INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. Nr 8, poz. 749 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z 28 września 2012 r. (data wpływu 2 października 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 2 października 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania otrzymanego wynagrodzenia z tytułu ustanowienia służebności przesyłu.

We wniosku tym przedstawiono następujący stan faktyczny.

Posiada Pan gospodarstwo rolne o powierzchni około 594 ha użytków rolnych.

W dniu 4 marca 2011 r. ze Spółką z o.o. zawarł Pan umowę w formie aktu notarialnego dotyczącą ustanowienia służebności przesyłu.

W art. 2 tej umowy zapisano iż ,,małżonkowie oświadczają, że na nieruchomościach objętych księgami wieczystymi ustanawiają odpłatną i nieograniczoną w czasie służebność przesyłu na rzecz Spółki, która polegać będzie na prawie stałego i niezakłóconego dostępu osób działających w imieniu i na rzecz Spółki do Nieruchomości, w celu wybudowania i eksploatacji wielordzeniowych sieci kablowych energetycznych, komunikacyjnych i teletechnicznych (ITC) oraz na prawie całodobowego, niezakłóconego dostępu do powyższych sieci, w szczególności w celu wykonania czynności związanych z transportem, instalacją, eksploatacją, naprawą, konserwacją, modernizacją i rozbudową sieci oraz urządzeń technicznych. Dodatkowo małżonkowie będą powstrzymywać się od wznoszenia trwałej zabudowy oraz od nasadzenia drzew oraz krzewów w obszarze 2 (dwóch) metrów od linii energetycznej".

Natomiast w art. 4 zapisano " K. Z. działając w imieniu i na rzecz Spółki oświadcza, Spółka z tytułu ustanowienia służebności przesyłu opisanych w niniejszym akcie zobowiązuje się płacić małżonkom na rachunek bankowy przez nich wskazany, wynagrodzenie w kwocie stanowiącej iloczyn rocznej stawki w wysokości 4 zł plus VAT oraz liczby metrów kwadratowych pasa technicznego opisanego w art. 2 niniejszej umowy".

W kwietniu 2012 r. otrzymał Pan i Pana żona PIT-8C, w którym w poz. 34 wpisano: wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu w kwocie 6. 805 zł 80 gr.

Po otrzymaniu PIT-36 zapłacili od wyżej wymienionych kwot podatek dochodowy składając jednocześnie zeznanie podatkowe PIT 36.

W lipcu 2012 r. stwierdził Pan, że niesłusznie zapłacił podatek dochodowy od wynagrodzenia z tytułu służebności przesyłu, więc złożył korektę PIT 36.

Wobec powyższego zadano następujące pytania.

1. Czy jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od kwoty 6.805,80 zł i wykazania w rozliczeniu rocznym PIT 36 za 2011 r. ...
2. Czy dochód ten jest wolny od podatku dochodowego...

Pana zdaniem, wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu na Pana gruncie wchodzącym w skład gospodarstwa rolnego korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis ten stanowi, że wolne od tego podatku są odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód) posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej. Służebność przesyłu jest odmianą służebności gruntowej.

Takie właśnie stanowisko - zdaniem Pana - zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z 22 maja 2012 r. (sygn. akt I SA/Gd 282/12). W uzasadnieniu sąd stwierdził, że (...)służebność przesyłu nie musi mieć na celu zwiększenia użyteczności nieruchomości, a jej wprowadzenie do Kodeksu cywilnego art. 305⁴ było związane z potrzebami gospodarczymi poprzez realizację ważnych celów społeczno-ekonomicznych.

Argumenty te, zdaniem Sądu przemawiają za tym, by służebność przesyłu była zwolniona z PIT. Ponadto w wyrokach z dnia 29 września 2011 r. (sygn. akt II FSK 654/10) oraz z dnia 1 czerwca 2011 r. (sygn. akt II FSK 88/10) Naczelny Sąd Administracyjny również uznał, że służebność przesyłu stanowi rodzaj służebności gruntowej, czyli konieczność udostępnienia własnej działki np. pod drogę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Pana w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Jednakże, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku są odszkodowania wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu:

1. ustanowienia służebności gruntowej,
2. rekultywacji gruntów,
3. szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie

• w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji dotyczących budowy infrastruktury przesyłowej ropy naftowej i produktów rafinacji ropy naftowej oraz budowy urządzeń infrastruktury technicznej, o których mowa w art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603, ze zm.).

Zgodnie z art. 143 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych.

Należy podkreślić, iż przy stosowaniu wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na uwadze przepis art. 84 Konstytucji RP, dotyczący zasady powszechności opodatkowania. Z zasady tej wywieść można regułę, iż wszelkie przepisy dotyczące zwolnień i ulg podatkowych, stanowiące odstępstwo od tej zasady, wymagają ścisłej ich interpretacji, wykluczając jednocześnie jakąkolwiek interpretację rozszerzającą. Dlatego też niedopuszczalne jest uzupełnianie przepisu prawa w drodze interpretacji o treść, której ten przepis nie zawiera.

