Przedsiębiorca, który nie był pewien, do jakiej kategorii statystycznej zaliczyć swój produkt lub usługę zwracał się o opinię do Ośrodka Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi. Jednak w przypadku, gdy opinia była dla niego niekorzystna nie mógł się od niej w żaden sposób odwołać. Urząd Statystyczny nie wydawał bowiem decyzji - w rozumieniu prawa administracyjnego - lecz jedynie orzeczenie, które nie było w żaden sposób źródłem prawa.
Urzędy skarbowe, kontrolując prawidłowość rozliczeń podatkowych, podchodziły do opinii klasyfikacyjnych ambiwalentnie. Zazwyczaj uznawały za wiążące te, które były dla podatników mniej korzystne. Te natomiast, które umożliwiały zastosowanie stawek korzystniejszych bywały w trakcie kontroli podważane.
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie siedmiu sędziów uznał, że opinie GUS to jedynie "akt wiedzy", który nie ma charakteru przepisów ani decyzji. Nie może więc być uważany za wiążący w sprawach podatkowych, jest jedynie jednym z dowodów. Jak uważa Jacek Dobrucki, doradca podatkowy i partner w spółce DMS TAX: "NSA wzmocnił konstytucyjny system źródeł prawa administracyjnego a szczególnie podatkowego, rozstrzygając co można uznawać za źródło prawa."
To jedna strona medalu. Z drugiej jednak scentralizowane opinie łódzkiego GUS zapewniały większą stabilność prawa podatkowego. "GUS wydający takie opinie, jako jedyny posiada szczególną wiedzę w tym zakresie, a wydawane tak opinie powinny dawać rękojmię ich prawidłowości. Jest to tym ważniejsze, że w taki sposób przynajmniej pośrednio możliwe było zapewnienie stabilności interpretacji. Dzięki temu przynajmniej częściowo realizowano jeden z najważniejszych postulatów tj. jego stabilności i pewności stosowania." - mówi Jacek Dobrucki.
KOMENTARZ DLA MONEY.PL: