołuje Minister Edukacji Narodowej po zasięgnięciu opinii wojewody.
2. Kandydata na stanowisko kuratora oświaty wyłania się w drodze konkursu ogłaszanego przez Ministra Edukacji Narodowej spośród nauczycieli lub nauczycieli akademickich posiadających co najmniej 7-letni staż pracy w swoim zawodzie. W skład komisji konkursowej wchodzą trzej przedstawiciele Ministra Edukacji Narodowej oraz po jednym przedstawicielu:
1) wojewódzkiej rady oświatowej,
2) sejmiku samorządowego,
3) wojewody,
4) wojewódzkich struktur związków zawodowych zrzeszających nauczycieli.
3. Regulamin konkursu i tryb pracy komisji określa Minister Edukacji Narodowej.
4. Wicekuratorów oświaty powołuje i odwołuje Minister Edukacji Narodowej na wniosek kuratora oświaty.
Art. 31. Kurator oświaty kieruje realizacją polityki oświatowej państwa na terenie województwa, a w szczególności:
1) wydaje akty prawne w formie zarządzeń,
2) prowadzi publiczne szkoły i placówki, w tym centra kształcenia ustawicznego, z wyjątkiem szkół i placówek prowadzonych przez inne uprawnione lub zobowiązane do tego organy i osoby,
3) (3) wydaje zezwolenie, w drodze decyzji, na założenie szkoły publicznej przez osobę prawną lub fizyczną,
4) (4) w przypadkach określonych w ustawie wyraża zgodę na zlikwidowanie szkoły publicznej prowadzonej przez inny organ lub osobę,
5) (skreślony),
6) organizuje doskonalenie zawodowe nauczycieli szkół publicznych, z wyjątkiem nauczycieli przedmiotów zawodowych szkół wymienionych w art. 25 ust. 1 i art. 29 oraz wychowawców internatów w szkołach rolniczych i gospodarki żywnościowej,
7) współdziała z wojewódzką radą oświatową.
Art. 32. 1. Kurator oświaty wykonuje swoje zadania przy pomocy kuratorium oświaty.
2. Zasady organizacji kuratorium oświaty określa Minister Edukacji Narodowej.
Art. 33. 1. Nadzór pedagogiczny polega na:
1) ocenianiu stanu i warunków działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkół, placówek i nauczycieli,
2) analizowaniu i ocenianiu efektów działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkół i placówek,
3) udzielaniu pomocy szkołom, placówkom i nauczycielom w wykonywaniu ich zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych,
4) inspirowaniu nauczycieli do innowacji pedagogicznych, metodycznych i organizacyjnych.
2. W zakresie wymienionym w ust. 1 pkt 1 i 2 nadzorowi podlega w szczególności:
1) zgodność zatrudniania nauczycieli z wymaganymi kwalifikacjami,
2) realizacja podstaw programowych i ramowych planów nauczania,
3) przestrzeganie zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów, a także przestrzeganie przepisów dotyczących obowiązku szkolnego,
4) przestrzeganie statutu szkoły lub placówki, w tym w zakresie przestrzegania praw ucznia oraz praw dziecka,
5) zapewnianie uczniom bezpiecznych i higienicznych warunków nauki.
3. Nauczyciele, o których mowa w art. 35 ust. 5, wykonujący czynności z zakresu nadzoru pedagogicznego mają prawo:
1) wstępu do szkół i placówek,
2) wglądu do prowadzonej przez szkołę lub placówkę dokumentacji dotyczącej przebiegu nauczania, wychowania i opieki oraz organizacji pracy,
3) udziału w posiedzeniu rady pedagogicznej, po uprzednim powiadomieniu dyrektora szkoły,
4) wstępu w charakterze obserwatora na zajęcia dydaktyczne, wychowawcze, opiekuńcze i inne zajęcia organizowane przez szkołę lub placówkę, po uprzednim powiadomieniu dyrektora szkoły lub placówki,
5) przeprowadzania badań służących ocenie efektywności działalności dydaktycznej, wychowawczej oraz opiekuńczej szkół i placówek.
