Spółka komandytowo-akcyjna to, najprościej mówiąc, połączenie spółki komandytowej z akcyjną. Dzięki takiej konstrukcji odpowiedzialność za zobowiązania jest nierównomierna.
Jeden ze wspólników, który jest zwany komplementariuszem, odpowiada bez żadnych ograniczeń za wszelkie zobowiązania, a akcjonariusz, który też jest wspólnikiem, nie ma żadnej odpowiedzialności. Wspólnikiem spółki komandytowo-akcyjnej (tak komplementariuszem, jak i akcjonariuszem) może być zarówno osoba fizyczna, jak i prawna.
Podobnie jak to jest przypadku innych spółek, także spółka komandytowa działa pod firmą. Firma to inaczej nazwa danej spółki. Powinno się w niej znaleźć nazwisko komplementariusza lub kilku (gdy jest ich wielu), a także oznaczenie "sp.k.a.". Nie trzeba w nazwie umieszczać nazwiska akcjonariusza. Jeśli tak się zdarzy, to będzie odpowiadał za zobowiązania spółki tak samo jako komplementariusze.
Komplementariusz w spółce komandytowo-akcyjnej
Komplementariusz odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń. Ponosi odpowiedzialność całym swoim majątkiem. Komplementariusz ma prawo reprezentowania spółki. Musi też prowadzić wszystkie sprawy związane ze spółką.
Sprawy spółki komandytowo-akcyjnej może prowadzić walne zgromadzenie lub rada nadzorcza. Musi to być jednak określone w statusie spółki. W takiej sytuacji komplementariusz nie może prowadzić spraw spółki. Ma jednak prawo do kontrolowania tego, co dzieje się w spółce. Może pytać o stan majątku, a także interesy prowadzone przez spółkę. Komplementariusz musi wnieść do spółki wkład. Jednocześnie przysługuje mu udział w zyskach.
Akcjonariusz w spółce komandytowo-akcyjnej ma rolę, którą można określić jako wyłącznie inwestycyjna. Nie odpowiada za zobowiązania, może jednak brać udział w walnym zgromadzeniu. Może dzięki temu aktywnie wpływać na to, co dzieje się w spółce. Każda akcja, którą ma, daje prawo jednego głosu (chyba że w statucie zapisano inaczej).
Powstanie spółki komandytowo-akcyjnej
Podstawą działania spółki komandytowo-akcyjnej jest statut. To właśnie ten dokument jest bazą, która powoduje, że założyciele mogą założyć sp.k.a. Statut musi być koniecznie przygotowany przez notariusza. Sama spółka komandytowo-akcyjna powstanie jednak dopiero wtedy, gdy będzie zarejestrowana w KRS.
Kapitał zakładowy spółki komandytowo-akcyjnej
Kapitał zakładowy spółki komandytowo-akcyjnej nie może być niższy niż 50 000 zł. Udział w zysku zależy od tego, jaką wartość wkładu wnieśli wspólnicy. Zwykle jest on proporcjonalny.
Warto jednak wiedzieć, że statut spółki może przewidywać zupełnie inny podział zysku, nawet niezwiązany z wniesionym wkładem. Same wkłady komplementariuszy mogą mieć różną formę. Mogą to być zarówno ruchomości, jak i nieruchomości, a nawet usługi, które będą realizowane dla spółki komandytowo-akcyjnej.
W przypadku akcjonariuszy rodzaj wkładu może być taki jak w przypadku spółki akcyjnej. Nie jest możliwe, by akcjonariusz jako wkład świadczył dla spółki jakieś usługi.
Zalety spółki komandytowo-akcyjnej
Podstawową zaletą spółki komandytowo-akcyjnej jest to, że zyski mogą być nieopodatkowane. W przypadku akcjonariusza opodatkowanie jest odroczone.
Wady spółki komandytowo-akcyjnej
Po pierwsze wysokie koszty obsługi księgowej z racji pełnej księgowości. Po drugie pamiętać trzeba o wysokim wkładzie własnym, który wynosi 50 000 zł. Dla niektórych wadą może być też mała atrakcyjność inwestycyjna. Spółce komandytowo-akcyjnej ze względu na formę rozliczania dochodów trudniej wejść do obrotu publicznego.