Flotę włoskiego przewoźnika kolejowego tworzą: 241 szybkich pociągów (niektóre rozwijają szybkości do 350 km/h), 800 regionalnych i 600 pociągów towarowych- łącznie prawie 30 tys. lokomotyw, elektrycznych i spalinowych składów pociągów, wagonów pasażerskich i towarowych. Wyposażenie taboru kolejowego w czujniki IoT ma zapewnić pełny wgląd w czasie rzeczywistym w jego stan, co pozwoli zapobiegać awariom oraz umożliwi przeprowadzanie tzw. prewencyjnej konserwacji podzespołów (wtedy, gdy będą tego wymagały). Ma to przynieść setki milionów euro oszczędności związanych z utrzymaniem i obsługą techniczną całej floty kolejowej Trenitalia.
Przewidywanie awarii zanim wystąpi
Począwszy od 2014 r. Trenitalia współpracuje z SAP przy opracowaniu i wdrażaniu dynamicznego modelu konserwacji, opartego na rozwiązaniach SAP Predictive Maintenance oraz platformach do analizy danych z czujników i kontrolerów IoT. Wprowadzane innowacje mają zmniejszyć koszty utrzymania floty kolejowej, a jednocześnie pomóc w zwiększaniu dostępności i niezawodności usług dla pasażerów. Inżynierowie dzięki nim zyskują dostęp w czasie rzeczywistym do danych diagnostycznych oraz potrzebnych do zarządzania taborem, takich jak: liczba pociągów wycofanych z eksploatacji, powiadomienia i alerty o konieczności wykonania prac konserwacyjnych, informacje o stanie technicznym składów znajdujących się na torach czy liczbie pasażerów w pociągach.
Zazwyczaj wagony i lokomotywy są poddawane przeglądom kontrolnym według z góry ustalonych harmonogramów, w razie awarii lub po przebyciu określonych dystansów. Dzięki zainstalowaniu czujników i kontrolerów IoT dokonujących pomiaru naprężeń podzespołów, temperatury w silnikach, napięcia w liniach energetycznych czy stanu hamulców - dotychczasowy model serwisowania lokomotyw i wagonów zmienia się na „warunkową konserwację”. Umożliwi to dokonywanie przeglądów technicznych i napraw z wyprzedzeniem, zanim pojawią się problemy czy wystąpi awaria.
Wykorzystując analizy predykcyjne na platformie SAP Hana, system Trenitalia może przetwarzać w czasie rzeczywistym ogromne ilości danych zbieranych z czujników. Modele predykcyjne tworzone w oparciu o mechanizmy uczenia maszynowego i zintegrowane z systemami biznesowymi, umożliwiają korygowanie harmonogramów serwisowych, co pozwala wyeliminować nieplanowane przestoje. Zintegrowany system wdrażany przez Trenitalia zbiera i przetwarza dane pochodzące z urządzeń takich, jak silniki lokomotyw, akumulatory i hamulce, drzwi, a następnie na ich podstawie informuje o zużyciu poszczególnych części oraz aktualnych wskaźnikach ich wydajności.
Internet rzeczy zmienia rynek transportu i logistyki. Firmy coraz częściej sięgają po inteligentne rozwiązania do zarządzania flotą oraz konserwacji maszyn i pojazdów - mówi Krzysztof Jonak, Poland Country Manager w Intelu. Połączenie ich z siecią pozwala przewidywać usterki i zapobiegać im, unikając kosztownych napraw i przestojów. W przyszłości bardziej efektywną komunikację urządzeń umożliwi sieć 5G, która gwarantować będzie bardzo wysoką prędkość przesyłu danych bez opóźnień - wyjaśnia.
