Sprawdź, czy będziesz musiał zamknąć firmę

Od stycznia zmienia się definicja działalności gospodarczej. W konsekwencji wiele jednoosobowych firm może stracić prawo do korzystniejszych rozliczeń z urzędem skarbowym i ZUS-em. Przedsiębiorcy będą musieli wykazać, że faktycznie pracują na własny rachunek a ich działalność nie ma cech normalnej umowy o pracę. Wedle szacunków KPP Lewiatan, obecnie w Polsce samozatrudnieni to około 1,65 miliona osób. Jako przedsiębiorcy mają oni prawo do rozliczania się według podatku ryczałtowego bądź też według liniowej, 19% stawki podatku dochodowego. Płacą też zazwyczaj ZUS niższy, niż ten, który wynikałby z otrzymywanego przez nich wynagrodzenia.

DEFINICJA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ OD STYCZNIA 2007

Przedsiębiorca ma obowiązek opłacania składek ZUS od kwoty stanowiącej 60% przeciętnego wynagrodzenia, a zazwyczaj zarobki jego są wyższe.
Przejście z etatu na samozatrudnienie opłaca się więc finansowo zazwyczaj obu stronom: pracodawca ponosi niższe koszty, mogąc przy tym zaoferować pracownikowi wyższą kwotę, niż w przypadku normalnego, legalnego zatrudnienia. Minusem dla pracobiorcy jest z pewnością mniejsza stabilność zatrudnienia (wskazuje na nią prawie 40% respondentów) oraz konieczność samodzielnego prowadzenia księgowości i rozliczeń.
Dla pracodawców najważniejsze jest zazwyczaj obniżenie kosztów pracy - przy obecnych obciążeniach podatkowych i parapodatkowych do każdej przekazanej pracownikowi złotówki muszą oni dopłacić dodatkowo 80 groszy.

"Świadczenie pracy pod pozorem samozatrudnienia jest chorobą wywołaną nadmiernymi pozapłacowymi kosztami pracy i zbyt sztywnym prawem pracy" - twierdzą eksperci z Lewiatana.
Zgodnie z deklaracjami Ministerstwa Finansów nowe przepisy mają posłużyć pracownikom, którzy obecnie bywają zmuszani przez pracodawcę do zarejestrowania działalności i rezygnacji z pracy na etacie.
Jednak można przypuszczać, że nie mniej ważne dla rządu są dodatkowe przychody podatkowe, jakie spodziewa się uzyskać w przypadku, gdy płacący obecnie ryczałt bądź podatek liniowy przejdą na rozliczenia według skali 19, 30 i 40%.

Jednym z kryteriów, jakimi będzie się najprawdopodobniej kierować fiskus przy kontrolowaniu, czy samozatrudniony faktycznie prowadzi działalność gospodarczą, będzie sprawdzanie, czy świadczy on usługi tylko jednemu zleceniodawcy.

Nowe przepisy łatwo jednak będzie ominąć. Zgodnie z zasadą "Polak potrafi" już teraz krążą pomysły, jak poradzić sobie z tą sytuacją. W firmach, w których samozatrudnionych jest więcej, a w dodatku liczą oni na niezbyt staranne kontrole łatwo jest stworzyć "kółka wzajemnego fakturowania" - a wtedy, przy pobieżnym badaniu, fiskusowi trudno będzie stwierdzić, że faktycznie jest to świadczenie pracy a nie samodzielne prowadzenie działalności. Trzeba jednak podkreślić, że jest to rozwiązanie nie tylko nielegalne, ale i bardzo ryzykowne - za oszustwa podatkowe grozi bowiem nawet kara pozbawienia wolności.