4. Nauczyciele, o których mowa w art. 35 ust. 5, mogą wydawać dyrektorom szkół i placówek doraźne zalecenia oraz zgłaszać uwagi i wnioski wynikające z przeprowadzonych czynności.
5. Dyrektor szkoły lub placówki w ciągu 7 dni od otrzymania zaleceń, uwag i wniosków, o których mowa w ust. 4, może zgłosić wobec nich zastrzeżenia do organu sprawującego nadzór pedagogiczny.
6. W przypadku nieuwzględnienia zastrzeżeń przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny, dyrektor szkoły lub placówki jest obowiązany powiadomić ten organ o realizacji zaleceń, uwag i wniosków w terminie 30 dni.
7. W razie stwierdzenia istotnych uchybień w działalności szkoły lub placówki, organ sprawujący nadzór pedagogiczny niezależnie od środków, o których mowa w ust. 4, zawiadamia o stwierdzonych uchybieniach organ prowadzący szkołę lub placówkę.
8. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny może wydawać organowi prowadzącemu szkołę lub placówkę zalecenia wynikające z czynności nadzoru. Przepisy ust. 5 i 6 stosuje się odpowiednio.
Art. 34. 1. Jeżeli szkoła lub placówka albo organ prowadzący prowadzi swoją działalność z naruszeniem przepisów ustawy, organ sprawujący nadzór pedagogiczny może polecić, w drodze decyzji, usunięcie uchybień w wyznaczonym terminie.
2. W przypadku stwierdzenia niedostatecznych efektów kształcenia lub wychowania w szkole lub placówce, organ sprawujący nadzór pedagogiczny poleca dyrektorowi szkoły lub placówki opracowanie w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące, w uzgodnieniu z organem prowadzącym, programu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania. Program musi uwzględniać uwagi i wnioski zgłoszone przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny.
3. W przypadku szkoły prowadzonej przez osobę prawną lub fizyczną, z zastrzeżeniem ust. 4, niewykonanie polecenia, o którym mowa w ust. 1 lub 2, może stanowić podstawę cofnięcia, w drodze decyzji, zezwolenia na założenie tej szkoły. Cofnięcie zezwolenia na założenie szkoły jest równoznaczne z postawieniem jej w stan likwidacji.
4. Jeżeli szkoła lub placówka prowadzone przez gminę, a także sama gmina, nie usunie uchybień wynikłych z naruszenia przepisów ustawy, o których mowa w ust. 1, organ sprawujący nadzór pedagogiczny zawiadamia o tym fakcie wojewodę sprawującego nadzór nad działalnością komunalną.
Art. 34a. 1. Organ prowadzący szkołę lub placówkę sprawuje nadzór nad jej działalnością w zakresie spraw finansowych i administracyjnych.
2. W zakresie wymienionym w ust. 1, nadzorowi podlega w szczególności:
1) prawidłowość dysponowania przyznanymi szkole środkami budżetowymi oraz gospodarowania mieniem,
2) przestrzeganie obowiązujących przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy pracowników i uczniów,
3) przestrzeganie przepisów dotyczących organizacji pracy szkoły i placówki.
3. Do wykonywania nadzoru, o którym mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 33 ust. 3 pkt 1 i 2 oraz ust. 4-6.
4. Organ prowadzący szkołę lub placówkę, nie posiadający uprawnień do sprawowania nadzoru pedagogicznego, może występować w sprawach dydaktyczno-wychowawczych i opiekuńczych z wnioskami do dyrektora szkoły lub placówki i organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Dyrektor lub organ, który otrzymał wniosek, jest obowiązany do udzielenia odpowiedzi w terminie 14 dni.
Art. 34b. Organ prowadzący szkołę lub placówkę, a w zakresie działalności dydaktyczno-wychowawczej i opiekuńczej również organ sprawujący nadzór pedagogiczny, mogą ingerować w działalność szkoły lub placówki wyłącznie w zakresie i na zasadach określonych w ustawie. W przypadku szkół przy zakładach karnych ingerencja ta jest dopuszczalna również w zakresie realizacji celów wykonania kary pozbawienia wolności określonych w Kodeksie karnym wykonawczym, a w przypadku szkół w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich - w zakresie realizacji celów określonych w przepisach o postępowaniu w sprawach nieletnich.