Dane zbierane na torach analizowane w chmurze
Od 500 do 1000 inteligentnych czujników zainstalowanych w każdym pociągu zapewni 8-10 proc. oszczędności w technicznym budżecie włoskiego przewoźnika kolejowego. Sensory te wysyłają około 5000 sygnałów na sekundę, generując ogromne ilości danych, które zasilają system zarządzania ERP. Dane te są przesyłane do 6-terabajtowej bazy danych in-memory, a docelowo, kiedy w 2019 r. projekt IoT zostanie ukończony, będą mogły być przechowywane w chmurowej pamięci masowej mieszczącej rocznie do 1000 TB.
Dane służą do śledzenia, gdzie dokładnie znajduje się pociąg, a także do planowania przeglądów technicznych wtedy, gdy są rzeczywiście potrzebne, a także pozwalają zwiększyć bezpieczeństwo i niezawodność całej floty lokomotyw. Planowane jest utworzenie dynamicznego systemu zarządzania utrzymaniem (DMMS - _ Dynamic Maintenance Management System _), w ramach którego algorytmy uczenia maszynowego zostaną połączone z platformą obliczeniową typu in-memory SAP Hana, mogącą przetwarzać online 24 terabajty danych.
100 mln euro oszczędności rocznie i inne korzyści
Wprowadzane innowacje technologiczne mają przede wszystkim pomóc w zapobieganiu awariom pociągów i niepotrzebnym przestojom taboru kolejowego, jednocześnie optymalizując procesy obsługi pasażerów.
Trenitalia na utrzymanie swojego taboru każdego roku wydaje obecnie około 1,3 mld euro. Choć suma 50 mln euro, które włoski przewoźnik kolejowy wyda na realizowany projekt, może wydawać się dużym kosztem, to według szacunków podanych przez Danilo Gismondi, CIO w Trenitalia, wdrażane rozwiązania IoT pozwolą zaoszczędzić włoskim kolejom między 104 a 130 mln euro rocznie, co stanowi 8-10 proc. oszczędności w rocznym budżecie przeznaczonym na utrzymanie taboru i jego obsługę techniczną. Kolejne oszczędności - w przybliżeniu 10-20 mln euro - to grzywny i kary, których nie trzeba będzie płacić klientom i regulatorom za awarie i opóźnienia pociągów.
Plany Trenitalia na lata 2017-2026 uwzględniają wprowadzanie kolejnych innowacyjnych rozwiązań, w tym: opracowanie specjalnych aplikacji dla pasażerów, stosowanie zaawansowanej analityki oraz zarządzanie danymi GPS.
Pozostałe korzyści z wdrażania rozwiązań IoT i big data:
- ograniczenie nieplanowanej niedostępności pociągów spowodowanej usterkami technicznymi, co daje wzrost ich dostępności o 5-8 proc.,
- redukcja zapasów części zamiennych,
- skrócenie czasu napraw i przeglądów technicznych lokomotyw,
- wgląd w czasie rzeczywistym w stan całego taboru Trenitalia z możliwością powiadamiania na bieżąco o pojawiających się problemach technicznych w każdej lokomotywie zanim nastąpi poważna awaria.
Szefowie Trenitalia podejmując decyzję o wdrażaniu rozwiązań IoT, kierowali się nie tylko chęcią poprawy niezawodności i redukcji kosztów eksploatacji taboru kolejowego, ich celem było także zwiększanie satysfakcji klientów. To ostatnie stanowi bardzo poważne wyzwanie, biorąc pod uwagę to, na jak bardzo konkurencyjnym rynku przewoźnik kolejowy musi obecnie funkcjonować, rywalizując z niskokosztowymi liniami lotniczymi, przewoźnikami autobusowymi czy usługami takimi jak Uber.
Dzięki wyposażeniu swojego taboru w czujniki IoT i podłączeniu ich do Sieci, Trenitalia nie tylko zyskuje oszczędności ponad 100 mln euro rocznie, ale wkracza także w erę Przemysłu 4.0 - zaznaczają szefowie włoskiego przewoźnika kolejowego.
Szukasz porady? Skontaktuj się z ekspertem z Asseco:
+48 22 574 88 23; e-mail: piotr.fabjaniak@assecods.pl