VAT od niezapłaconej faktury można odzyskać

Na zdjęciu autorka artykułu, Katarzyna Madera.

Ulga na złe długi jest jednym ze sposobów walki z nieuczciwymi kontrahentami i pozwala ona zgodnie z definicją wskazaną w art. 89a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT) na skorygowanie podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności.

Zgodnie z aktualnym stanem prawnym nie ma konieczności udokumentowania nieściągalności wierzytelności. Stosownie do treści art. 89a ust. 1a ustawy o VAT nieściągalność uważa się za uprawdopodobnioną jeśli nie została ona uregulowana w ciągu 180 dni od upływu terminu jej płatności. Nie ma więc potrzeby podejmowania działań windykacyjnych zmierzających do odzyskania należności.

Przed przystąpieniem do dokonania korekty zapłaconego VAT należnego należy upewnić się, czy w odniesieniu do nieściągalnej wierzytelności zostały spełnione następujące warunki, wymienione w art. 89a ust. 2 ustawy o VAT:

• dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;
• wierzytelność została uprzednio wykazana w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny;
• wierzytelności nie zostały zbyte;
• wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty VAT należnego są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni (dla pewności warto zwrócić się do Urzędu Skarbowego właściwego dla siedziby dłużnika o potwierdzenie zarejestrowania go jako podatnik VAT czynny);
• od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata licząc od końca roku, w którym została ona wystawiona;
• wierzyciel zawiadomił dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności, a dłużnik nie uregulował w żadnej formie płatności w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia.

Należy dodać, że wierzyciel nie może dokonać korekty VAT należnego wcześniej niż w po upływie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia przez dłużnika. Ponadto warunkiem dokonania korekty przez wierzyciela jest otrzymanie potwierdzenia odbioru zawiadomienia przez dłużnika. Jeśli wszystkie warunki zostaną spełnione, wierzyciel powinien wraz ze złożeniem deklaracji podatkowej, w której dokonuje korekty podatku należnego, powiadomić o niej właściwy urząd skarbowy podając dokładną kwotę skorygowanego podatku. Jednocześnie w ciągu 7 dni od dokonania korekty wierzyciel powinien powiadomić dłużnika o tym fakcie, a kopię zawiadomienia przesłać do urzędu skarbowego, do którego została skierowana wyżej wymieniona deklaracja podatkowa.

Dłużnik jest obowiązany do pomniejszenia podatku naliczonego wynikającego z otrzymanego zawiadomienia oraz złożenia korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym dokonał odliczenia. Praktyka pozwala zauważyć, że ulga na złe długi jest bardzo skutecznym narzędziem odzyskania VAT należnego w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności. Dzięki bieżącej kontroli rozrachunków oraz spełnieniu szeregu warunków określonych w ustawie przedsiębiorca może odzyskać kwotę, która została niesłusznie odliczona przez jego dłużnika.

• 1. Ustawa o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2004 Nr 54 poz. 535 z późn. zmianami).