Gdy suma pensji brutto liczonych od początku roku przekroczy określony poziom - część wynagrodzenia zamiast do ZUS, trafić powinna do kieszeni pracownika.
Zgodnie z art. 19 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w danym roku kalendarzowym pobiera się do osiągnięcia określonej kwoty rocznej podstawy wymiaru ww. składek.
W 2006 roku kwota ta wynosi 73 560 zł.
_ Przykład _
Wynagrodzenie brutto pana Kowalskiego wynosi 7 tys. zł. Zarobki łączne od stycznia do października dadzą kwotę 70 000 zł (10 x 7000 zł). Do osiągnięcia kwoty granicznej rocznego wymiaru składki emerytalnej i rentowej pozostanie j_ ZUS zwraca składki obliczone i przekazane od nadwyżki ponad kwotę ograniczenia w terminie 30 dni od złożenia przez płatnika ww. korekt. _uż tylko 3 560 zł. Od tej kwoty pracodawca powinien odprowadzić wszystkie składki na ZUS. Pozosta części listopadowego wynagrodzenia ( 3 440 zł) oraz cała pensja z grudnia wolne są od składki emerytalnej i rentowej.
Czasami zdarza się, iż płatnik składek przeoczy moment przekroczenia kwoty granicznej i pobierze sładki od całości wynagrodzenia. W ten sposób powstaje nadpłata, którą ZUS z urzędu zalicza na poczet zaległych lub bieżących składek, a w razie ich braku - na poczet przyszłych składek.
Na odzyskanie pieniędzy nie jest jednak za późno. By składki wróciły do "właściciela" płatnik powinien sporządzić odpowiedni wniosek.
Ustawa przewiduje tutaj dwa przypadki:
- ● płatnik sam zauważa, iż pobrał za wysoką składkę - wniosek złożyć można w każdym momencie
- ● ZUS przesyła zawiadomienie o kwocie nienależnie opłaconych składek - termin złożenia wniosku jest ściśle określony i wynosi 7 dni od otrzymania zawiadomienia.
_ Uwaga! Zwrotu nadpłaty nie można dochodzić, jeżeli od daty opłacenia składek upłynęło 5 lat. _
ZUS nie wysyła zawiadomienia, gdy kwota nadpłaty jest niska, nie większa niż 5 proc. najniższego wynagrodzenia (w 2006 roku: 899,10 x 5 % = 44,96 zł).
Za okres, w którym nastąpiło przekroczenie limitu rocznej podstawy wymiaru składek, płatnik musi sporządzić i przekazać do ZUS korekty dokumentów rozliczeniowych, w których koryguje się podstawę wymiaru i wysokość składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie zdrowotne.
Korygowana składka zdrowotna jest w tej sytuacji wyliczana przy zastosowaniu stopy procentowej obowiązującej w miesiącu, za który sporządzone były dokumenty pierwszorazowe ubezpieczonego, czyli w miesiącu wypłaty wynagrodzenia ubezpieczonemu.
Za datę stwierdzenia nienależnie opłaconych składek uważa się datę otrzymania przez ZUS imiennego raportu miesięcznego korygującego i deklaracji rozliczeniowej korygującej.
ZUS zwraca składki obliczone i przekazane od nadwyżki ponad kwotę ograniczenia w terminie 30 dni od złożenia przez płatnika ww. korekt.
Jeżeli składki nie zostaną zwrócone w tym terminie - należą się odsetki naliczane od dnia złożenia wniosku.
Gdy ubezpieczony pracuje w kilku firmach, ZUS dzieli kwotę nadpłaconych składek i zwraca je płatnikom w takich częściach, w jakich opłacali składkę w miesiącu, w którym nastąpiło przekroczenie kwoty granicznej.
Należy zaznaczyć, iż omawiany zwrot nie trafia bezpośrednio z ZUS do rąk ubezpieczonego. W pierwszej kolejności nadpłatę otrzymuje płatnik składek, który następnie przekazuje nadpłaconą składkę ubezpieczonemu, ale jedynie w takiej części, w jakiej składka finansowana była ze środków ubezpieczonego.
Z nadpłaconej składki potrącana jest różnica niedopłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne za ten sam miesiąc.
Płatnik może zaliczyć nadpłaconą składkę na poczet przyszłych składek - jednak w tym przypadku ma on obowiązek zwrócić z własnych środków nadpłatę w części finansowanej przez ubezpieczonego.
ZOBACZ TAKŻE:
Podstawa prawna:
- ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 z późn.zm.),
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U. Nr 161, poz. 1106 z późn.zm.).