Służebność gruntowa, uregulowana została w art. 285 ustawy z dnia z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.). Stanowi on, że nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Zgodnie natomiast z art. 305¹ Kodeksu cywilnego nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Z kolei, jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu (art. 305²§ 2 Kodeksu cywilnego).

Powyższe wskazuje, iż służebność przesyłu nie jest tożsama ze służebnością gruntową. Obie służebności są odrębnie uregulowane przepisami Kodeksu cywilnego. Każda z nich jest odrębnym ograniczonym prawem rzeczowym.

Wskazuje na to również układ przestrzenny k.c., tj. dział III Księgi drugiej k.c. został podzielony na trzy rozdziały: Rozdział I. Służebności gruntowe; Rozdział II. Służebności osobiste; Rozdział III. Służebności przesyłu.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że posiada Pan gospodarstwo rolne o powierzchni około 594 ha użytków rolnych.

W dniu 4 marca 2011 r. ze Spółką z o.o. zawarł Pan umowę w formie aktu notarialnego dotyczącą ustanowienia służebności przesyłu.

W art. 2 tej umowy zapisano iż ,,małżonkowie oświadczają, że na nieruchomościach objętych księgami wieczystymi ustanawiają odpłatną i nieograniczoną w czasie służebność przesyłu na rzecz Spółki, która polegać będzie na prawie stałego i niezakłóconego dostępu osób działających w imieniu i na rzecz Spółki do Nieruchomości, w celu wybudowania i eksploatacji wielordzeniowych sieci kablowych energetycznych, komunikacyjnych i teletechnicznych (ITC) oraz na prawie całodobowego, niezakłóconego dostępu do powyższych sieci, w szczególności w celu wykonania czynności związanych z transportem, instalacją, eksploatacją, naprawą, konserwacją, modernizacją i rozbudową sieci oraz urządzeń technicznych. Dodatkowo małżonkowie będą powstrzymywać się od wznoszenia trwalej zabudowy oraz od nasadzenia drzew oraz krzewów w obszarze 2 (dwóch) metrów od linii energetycznej".

Natomiast w art. 4 zapisano " K. Z. działając w imieniu i na rzecz Spółki oświadcza, Spółka z tytułu ustanowienia służebności przesyłu opisanych w niniejszym akcie zobowiązuje się płacić małżonkom na rachunek bankowy przez nich wskazany, wynagrodzenie w kwocie stanowiącej iloczyn rocznej stawki w wysokości 4 zł plus VAT oraz liczby metrów kwadratowych pasa technicznego opisanego w art. 2 niniejszej umowy".

W kwietniu 2012 r. otrzymał Pan i Pana żona PIT-8C, w którym w poz. 34 wpisano: wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu w kwocie 6. 805 zł 80 gr.

Po otrzymaniu PIT-36 zapłacili od wyżej wymienionych kwot podatek dochodowy składając jednocześnie zeznanie podatkowe PIT 36.

W lipcu 2012 r. stwierdził Pan, że niesłusznie zapłacił podatek dochodowy od wynagrodzenia z tytułu służebności przesyłu, więc złożył korektę PIT 36.

Odnosząc się do powyższego, po analizie zacytowanego art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdzić należy, że zwolnieniu określonemu w tym przepisie podlegają tylko odszkodowania wypłacone z tytułu ustanowienia służebności gruntowej, rekultywacji gruntów oraz szkód poniesionych w uprawach rolnych i drzewostanie.

Otrzymane świadczenia w związku z ustanowieniem służebności przesyłu nie stanowi zatem tytułu uprawniającego do zastosowania przedmiotowego zwolnienia. W związku z powyższym uznać należy, iż omawiane zwolnienie nie ma zastosowania w niniejszej sprawie.

Powyższe oznacza, że wypłacone wynagrodzenie stanowi dla Pana przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie bowiem z definicją przychodów z innych źródeł, określoną w art. 20 ust. 1 w brzmieniu obowiązującym w 2011 r., stanowią je w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nieznajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach. Użyty we wskazanym przepisie zwrot "w szczególności" dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy bowiem mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Oznacza to, iż kwota otrzymana z tytułu ustanowienia służebności przesyłu - jako przychód z innych źródeł - podlega opodatkowaniu według skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i powinna zostać wykazana w zeznaniu podatkowym, które należy złożyć we właściwym urzędzie skarbowym, w terminie do dnia 30 kwietnia następnego roku podatkowego, w którym otrzymano ww. wynagrodzenie.

Odnosząc się do wskazanych we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej orzeczeń sądów administracyjnych wskazać należy, iż dotyczą one konkretnych spraw podatników osadzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t. jedn. Dz. U. z 2012, poz. 270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.