Pojęcie czynu nieuczciwej konkurencji w ramach prowadzenia działalności reklamowej obejmuje szeroki krąg podmiotów odpowiedzialnych za działania sprzeczne z zasadami prawa.
Wynika to z zakresu możliwości zastosowania reklamy w ramach różnej działalności gospodarczej, gdyż nie tylko w interesie przedsiębiorcy danych produktów czy usług jest prezentowanie, emitowanie i kreacja reklam.
Odpowiedzialność w zakresie działalności reklamowej, która narusza lub zagraża interesom innego przedsiębiorcy dotyczy nie tylko przedsiębiorców, ale także agencji reklamowych - które zajmują się tworzeniem odpowiednich treści marketingowych, nadawców telewizyjnych, radiowych, wydawców prasy, a także sprzedawców, którzy w nieuczciwy sposób mogą chcieć pozyskać klientelę za pomocą niewłaściwej reklamy.
W tym miejscu należy przedstawić wybrany zakres roszczeń, których zgodnie z przepisami ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (dalej w tekście uznk) może się domagać podmiot, którego interesy zostały naruszone bądź wyłącznie zagrożone.
| Na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przedsiębiorcy mają prawo występować z roszczeniem w stosunku do tych, którzy dopuścili się czynu nieuczciwej konkurencji. |
| --- |
Katalog roszczeń, ważnych z punktu widzenia przedsiębiorcy zawiera m.in. żądanie:
1) zaniechania niedozwolonych działań,
2) naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych,
3) wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych, czyli na podstawie regulacji Kodeksu Cywilnego.
Ustawodawca w przyjętej regulacji, oprócz uzasadnionych roszczeń strony powodowej, wziął pod uwagę możliwość zagrożenia i naruszenia słusznych interesów podmiotów, którym zarzucono czyn nieuczciwej konkurencji.
ZOBACZ TAKŻE:
Możliwe są sytuacje, w których ktoś w zamiarze osłabienia bądź podważenia pozycji własnego konkurenta, kieruje przeciwko niemu powództwo o naruszenie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. W razie wniesienia oczywiście bezzasadnego powództwa sąd będzie miał prawo, na wniosek niesłusznie pozwanego, nakazać powodowi złożenie jednokrotnego bądź wielokrotnego oświadczenia w odpowiedniej formie i z odpowiednią treścią Jeżeli w takich okolicznościach pozwany poniósłby szkodę, mógłby żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
Roszczenie o zaniechanie niedozwolonych działań
Niewątpliwie podstawą żądania zaniechania niedozwolonych działań jest sytuacja, w której zaistnienie czynu nieuczciwej konkurencji w postaci reklamy jest ewidentne. Działanie zagrażające czy naruszające interesy pewnych podmiotów może zatem polegać na emisji w mediach reklamy naruszającej prawo, a także na prowadzeniu kampanii reklamowej w inny możliwy sposób (rozsyłanie ulotek reklamowych, nagabywanie potencjalnych konsumentów na ulicy w celu nieuczciwego ich pozyskiwania). Dla oceny sądu nie będzie miało znaczenia czy interes powoda został już naruszony, gdyż prawo zapewnia ochronę także wtedy, gdy istnieje jedynie prawdopodobny stan zagrożenia określonego interesu.
| Od żądającego zaniechania niedozwolonego działania wymaga się dokładnego wskazania zachowania naruszającego prawo, by wykluczyć wszelkie co do tego wątpliwości oraz by w jak najmniejszym stopniu ograniczać swobodę działalności gospodarczej z racji konieczności zaniechania określonych zachowań. |
| --- |
Naprawienie wyrządzonej szkody
Przyjmuje się, że do naprawienia wyrządzonej szkody ma zastosowanie regulacja Kodeksu Cywilnego. W związku z tym bierze się pod uwagę wysokość powstałej szkody rzeczywistej jak i utraconych korzyści. Co ważne, istnieje tu solidarna odpowiedzialność osób podejmujących się czynności mających charakter nieuczciwej konkurencji.
| Osoba pozwana odpowie także za działania osób, którym powierzyła wykonanie czynności, chyba że nie ponosi się winy w jej wyborze bądź zleciła wykonanie w tym przypadku reklamy innemu przedsiębiorstwu. Dla orzeczenia tego środka konieczne jest wykazanie winy po stronie potencjalnego reklamodawcy. |
| --- |
Przyjmuje się, że jedyną możliwą formą naprawienia szkody za reklamę sprzeczną z prawem jest zapłata określonej kwoty pieniężnej, która w razie zaistnienia trudności w określeniu wysokości szkody, co w przypadku reklamy jest naturalne, może być ustalona przez ocenę całokształtu okoliczności danej sprawy.
Za podstawę ustalenia szkody można przyjąć czas trwania czynu nieuczciwej konkurencji, zakres i rozmiar działań podjętych przez naruszającego zasady konkurencji. Istotny okaże się również zysk osiągnięty przez sprawcę. Ważnym kryterium, choć trudnym do ustalenia, może okazać się stopień utraty renomy, z powodu dyskredytujących dane przedsiębiorstwo informacji.
Wydanie bezpodstawnie uzyskanych korzyści
Podobnie jak w powyższej sankcji i w tym przypadku konieczne jest zastosowanie przepisów Kodeksu Cywilnego. Ustawodawca uzależnił obowiązek wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści od zaistnienie po stronie reklamującego wzbogacenia, którego wartość może być ustalona na podstawie prawdopodobnych korzyści uzyskanych przez przedsiębiorcę naruszającego prawo.
Przypuszczalnie reklamodawca, który w swojej reklamie opiera się na cudzej renomie, powiela czyjąś kampanię marketingową, uzyskuje niewątpliwą korzyści.
Uwzględniając powyższe, można uznać, że przedsiębiorcy mają szeroki zakres możliwości, które mogą wykorzystać w obronie swojej firmy, wypracowanej renomy. Zagrożenia płynące ze strony reklamodawców, działających wbrew przyjętym regułom, mogą zatem zostać skutecznie stłumione, o ile sposób obrony własnych praw i interesów zostanie odpowiednio przygotowany.
Autorka jest aplikantką radcowską z kancelarii BSO Prawo & Podatki Bramorski Szermach Okorowska