Czy czynności "eksploatacyjne" wykonywane przez wspólnotę mieszkaniową na rzecz właścicieli wyodrębnionych lokali dotyczące pobierania opłat związanych z posiadaniem tytułu prawnego do lokali użytkowych wyłącznie na potrzeby odrębnych lokali z tytułu ogrzewania odrębnych nieruchomości są opodatkowane podatkiem od towarów i usług według stawek właściwych dla poszczególnych czynności lub towarów?
sygnatura: PI/005-20/05/Z/03
autor: Izba Skarbowa w Gdańsku
data: 2005-06-26
| słowa kluczowe: | dostawa, media, podatnik, przedmiot opodatkowania, sprzedaż, usługi, wspólnota mieszkaniowa |
Decyzja
Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku działając na podstawie:
po rozpatrzeniu zażalenia wniesionego pismem z dnia 28 kwietnia 2005r. przez Wspólnotę Budynku Biurowego za pośrednictwem Pełnomocnika, na postanowienie Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku znak DV/443-30/05 z dnia 20 kwietnia 2005r. zawierające pisemną interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych przez wspólnotę mieszkaniową na rzecz jej członków, dotyczących kosztów zarządu i pobierania opłat za media zużywane wyłącznie na potrzeby odrębnych lokali (nieruchomości), odmawia zmiany postanowienia będącego przedmiotem zażalenia.
UZASADNIENIE
Wspólnota Budynku Biurowego, pismem bez znaku i daty (data wpływu do Urzędu Skarbowego - 03.03.2005r.), zwróciła się do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z wnioskiem o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych przez wspólnotę mieszkaniową na rzecz jej członków, dotyczących kosztów zarządu i pobierania opłat za media zużywane wyłącznie na potrzeby odrębnych lokali (nieruchomości).
W złożonym zapytaniu Podatnik wskazał następujący stan faktyczny:
Wspólnota Budynku Biurowego powstała z mocy prawa w dniu 31.12.2001r. i jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Wszystkie wyodrębnione lokale znajdujące się w budynku są lokalami użytkowymi, w których prowadzona jest działalność gospodarcza. Wspólnota dokonuje na rzecz członków wspólnoty (właścicieli wyodrębnionych lokali użytkowych, stanowiących odrębne nieruchomości, wpisane do ksiąg wieczystych) czynności zwykłego zarządu oraz pobiera od członków wspólnoty opłaty za zużyte w wyodrębnionym lokalu media. Opłaty te nie dotyczą utrzymania części wspólnych.
Zdaniem Wnioskodawcy, czynności "eksploatacyjne" wykonywane przez wspólnotę mieszkaniową na rzecz wyodrębnionych lokali użytkowych, dotyczące pobierania opłat związanych z posiadaniem tytułu prawnego do lokali użytkowych tak w zakresie kosztów zarządu, jak i rozliczenia np. mediów zużywanych wyłącznie na potrzeby odrębnych lokali są opodatkowane podatkiem od towarów i usług według stawek właściwych dla poszczególnych czynności lub towarów.
Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku w postanowieniu znak DV/443-30/05 z dnia 20 kwietnia 2005r. stwierdził, iż w nawiązaniu do opisanego stanu faktycznego stanowisko zawarte w przedmiotowym wniosku jest nieprawidłowe. W uzasadnieniu Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku powołując art. 8 ust.1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług stwierdził, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m. in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z zasadą statystyczną zawartą w PKWiU, usługą jest jedynie czynność skierowana na zewnątrz, dla innego podmiotu. W świetle powyższego, czynność pokrycia przez członków Wspólnoty kosztów zarządu nieruchomością wspólną i kosztów związanych z utrzymaniem poszczególnych wyodrębnionych lokali nie jest usługą w rozumieniu klasyfikacji statystycznych, nie stanowi tym samym obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy o podatku VAT. Czynności zarządzania nieruchomością, wykonywane przez zarząd Wspólnoty wyłącznie na jej rzecz i w jej imieniu, czyli dla zaspokojenia własnych potrzeb nie stanowią przedmiotu klasyfikacji statystycznej usług. Wspólnota, czyli jej członkowie, nie dokonują dostawy w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Na rzecz samych siebie (również jeżeli dotyczy to wyodrębnionych lokali, a nie części wspólnej), poprzez zapłatę zaliczek z tytułu kosztów utrzymania własnych lokali (opłaty za wodę, energię, gaz, wywóz nieczystości). Wspólnota dostarczając media swoim członkom nie dokonuje więc odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
Pismem z dnia 28 kwietnia 2005r Wspólnota złożyła zażalenie na powyższe postanowienie Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku wnosząc o jego uchylenie i orzeczenie co do istoty sprawy.