Art. 35. 1. Minister Edukacji Narodowej sprawuje nadzór pedagogiczny nad prowadzonymi przez siebie szkołami i placówkami oraz koordynuje wykonywanie nadzoru pedagogicznego na terenie kraju.
2. Nadzór pedagogiczny, z wyjątkiem nadzoru pedagogicznego nad nauczaniem przedmiotów ogólnokształcących, sprawują:
1) nad artystycznymi szkołami i placówkami publicznymi oraz niepublicznymi - Minister Kultury i Sztuki,
2) nad medycznymi szkołami publicznymi oraz niepublicznymi - Minister Zdrowia i Opieki Społecznej,
3) nad rolniczymi lub gospodarki żywnościowej szkołami publicznymi oraz niepublicznymi - Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej,
4) nad innymi szkołami i placówkami, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 29 ust. 1, publicznymi oraz niepublicznymi - właściwi ministrowie lub podporządkowane im organy i jednostki.
2a. Minister Sprawiedliwości i podporządkowane organy sprawują nadzór pedagogiczny nad zakładami poprawczymi, schroniskami dla nieletnich, ośrodkami diagnostyczno-konsultacyjnymi oraz kuratorskimi ośrodkami pracy z młodzieżą.
3. Kurator oświaty sprawuje na terenie województwa nadzór pedagogiczny nad:
1) prowadzonymi przez siebie szkołami i placówkami,
2) innymi szkołami i placówkami publicznymi i niepublicznymi, z tym że w stosunku do szkół, o których mowa w ust. 2 - w zakresie nauczania przedmiotów ogólnokształcących,
3) (skreślony).
4. Dyrektor szkoły i placówki oraz inni nauczyciele zajmujący stanowisko kierownicze, z zastrzeżeniem art. 36 ust. 2 sprawują nadzór pedagogiczny w stosunku do nauczycieli zatrudnionych w tych szkołach i placówkach, a w szkołach zawodowych także w stosunku do instruktorów praktycznej nauki zawodu.
5. Organy, o których mowa w ust. 1-3 oraz w art. 25 ust. 4, sprawują nadzór pedagogiczny przy pomocy nauczycieli zatrudnionych na stanowiskach wymagających kwalifikacji pedagogicznych w urzędach tych organów lub w jednostkach organizacyjnych, o których mowa w art. 25 ust. 3.
6. Minister Edukacji Narodowej w porozumieniu z zainteresowanymi ministrami, a w stosunku do nauczycieli sprawujących nadzór pedagogiczny nad szkołami i placówkami artystycznymi - Minister Kultury i Sztuki w porozumieniu z Ministrem Edukacji Narodowej określają, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady sprawowania nadzoru pedagogicznego, wykaz stanowisk, o których mowa w ust. 5, oraz kwalifikacje niezbędne do ich zajmowania.
Art. 36. 1. Szkołą lub placówką kieruje nauczyciel, któremu powierzono stanowisko dyrektora.
2. Minister Edukacji Narodowej, a w stosunku do szkół artystycznych Minister Kultury i Sztuki mogą określać, w drodze rozporządzenia, typy szkół i placówek, w których stanowisko dyrektora lub inne stanowisko kierownicze można powierzyć osobie nie posiadającej kwalifikacji pedagogicznych, z tym że osoby te nie mogą sprawować nadzoru pedagogicznego. W tym przypadku nadzór pedagogiczny sprawuje nauczyciel zajmujący inne stanowisko kierownicze w szkole lub placówce.
3. Minister Edukacji Narodowej, a w stosunku do szkół artystycznych - Minister Kultury i Sztuki określają, w drodze rozporządzenia, wymagania, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze, w poszczególnych typach szkół i placówek.
Art. 36a. 1. Stanowisko dyrektora szkoły lub placówki, z zastrzeżeniem ust. 2, powierza organ prowadzący szkołę lub placówkę.
