Od stycznia 2009 r. w ustawie o VAT funkcjonuje nowe zwolnienie od podatku VAT. Przekazanie produktów spożywczych organizacjom pożytku publicznego objęto zwolnieniem z VAT.
Zlikwidowano istniejący zaledwie rok przepis o szczególnym opodatkowaniu dla towarów spożywczych przekazywanych na cele charytatywne. W jego miejsce wprowadzono rozwiązanie, zgodnie z którym przekazania takie objęte zostały zwolnieniem od VAT. Jest spełnienie postulatu zgłaszanego przez organizacje pożytku publicznego, a także wielu przedsiębiorców. Niemniej jednak, przyjęte rozwiązanie jest bardzo selektywne i preferuje wąską grupę przedsiębiorców.
Literalne brzmienie przepisu (art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o VAT)
wskazuje, iż zwolnienie od VAT będzie mogło być zastosowane do darowizn produktów spożywczych dokonanych przez producenta. Zgodnie z tym sklepy nie mogą oddać charytatywnie np. niesprzedanego pieczywa lub innych produktów spożywczych, np. o zbliżającym się terminie przydatności do spożycia.
Dodatkowo - dar, by jego wartość podlegała zwolnieniu, można przekazać wyłącznie na rzecz organizacji pożytku publicznego (OPP) w rozumieniu ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Muszą być one przeznaczone na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje.
Przedmiotem zwolnionych od VAT darowizn będą mogły być wyłącznie produkty spożywcze, za wyjątkiem:
- napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2 procent oraz
- napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5procent.
Co więcej, zwolnienie będzie miało zastosowanie pod warunkiem, że darczyńca prowadzi szczegółową dokumentację potwierdzającą, że darowizna otrzymała organizacja pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele charytatywne.
Należy podkreślić, że nadal przekazanie produktów spożywczych przez hurtownie i sklepy - zgodnie z literalnym brzmieniem - nie podlega zwolnieniu. Tym samym, spełniając te same warunki, (tj. przekazując niesprzedane produkty spożywcze na rzecz organizacji pożytku publicznego i prowadząc dokumentację), hurtownicy i detaliści będą zmuszeni do naliczenia VAT należnego od wartości przekazywanych produktów i zapłacenia go do urzędu skarbowego.
ZOBACZ TAKŻE:
Niewątpliwie rozwiązanie takie nie może być uznane za sprawiedliwe - brak jest bowiem racjonalnych podstaw do różnicowania sytuacji producenta produktów spożywczych i innego podmiotu uczestniczącego w ich dystrybucji.
Natomiast Ci, którzy mogą przekazać żywność potrzebującym - mają dodatkowy kłopot. Nie jest trudne udowodnienie, ze dana organizacja należy do grupy OPP. Potencjalne wątpliwości może budzić natomiast sposób udokumentowania, że produkty spożywcze przekazywane są na cele działalności charytatywnej. Wydaje się, iż cele te powinny być wprost zapisane w umowie darowizny.
Należy przy tym wskazać, iż dokonanie zwolnionej od VAT darowizny produktów spożywczych nie wiąże się w tym przypadku z żadnymi niekorzystnymi skutkami podatkowymi po stronie producenta. Na skutek zmodyfikowania zapisów art. 86 ustawy o VAT, pomimo, iż darowizna ta korzysta ze zwolnienia od VAT, producent zachowuje prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT na nabytych surowcach i usługach wykorzystanych do produkcji przekazanych produktów.
| Komentarz eksperta: |
| --- |
|
Marta Szafarowska, doradca podatkowy w spółce MDDP Cel wprowadzenia zwolnienia od VAT dla produktów spożywczych przekazywanych organizacjom pożytku publicznego jest niewątpliwie szczytny. Jednak mówiąc o tym zwolnieniu nie można pominąć jego niczym nieuzasadnionej selektywności, ale także faktu, iż jest to rozwiązanie całkowicie sprzeczne z obowiązującą w zakresie VAT Dyrektywą 2006/112. Dopuszcza ona stosowanie zwolnień od VAT wyłącznie w określonych sytuacjach, wśród których nie uwzględniono jednak przekazania darowizn organizacjom charytatywnym. Nie oznacza to jednak automatycznie, że Komisja Europejska podejmie wobec Polski określone kroki zmierzające do usunięcia zwolnienia. Preferencje w tym zakresie, niekoniecznie zgodne z Dyrektywą, stosują bowiem również inne państwa członkowskie. |
potwierdzić wykorzystanie żywności na cele charytatywne powinien przedsiębiorca czy Organizacja?
PODYSKUTUJ O TYM NA FORUM.
Autorka jest doradcą podatkowym w spółce MDDP.