Czy z tytułu sprzedaży dwóch działek budowlanych należy zapłacić podatek od towarów i usług?

sygnatura: ITPP2/443-856/08/AJ

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

data: 2008-12-10

słowa kluczowe:

działalność rolnicza, dzierżawa, gospodarstwo rolne, grunty, sprzedaż gruntów

Wniosek ORD-IN: [ 1391 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Pani stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 29 października 2008 r. (data wpływu 30 października 2008 r.), uzupełnionym pismem z dnia 18 listopada 2008 r. (data wpływu 19 listopada 2008 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku zapłaty podatku z tytułu sprzedaży działek budowlanych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 października 2008 r. został złożony wniosek, uzupełniony pismem z dnia 18 listopada 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży działek budowlanych.

W przedmiotowym wniosku został przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Będąc w związku małżeńskim, w 1979 r. zakupiła Pani wspólnie z mężem grunt o pow. 1,08 ha, z którego część podzielono w 1991 r. na działki budowlane.

W 2006 r. podzielono wspólny majątek. W wyniku podziału otrzymała Pani między innymi działki budowlane. W akcie notarialnym dotyczącym podziału majątku nie wyceniono poszczególnych nieruchomości, otrzymała Pani większą część. W związku z tym nie otrzymuje Pani alimentów. Obecnie jest Pani po rozwodzie. Od 13 lat jest na emeryturze i zamierza sprzedać dwie działki budowlane.

W piśmie z dnia 18 listopada 2008 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazano, że oprócz części podzielonej na działki otrzymała Pani również dom, ze sprzedaży którego zakupione zostało mieszkanie, oraz samochód Toyotę Corollę rok produkcji 1995, a mąż otrzymał samochód Renault Scenic, rok produkcji 2003. Łączna wartość składników majątkowych nie została podzielona w równych częściach.

Zakupiony w 1979 r. grunt rolny został nabyty w celu prowadzenia gospodarstwa rolnego (warzywa, nasiona), następnie gospodarstwo zostało wydzierżawione. W 1991 r. grunty zostały przekwalifikowane, na wniosek Pani męża, z gruntów rolnych na budowlane - budownictwo mieszkaniowe niskie. Działki zostały podzielone z zamiarem budowy domów dla siebie i dzieci.

Żadnych kroków zmierzających do sprzedaży działek do lipca 2008 r., nie podejmowała Pani. Działki mające być przedmiotem sprzedaży nie są uzbrojone i nie mają dojazdu do drogi, a niedaleko od nich powstaje duże osiedle domków jednorodzinnych. W przeszłości nie kupowała, ani nie sprzedawała Pani żadnych działek. Dwie działki zamierza Pani sprzedać sąsiadom, natomiast resztę (zależnie od wysokości podatków)- poprzez ogłoszenia w prasie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy z tytułu sprzedaży dwóch działek budowlanych należy zapłacić podatek od towarów i usług...

Zdaniem Wnioskodawcy, nie powinna Pani płacić żadnych podatków z tytułu sprzedaży dwóch działek.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary należy rozumieć rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty, o czym stanowi art. 2 pkt 6 ustawy.

Pojęcie ,,podatnik" i ,,działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. Podatnikami są osoby prawne i jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności (art. 15 ust. 1 ustawy). Działalność gospodarcza, w myśl ust. 2 art. 15 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalności osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Prawo podatkowe, w tym również przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, nie zawierają definicji pojęcia ,,zamiar" i w każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo-prawne było prowadzenie działalności gospodarczej. Zgodnie z definicją zawartą we ,,Współczesnym słowniku języka polskiego" (Wydawnictwo Langenscheidt, Warszawa 2007 r.) ,,zamiar" oznacza ,,intencje zrobienia czegoś, zamysł, plan, projekt, chęć". Wobec powyższego istotą zamiaru są intencje, jakie przyświecają dokonywanym czynnością, oraz cel, który dana osoba ma osiągnąć wykonując te czynności. Zatem przez zamiar wykonywania danej czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć, wolę powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonych czynności, składających się na istotę prowadzenia działalności. O kwestii częstotliwości nie decyduje czasookres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat), ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności. Należy przy tym zaznaczyć, że chodzi o czynności noszące znamiona działalności gospodarczej i o podmiot działający w charakterze podatnika.

