Czy w zaistniałym stanie, na gruncie przepisów art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jak również na podstawie art. 3 ust. 1 i 2 ustawy ją zmieniającej w zw. z jej art. 4 ust. 4 podatnik może skorzystać ze zwolnienia o którym mowa w art. 4a ust. 1 znowelizowanej ustawy o podatku od spadków i darowizn?

sygnatura: ITPB1/436-41/07/TJ

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

data: 2008-01-14

Wniosek ORD-IN: [ 1124 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 13 października 2007 r. (data wpływu 29.10.2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zwolnienia podmiotowego - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 października 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie zwolnienia podmiotowego.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 20 listopada 2005 r. zmarła Pana żona. Spadkodawczyni nie pozostawiła testamentu. W trakcie małżeństwa pozostawali Państwo we wspólności majątkowej i nie zawieraliście żadnych umów majątkowych. Jedynymi spadkobiercami po zmarłej jest Pan i Pana syn. Dziedziczą Panowie w częściach równych, po 1/2 masy spadkowej. Po śmierci spadkodawczyni nie składali Panowie oświadczeń w trybie art. 1018 § 2 Kodeksu cywilnego. Ponadto nadmienia Pan, iż w sprawie tej nie toczy się postępowanie o stwierdzenie nabycia spadku oraz, że brak jest prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu jego nabycia przez Pana i Pana syna.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w zaistniałym stanie faktycznym, na gruncie przepisów art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, jak również na podstawie art. 3 ust. 1 i 2 ustawy ją zmieniającej w zw. z jej art. 4 ust. 4 podatnik może skorzystać ze zwolnienia o którym mowa w art. 4a ust. 1 znowelizowanej ustawy o podatku od spadków i darowizn...

Zdaniem Wnioskodawcy w przedstawionym stanie faktycznym zachodzą podstawy do uznania, iż będzie on objęty zwolnieniem, o którym mowa w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 16 listopada 2003 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Swoje stanowisko Wnioskodawca opiera na twierdzeniu, iż w zaistniałej sytuacji nie powstał jeszcze obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn, albowiem nie zostało wydane prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Zdaniem Wnioskodawcy obowiązek taki powstanie dopiero w momencie wydania prawomocnego postanowienia o nabyciu spadku przez niego i jego syna, a ponieważ nastąpi to w dacie obowiązywania przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn ustalonych po zmianach nowelizacyjnych, będzie mógł on skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 4a ust. 1 wskazanej ustawy, wprowadzonego ustawą nowelizującą. Dodatkowo Wnioskodawca podkreśla, iż w związku z tym, że nie złożył oświadczenia o nabyciu spadku, zgodnie z treścią art. 1015 Kodeksu cywilnego nabył go po upływie 6 miesięcy od dnia otwarcia spadku, dzięki czemu wypełnił warunek określony w art. 3 ust. 2, ustawy nowelizującej, tj. nabycia rzeczy po 12 maja 2006 r., uprawniający go do skorzystania ze zwolnienia wprowadzonego przez tę ustawę, a określonego w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. (t. jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 142, poz. 1514 ze zmianami) o podatku od spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego; darowizny, polecenia darczyńcy; zasiedzenia; nieodpłatnego zniesienia współwłasności; zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu oraz nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Stosownie do art. 5 powołanej ustawy, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych, a powstaje on, zgodnie z dyspozycją art. 6 ust. 1 pkt 1, przy nabyciu w drodze dziedziczenia, z chwilą przyjęcia spadku. Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem i jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, to zgodnie z ust. 4 powołanego artykułu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się tego orzeczenia.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 222, poz. 1629) wprowadzono w art. 4a zwolnienie, zgodnie z którym zwolniono od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie miesiąca od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4. W przypadku braku takiego zgłoszenia nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Przepis intertemporalny jakim jest art. 3 ust 1 powołanej ustawy nowelizującej stanowi, że do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie noweli, stosuje się przepisy ustawy wymienionej w art. 1, czyli ustawy o podatku od spadków i darowizn w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizacyjnej czyli przed 1 stycznia 2007 r., z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, nie mających w niniejszej sprawie zastosowania. W szczególności przepis art. 3 ust. 2, który stanowi, iż przepis art. 4 ust. 4 ustawy w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą z dnia 16 listopada 2006 r. odnosi się ściśle do stosowania tego konkretnego przepisu (art. 4 ust. 4). Omówiony przepis przejściowy rozszerza - z mocą wsteczną - zakres podmiotowy nabywców uprawnionych do korzystania ze zwolnień i ulg podatkowych. Takie rozwiązanie pozwala na skorzystanie ze zwolnień i ulg podatkowych (wyłącznie w zakresie, w jakim obowiązywały do 31 grudnia 2006 r.) tym obywatelom państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego, w tym Islandii, Norwegii i Lichtensteinu, którzy nabyli majątek w okresie od 13 maja 2005 r. do 31 grudnia 2006 r., a nie objęły ich przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie zaniechania poboru podatku od spadków i darowizn od niektórych podatników (Dz. U. Nr 73, poz. 506), które wygasło z dniem 31 grudnia 2006 r.

Kwestię daty nabycia spadku regulują przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 94 ze zmianami) Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 922 prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W świetle art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a stosownie do art. 925, spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Pojęcie obowiązku podatkowego ustawodawca zdefiniował w art. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami), zgodnie z którym obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach.

W przedstawionym we wniosku stanie faktycznym podał Pan, że żona zmarła 20 listopada 2005 r. Jak wynika z przepisów prawa cywilnego przytoczonych wyżej, dzień ten jest dniem otwarcia spadku, a co za tym idzie, jest to data, w której nabył Pan wraz z synem masę spadkową pozostawioną przez zmarłą. Fakt ten sprawia, iż do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn zastosowanie mają przepisy ustawy o tym podatku w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2007 r., które nie przewidywały zwolnienia przedmiotowego, określonego w art. 4a ust. 1 ww. ustawy, wprowadzonego nowelizacją z 16 listopada 2006 r. Wydanie przez sąd postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku skutkować będzie jedynie powstaniem po stronie spadkobierców obowiązku podatkowego, czego konsekwencją będzie powstanie zobowiązania podatkowego, czyli wynikającego z obowiązku podatkowego zobowiązania podatnika do zapłacenia podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego. Okoliczność ta nie ma jednak wpływu na możliwość skorzystania ze zwolnienia podmiotowego określonego w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, na co decydujący wpływ ma jak wykazano data nabycia spadku.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.