Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej opublikowana

Już w najbliższą sobotę (21 sierpnia br.) wejdzie w życie część przepisów nowej „konstytucji” przedsiębiorców: ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej.

Ustawa opublikowana została dnia 06.08.04 w Dzienniku Ustaw Nr 173, poz. 1807. W tym samym Dzienniku Ustaw znajdziemy ustawę z dnia 2 lipca 2004 r. przepisy wprowadzające ustawę o swobodzie działalności gospodarczej (poz. 1808).

Przypomnijmy, iż nowa ustawa o swobodzie działalności gospodarczej zastąpić ma obowiązującą dotąd ustawę z dnia 19 listopada 1999 r. - Prawo działalności gospodarczej. W mocy pozostaną jednak niektóre przepisy prawa działalności gospodarczej:
· art. 53-56, które utracą moc z dniem 31 grudnia 2004 r. (rozdział VI: „Mali i średni przedsiębiorcy”)
· art. 7-7i, które utracą moc z dniem 31 grudnia 2006 r. (cześć rozdziału II: „Podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej”).

Jedną z najważniejszych kwestii uregulowanych w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej to niewątpliwie zabezpieczenie przedsiębiorców przed skutkami zmiany stanowiska organów podatkowych w dokonanych uprzednio interpretacjach przepisów podatkowych.

Analizę nowych przepisów zacząć należy od art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Zgodnie z tym przepisem przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej, w jego indywidualnej sprawie.
I tu najważniejsze - przedsiębiorca nie może być obciążony jakimikolwiek daninami publicznymi, sankcjami finansowymi lub karami w zakresie, w jakim zastosował się do uzyskanej interpretacji.

Dalsze regulacje dotyczące wiążących interpretacji wydawanych przez organy podatkowe znajdują się w zmienionej Ordynacji podatkowej (nowelizacja zapisów Ordynacji podatkowej znajduje się w przepisach wprowadzających ustawę o swobodzie działalności gospodarczej).

Pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w indywidualnych sprawach podatnika, płatnika lub inkasenta udzielają stosownie do swojej właściwości:
· naczelnik urzędu skarbowego
· naczelnik urzędu celnego lub wójt, burmistrz (prezydent miasta)
· starosta albo marszałek województwa

Interpretacji udziela się na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta.

Podobnie jak obecnie – interpretacji dokonuje się w sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. I tak jak w aktualnych przepisach - we wniosku należy wyczerpująco przedstawić stan faktyczny oraz własne stanowisko w sprawie.

Najistotniejsze dla przedsiębiorców jest wprowadzenie pełnej ochrony przed skutkami zmiany bądź uchylenia wcześniej wydanej interpretacji. Obecnie ochrona ta ogranicza się jedynie do zakazu wszczyna postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, umarzaniu wszczętych wcześniej postępowań w tych sprawach, nie naliczaniu odsetek za zwłokę i nie ustalaniu dodatkowego zobowiązania w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług. Zgodnie z aktualną zasadą - zastosowanie się przez podatnika, płatnika lub inkasenta do interpretacji prawa podatkowego nie zwalnia z obowiązku zapłaty podatku.

Według nowych zasad (art. 14c Ordynacji podatkowej) – w zakresie wynikającym z zastosowania się do interpretacji podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi:
· nie określa się albo nie ustala zobowiązania podatkowego za okres do wywarcia skutku zmiany bądź uchylenia postanowienia (pisemnej interpretacji organu podatkowego). A zmiana albo uchylenie postanowienia wywiera skutek począwszy od rozliczenia podatku za miesiąc następujący po miesiącu, w którym decyzja została doręczona podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi, a gdy zmiana lub uchylenie postanowienia dotyczy podatków rozliczanych za rok podatkowy - począwszy od rozliczenia podatku za rok następujący po roku, w którym decyzja została doręczona podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi
· nie ustala dodatkowego zobowiązania w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług
· nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się
· nie stosuje się innych sankcji wynikających z przepisów prawa podatkowego i przepisów karnych skarbowych.

Istotną zmianą w stosunku do obecnych zasad jest zarezerwowanie dla interpretacji formy postanowienia, na które przysługuje zażalenie.

W przypadku, gdy podatnik, płatnik lub inkasent zastosują się do takiej interpretacji, organ nie może wydać decyzji określającej lub ustalającej ich zobowiązanie podatkowe bez zmiany albo uchylenia postanowienia (jeżeli taka decyzja byłaby niezgodna z interpretacją zawartą w tym postanowieniu).

Interpretacja jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji.

Organ odwoławczy w drodze decyzji zmienia albo uchyla postanowienie:
· jeżeli uzna, że zażalenie wniesione przez podatnika, płatnika lub inkasenta zasługuje na uwzględnienie, lub
· z urzędu, jeżeli postanowienie rażąco narusza prawo, orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego lub Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, w tym także, jeżeli niezgodność z prawem jest wynikiem zmiany przepisów.

Zmiana albo uchylenie postanowienia wywiera skutek począwszy od rozliczenia podatku za miesiąc następujący po miesiącu, w którym decyzja została doręczona podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi, a gdy zmiana lub uchylenie postanowienia dotyczy podatków rozliczanych za rok podatkowy - począwszy od rozliczenia podatku za rok następujący po roku, w którym decyzja została doręczona podatnikowi, płatnikowi lub inkasentowi.

Wykonanie decyzji podlega wstrzymaniu do dnia upływu terminu do wniesienia skargi do sądu administracyjnego, a jeżeli na decyzję zostanie złożona skarga do sądu administracyjnego - do czasu zakończenia postępowania przed sądem administracyjnym. Wstrzymanie wykonania decyzji nie pozbawia podatnika, płatnika lub inkasenta prawa do wykonywania takiej decyzji.

W przypadku, gdy organ podatkowy nie wyda interpretacji w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku - uznaje się, że organ ten jest związany stanowiskiem podatnika, płatnika lub inkasenta zawartym we wniosku.
Jedynie w przypadkach uzasadnionych złożonością sprawy termin ten może zostać przedłużony do 4 miesięcy. O przedłużeniu terminu organ jest obowiązany zawiadomić wnoszącego wniosek.

Do Ordynacji podatkowej dodano nowy art. 14 d. Przepis ten rozciąga opisane powyżej zasady ochrony przed błędnymi interpretacjami organów podatkowych na następców prawnych podatnika oraz na osoby trzecie odpowiedzialne za jego zaległości podatkowe.

Nowe przepisy Ordynacji podatkowej (art. 14a – 14c) gwarantujące ochronę podatnikom posiadającym wiążące interpretacje podatkowe wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2005 roku.

Natomiast art. 14d obejmujący ochroną przed błędnymi interpretacjami organów podatkowych następców prawnych podatników oraz osoby trzecie wejdzie w życie wcześniej, bo już 21 sierpnia br. (najbliższa sobota).

Ustawę o swobodzie działalności gospodarczej znajdziesz w serwisie DLA FIRM msp.money.pl