Z treści wniosku, oraz pisma stanowiącego jego uzupełnienie, wynika, że grunty rolne zostały zakupione z zamiarem prowadzenia małego gospodarstwa rolnego (uprawa warzyw i nasiona), a następnie zostały wydzierżawione.

Zgodnie art. 2 pkt 15 ustawy o podatku od towarów i usług, przez działalności rolniczą rozumie się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro", fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (PKWiU 02.01.13) oraz bambusa (PKWiU 02.01.42-00.11), a także świadczenie usług rolniczych.

Gospodarstwo rolne nabyte z zamiarem prowadzenia działalności rolniczej stanowi przedsiębiorstwo, które służy do prowadzenia działalności gospodarczej.

Wskazać należy, że ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje pojęcia przedsiębiorstwo, dlatego zasadnym wydaje się przyjęcie uregulowań zawartych w innych aktach prawnych. Przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) jest zorganizowanym zespołem składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. W przepisach Kodeksu cywilnego gospodarstwo rolne zostało zdefiniowane odrębnie od przedsiębiorstwa. Zgodnie z art. 55#179; ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.

Biorąc pod uwagę powyższe uregulowania prawne oraz fakt, że działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, obejmuje wszelką działalność, w tym wykonywaną przez rolników, można przyjąć, iż gospodarstwo rolne (pomimo jego odrębnego zdefiniowania w ustawie o podatku od towarów i usług), stanowi podobną do przedsiębiorstwa jednostkę organizacyjną, w ramach której prowadzona jest działalność gospodarcza.

Zgodnie z art. 693 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz. Przedmiotem dzierżawy może być również gospodarstwo rolne, które - jak wykazano wyżej - stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego.

Właściciel gospodarstwa rolnego ma prawo do dysponowania nim jako całością. Gospodarstwo rolne może więc być również przedmiotem dzierżawy.

Skoro dzierżawa jest świadczeniem wzajemnym - umożliwienie korzystania z gospodarstwa i pobierania z niego pożytków po stronie wydzierżawiającego, a po stronie dzierżawcy otrzymywanie umówionego czynszu - to stanowi usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy w rozumieniu art. 7 (...).

Zawarcie umowy dzierżawy, której przedmiotem jest całe gospodarstwo rolne skutkuje tym, że wydzierżawiający wykonuje czynność podlegającą przepisom ustawy, a tym samym jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Fakt dokonania przekwalifikowania działek z rolnych na budowlane (z inicjatywy Pani męża), oraz zamiar umieszczenia w prasie ogłoszenia dotyczącego sprzedaży działek, wskazują, że poczyniono kroki zmierzające do sprzedaży działek z zamiarem dokonywania tych czynności w sposób częstotliwy. Tak więc zostały spełnione przesłanki, by uznać Pani działania jako prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Podkreślić należy, że sprzedając grunty wchodzące w skład gospodarstwa rolnego, które było przedmiotem dzierżawy, nie zbywa Pani majątku osobistego, ale majątek wykorzystywany do wykonywania czynności objętych regulacjami ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z przepisem art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku od towarów i usług, do podatników dokonujących dostaw terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę - niezależnie od wielkości obrotów - nie stosuje się zwolnień podmiotowych, o których mowa w art. 113 ust. 1 i 9 cyt. ustawy.

Dostawa działek, które zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego przeznaczone są pod zabudowę nie może korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ zwolnieniem tym objęta jest tylko dostawa terenów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę.

Analiza treści złożonego wniosku prowadzi do konkluzji, że planowana przez Panią dostawa dwóch działek stanowiących część wydzierżawianego gospodarstwa rolnego przeznaczonych pod zabudowę, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i obowiązkiem zapłaty tego podatku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu datowania interpretacji.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.