Podatnik nie zgadza się ze stanowiskiem organu podatkowego przedstawionym w zaskarżonym postanowieniu, ponieważ w jego ocenie czynność pobierania przez Wspólnotę wynagrodzenia za m. in. media zużyte przez właścicieli wyodrębnionych lokali na potrzeby związane z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą podlega ustawie o podatku od towarów i usług. Zdaniem Spółki czynność wykonywana przez jeden podmiot (Wspólnotę) na rzecz innego (właściciela lokalu) jest sprzedażą (potocznie odsprzedaż) - Wspólnota zawiera umowy z dostawcami towarów i usług i odsprzedaje je właścicielom wyodrębnionych lokali w części zużytej przez tych właścicieli na potrzeby nie związane z kosztami utrzymania nieruchomości wspólnej. W ocenie Podatnika powyższe czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, co ma odzwierciedlenie w art. 6 ust. 4 VI Dyrektywy.
Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku, po dokonaniu weryfikacji przedmiotowego postanowienia stwierdza co następuje.
Wspólnotę Mieszkaniową tworzy ogół właścicieli, których lokale mieszkaniowe wchodzą w skład określonej nieruchomości. Podstawą prawną funkcjonowania wspólnoty jest ustawa z dnia 24 czerwca 1994r. o własności lokali (Dz. U. Nr 85, poz. 388 ze zm.). Powyższa ustawa określa prawa i obowiązki członków wspólnoty oraz zakres zarządu nieruchomością wspólną. Zgodnie z ustawą właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, a także uczestniczy w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, przez którą rozumie się jedynie grunt oraz część budynku i urządzenia nie służące wyłącznie właścicielom lokali (np. klatki schodowe, parkingi, instalacje energetyczne itd.). Zgodnie z art. 14 ustawy o własności lokali na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się: wydatki na remonty i bieżącą konserwację, opłaty na dostawę energii elektrycznej i cieplnej, gazu i wody w części dotyczącej nieruchomości wspólnej, oraz opłaty za antenę zbiorczą i windę, ubezpieczenia, podatki i inne opłaty publiczno-prawne, chyba, że są pokrywane bezpośrednio przez właścicieli poszczególnych lokali oraz wynagrodzenie członków zarządu lub zarządcy.
Drugi rodzaj wydatków ponoszonych przez właścicieli lokali, to wydatki związane z utrzymaniem własnych lokali, głównie koszty zużytej przez właściciela energii cieplnej oraz wody i wywóz nieczystości.
Ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, zgodnie z art. 18 ust. 1 w/w ustawy może określić sposób zarządu nieruchomością wspólną, albo powierzyć zarząd osobie fizycznej lub prawnej. W zależności od ilości lokali zarządzanie nieruchomością odbywać się może poprzez wybrany zarząd albo według przepisów o współwłasności. W każdym jednak przypadku, zarząd działa w imieniu i na rzecz wspólnoty.
Zarząd Wspólnoty w zakresie dostawy energii cieplnej i wody do poszczególnych lokali bądź części wspólnej nieruchomości zawiera umowy z ich dostawcami. Wspólnota, a więc jej członkowie są nabywcami mediów, które pokrywane są z zaliczek pobieranych od członków wspólnoty zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o własności lokali. Kwoty wpłacane przez członków Wspólnoty na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną, jak i poszczególnych wyodrębnionych lokali stanowią partycypację w kosztach wspólnoty przez jej członków.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W świetle art. 8 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004r., usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych.
Z objaśnień wstępnych do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wynika, iż usługami są określone czynności świadczone przez podmioty gospodarcze na rzecz innych podmiotów (osób fizycznych, jednostek gospodarczych). Zgodnie zatem z zasadą statystyczną zawartą w PKWiU, usługą jest jedynie czynność skierowana na zewnątrz, dla innego podmiotu.
