Korpus służby cywilnej stanowią urzędnicy centralnego szczebla, czyli Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, ministerstwa i urzędy centralne, a także przedstawiciele administracji terenowej. Służbą cywilną nie są pracownicy samorządu terytorialnego.
Specyfika służby cywilnej
Służba cywilna to pracownicy (którzy są zatrudnieni na umowie o pracę)
, a także urzędnicy, którzy są mianowani przez Szefa Służby Cywilnej. Członkiem korpusu służby cywilnej są pracownicy, urzędnicy, a także osoby pracujące na wyższych stanowiskach.
Członek korpusu służby cywilnej nie może publicznie manifestować poglądów politycznych. Nie może strajkować ani w podobny sposób zakłócać funkcjonowania urzędu. Nie może też łączyć swojego zatrudnienia z mandatem radnego. Urzędnik mianowany nie może być członkiem partii politycznej ani pełnić jakiejś funkcji w związku zawodowym.
Służba cywilna – jakie warunki trzeba spełniać?
Każdy, kto chce być członkiem służby cywilnej, musi spełnić określone warunki. Musi więc być obywatelem polskim (tu istnieją pewne wyjątki, o czym za chwilę), musi korzystać z pełni praw publicznych. Nie może być skazana wyrokiem za przestępstwo umyślne. Kandydat taki musi też cieszyć się nieposzlakowaną opinią. Katalog jest zamknięty. Znaczy to, że nie można żądać spełnienia innych warunków, a po drugie, jeśli jakiś warunek z listy nie jest spełniony, to nie można zostać członkiem korpusu.
Choć wymogiem jest posiadanie obywatelstwa polskiego, to ustawa o służbie cywilnej daje możliwość podjęcia zatrudnienia przez cudzoziemca. Przepisy pozwalają dyrektorowi generalnemu urzędu, wskazać, że kandydować na konkretne stanowiska mogą ci obywatele, z którymi Polska ma umowy o prawie podjęcia zatrudnienia. Jest tu jednak ważne zastrzeżenie. Cudzoziemiec nie może pracować na stanowisku, które polega na bezpośrednim wykonywaniu władzy publicznej.
Pełnia praw publicznych określona jest poprzez posiadanie czynnego i biernego prawa wyborczego.
Osoba zainteresowana pracą w służbie cywilnej nie może być też skazana prawomocnym wyrokiem. Jeżeli ktoś został skazany za przestępstwo nieumyślne, ma prawo ubiegać o pracę w takich charakterze. Nie można też odmówić pracy kandydatowi, który popełnił jakiekolwiek wykroczenie.
Służba cywilna – kwalifikacje
No i kolejne wymaganie, czyli kwalifikacje. Muszą być zgodne ze stanowiskiem, o które się stara. Musi mieć oczekiwane wykształcenie i wiedzę, a jeśli to jest konieczne to również znajomość języków obcych.
Jeżeli chodzi o obowiązek posiadania nieposzlakowanej opinii, to warto wiedzieć, że to pojęcie nie jest sprecyzowane w prawie. Jest to więc subiektywna ocena. Chodzi jednak o to by osoba, która chce być w służbie cywilnej, powinna być uczciwa, skromna, rzetelna, a także odpowiedzialna za swoje czyny i słowa.
Ustawa o służbie cywilnej wskazuje, że wymogi, o których mowa, muszą obowiązywać taką osobę przez cały czas. Jeśli nie uda się spełnić w którymś momencie jednego z warunków, to nie będzie mogła taka osoba pracować w służbie cywilnej.