Przyznawanie emerytury
Emeryturę przyznaje się osobie, która osiągnie wiek emerytalny. Żeby można było otrzymać emeryturę, należy kiedyś wkroczyć na rynek pracy, a także stać się członkiem systemu emerytalnego. Żeby ustalić wiek emerytalny, bierze się pod uwagę sporo zmiennych. Przede wszystkim chodzi tu o to, w jaki sposób rozwija się emerytura, a także jak wydłuża się ludzkie życie. Wiąże się to z postępem cywilizacyjnym.
Emerytura ma gwarantować utrzymanie, gdy możliwość pracy i zarabiania będzie ograniczona. Wszystko dlatego, że jeśli się starzejemy, to tracimy zdolność zarabiania. Trudno jest ustalić granicę taką samą dla wszystkich. Bo przecież jedni są silniejsi, inni słabsi. Żeby system mógł dobrze działać, to ustala się jeden wiek dla wszystkich. Międzynarodowa Organizacja Pracy podpowiada, żeby wiek emerytalny ustalić tak, by zapewnić utrzymanie ludziom, którzy nie są w stanie pracować wydajnie, a także ze względu na wiek, mogą być zagrożone trwałym bezrobociem.
Opodatkowanie emerytury
Emerytura podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Stosujemy tu zasadę taką samą jak w przypadku wynagrodzenia za pracę. Urząd, który wypłaca emeryturę lub rentę (bo zasada jest tu jednakowa) musi odprowadzić należne zaliczki na podatek dochodowy. Wszystko to powoduje, że emeryt albo rencista nie musi rozliczać się samodzielnie. PIT wysyła bowiem do urzędu skarbowego za niego Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Jeśli podatnik zdecyduje się na odliczenie 1 proc. dla organizacji pożytku publicznego, to wystarczy, że wykorzysta do tego celu specjalny formularz. Nie będzie musiał wypełniać na nowo zeznania podatkowego.
Jak oblicza się podatek i emeryturę?
Zaliczka na podatek dochodowy to 18 proc. Trzeba taką kwotę podzielić przez 12, tyle ile miesięcy, a wynik pomniejszany jest do wypłacenia.
Co odprowadzamy od emerytury?
Od emerytury musimy odprowadzić podatek dochodowy PIT i składkę na ubezpieczenie zdrowotne. A jak obliczyć emeryturę netto od brutto?
Średnia emerytura w Polsce to 2100 zł brutto. Żeby obliczyć emeryturę netto, musimy odjąć składkę zdrowotną, a także zaliczkę na podatek dochodowy. Weźmy więc do obliczenia 2100 zł. Odliczamy od tego zaliczkę na podatek: 2100 zł x 18% i wychodzi nam 378 zł. Wynik taki pomniejszamy o 556,02 zł, i dzielimy na 12 miesięcy 209,10 zł. Ostateczna wartość takich to więc 169 zł. Potem trzeba też wyliczyć składkę na NFZ. W tym przypadku będzie to: 2100 zł x 9%, czyli 189 zł.
W związku z tym wzór na obliczenie emerytury netto wynosi:
2100 zł - (169 zł + 189 zł) = 1742 zł
Tyle właśnie wynosi średnia wartość świadczenia emerytalnego w Polsce.
Część osób może skorzystać z prawa do emerytury pomostowej. Przysługuje ona tym, którzy pracowali w warunkach szczególnych. Żeby z niej skorzystać, trzeba pracować w takich szczególnych warunkach przynajmniej 15 lat.