Pod koniec sierpnia br. Ministerstwo Finansów przekazało do uzgodnień międzyresortowych oraz uzgodnień z organizacjami przedsiębiorców nowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej.
Proponowane przez ministerstwo zmiany są raczej korzystne dla podatników. W projekcie pojawiają się m.in. postulowane od dawna przez przedsiębiorców tzw. wiążące porozumienia cenowe zawierane pomiędzy podatnikami a administracją podatkową, urzędowa korekta deklaracji - czyli sporządzanie korekty deklaracji bezpośrednio przez organ podatkowy zamiast wzywania podatnika do dokonania korekty, a także rozszerzenie form elektronicznych w kontaktach urząd – podatnik.
Porozumienia cenowe
Projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej wprowadza do tego aktu nowy dział II a pt. „Uznawanie prawidłowości stosowania metody ustalania cen transakcyjnych między podmiotami powiązanymi”.
W nowym dziale projektodawca pozostawia do dyspozycji podatników nową instytucję tzw. uprzednich porozumień cenowych w zakresie metody ustalania cen transferowych z podmiotami powiązanymi.
Mechanizm ten umożliwia zawarcie porozumienia pomiędzy podatnikami (lub grupą powiązanych przedsiębiorstw) a administracją podatkową, w którym oficjalnie uznaje się stosowane przez podatników metody ustalania cen transferowych.
Wprowadzenie takiego rozwiązania ma szczególne znaczenie dla firm powiązanych, dokonujących między sobą wielu transakcji - w szczególności dla dużych międzynarodowych firm planujących swoje inwestycje w Polsce.
Dzięki zawarciu z organami podatkowymi uprzedniego, wiążącego porozumienia cenowego dot. metody ustalania cen transakcyjnych przedsiębiorstwa uzyskają pewność w planowaniu cen transakcyjnych oraz ograniczą ryzyko ewentualnych sporów z organami podatkowymi.
W projekcie znajdziemy 3 rodzaje porozumień:
· porozumienia krajowe – odnoszą się do transakcji pomiędzy krajowymi podmiotami powiązanymi, które nie mają bezpośrednich lub pośrednich powiązań z zagranicznymi firmami/osobami. Porozumienia jednostronne dotyczące transakcji między podmiotami krajowymi projektodawca włącza do właściwości dyrektora izby skarbowej
· porozumienia zagraniczne jednostronne – to porozumienia dotyczące głównie transakcji z zagranicznymi podmiotami powiązanymi zawierane pomiędzy administracją podatkową a firmą/grupą firm powiązanych. Jak czytamy w uzasadnieniu do projektu - porozumienia te powinny umożliwić stosowanie jednolitego rozwiązania w zakresie opodatkowania dla całego kraju (szczególnie, gdy dotyczą kilku firm z różnych województw prowadzących transakcje z zagranicą, a także pomiędzy sobą). Porozumienia te proponuje się przekazać do kompetencji ministra właściwego do spraw finansów publicznych
· porozumienia zagraniczne dwustronne - porozumienia te różnią się od porozumień jednostronnych tym, iż negocjacje odbywają się między władzami dwóch lub więcej krajów - a nie jak w przypadku porozumień jednostronnych - między firmą a władzami danego kraju.
Uznanie prawidłowości stosowania metody ustalania cen transakcyjnych następowało będzie w drodze postanowienia, na które służyć będzie zażalenie. Postanowienie będzie doręczane wszystkim podmiotom powiązanym, a w przypadku porozumień zagranicznych - postanowienie otrzymają również władze podatkowe właściwe dla podmiotów zagranicznych.
Zgodnie z projektem ustawy - okres obowiązywania porozumienia cenowego ustalany byłby indywidualnie, nie dłużej jednak niż na 3 lata.
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych w odniesieniu do projektu omawianej nowelizacji wskazuje, iż zaproponowany termin jest zbyt krótki i postuluje o wydłużenie go do 5 lat. Zdaniem PKPP ograniczyłoby to częstotliwość konieczności zawierania porozumień i związane z tym koszty.
Projekt przewiduje również możliwość zmiany lub uchylenia postanowienia w przypadku zmiany stosunków gospodarczych powodującej rażącą nieaktualność stosowania uznanej w postanowieniu metody ustalania ceny transakcyjnej oraz możliwość jego wygaśnięcia, gdy nie zostały spełnione lub rażąco naruszone warunki porozumienia określone w postanowieniu.
Co najważniejsze – postanowienie stwierdzające wygaśnięcie wywoływałoby skutki prawne od dnia doręczenia postanowienia, którego wygaśnięcie stwierdza.