2. Powierzenie przez organ prowadzący stanowiska dyrektora szkoły lub placówki może nastąpić, jeżeli organ sprawujący nadzór pedagogiczny nie zgłosi, w terminie 14 dni od przedstawienia kandydata na to stanowisko, umotywowanego zastrzeżenia.
3. Kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki wyłania się w drodze konkursu. Kandydatowi nie można odmówić powierzenia stanowiska dyrektora, chyba że organ sprawujący nadzór pedagogiczny zgłosił zastrzeżenie, o którym mowa w ust. 2.
4. Jeżeli do konkursu nie zgłosi się żaden kandydat albo w wyniku konkursu nie wyłoniono kandydata, organ prowadzący powierza to stanowisko ustalonemu przez siebie kandydatowi, po zasięgnięciu opinii rady szkoły lub placówki i rady pedagogicznej. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.
5. W celu przeprowadzenia konkursu organ prowadzący szkołę lub placówkę określa regulamin konkursu oraz powołuje komisję konkursową w składzie:
1) po dwóch przedstawicieli:
a) organu prowadzącego szkołę lub placówkę,
b) organu sprawującego nadzór pedagogiczny, o ile nie jest nim organ prowadzący szkołę,
c) rady pedagogicznej,
d) rodziców, a w przypadku placówek opieki całkowitej - rady placówki,
2) po jednym przedstawicielu zakładowych organizacji związkowych.
6. W przypadku szkół i placówek nowo zakładanych skład komisji konkursowej określa organ prowadzący tę szkołę lub placówkę w uzgodnieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny.
7. W przypadku szkół i placówek, o których mowa w art. 44 i art. 52 ust. 1, w skład komisji nie wchodzą odpowiednio przedstawiciele rady pedagogicznej i rodziców.
8. Stanowisko dyrektora szkoły lub placówki powierza się na 5 lat szkolnych. W uzasadnionych przypadkach można powierzyć to stanowisko na krótszy okres, jednak nie krótszy niż 1 rok szkolny.
9. Po upływie okresu, o którym mowa w ust. 8, organ prowadzący po zasięgnięciu opinii rady szkoły lub placówki i rady pedagogicznej może przedłużyć powierzenie stanowiska na kolejny okres wymieniony w ust. 8. Przepis ust. 2 stosuje się odpowiednio.
10. Przepisy ust. 1-9 i art. 37 nie dotyczą szkół prowadzonych przez ministrów: Obrony Narodowej i Sprawiedliwości lub podporządkowane im organy.
Art. 37. 1. W szkole lub placówce, w których zgodnie z ramowym statutem może być utworzone stanowisko wicedyrektora i inne stanowiska kierownicze, powierzenia tych stanowisk i odwołania z nich dokonuje dyrektor szkoły lub placówki, po zasięgnięciu opinii organu prowadzącego, rady szkoły lub placówki oraz rady pedagogicznej.
2. Umowa o pracę na stanowisku nauczyciela, zawarta na czas określony krótszy niż okres powierzenia stanowiska kierowniczego, ulega przedłużeniu na okres powierzenia.
3. W przypadku osób, o których mowa w art. 36 ust. 2, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio.
Art. 38. Organ, który powierzył nauczycielowi stanowisko kierownicze w szkole lub placówce:
1) odwołuje nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w razie:
a) złożenia przez nauczyciela rezygnacji, za trzymiesięcznym wypowiedzeniem,
b) ustalenia przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny negatywnej oceny pracy lub w przypadku ustalenia przez organ prowadzący negatywnej oceny wykonywania zadań wymienionych w art. 34a ust. 2, w trybie określonym przepisami w sprawie oceny pracy nauczycieli - bez wypowiedzenia,
2) w przypadkach szczególnie uzasadnionych może odwołać nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w czasie roku szkolnego, bez wypowiedzenia.
Art. 39. 1. Dyrektor szkoły lub placówki w szczególności:
1) kieruje działalnością szkoły lub placówki oraz reprezentuje ją na zewnątrz,
2) sprawuje nadzór pedagogiczny,
3) sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne,
4) realizuje uchwały rady szkoły lub placówki oraz rady pedagogicznej, podjęte w ramach ich kompetencji stanowiących,
5) dysponuje środkami określonymi w planie finansowym szkoły lub placówki zaopiniowanym przez radę szkoły i ponosi odpowiedzialność za ich prawidłowe wykorzystanie, a także może organizować administracyjną, finansową i gospodarczą obsługę szkoły lub placówki,
6) wykonuje inne zadania wynikające z przepisów szczególnych,
7) współdziała ze szkołami wyższymi oraz zakładami kształcenia nauczycieli w organizacji praktyk pedagogicznych.
