.
*Jak zlikwidować firmę? Co należy zrobić, jakie urzędy „zaliczyć”, jeżeli chcemy zakończyć działalność gospodarczą? *
Znakomita większość przedsiębiorców nie zna odpowiedzi na te pytania. W prasie, telewizji, czy też internecie znacznie częściej można znaleźć poradniki na temat: jak założyć firmę niż jak ją zlikwidować.
Przedsiębiorca, który chce zlikwidować firmę musi, w odróżnieniu od zakładającego, udać się osobiście do:
- urzędu gminy (miasta);
- urzędu skarbowego;
- Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
- urzędu statystycznego;
Każdy przedsiębiorca w ciągu 14 dni jest zobligowany do zgłoszenia organowi ewidencyjnemu wszelkich zmian dotyczących prowadzonej działalności. W przypadku likwidacji wniosek powinien zawierać oznaczenie przedsiębiorcy (imię i nazwisko, nazwa firmy, PESEL), adres zamieszkania, przedmiot i miejsce wykonywania działalności, data zakończenia oraz numer ewidencyjny. Następnie w ciągu 14 dni od zgłoszenia organ ewidencyjny jest zobowiązany dostarczyć zaświadczenie o wykreśleniu z ewidencji. Wykreślenie z ewidencji jest bezpłatne.
Męka w biurach fiskusa
Kolejnym urzędem - jaki musimy odwiedzić likwidując działalność gospodarczą jest urząd skarbowy. Wizyta u fiskusa może nam zająć znaczne więcej czasu niż w pozostałych urzędach. Po pierwsze, musimy złożyć pismo, w którym informujemy właściwy urząd o likwidacji działalności. Następnie dokonujemy aktualizacji danych dotyczących naszego numeru identyfikacji podatkowej NIP. W tym celu wypełniamy formularz NIP-3 (http://www.money.pl/d/podatki/formularze/nip/nip_3.pdf), w którym wypełniamy pole nr 63: Data zakończenia działalności gospodarczej.
_ UWAGA: Na dokonanie zmian podatnik ma 30 dni od chwili zmiany danych dotyczących jego działalności. _
Jeśli byliśmy płatnikami podatku VAT jesteśmy zobligowani do zgłoszenia we właściwym urzędzie skarbowym o fakcie zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub podatkiem akcyzowym – służy do tego formularz VAT-Z (http://www.msp.money.pl/firma/formularze/vat/). Zgłoszenia musimy dokonać w ostatnim dniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.
_ UWAGA: Należy pamiętać, że możemy być zmuszeni do odwiedzenia dwóch urzędów skarbowych. Dzieje się tak w przypadku, gdy miejsce naszego zamieszkania podlega pod inny US niż miejsce wykonywanej działalności - w jednym składamy NIP-3 (zamieszkanie) w drugim (działalność) VAT-Z. _
Na tym nie koniec formalności w urzędzie skarbowym. Jeżeli prowadziliśmy działalność w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub na zasadach ogólnych mamy obowiązek zrobić, na dzień likwidacji działalności, tzw. remanent likwidacyjny (inaczej nazywany spisem z natury). Dla celów podatku dochodowego (lub ryczałtu) spisowi podlegają: towary handlowe, materiały (surowce) podstawowe i pomocnicze, półwyroby, wyroby gotowe, braki i odpadki oraz rzeczowe składniki majątku związanego z wykonywaną działalnością, nie będące środkami trwałymi. O zamiarze sporządzenia spisu z natury, likwidując działalność, powinniśmy powiadomić naczelnika urzędu skarbowego w terminie siedmiu dni (w formie pisemnej) przed datą sporządzenia tego spisu.
Odrębnie od tego spisu jesteśmy zobowiązani przygotować na dzień zaprzestania działalności remanent, który będzie podstawą do rozliczenia podatku VAT. Spis musi zostać sporządzony w ciągu 14 dni, licząc od dnia rozwiązania spółki lub zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. Zamieszczamy w nim: towary własnej produkcji oraz towary, które po nabyciu nie zostały odsprzedane, a w stosunku do których przysługiwało prawo odliczenia podatku naliczonego (składniki majątkowe, w tym środki trwałe).
