Rozwiązanie umowy o pracę – co warto wiedzieć?

Rozwiązanie umowy o pracę to kwestia poruszana w Kodeksie pracy. Zgodnie z zapisanymi tam przepisami, można je przeprowadzić na kilka sposobów. Należy do nich porozumienie stron, rozwiązanie umowy za wypowiedzeniem z zachowaniem okresu wypowiedzenia, poprzez oświadczenie jednej ze stron bez okresu wypowiedzenia, wraz z upływem czasu, na jaki zawarta była umowa oraz z dniem ukończenia pracy, na której czas była ona zawarta.

Zachowanie okresu wypowiedzenia jest powiązane z tym, z jakiego powodu następuje rozwiązanie umowy o pracę.

Na tej formie rozwiązania umowy o pracę zyskują obie strony. W takim przypadku nie stosuje się okresu wypowiedzenia, nie ma także powodu do podawania przyczyny rozwiązania stosunku pracy. Pracodawca oraz pracownik na mocy porozumienia podają odpowiadający obu stronom termin zakończenia umowy. W tym wypadku okres wypowiedzenia ma więc ustaloną wspólnie długość.

Jeżeli to pracodawca wypowiada umowę pracownikowi, zgodnie z Kodeksem pracy obowiązują go ustalone odgórnie okresy wypowiedzenia. Długość tego czasu jest zależna od długości zatrudnienia.

Rozwiązanie umowy o pracę na okres próbny za wypowiedzeniem:

• Umowa zawarta na dwa tygodnie – 3 dni;
• Umowa zawarta na czas między dwa tygodnie a trzy miesiące – tydzień;
• Umowa zawarta na trzy miesiące – dwa tygodnie.

Rozwiązanie umowy o pracę na czas określony oraz nieokreślony:

• Zatrudnienie krótsze niż 6 miesięcy – dwa tygodnie;
• Zatrudnienie powyżej 6 miesięcy – miesiąc;
• Zatrudnienie minimum 3 lata – 3 miesiące.

Co istotne, do tych okresów zatrudnienia zasadne jest wliczenie również czasu zatrudnienia u poprzedniego pracodawcy, w przypadku gdy zmiana pracy nastąpiła na zasadzie przejścia zakładu pracy.

Rozwiązanie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony związane jest z uzasadnieniem decyzji ze strony pracodawcy. Inne formy umowy nie podają takiej konieczności.

Gdy okazuje się, że rozwiązanie umowy o pracę na czas nieokreślony przeprowadzono niezgodnie z obowiązującymi przepisami, pracownik zwrócić się może do sądu. Sąd pracy zastosuje się w tym przypadku do żądań pracownika i orzeknie o bezzasadności wypowiedzenia. Jeżeli umowa została już rozwiązana, może także orzec o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

Przepisy Kodeksu pracy umożliwiają rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli dzieje się tak z winy pracownika. Dojść do tego może w wyniku ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych, takich jak opuszczenie miejsca pracy bez usprawiedliwienia. Może do tego dojść również w chwili, gdy zatrudniony pracownik popełni przestępstwo uniemożliwiające mu piastowanie takiego stanowiska. Ostatnia możliwość to zawiniona przez pracownika utrata uprawnień, które są niezbędne do wykonywania zadań na dotychczas zajmowanym stanowisku.

Także pracownik ma możliwość rozwiązania umowy bez okresu wypowiedzenia. Dzieje się tak jednak w określonych przypadkach. Chodzi tu np. o sytuację, w której wydane zostało orzeczenie lekarskie, które stwierdza, że praca ma szkodliwy wpływ na zdrowie pracownika.