2. Dyrektor szkoły lub placówki może, w drodze decyzji, skreślić ucznia z listy uczniów w przypadkach określonych w statucie szkoły lub placówki. Skreślenie następuje na podstawie uchwały rady pedagogicznej, po zasięgnięciu opinii samorządu uczniowskiego.
2a. Przepis ust. 2 nie dotyczy ucznia objętego obowiązkiem szkolnym. W uzasadnionych przypadkach uczeń ten, na wniosek dyrektora szkoły, może zostać przeniesiony przez kuratora oświaty do innej szkoły.
3. Dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole lub placówce nauczycieli i pracowników nie będących nauczycielami. Dyrektor w szczególności decyduje w sprawach:
1) zatrudniania i zwalniania nauczycieli oraz innych pracowników szkoły lub placówki,
2) przyznawania nagród oraz wymierzania kar porządkowych nauczycielom i innym pracownikom szkoły lub placówki,
3) występowania z wnioskami, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady szkoły lub placówki, w sprawach odznaczeń, nagród i innych wyróżnień dla nauczycieli oraz pozostałych pracowników szkoły lub placówki.
4. Dyrektor szkoły lub placówki w wykonywaniu swoich zadań współpracuje z radą szkoły lub placówki, radą pedagogiczną, rodzicami i samorządem uczniowskim.
5. Dyrektor szkoły zawodowej może ponadto, w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę, organem sprawującym nadzór pedagogiczny oraz wojewódzkim urzędem pracy, zmieniać lub wprowadzać nowe zawody lub profile kształcenia zawodowego, w których kształci szkoła.
6. Uprawnienia, o których mowa w ust. 3, nie przysługują dyrektorom jednooddziałowych przedszkoli oraz kierownikom szkół podstawowych (szkół filialnych) podporządkowanych organizacyjnie innej szkole. Uprawnienia te przysługują odpowiednio organowi prowadzącemu przedszkole lub dyrektorowi szkoły, któremu szkoła filialna jest organizacyjnie podporządkowana.
Art. 40. 1. W szkole lub placówce zatrudniającej co najmniej 3 nauczycieli działa rada pedagogiczna, która jest kolegialnym organem szkoły lub placówki w zakresie realizacji jej statutowych zadań dotyczących kształcenia, wychowania i opieki.
2. Nauczyciele szkół zatrudniających mniej niż 3 nauczycieli są członkami rady pedagogicznej szkoły, której jest podporządkowana szkoła filialna.
3. W skład rady pedagogicznej wchodzą wszyscy nauczyciele zatrudnieni w szkole lub placówce oraz pracownicy innych zakładów pracy pełniący funkcję instruktorów praktycznej nauki zawodu lub prowadzący pracę wychowawczą z młodocianymi pracownikami w placówkach zbiorowego zakwaterowania, dla których praca dydaktyczna i wychowawcza stanowi podstawowe zajęcie. W zebraniach rady pedagogicznej mogą także brać udział z głosem doradczym osoby zapraszane przez jej przewodniczącego za zgodą lub na wniosek rady pedagogicznej.
4. Przewodniczącym rady pedagogicznej jest dyrektor szkoły lub placówki.
5. Zebrania plenarne rady pedagogicznej są organizowane przed rozpoczęciem roku szkolnego, w każdym okresie (semestrze) w związku z zatwierdzeniem wyników klasyfikowania i promowania uczniów, po zakończeniu rocznych zajęć szkolnych oraz w miarę bieżących potrzeb. Zebrania mogą być organizowane na wniosek organu sprawującego nadzór pedagogiczny z inicjatywy przewodniczącego, rady szkoły lub placówki, organu prowadzącego szkołę lub placówkę albo co najmniej 1/3 członków rady pedagogicznej.
