Prawo antymonopolowe zakazuje przedsiębiorcom zawierania porozumień, których celem lub skutkiem jest wyeliminowanie, ograniczenie lub naruszenie w inny sposób konkurencji na rynku. Zabronione jest w szczególności uzgadnianie cen, warunków składanych ofert w przetargach publicznych, ograniczanie lub kontrolowanie produkcji lub zbytu, a także postępu technicznego i inwestycji oraz podział rynków. Tego rodzaju praktyki należą do tzw. hardcore restrictions, które są najbardziej szkodliwe dla gospodarki.
Z niedozwolonym porozumieniem nie należy natomiast mylić tzw. naśladownictwa, które może być elementem polityki handlowej przedsiębiorcy i polega na dostosowywaniu podejmowanych działań - np. poziomu cen - do zachowań konkurentów. Nie będzie zatem podlegało pod zakaz określony w prawie antymonopolowym obserwowanie przez firmę cen konkurentów i dostosowywanie do nich własnej oferty sprzedażowej. Taka praktyka może być wręcz korzystna dla konsumentów, np. jeżeli w reakcji na spadek stawek u innych uczestników rynku, przedsiębiorca obniża ceny własnych produktów.
Do najpoważniejszych, a tym samym najsurowiej karanych porozumień, należą te zawierane między konkurentami, czyli przedsiębiorcami działającymi na tym samym szczeblu obrotu (są to tzw. porozumienia horyzontalne). Eliminują one konkurencję tam, gdzie przynosi ona największe korzyści. Konsumenci i kontrahenci muszą pogodzić się wówczas z wyższą ceną, ograniczoną ofertą i brakiem innowacji. Dodatkowo jeżeli zmowa dotyczy towarów, dla których nie ma dostępnych substytutów, odbiorcy zostają praktycznie pozbawieni wyboru. Dlatego też zwalczanie porozumień horyzontalnych jest priorytetem organów antymonopolowych.
Niedozwolone są także zmowy, w ramach których wspólnych ustaleń dokonują przedsiębiorcy działający na różnych szczeblach obrotu. Przykładem takiej praktyki jest porozumienie producenta z dystrybutorami jego produktów (jest to tzw. porozumienie wertykalne). Szkodliwość konkretnego naruszenia ma także wpływ na wysokość kary przewidzianej w przepisach antymonopolowych.
Mając na uwadze fakt, że niedozwolone porozumienia są niekorzystne zarówno dla konkurentów, kontrahentów, jak i konsumentów, rozpoczęliśmy kampanię edukacyjną skierowaną do przedsiębiorców. Eksperci UOKiK, kancelarie prawne i organizacje biznesowe w specjalnie przygotowanym cyklu filmów tłumaczą m.in.: dlaczego zmowy zagrażają konkurencji, co jest prawem zakazane a co dozwolone, jaka jest różnica między ustalaniem cen a ich naśladowaniem, co grozi za udział w zmowie i czy można uniknąć kary. Towarzyszą im także audycje radiowe i publikacje prasowe. W kampanię włączyła się także redakcja Money.pl, na łamach której publikowane będą filmy edukacyjne i komentarze UOKiK.
Zobacz film przygotowany na ten temat przez UOKiK:
Więcej o akcji _ Przedsiębiorco nie zmawiaj się! _ na www.uokik.gov.pl
| Czytaj więcej w Money.pl | |
|---|---|
| Zmowa cenowa Orlenu? Jest śledztwo UOKiK Prezes UOKiK wszczęła postępowanie przeciwko Orlen Oil, które ma wykazać, czy spółka ustalała ze swoimi dystrybutorami ceny olejów silnikowych Platinum, co może być uznane za porozumienie ograniczające konkurencję - poinformował Urząd w komunikacie. | |
| Znana firma pod pręgierzem UOKiK. Obiecali... Ich największe grzechy to sugerowanie leczniczych właściwości produktów i organicznie możliwości zwrotu towaru. |