Czy powstaje obowiązek doliczenia do podatku kwot odliczonych przez rodziców podatnika z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej (poprzednich właścicieli rachunku), w sytuacji gdy oszczędności nie zostaną wydatkowane przez dziecko zgodnie z celami systematycznego oszczędzania ?

sygnatura: I-415-28/03/07

autor: Pierwszy Urząd Skarbowy Łódź-Górna

data: 2007-08-16

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź-Górna, działając na podstawie przepisów art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 kwietnia 2007r.), w związku z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1590) - uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione przez Panią w przesłanym w dniu 27 czerwca 2007r. wniosku w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w Pani indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Zgodnie z art. 14a § 1 cytowanej ustawy Ordynacja podatkowa - ,,stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt (...) na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.

Interpretacja, o której mowa powyżej następuje w drodze postanowienia i dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.

W dniu 27 czerwca 2007r. został przez Panią przesłany wniosek w sprawie udzielenia interpretacji przepisów w Pani indywidualnej sprawie, w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Opisany przez Panią stan faktyczny przedstawia się następująco :

W październiku 2006r. Pani rodzice dokonali na Pani rzecz cesji rachunku oszczędnościowo-kredytowego dot. oszczędzania w kasie mieszkaniowej, w związku z planowanym przez Panią zakupem mieszkania. Zgromadzone na ww. rachunku środki nie zostaną przez Panią wydatkowane zgodnie z celami systematycznego oszczędzania.

Umowa dotycząca systematycznego gromadzenia oszczędności na rachunku oszczędnościowo-kredytowym została zawarta przez Pani rodziców z Bankiem P... S.A. w grudniu 2001r. na okres 60 miesięcy. Rodzice Pani odliczali od podatku 30% kwoty zgromadzonych kwot za okres XII/2001 - IX/2006. Pani natomiast nie korzystała z odliczeń. Pieniądze z rachunku kredytowo-oszczędnościowego wycofała Pani w miesiącu lutym 2007r. Zgromadzone na ww. rachunku środki nie zostaną przez Panią wydatkowane, do końca 2007r., zgodnie z celami systematycznego oszczędzania.

Pani wątpliwości budzi to, czy będzie Pani miała obowiązek doliczyć do podatku należnego za rok 2007 kwoty uprzednio odliczone przez Pani rodziców (poprzednich właścicieli rachunku oszczędnościowo-kredytowego).

Według Pani oceny nie będzie Pani miała obowiązku doliczenia do podatku należnego za rok 2007 uprzednio odliczonych kwot z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej, ponieważ to nie Pani dokonywała odliczania wyżej wymienionych kwot, lecz Pani rodzice.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź-Górna, po sprawdzeniu, że spełnione zostały warunki określone w art. 14a § 1 i 2 cytowanej ustawy Ordynacja podatkowa - udziela poniższej informacji :

Stosownie do art. 27a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002r. - odliczeniu od podatku podlegały poniesione w roku podatkowym wydatki na systematyczne gromadzenie oszczędności wyłącznie na jednym rachunku oszczędnościowo-kredytowym i w jednym banku prowadzącym kasę mieszkaniową, według zasad określonych w odrębnych przepisach.

Ustawą z dnia 21 listopada 2001r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509) została zlikwidowana tzw. duża ulga mieszkaniowa (w tym omawiane odliczenie), z zachowaniem tzw. praw nabytych. W przypadku omawianej ulgi prawa nabyte reguluje art. 4 ust. 3 powołanej powyżej nowelizacji. Z przepisu wynika, że prawo do odliczania wydatków na kontynuację oszczędzania przysługuje na zasadach, jakie obowiązywały w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych do końca 2001r.

Należy zatem przypomnieć, iż ustawa podatkowa przewidywała sytuacje, w których występuje obowiązek zwrócenia przedmiotowej ulgi. Na podstawie art. 27a ust. 13 pkt 4 i pkt 5 wyżej wymienionej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych na systematyczne gromadzenie oszczędności w kasie mieszkaniowej, a następnie:

- wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej, z wyjątkiem gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę

- przeniósł uprawnienia do rachunku oszczędnościowo-kredytowego na rzecz osób trzecich, z wyjątkiem dzieci własnych lub przysposobionych

to zobowiązany był do doliczenia do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, kwot poprzednio odliczonych z tego tytułu.

Doliczenia tego należy dokonać w zeznaniu podatkowym składanym za rok, w którym nastąpiło wycofanie oszczędności lub przeniesienie uprawnień do rachunku. Zasadnicze znaczenie ma w tym zakresie art. 7 ust. 2 cytowanej ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (...), zgodnie z którym banki prowadzące kasy mieszkaniowe są obowiązane sporządzić za rok kalendarzowy, w trzech egzemplarzach, według ustalonego wzoru, imienne informacje w przypadkach, o których mowa w art. 27 ust. 13 pkt 4 i 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2002r.), chyba że podatnik złoży oświadczenie, że wycofane oszczędności nie były odliczone od jego dochodu lub podatku ani od dochodu lub podatku jego rodziców, albo że wycofane oszczędności, po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania, zostaną wydatkowane zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez kasę mieszkaniową. W terminie do dnia 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym banki prowadzące kasy mieszkaniowe przekazują jeden egzemplarz informacji podatnikowi, a drugi egzemplarz urzędowi urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika.

W konsekwencji powyższy przepis jest swoistym zabezpieczeniem wykonania obowiązków przez podatnika wycofującego zgromadzone oszczędności, obowiązanego do dokonania stosownego doliczenia kwot poprzednio odliczonych przez niego lub jego rodziców. W przypadku nie zrealizowania celu systematycznego oszczędzania przez dziecko, które przejęło prawo do rachunku w wyniku cesji, ma zastosowanie art. 27a ust. 13 pkt 4 wyżej wymienionej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nakazujący doliczeni ulgi wykorzystanej przez rodziców.

W momencie przeniesienia prawa do rachunku oszczędnościowo-kredytowego, obowiązek ewentualnego zwrotu ulgi z tytułu systematycznego gromadzenia oszczędności w kasie mieszkaniowej będzie ciążył na dziecku podatnika, które w wyniku cesji "przejmuje" prawa do rachunku oszczędnościowo-kredytowego. Z chwilą dokonania cesji na nim będą ciążyły obowiązki wynikające z posiadania rachunku i będzie ono zobowiązane do wydatkowania zgromadzonych na tym rachunku środków na cele systematycznego oszczędzania. W przeciwnym razie będzie musiało doliczyć w składanym przez siebie zeznaniu podatkowym kwoty faktycznie odliczone przez rodziców z tytułu omawianej ulgi podatkowej.

Reasumując stwierdzić należy, że jeżeli środki zgromadzone na rachunku oszczędnościowo-kredytowym przeniesionym na Pani rzecz przez rodziców wycofane w lutym 2007r. nie zostaną wydatkowane zgodnie z celami systematycznego oszczędzania do końca 2007r. - będzie Pani zobowiązana do doliczenia do podatku należnego za rok 2007 kwot faktycznych odliczeń dokonanych przez Pani rodziców jako poprzednich właścicieli.