PKPP nie aprobuje takiego rozwiązania, uznając wsteczną skuteczność wygaśnięcia postanowienia za zaprzeczenie idei ochronnej funkcji takich porozumień. Proponuje się, by wygaśniecie postanowienia miało skutki prawne dopiero od dnia jego stwierdzenia.
Uzyskanie wiążącego uprzedniego porozumienia cenowego wiązałoby się z poniesieniem określonych w projekcie opłat. I tak, wysokość opłaty w zakresie porozumienia krajowego wynosiłaby - 10 tys. zł, porozumienia zagranicznego jednostronnego - 50 tys. zł a porozumienia zagranicznego dwustronnego - 100 tys. zł. Opłaty te będą stanowiły koszt uzyskania przychodów dla celów podatkowych.
Urzędowa korekta deklaracji
Projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej wprowadza spore usprawnienie w procesie korygowania deklaracji, które zawierają błędy lub oczywiste omyłki, bądź zostały wypełnione niezgodnie z ustalonymi wymaganiami.
Obecnie obowiązujące przepisy przewidują, iż w przypadku zaistnienia wspomnianych błędów organ podatkowy zwraca się do składającego deklarację o złożenie niezbędnych wyjaśnień oraz o skorygowanie deklaracji. Podatnik często musi osobiście pofatygować się do urzędu skarbowego by samodzielnie poprawić wadliwą deklarację.
Zgodnie z proponowanym brzmieniem art. 274 – w razie stwierdzenia, iż deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki, bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami – stosownych poprawek lub uzupełnień dokona organ podatkowy, a nie jak dotąd – podatnik.
W kolejnym etapie doręcza się podatnikowi uwierzytelnioną korektę deklaracji wraz z informacją o związanej z korektą deklaracji, zmianie wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty lub zwrotu podatku lub wysokości straty, bądź informację o braku takich zmian.
Jeżeli podatnik nie zgadza się ze sporządzoną w ten sposób korektą – ma prawo złożenia sprzeciwu w terminie 7 dni od dnia doręczenia korekty. Samo wniesienie sprzeciwu od razu anuluje korektę.
Natomiast niewniesienie sprzeciwu w ww. terminie spowoduje, iż dokonana przez urząd skarbowy korekta wywoła takie same skutki prawne, jakie wywołałaby korekta sporządzona przez podatnika.
Opisane zasady stosować się będzie również do deklaracji składanych przez płatników lub inkasentów oraz do załączników do deklaracji.
Elektroniczna korespondencja pod@tkowa
Ministerialny projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej w nowym art. 3a wprowadza generalną zasadę (jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej), iż deklaracje mogą być składane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
Zgodnie z nowelą elektroniczna deklaracja powinna zawierać:
· dane w ustalonym formacie elektronicznym, zawarte we wzorze deklaracji określonym w odrębnych przepisach
· podpis elektroniczny
Szczegółowe zasady sporządzania i przesyłania deklaracji drogą elektroniczną zostaną uregulowane w drodze rozporządzenia. W ten sposób określone zostaną następujące elementy:
· elektroniczny format deklaracji i podań
· sposób przesyłania deklaracji i podań za pomocą środków komunikacji elektronicznej
· szczegółowe wymogi dotyczące podpisu elektronicznego, którym powinna być opatrzona deklaracja lub podanie
· grupy podmiotów obowiązane do składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej
Jak zakłada uzasadnienie do projektu nowelizacji – elektroniczna forma składania deklaracji powinna być obligatoryjna przede wszystkim dla:
· podmiotów pozostających we właściwości naczelników urzędów skarbowych „do obsługi dużych podatników”
· organów administracji państwowej
· banków
· innych instytucji finansowych
· sądów
· notariuszy
· komorników sądowych
czyli podmiotów które przesyłają najwięcej deklaracji i posiadają już certyfikat podpisu elektronicznego (ewentualny koszt certyfikatu nie powinien stanowić dla nich dużego obciążenia) – tzw. „duzi podatnicy”. Do tej grupy zaliczają się także podmioty, które będą zobligowane do posiadania certyfikatu na mocy ustawy o informatyzacji działalności niektórych podmiotów realizujących zadania publiczne.
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych proponuje ograniczenie zakresu podmiotowego obowiązkowego składania deklaracji w formie elektronicznej wyłącznie do dużych przedsiębiorców w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Ponadto, zdaniem PKPP - ustawa powinna przewidywać opcjonalną możliwość składania deklaracji drogą elektroniczną dla zainteresowanych małych i średnich firm.