Zgodnie z art. 10 Kodeksu spółek handlowych (dalej jako k.s.h.) ogół praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej może być przeniesiony na inną osobę tylko wówczas, gdy umowa spółki tak stanowi.
Przeniesienie ogółu praw i obowiązków oznacza możliwość obrotu prawami i obowiązkami przypisanymi do określonego wspólnika. Należy podkreślić, iż zgodnie z brzmieniem komentowanego przepisu możliwe jest wyłącznie przeniesienie całokształtu praw i obowiązków przysługujących wspólnikowi z tytułu przynależności do spółki.
Takie ujęcie potwierdza również redakcja art. 55 k.s.h. z której wynika , że w przypadku, gdy wspólnik przeniesie na inna osobę tylko niektóre prawa z tytułu uczestnictwa w spółce, wówczas jego następca prawny nie staje się wspólnikiem i w szczególności nie służy mu uprawnienie do zasięgania informacji o stanie majątku i interesów spółki.
Dopuszczalność rozporządzenia ogółem praw przysługujących wspólnikowi musi wynikać z treści umowy spółki. Pozytywne postanowienie umowy jest pierwszym i podstawowym warunkiem dopuszczalności zbycia ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej. Brak takiego rozstrzygnięcia umownego oznacza, iż przeniesienie to jest niedopuszczalne. Zbycie ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej mimo braku umownego zastrzeżenia skutkuje nieważnością przeprowadzonej transakcji.
Wyrażenie zgody na przeniesienie ogółu praw i obowiązków w umowie spółki nie stanowi wyłącznego wymogu skuteczności transakcji. Paragraf 2 komentowanego artykułu, wymaga by przeniesienie ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej nastąpiło po uzyskaniu pisemnej zgody wszystkich pozostałych wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.
Tym samym, ustawodawca umożliwił wspólnikom znaczący wpływ na zmiany składu osobowego. Zgodę pozostali wspólnicy mogą wyrazić w dowolnej formie, gdyż forma pisemna została zastrzeżona wyłącznie dla celów dowodowych. Przepis ma charakter dyspozytywny, umowa może stanowić, iż dla dokonania transakcji zgoda nie jest wymagana, jak również może przewidywać wymóg zgody określonej osoby bądź wskazywać przymiot nabywcy.
Podstawowym skutkiem dokonania transakcji zbycia ogółu praw i obowiązków wspólnika spółki osobowej jest utrata przez niego członkostwa w tej spółce oraz uzyskanie go przez nabywcę. Na nabywcę przechodzą również zobowiązania występującego wspólnika związane z uczestnictwem w spółce osobowej i zobowiązania tej spółki osobowej. Za wymienione zobowiązania występujący wspólnik i nabywca odpowiadają solidarnie.
Odpowiedzialność wynikająca z przepisu jest bardzo szeroka, bowiem dotyczy dwóch rodzajów odpowiedzialności: związanej z uczestnictwem w spółce i z konkretnym wspólnikiem występującym oraz z innymi zobowiązaniami spółki niewiążącymi się z tym faktem. Jest to odpowiedzialność osobista, nieograniczona, gdy chodzi o zobowiązania spółki, a ograniczona do zobowiązań występującego wspólnika, solidarna występującego i przystępującego oraz subsydiarna.
Czytaj więcej w Money.pl Dodaj wykresy do Twojej strony internetowej