6. Przewodniczący prowadzi i przygotowuje zebrania rady pedagogicznej oraz jest odpowiedzialny za zawiadomienie wszystkich jej członków o terminie i porządku zebrania zgodnie z regulaminem rady.
7. Dyrektor szkoły lub placówki przedstawia radzie pedagogicznej, nie rzadziej niż dwa razy w roku szkolnym, ogólne wnioski wynikające ze sprawowanego nadzoru pedagogicznego oraz informacje o działalności szkoły.
Art. 41. 1. Do kompetencji stanowiących rady pedagogicznej należy:
1) zatwierdzanie planów pracy szkoły lub placówki po zaopiniowaniu przez radę szkoły lub placówki,
2) zatwierdzanie wyników klasyfikacji i promocji uczniów,
3) podejmowanie uchwał w sprawie innowacji i eksperymentów pedagogicznych w szkole lub placówce, po zaopiniowaniu ich projektów przez radę szkoły lub placówki,
4) ustalanie organizacji doskonalenia zawodowego nauczycieli szkoły lub placówki,
5) podejmowanie uchwał w sprawach skreślenia z listy uczniów.
2. Rada pedagogiczna opiniuje w szczególności:
1) organizację pracy szkoły lub placówki, w tym zwłaszcza tygodniowy rozkład zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych,
2) projekt planu finansowego szkoły lub placówki,
3) wnioski dyrektora o przyznanie nauczycielom odznaczeń, nagród i innych wyróżnień,
4) propozycje dyrektora szkoły lub placówki w sprawach przydziału nauczycielom stałych prac i zajęć w ramach wynagrodzenia zasadniczego oraz dodatkowo płatnych zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych.
3. Dyrektor szkoły lub placówki wstrzymuje wykonanie uchwał, o których mowa w ust. 1, niezgodnych z przepisami prawa. O wstrzymaniu wykonania uchwały dyrektor niezwłocznie zawiadamia organ prowadzący szkołę lub placówkę oraz organ sprawujący nadzór pedagogiczny. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę lub placówkę uchyla uchwałę w razie stwierdzenia jej niezgodności z przepisami prawa. Rozstrzygnięcie organu sprawującego nadzór pedagogiczny jest ostateczne.
Art. 42. 1. Rada pedagogiczna przygotowuje projekt statutu szkoły lub placówki albo jego zmian i przedstawia do uchwalenia radzie szkoły lub placówki.
2. Rada pedagogiczna może wystąpić z wnioskiem o odwołanie nauczyciela ze stanowiska dyrektora lub z innego stanowiska kierowniczego w szkole lub placówce.
3. W przypadku określonym w ust. 2, organ uprawniony do odwołania jest obowiązany przeprowadzić postępowanie wyjaśniające i powiadomić o jego wyniku radę pedagogiczną w ciągu 14 dni od otrzymania wniosku.
Art. 43. 1. Uchwały rady pedagogicznej są podejmowane zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy jej członków.
2. Rada pedagogiczna ustala regulamin swojej działalności. Zebrania rady pedagogicznej są protokołowane.
3. Nauczyciele są zobowiązani do nie ujawniania spraw poruszanych na posiedzeniu rady pedagogicznej, które mogą naruszać dobro osobiste uczniów lub ich rodziców, a także nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki.
Art. 44. Minister Edukacji Narodowej określa typy szkół i placówek, w których nie wymaga się tworzenia rady pedagogicznej.
Rozdział 4
Społeczne organy w systemie oświaty
Art. 45. 1. Przy Ministrze Edukacji Narodowej może działać Krajowa Rada Oświatowa, zwana dalej ,,Krajową Radą", będąca społecznym organem opiniodawczym i wnioskodawczym w sprawach oświaty.
2. Krajową Radę tworzy Minister Edukacji Narodowej na wniosek wojewódzkich rad oświatowych reprezentujących co najmniej 1/4 województw.
