FGŚP, czyli Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych to państwowy fundusz celowym. Został stworzony po to, by chronić roszczenia pracowników w momencie, gdy ich pracodawca stanie się niewypłacalny. Fundusz wypłaca świadczenia, które należą się pracownikom pracodawcy, który jest niewypłacalny.
Dla kogo są świadczenia z FGŚP?
Świadczenia FGŚP są gwarantowane nie tylko obecnym pracownikom. Mogą z nich skorzystać też byli pracownicy, a także członkowie rodziny zmarłego pracownika, którzy są uprawnieni do otrzymania renty. Z pieniędzy FGŚP może też skorzystać syndyk i likwidator.
Żeby uzyskać świadczenia z FGŚP, pracownik musi lub musiał być zatrudniony w firmie prowadzącej działalność wyłącznie w naszym kraju i przedsiębiorstwa te nie mogą być wyłączone z możliwości ogłoszenia upadłości w Polsce, lub pracował w firmie, która ma siedzibę w jednym z krajów Unii Europejskiej. FGŚP gwarantuje też wypłaty środków pracownikom zatrudnionym w przedstawicielstwach firm, jeśli zatrudniają oni na zasadach polskiego prawa.
Jak finansowany jest FGŚP?
FGŚP finansowany jest m.in. ze składek pracodawców. Każdy przedsiębiorca, który zatrudnia pracowników na umowy o pracę i umów zlecenie musi odprowadzić za nich składki, w wysokości 0,1 proc. podstawy wymiaru na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. FGŚP finansowane jest też przez kwoty uzyskane ze zwrotów należności i zabezpieczeń majątków dłużników.
Składka na FGŚP jest naliczana i opłacana przez pracownika. Zgodnie z ustawą o FGŚP pracownikiem jest osoba fizyczna pozostająca z pracodawcą w stosunku pracy albo realizuje pracę nakładczą lub realizuje pracę na zasadzie umowy zlecenia, a także wykonuje pracę zarobkową w inny sposób niż stosunek pracy.
Od września 2017 pokrewieństwo i powinowactwo, które łączy pracownika z pracodawcą, nie zwalnia z konieczności opłacania składek na FGŚP.
Przepisy FGŚP nie obowiązują kilku grup pracodawców, wobec których nie zachodzi niewypłacalność. Chodzi tu o:
- osoby prawne, które podlegają obowiązkowi wpisu do rejestru stowarzyszeń, organizacji społecznych i zawodowych;
- jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych;
- osoby fizyczne, które prowadzą gospodarstwo domowe i zatrudniające osoby do wykonywania pracy zarobkowej w tym gospodarstwie.
Jak uzyskać pieniądze z FGŚP?
Procedurę odzyskania środków z FGŚP można rozpocząć po miesiącu od ogłoszenia niewypłacalności przedsiębiorcy można. Osoba, która odpowiada za zarządzenia majątkiem firmy, przygotowuje zestawienie niezaspokojonych roszczeń, a także sporządza listę osób uprawnionych do uzyskania tych świadczeń.
Pracownicy mogą uzyskać zwrot świadczeń m.in. z wynagrodzenia za pracę za maksymalnie 3 miesiące, wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy. Należą się też pieniądze z odprawy pieniężnej, która przysługuje na podstawie przepisów związanych z rozwiązywaniem stosunków pracy.