Następnie w ciągu 7 dni od zakończenia remanentu jesteśmy zobligowani do zawiadomienia naczelnika właściwego urzędu skarbowego o dokonanym spisie z natury, o ustalonej wartości towarów i o kwocie podatku należnego.
Teraz do ZUS
Kolejnym urzędem jaki musimy odwiedzić jest Zakład Ubezpieczeń Społecznych. We właściwym oddziale ZUS składamy wniosek o wyrejestrowanie z obowiązku płacenia składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne (formularze ZUS ZWPA, ZUS ZWUA http://www.msp.money.pl/firma/a_form/zus/).
_ UWAGA: Do ZUS powinniśmy się udać nie później niż w ciągu 7 dni od momentu zaprzestania działalności. _UWAGA: Do ZUS powinniśmy się udać nie później niż w ciągu 7 dni od momentu zaprzestania działalności.
Pozbyć się REGON-u
Ostatnim urzędem do jakiego musimy zawitać jest urząd statystyczny, gdzie składamy wniosek o usunięcie z Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej, w skrócie REGON. Wniosek o skreślenie należy składać w terminie 14 dni od dnia zaistnienia okoliczności uzasadniających skreślenie – wystarczy do tego jedynie potwierdzone podanie o wykreślenie z ewidencji (nie jest wymagane zaświadczenie). W tym celu należy wypełnić druk RG-2 (http://www.msp.money.pl/d/firma/statystyki/RG2.pdf).
_ UWAGA: W przypadku, gdyby w przyszłości ponownie rozpoczniemy działalność gospodarczą otrzymamy ten sam numer REGON.
Zawieszenie zamiast likwidacji **
Czasami się zdarza, że jesteśmy zmuszeni zaprzestać działalności na jakiś określony czas (choroba, wyjazd itp.). Okazuje się, że w takim przypadku wcale nie musimy od razu likwidować firmy. Możemy zawieść jej działalność. W tym celu należy pisemnie powiadomić o tym fakcie urząd skarbowy. Do niedawna również zawiadomienie ZUS o zawieszeniu w opłacaniu składek wystarczało. Od jakiegoś czasu stało się to jednak ryzykowne – ZUS może w takim wypadku naliczyć zaległe składki za okres zawieszenia wraz z odsetkami.
Nie ma natomiast potrzeby wyrejestrowania jej z Ewidencji Podmiotów Gospodarczych. Jeżeli w przyszłości postanowimy odwiesić działalność nie poniesiemy z tego tytułu jakichkolwiek opłat.
** UWAGA: Likwidacja firmy jest krokiem ostatecznym. _
Łatwiej założyć, niż zlikwidować
Do końca 2003 roku założenie w Polsce firmy wymagało dużej cierpliwości i dobrych butów. Przyszły przedsiębiorca musiał odwiedzić kilka urzędów, wypełnić i podpisać kilkanaście formularzy oraz uiścić stosowne opłaty. Cała operacja trwała około 60 dni, czyli prawie najdłużej na świecie.
Sytuacja uległa zmianie 1 stycznia 2004 roku, gdy weszła w życie nowelizacja ustawy o działalności gospodarczej, wprowadzająca zasadę „jednego okienka”. Obecnie przyszły przedsiębiorca ma możliwość załatwienia większości spraw związanych z rejestracją firmy w jednym okienku urzędu gminy. Wraz z wnioskiem o wpis do ewidencji działalności gospodarczej może złożyć formularz o wpis do REGON oraz zgłoszenie identyfikacyjne NIP do urzędu skarbowego. Jest więc dużo łatwiej niż w ubiegłym roku. Niestety, trudno jest powiedzieć to samo w odniesieniu do tych, którym się nie udało bycie na swoim lub z innych przyczyn muszą zlikwidować działalność gospodarczą. Przynajmniej do końca 2006 roku (od 1 stycznia 2007 roku zacznie obowiązywać w całości nowa ustawa o swobodzie działalności gospodarczej). Warto więc wiedzieć, że dokumenty dotyczące likwidacji firmy można też wysłać pocztą.