3. Krajowa Rada:
1) opracowuje i przedstawia Ministrowi Edukacji Narodowej projekty założeń polityki oświatowej państwa, w tym propozycje udziału nakładów budżetowych na oświatę w dochodzie narodowym podzielonym,
2) opiniuje projekt ustawy budżetowej w części dotyczącej oświaty i przedstawia swoją opinię właściwym komisjom sejmowym i senackim,
3) opiniuje kryteria podziału środków będących w dyspozycji Ministra Edukacji Narodowej, przeznaczonych na oświatę,
4) opiniuje koncepcję kształcenia, w tym ramowe plany nauczania oraz zakres obowiązujących minimów programowych,
5) opiniuje projekty aktów prawnych dotyczących oświaty,
6) opiniuje inne sprawy dotyczące oświaty, przedstawione przez Ministra Edukacji Narodowej.
4. Krajowa Rada może występować z wnioskami dotyczącymi spraw oświaty bezpośrednio do naczelnych i centralnych organów administracji państwowej.
Art. 46. 1. W skład Krajowej Rady wchodzą przedstawiciele wojewódzkich rad oświatowych, po jednym z każdej rady wojewódzkiej, oraz po jednym przedstawicielu centralnych struktur związków zawodowych zrzeszających nauczycieli.
2. Kadencja Krajowej Rady trwa 3 lata.
3. Krajowa Rada uchwala regulamin swojej działalności oraz wybiera przewodniczącego.
4. Krajowa Rada może powoływać stałe i doraźne komisje.
5. Obsługę administracyjną Krajowej Rady zapewnia Minister Edukacji Narodowej.
Art. 47. 1. Na wniosek przedstawicieli szkół artystycznych, środowisk twórczych i artystycznych, Minister Kultury i Sztuki może utworzyć Radę do spraw Szkolnictwa Artystycznego będącą społecznym organem opiniodawczym i wnioskodawczym w sprawach kształcenia artystycznego.
2. Do zasad działania Rady do spraw Szkolnictwa Artystycznego stosuje się odpowiednio przepisy art. 45 ust. 3 i 4 oraz art. 46 ust. 2-5.
3. Inni ministrowie prowadzący szkoły lub placówki mogą również powoływać rady do spraw podporządkowanego sobie szkolnictwa i określać zakres i zasady ich działania.
Art. 48. 1. Kurator oświaty na wniosek rad co najmniej 10% szkół i placówek tworzy wojewódzką radę oświatową.
2. Wojewódzka rada oświatowa:
1) bada potrzeby oświatowe województwa oraz inicjuje prawidłowe ich zaspokajanie,
2) opiniuje kryteria podziału środków budżetowych będących w dyspozycji kuratora oświaty, przeznaczonych na oświatę,
3) występuje z wnioskami w sprawach dotyczących oświaty do Krajowej Rady, kuratora oświaty lub organów gmin,
4) może wystąpić z umotywowanym wnioskiem o odwołanie kuratora oświaty.
3. W skład wojewódzkiej rady oświatowej wchodzą:
1) nauczyciele, rodzice i uczniowie będący przedstawicielami rad szkół i placówek w łącznej liczbie 24,
2) po jednym przedstawicielu wojewódzkich struktur związków zawodowych zrzeszających nauczycieli,
3) dwóch przedstawicieli sejmiku samorządowego,
4) przedstawiciel wojewody,
5) trzech przedstawicieli szkół niepublicznych: po jednym spośród nauczycieli, rodziców i uczniów,
6) przedstawiciel wojewódzkiego biura pracy.
4. Wyboru przedstawicieli, o których mowa w ust. 3 pkt 1, dokonuje się przy zachowaniu następujących zasad:
1) rady szkół i placówek działające na terenie gminy wybierają po jednym przedstawicielu spośród nauczycieli, rodziców i uczniów,
2) zebranie przedstawicieli rad szkół i placówek z terenu gminy wybiera elektorów po jednym spośród nauczycieli, rodziców i uczniów; w gminach, w których liczba szkół i placówek przekracza 100, zebranie przedstawicieli może odbywać się w obwodach wyborczych ustalonych przez kuratora oświaty,
3) zebranie elektorów wybiera przedstawicieli do wojewódzkiej rady oświatowej w liczbie określonej w ust. 3 pkt 1.
