Czy obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całego spadku czy poszczególnych części?
sygnatura: PO/436/1/0002/07
autor: Izba Skarbowa w Gdańsku
data: 2007-04-04
| słowa kluczowe: | podatek od spadków i darowizn, spadek |
Decyzja
Na podstawie art. 14 b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.) po rozpatrzeniu zażalenia Pana...... zam. Gdańsk na postanowienie Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dn. 18.01.2007 r. nr IM/436-13/06, udzielającego pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego - w sprawie opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn
Uzasadnienie
Wnioskiem z dn. 25.10.2006r. / uzupełnionym dnia 24.11.2006r./ Pan ...... wystąpił do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu stosowania prawa podatkowego - przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Przedstawiając następujący stan faktyczny :
17 maja 2006r. w Kanadzie zmarł brat mojego ojca .........który zostawił testament w którym ustanowił prawnego Powiernika całego swojego majątku i temu Powiernikowi ten majątek przepisał/.../.04 lipca 2006r. Powiernik majątku /.../ wystąpił do Sądu Najwyższego Stanu Ontario z ?Zawiadomieniem o złożeniu wniosku o wystawienie zaświadczenia o ustanowieniu powiernika majątkowego testamentu?. W tym Zawiadomieniu podano między innymi moją osobę mającą prawo do udziału w podziale majątku. W końcu października 2006 roku Powiernik majątku /.../ przesłała mi czek Banque Royle du Canada na kwotę 25.000 CAD do realizacji w wybranym Banku Czek jest ważny przez 6 miesięcy. Jest to pierwsza rata spadku. Do dnia dzisiejszego Powiernik majątku /.../ nie poinformowała mnie o wysokości całości majątku , ani też kiedy ewentualnie nastąpi jego całkowita realizacja wnioskodawca wystąpił z zapytaniem , czy należy czekać na całkowitą realizację spadku , której termin ani wielkość nie jest znana, czy należy płacić podatek od tego spadku sukcesywnie od faktycznie otrzymanych kwot.
W ocenie podatnika po uzyskaniu całości masy spadkowej będę miał obowiązek podatkowy, zgodnie z obowiązującą ustawą. Swoje stanowisko opieram na piśmie z-cy Dyrektora Departamentu Podatków Lokalnych ...z 2005r. w sprawie powstania obowiązku podatkowego od spadków i darowizn. Pismo to dotyczyło co prawda spadku po zmarłym obywatelu Australii, ale obowiązujące przepisy związane z procedurą w tej sytuacji są wg. mnie identyczne.
Uważam także , że przeliczenie dolarów kanadyjskich na złotówki powinno być wg. średniego kursu NBP z dnia , w którym wpłynęły pieniądze na moje konto bankowe w Polsce.
Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku w postanowieniu z dn.18.01.2007r. nr IM/436-13/06, wydanym na podstawie art. 14 a § 1 i § 4 ustawy z dn. 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.), nie potwierdził stanowiska zaprezentowanego w przedmiotowym wniosku.
Przytaczając zapis art.2 ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn / Dz. U. z 2004r. nr 142, poz.1514 ze zm ? stan prawny na dzień 31.12.2006r./ wskazujący na objęcie zakresem przedmiotowym ustawy nabycia własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą , wymieniony organ podatkowy zakwalifikował zdarzenie opisane we wniosku jako nabycie z polecenia testamentowego.
Tym samym uznał ,iż obowiązek podatkowy powstał - w myśl art.6 ust.1 pkt 2 ustawy - z chwilą wykonania tego polecenia. Skoro w omawianej sprawie , w związku z zapisem testamentowym , Powiernik przesłał wnioskodawcy czek na określoną kwotę, to w dacie otrzymania czeku / październik 2006r. / powstał obowiązek podatkowy. Na ten dzień należy także przyjąć przelicznik PLN według średniego kursu NBP. W przypadku otrzymania kolejnego czeku w sprawie będzie miał zastosowanie tryb dotyczący wznowienia postępowania podatkowego .
W zażaleniu z dn.25.01.2007r. Pan ........podniósł zarzut błędnego określenia daty powstania obowiązku podatkowego. W ocenie w/w powinna to być data realizacji czeku, czyli data wpłynięcia pieniędzy na moje konto , bowiem czek to nie pieniądze na koncie , dopiero po jego realizacji w Banku zmienia się on w wartości pieniężne. Procedura w tym względzie przedstawia się następująco : czek , który otrzymałem w końcu października 2006 roku oddałem do realizacji do Banku PKO S.A..Czek mi za pokwitowaniem zabrano i powiedziano, że jest odsyłany do właściciela , czyli do Banku OF CANADA dla sprawdzenia i przesłania pieniędzy. Cała procedura trwa 3-4 miesiące/.../ Może się zdarzyć też taka sytuacja , że czek przez wystawcę może być w tej procedurze anulowany i trzeba będzie jego realizację rozpocząć na nowo. Dlatego też te okoliczności przemawiają za tym , że za datę powstania obowiązku podatkowego winna być przyjęta data wpłynięcia pieniędzy na moje konto w Banku w Polsce.
