Niekorzystne trendy demograficzne i spore problemy z zapewnieniem godziwej emerytury, powoduje, że od lat rządzący, a także wiele organizacji szukają pomysłu na podniesienie wartości wypłat emerytalnych. Odpowiedzią na te wyzwania mają być Pracownicze Plany Kapitałowe.
Co to jest PPK?
PPK, czyli Pracownicze Programy Kapitałowe, to w największym skrócie, program zbierania oszczędności na emeryturę. Ma on charakter programu powszechnego, co oznacza, że będzie do niego należał każdy pracownik, który ma od 18 do 54 lat i są za niego odprowadzane składki emerytalno-rentowe. PPK nie będzie obejmowało samozatrudnionych, a także rolników i służb mundurowych. Do PPK pracownicy będą zapisywani automatycznie.
Sposób funkcjonowania Pracowniczych Planów Kapitałowych określa ustawa z października 2018 roku. Na jej mocy rząd, Polski Fundusz Rozwoju, organizacje pracodawców i związki zawodowe uruchomiły program PPK. Środki z programu mają napędzać gospodarkę, a także dać dodatkowe środki emerytalne.
Środki na PPK będą odkładane solidarnie przez pracownika i pracodawcę. Staną się po prostu kolejnym pakietem świadczeń pracowniczych. Wybór PPK będzie zależał od pracodawcy. Warto pamiętać, że ustawa zabrania oferowania korzyści majątkowych za to, że firma zmieni instytucję finansową prowadzącą PPK. Obowiązkowa składka na PPK to 1,5 proc. pensji brutto. Będzie też można dodatkowa "odłożyć" pracownikowi kwotę do 2,5 proc. pensji. Wpłat do PPK będą mogły być kosztami uzyskania przychodu.
O wyborze firmy, która będzie zarządzała PPK decyduje pracodawca w porozumieniu z przedstawicielami pracowników. Będzie można wybierać jedynie spośród firm, które będą wpisane do ewidencji PPK.
Umowa PPK będzie obejmowała pracowników zatrudnionych w firmie dłużej niż 3 miesiące. Nie będzie trzeba zawierać pojedynczych umów. Po prostu pracodawca będzie przekazywał listę pracowników wpisanych do PPK.
Kiedy PPK w firmie?
PPK nie będzie wprowadzane od razu. Zależeć ono będzie od tego, ile osób pracuje w danej firmie.
I tak:
Jeśli firma zatrudnia powyżej 250 pracowników, to umowa PPK obowiązuje od 1 lipca 2019 roku, gdy zatrudnia od 50 do 249 od 1 stycznia 2020. Jeśli w firmie pracuje od 20 do 49 pracowników, PPK będzie obowiązywać od1 lipca 2020, a wszystkie pozostałe od 1 stycznia 2021 roku.
PPK nie trzeba będzie organizować w przypadku mikroprzedsiębiorców, gdy firma zatrudnia mniej niż 10 osób, pod warunkiem, że wszyscy pracownicy zadeklarują, że nie chcą przekazywania pieniędzy na PPK, a także w firmach, które mają już Pracowniczy Program Emerytalny ze składkami min. 3,5 proc.
PPK są zasadniczo różne od OFE. Przede wszystkim dlatego, że zgodnie z ustawą środki są od początku własnością uczestnika PPK. Z pieniędzy zgromadzonych w PPK będzie można skorzystać dopiero po ukończeniu 60 lat. Wcześniejsza wypłata będzie możliwa wyłącznie w kilku wyjątkowych sytuacjach. Chodzi o ciężką chorobę (wtedy można będzie wypłacić 25 proc. środków) albo gdy będą stanowić wkład własny. W tym jednak wypadku będzie trzeba te pieniądze zwrócić.