Art. 49. 1. Kadencja wojewódzkiej rady oświatowej trwa 3 lata.
2. Wojewódzka rada oświatowa uchwala regulamin swojej działalności oraz wybiera przewodniczącego.
3. Obsługę administracyjną działalności wojewódzkiej rady oświatowej zapewnia kurator oświaty.
Art. 50. 1. W szkołach i placówkach mogą działać rady szkół i placówek.
2. Rada szkoły lub placówki uczestniczy w rozwiązywaniu spraw wewnętrznych szkoły lub placówki, a także:
1) uchwala statut szkoły lub placówki,
2) przedstawia wnioski w sprawie rocznego planu finansowego środków specjalnych szkoły lub placówki i opiniuje plan finansowy szkoły lub placówki,
3) może występować do organu sprawującego nadzór pedagogiczny nad szkołą lub placówką z wnioskami o zbadanie i dokonanie oceny działalności szkoły lub placówki, jej dyrektora lub innego nauczyciela zatrudnionego w szkole lub placówce; wnioski te mają dla organu charakter wiążący,
4) opiniuje plan pracy szkoły lub placówki, projekty innowacji i eksperymentów pedagogicznych oraz inne sprawy istotne dla szkoły lub placówki,
5) z własnej inicjatywy ocenia sytuację oraz stan szkoły lub placówki i występuje z wnioskami do dyrektora, rady pedagogicznej, organu prowadzącego szkołę lub placówkę oraz do wojewódzkiej rady oświatowej, w szczególności w sprawach organizacji zajęć pozalekcyjnych i przedmiotów nadobowiązkowych.
3. W celu wspierania działalności statutowej szkoły lub placówki rada szkoły lub placówki może gromadzić fundusze z dobrowolnych składek oraz innych źródeł. Zasady wydatkowania funduszy rady szkoły lub placówki określa regulamin, o którym mowa w art. 51 ust. 5.
Art. 51. 1. W skład rady szkoły lub placówki wchodzą w równej liczbie:
1) nauczyciele wybrani przez ogół nauczycieli,
2) rodzice wybrani przez ogół rodziców,
3) uczniowie wybrani przez ogół uczniów.
2. Rada powinna liczyć co najmniej 6 osób.
3. Tryb wyboru członków rady szkoły lub placówki określa statut szkoły lub placówki. Statut szkoły lub placówki może przewidywać rozszerzenie składu rady o inne osoby niż wymienione w ust. 1.
4. Kadencja rady szkoły lub placówki trwa 3 lata. Statut szkoły lub placówki może dopuszczać dokonywanie corocznej zmiany jednej trzeciej składu rady.
5. Rada szkoły lub placówki uchwala regulamin swojej działalności oraz wybiera przewodniczącego. Zebrania rady są protokołowane.
5a. W regulaminie, o którym mowa w ust. 5, mogą być określone rodzaje spraw, w których rozpatrywaniu nie biorą udziału przedstawiciele uczniów.
6. W posiedzeniach rady szkoły lub placówki może brać udział, z głosem doradczym, dyrektor szkoły lub placówki.
7. Do udziału w posiedzeniach rady szkoły lub placówki mogą być zapraszane przez przewodniczącego, za zgodą lub na wniosek rady, inne osoby z głosem doradczym.
8. Rady szkół lub placówek mogą porozumiewać się ze sobą, ustalając zasady i zakres współpracy.
9. Powstanie rady szkoły lub placówki pierwszej kadencji organizuje dyrektor szkoły lub pla
Publikowane akty nie są źródłem prawa. Jedyne źródło prawa na terenie Rzeczypospolitej Polskiej stanowią, na podstawie ustawy
z dnia 20 lipca 2000 r. "O ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych" (Dz.U. 2000 r. Nr 62, poz. 718)
akty prawne ogłaszane i wydawane w Dzienniku Ustaw i Monitorze Polskim. Money.pl nie ponosi odpowiedzialności za skutki działań
podjętych w oparciu o udostępnione publikacje.
Dziennik Ustaw nr 67 z 1996 roku - pozostałe dokumenty:
- Dziennik Ustaw - rok 1996, nr 67, poz. 329