Po rozpatrzeniu zażalenia Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku stwierdza, co następuje.
W pierwszej kolejności wskazać należy na zakres przedmiotowy ustawy z dnia 28 lipca 1983r. o podatku od spadków i darowizn / t.j.Dz.U. z 2004r. nr 142, poz.1514 z późn. zm./ , która w art.2 wymienia nabycie w drodze spadku lub zawarcia umowy darowizny przez obywatela polskiego lub mającego miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą. W art.6 ust.1 ustawodawca wskazał zdarzenia , które powodują powstanie obowiązku podatkowego i tak obowiązek podatkowy powstaje :
Z treści zakwestionowanego postanowienia wynika, iż Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku zdarzenie opisane przez Pana ......zakwalifikował jako nabycie z polecenia testamentowego .Wniosek w tej kwestii oparty został na uznaniu powołania do całego spadku Powiernika majątku spadkodawcy.
Tymczasem , w ocenie Dyrektora Izby Skarbowej w Gdańsku, z przedłożonego do wniosku tłumaczenia testamentu wynika, że powołanie do spadku Powiernika Majątku ma na celu administrowanie masą spadkową do czasu przekazania jej spadkobiercom , w tym Panu........Wnioskodawca wraz z trzema innymi osobami został bowiem wskazany jako uprawniony do uzyskania równego udziału w majątku zarówno osobistym jak nieruchomym , wszelkiego typu i rodzaju, gdziekolwiek usytuowanym . Panu .......przysługuje zatem status spadkobiercy . W tym zakresie następuje więc zmiana postanowienia z dnia 18.01.2007r. nr IM/436-13/06 kwalifikującego źródło nabycia środków pieniężnych jako polecenie testamentowe.
Prawidłowe ustalenie źródła nabycia rzeczy lub praw majątkowych jest punktem wyjścia do określenia chwili powstania obowiązku podatkowego. Jak wykazano powyżej w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia jest nią chwila przyjęcia spadku .Na gruncie polskiego prawa /art.1015 , w związku z art.924 ,925 Kodeksu cywilnego/ przyjęcie spadku następuje w ciągu 6 miesięcy od dnia w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania i jest jednoznaczne z jego nabyciem , które następuje z chwilą śmierci spadkodawcy.
Natomiast w omawianej sprawie istotna jest chwila nabycia i przyjęcia masy spadkowej w świetle kanadyjskiego systemu prawnego. W tym miejscu stwierdzić należy , że jeżeli ? jak wynika z wniosku Pana .....- prawo spadkowe obowiązujące w Kanadzie nie zna pojęcia ?przyjęcie spadku? i przewiduje nabycie praw do spadku dopiero w momencie otrzymania całego należnego udziału w masie spadkowej , to należy uznać , że obowiązek podatkowy powstanie w chwili otrzymania przez wnioskodawcę całości odziedziczonego spadku .Tymczasem z pisma z dnia 22.11.2006r. wynika, że powiernik majątku nie poinformował w/w o wysokości całości majątku , ani też kiedy ewentualnie nastąpi jego całkowita realizacja , natomiast kwota 25.000 CAD jest pierwszą ratą spadku.
Przy tym w ocenie tut. organu podatkowego nabycie praw do spadku będzie miało miejsce w momencie wpływu środków pieniężnych na rachunek bankowy spadkodawcy , nie zaś w chwili otrzymania czeku /ów/. Czek jest bowiem pisemnym poleceniem zapłaty skierowanym do banku / trasata/,wystawionym w formie określonej przez prawo. Jakkolwiek jest papierem wartościowym , to jednocześnie stanowi szczególną odmianę przekazu i jak zaznaczył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 08.03.2001r. sygn. akt I CKN 991/00 realizacja czeku , który mając charakter abstrakcyjny , najczęściej ma określoną podstawę gospodarczą - zmierza do wywiązania się wystawcy z zobowiązania/ np. jako forma przekazania przez wykonawcę testamentu równowartości masy spadkowej/.
Z tego względu należy tym samym podzielić stanowisko Pana .........o stosowaniu przelicznika dewiz według kursu z dnia wpływu pieniędzy na rachunek bankowy spadkobiercy.
Biorąc powyższe pod uwagę ? w świetle przedstawionych przez w/w okoliczności faktycznych sprawy - Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku uznał zasadność zmiany postanowienia Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dnia 18.01.2007r. nr IM/436-13/06.