Co sprawia, iż osoba pracująca w firmie A, na przykład jako specjalista ds. marketingu zarabia znacznie więcej niż osoba na analogicznym stanowisko w firmie B? Odpowiedź na to pytanie można częściowo uzyskać analizując wyniki badań przeprowadzonych przez firmę AG „TEST” Human Resources z Krakowa, na temat rynku wynagrodzeń Polsce.
Badania prowadzone były zarówno w pionach i poziomach organizacyjnych i uwzględniały takie kryteria podziału firm jak: sektor działalności; branża; wielkość zatrudnienia (firmy zatrudniające powyżej i poniżej 200 pracowników); pochodzenie zaangażowanego kapitału (firmy polskie i zagraniczne).
Analiza Raportu potwierdza zaobserwowane już wcześniej zjawisko pogłębiającej się dysproporcji w dochodach Polaków. I tak np. członkowie zarządów badanych firm zarabiali średnio około 10 razy więcej niż pracownicy szeregowi.
Tabela 1 Średnia płaca w poziomach zarządzania
Źródło: Raport Płacowy Jesień 2003, AG „TEST” Human Resources, www.RaportPlacowy.pl
W firmach dużych, zatrudniających powyżej 200 pracowników, zarabia się generalnie lepiej, w porównaniu do firm mniejszych (Tabela 2). Różnice te zauważalne są przede wszystkim w poziomie zarządu i wyższego szczebla zarządzania. Członkowie zarządu w dużej firmie zarabiali średnio o 50% więcej, w przypadku poziomu dyrektorów różnica w poziomie wynagrodzeń kształtowała s ta kształtowała się na poziomie 26%. Wynagrodzenie kierowników małych firm było niższe średnio o 16%, a pracowników szeregowych o 13%. Poziom wynagrodzenia samodzielnych specjalistów kształtował się na podobnym
Tabela 2
Źródło: Raport Płacowy Jesień 2003, AG „TEST” Human Resources, www.RaportPlacowy.pl
Analizując wynagrodzenie w firmach polskich i zagranicznych (Tabela 3) można przyjąć, iż firmy z kapitałem zagranicznym płacą lepiej niż firmy krajowe. Różnice te są jednak najbardziej zauważalne, podobnie jak w przypadku kryterium wielkości zatrudnienia, dla poziomu zarządu i wyższego szczebla zarządzania. Członek zarządu, dyrektor, jak i kierownik w firmie z udziałem kapitału zagranicznego zarabia średnio o 30% więcej niż w z kapitałem polskim. W przypadku pracowników samodzielnych różnica ta kształtuje się na poziomie około 17%. Wynagrodzenie pracowników szeregowych było na podobnym poziomie.
Tabela 3
Źródło: Raport Płacowy Jesień 2003, AG „TEST” Human Resources, www.RaportPlacowy.pl
Uwzględniając kryterium sektora działalności (Tabela 4), można zauważyć, iż wynagrodzenia w handlu na wszystkich poziomach, z wyjątkiem zarządu, kształtowały się na najwyższym poziomie, w usługach natomiast poziom płac był najniższy w porównaniu do pozostałych sektorów.
Największe różnice w zarobkach na poszczególnych poziomach organizacyjnych są zauważalne w przypadku sektora produkcyjnego,. Wynagrodzenie członków zarządu jest przeszło 10-krotnie wyższe niż pracowników szeregowych. W sektorze handlu i usług różnice te kształtują się mniejszym poziomie.
Tabela 4
Źródło: Raport Płacowy Jesień 2003, AG „TEST” Human Resources, www.RaportPlacowy.pl
Podsumowując.
Poziom wynagrodzenia w naszym kraju zależy nie tylko od zajmowanego stanowiska w danej firmie, ale także od jej wielkości, pochodzenie zaangażowanego kapitału lub sektora działalności. To gdzie pracujemy staje się tym ważniejsze, im wyższy szczebel pracowników hierarchii firmy zajmujemy.