W świetle powyższego, czynność pokrycia przez członków Wspólnoty kosztów zarządu nieruchomością wspólną i kosztów związanych z utrzymaniem poszczególnych wyodrębnionych lokali nie jest usługą w rozumieniu klasyfikacji statystycznych, nie stanowi tym samym obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004r. Czynności zarządzania nieruchomością, wykonywane przez zarząd Wspólnoty wyłącznie na jej rzecz i w jej imieniu, czyli dla zaspokojenia własnych potrzeb nie stanowią przedmiotu klasyfikacji statystycznej usług.
Wspólnota, czyli jej członkowie nie dokonują dostawy w rozumieniu ustawy o VAT na rzecz samych siebie (również jeżeli dotyczy to wyodrębnionych lokali a nie części wspólnej), poprzez zapłatę zaliczek z tytułu kosztów utrzymania własnych lokali (opłaty za ciepłą wodę, dostawy energii, wywóz nieczystości).
Odnosząc się do zarzutu, iż postanowienie Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku znak DV/443-30/05 z dnia 20 kwietnia 2005r. zawierające pisemną interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w sprawie opodatkowania podatkiem od towarów i usług czynności wykonywanych przez wspólnotę mieszkaniową na rzecz jej członków, dotyczących kosztów zarządu i pobierania opłat za media zużywane wyłącznie na potrzeby odrębnych lokali jest nieprawidłowe, podkreślić należy, że Wspólnota dostarczając media swoim członkom nie dokonuje odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1) w/w ustawy. Wspólnota nie wykonuje bowiem usług dla podmiotów spoza wspólnoty, lecz dla samej siebie - jest to tzw. zużycie wewnętrzne członków wspólnoty. Stąd też brak jest uzasadnienia do fakturowania wewnętrznych rozliczeń między wspólnotą a jej członkami. Czynności pobierania zaliczek od właścicieli lokali wyodrębnionych na zakupione media (do części wspólnej nieruchomości oraz wyodrębnionych lokali) nie podlegają ustawie o podatku od towarów i usług. Tak więc, Wspólnota zarówno w części dotyczącej pokrycia kosztów utrzymania nieruchomości dotyczących wyodrębnionych lokali użytkowych jak również w części związanej z nieruchomością wspólną, nie powinna wystawiać faktur VAT na rzecz członków wspólnoty.
Ponieważ w rozliczeniach wewnątrz wspólnoty nie występuje obrót (sprzedaż), tym samym nie można mówić o odsprzedaży mediów i konieczności fakturowania tej czynności fakturą VAT na rzecz właścicieli lokali użytkowych z ponownym naliczeniem podatku VAT.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 w/w ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Powyższa działalność obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art.15 ust. 2).
Wspólnota mieszkaniowa w zakresie czynności zarządzania nieruchomością wspólną i pobierania zaliczek od członków wspólnoty z tytułu dostawy mediów do poszczególnych lokali nie jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług, tym samym nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług wspólnoty mieszkaniowe tworzone na podstawie ustawy o własności lokali mogą być traktowane jako samodzielni podatnicy tego podatku mieszczący się w zakresie innych jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej. Jednakże w takim przypadku wspólnota musi dokonywać czynności podlegające opodatkowaniu na rzecz osób trzecich tj. nie wchodzących w skład wspólnoty. Czynnościami takimi może być np. wynajmowanie lokali lub udostępniania ścian budynku na reklamy.
Zaprezentowane wyżej stanowisko znajduje potwierdzenie w piśmie Ministra Finansów z dnia 23.12.2003r. znak. PP1-811/912/03/JW. dotyczącym rozliczenia w zakresie podatku VAT z tytułu dostaw mediów do lokali znajdujących się w budynkach wspólnot mieszkaniowych.
Dokonując oceny prawidłowości wydanego przez organ pierwszej instancji postanowienia, organ odwoławczy nie będąc związany granicami zarzutów prezentowanych przez stronę, zobligowany z urzędu do oceny, czy organ pierwszej instancji działał na podstawie i w granicach prawa stwierdza, iż w świetle obowiązującej ustawy o podatku od towarów i usług Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku dokonał prawidłowej oceny stanowiska Wnioskującego w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego. Stąd zgodnie z przepisem art. 14 b § 5 pkt 1 Ordynacji podatkowej organ odwoławczy uznając, iż zażalenie Podatnika nie zasługuje na uwzględnienie postanowił jak w sentencji decyzji.
Decyzja niniejsza jest ostateczna w toku instancji.