Opodatkowanie zbycia udziału w nieruchomości niezabudowanej przez podmiot nie wypełniający definicji podatnika z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

sygnatura: ILPP1/443-869/08-4/MK

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu

data: 2008-12-10

Wniosek ORD-IN: [ 591 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 12 września 2008 r. (data wpływu 15 września 2008 r.) uzupełnionym pismem z dnia 27 listopada 2008 r. (data wpływu 3 grudnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy udziału w nieruchomości niezabudowanej - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 15 września 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania dostawy udziału w nieruchomości niezabudowanej. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 27 listopada 2008 r. o elementy opisu zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. W ubiegłych latach podatkowych Wnioskodawczyni wspólnie ze swoim mężem wypracowała oszczędności, w stosunku do których rozważała dokonanie określonej inwestycji w celu zabezpieczenia ww. środków przed utratą ich wartości, względnie - dokonania korzystnej lokaty kapitału. W powyższym zakresie Wnioskodawczyni działała zatem jak prywatny inwestor (inwestujący środki należące do majątku prywatnego).

Mając na uwadze koniunkturę na rynku nieruchomości (oraz okoliczności wskazujące na tendencję wzrostową wartości nieruchomości), Wnioskodawczyni dokonała inwestycji wypracowanych oszczędności (lokaty kapitału) w wybraną nieruchomość (dalej zwana Inwestycją).

Nieruchomość będąca przedmiotem Inwestycji - położona jest w T - stanowi działkę niezabudowaną o powierzchni 9.700 m² (obręb T, Ż); jedna trzecia działki objęta jest planem miejscowym pod zabudowę mieszkaniową, natomiast w stosunku do pozostałej części działki brak jest planu miejscowego i w tej części stanowi ona grunt rolny.

W maju 2007 r. Wnioskodawczyni nabyła Inwestycję wraz z małżonkiem do majątku wspólnego (tzn. Inwestycja stanowiła współwłasność łączną obojga małżonków). Niemniej, małżonkowie w ramach umowy majątkowej małżeńskiej dokonali wyłączenia Inwestycji z ww. współwłasności łącznej (w drodze małżeńskiej umowy majątkowej), zaś objęli własność Inwestycji w częściach ułamkowych (każdy z małżonków po jednej drugiej). W wyniku powyższego Wnioskodawczyni posiada prawo do udziału w Inwestycji (w jednej drugiej całości).

Wnioskodawczyni zamierza zakończyć inwestycję (lokatę oszczędności) w opisaną nieruchomość (i zrealizować ewentualne zyski z ww. inwestycji). W tym celu Wnioskodawczyni zamierza dokonać odprzedaży posiadanego udziału w ww. nieruchomości na rzecz osoby fizycznej.

Dnia 1 grudnia 2008 r. opisane we wniosku zdarzenie przyszłe uzupełniono o dalsze informacje. W myśl powyższego, Wnioskodawczyni nie jest rolnikiem ryczałtowym, o którym mowa w art. 2 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług. Nie prowadzi działalności gospodarczej jednak, w związku z przedmiotową dostawą udziału w nieruchomości, jest zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Wnioskodawczyni dokonała rejestracji aby zabezpieczyć się w razie negatywnej odpowiedzi na wysłane zapytanie. W przypadku pozytywnej odpowiedzi organu Zainteresowana zamierza się wyrejestrować z podatku VAT. Czynność zbycia udziału w przedmiotowej nieruchomości nastąpi w sposób jednorazowy. Wnioskodawczyni nie dokonywała wcześniej sprzedaży działek (wydzielonych w udziale przedmiotowej nieruchomości) i nie oddawała udziału w dzierżawę, najem lub użyczenie osobom trzecim.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy transakcja sprzedaży nieruchomości - nabytej przez Wnioskodawczynię jako osobę prywatną w celu lokaty oszczędności mającej głównie na celu ochronę zgromadzonego kapitału przed utratą wartości - podlega opodatkowaniu podatkiem VAT...

