Od połowy sierpnia firmy zajmujące się produkcją i handlem chemikaliami mają zgłaszać policji podejrzane transakcje lub ich próby, a także kradzieże znacznych ilości substancji chemicznych, które mogą być użyte do nielegalnego wytwarzania materiałów wybuchowych.
Zgłoszenia przyjmuje uruchomiona właśnie w biurze wywiadu i informacji kryminalnych Komendy Głównej Policji komórka ds. prekursorów materiałów wybuchowych. Obowiązek utworzenia takich punktów nałożył na kraje członkowskie Parlament Europejski oraz Rada UE rozporządzeniem z 15 stycznia 2013 r.
Zarządzenie w tej sprawie opublikowała KGP. W specjalnym wykazie substancji jest m.in. nadtlenek wodoru, kwas azotowy, nitrometan, chloran i nadchloran potasu oraz sodu. Ich zakup powyżej określonego stężenia, zwłaszcza gdy chce je kupić prywatna osoba, musi być zgłoszony policji.
Utworzenie ogólnokrajowego systemu zgłaszania podejrzanych transakcji lub prób ich dokonania oraz zniknięć i kradzieży znacznych ilości wybranych chemikaliów przewiduje uchwalona w marcu ustawa o bezpieczeństwie obrotu prekursorami materiałów wybuchowych.
Nowe przepisy - jak podkreśla resort rozwoju i MSWiA - mają ograniczyć osobom fizycznym dostęp do wybranych substancji chemicznych, które mogą być użyte do nielegalnego wytwarzania materiałów wybuchowych i wykorzystane do ataków terrorystycznych.
Dane lub informacje zgromadzone w ogólnopolskim systemie zgłaszania będą udostępniane - na pisemny wniosek zawierający uzasadnienie - wskazanym służbom, o ile są im niezbędne do realizacji ustawowych zadań. Wskazane podmioty to: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencja Wywiadu, Inspekcja Handlowa, Policja, Służba Celna, Służba Kontrwywiadu Wojskowego, Służba Wywiadu Wojskowego, Straż Graniczna, Żandarmeria Wojskowa.
W ustawie zawarto sankcje za naruszanie przepisów rozporządzenia unijnego. Za wprowadzanie, posiadanie lub używanie prekursorów materiałów wybuchowych podlegających ograniczeniom - będzie grozić grzywna, kara ograniczenia wolności, albo kara pozbawienia wolności do 2 lat.
Karane będą także podmioty gospodarcze, które udostępnią przeciętnym użytkownikom prekursory materiałów wybuchowych podlegające ograniczeniom. Firmy karane będą również grzywną lub karą ograniczenia wolności za niezgłoszenie podejrzanej transakcji, próby jej dokonania, a także zniknięcia lub kradzieży substancji wymienionych w załącznikach do rozporządzenia unijnego lub aktach do niego delegowanych oraz mieszanin zawierających te substancje.
Na Komendanta Głównego Policji nałożono obowiązek sporządzania rocznego raportu dotyczącego m.in. zgłoszeń podejrzanych transakcji, zniknięć i kradzieży substancji, z których mogą być wykonane materiały wybuchowe. Raport będzie przekazywany ministrowi spraw wewnętrznych i administracji oraz do wiadomości ministrowi rozwoju.