Zdaniem Wnioskodawczyni, transakcja sprzedaży udziału w nieruchomości - nabytej przez Wnioskodawczynię jako osobę prywatną w celu lokaty oszczędności mającej głównie na celu ochronę ww. oszczędności (nadwyżek kapitału) przed utratą wartości - nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wnioskodawczyni wskazuje, iż na gruncie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (art. 2 pkt 6) jako towary rozumiane są m.in. grunty. Co do zasady, transakcje sprzedaży nieruchomości (w stosunku do której Wnioskodawczyni posiada prawo własności w części ułamkowej), można uznać za przedmiot opodatkowania podatkiem VAT wymieniony w art. 5 ust. 1 ustawy o podatku VAT (tj. za dostawę towarów dokonywaną za wynagrodzeniem na terytorium kraju).

Niemniej - jak argumentuje Wnioskodawczyni - w celu uznania ww. transakcji za podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, czynność powinna zostać dokonana w ramach działalności gospodarczej wykonywanej przez podmiot (tj. Wnioskodawczynię), który w stosunku do danej transakcji będzie występował jako podatnik VAT.

Wnioskodawczyni wskazuje na treść art. 15 ust. 1 ustawy o VAT posiłkując go art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Zainteresowana argumentuje, iż w oparciu o ogólne reguły konstrukcyjne podatku VAT, by daną transakcję uznać za podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT, podmiot wykonujący tę czynność musi wykonywać ją w ramach tzw. profesjonalnego obrotu, czyli działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku VAT. Tak więc wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu przez podmiot nie występujący w danym przypadku w charakterze podatnika - nawet jeśli w stosunku do innych transakcji jest on podatnikiem - pozostaje w opinii Wnioskodawczyni - poza zakresem opodatkowania. Następnie Wnioskodawczyni cytuje art. 15 ust. 2 ustawy o podatku VAT (wskazując na poszczególne terminy w nim zawarte) i odnosi do zapisów znajdujących się w art. 9 ust. 1 Dyrektywy.

Zdaniem Wnioskodawczyni, omawiane przepisy nakazują przyjąć, iż działalnością gospodarczą jest w zasadzie tylko ta aktywność, która wykonywana jest zawodowo, w sposób profesjonalny. Jako profesjonalny obrót ww. przepisy wymieniają działalność producentów, handlowców, usługodawców, włączenie z pozyskiwaniem zasobów naturalnych, rolników a także osób wykonujących wolne zawody. Zatem - jak argumentuje Wnioskodawczyni - dokonanie poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu w zakresie tych czynności za podatnika VAT. Na potrzeby powoływanych argumentów Zainteresowana powołała definicję handlowca zawartą w Słowniku Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006). Ponadto Zainteresowana wskazuje, iż na gruncie wypracowanej doktryny, profesjonalny obrót gospodarczy cechuje się szeregiem faktów, m. in. posiadaniem biura.

Wnioskodawczyni, argumentuje także, iż nabywając przedmiotową Inwestycję działała jako osoba prywatna, która dokonała inwestycji zgromadzonych środków w ramach majątku prywatnego (tj. na własne potrzeby w celu zabezpieczenia ich przed utratą wartości lub też w celu dokonania korzystnej lokaty kapitału). Mając to na względzie argumentuje, iż istotą aktywności Wnioskodawczyni jest wykonywanie prawa własności (do udziału w Inwestycji), związane z jej posiadaniem, a następnie odprzedaż Inwestycji (praw do udziału w ww. nieruchomości). Samo zaś wykonywanie prawa własności nie konstytuuje ,,profesjonalnego obrotu" - działalności gospodarczej, gdyż pozbawione jest immanentnych cech typowych dla profesjonalnego obrotu. Na potrzeby powyższych argumentów Zainteresowana powołuje się na wyroki ETS C-60/90 oraz C-155/94.

Wnioskodawczyni wskazuje także, iż w przedmiocie nabycia udziału w nieruchomości, nie wykazywała zamiaru wykorzystywania w ramach działalności gospodarczej (tj. miała zamiar dysponowania i rozporządzania w ramach swojego majątku prywatnego). Zatem jak argumentuje Wnioskodawczyni, transakcje sprzedaży będą stanowiły jedynie konsekwencję dokonania określonych rozporządzeń majątku prywatnego. Jako potwierdzenie ww. tezy Wnioskodawczyni wskazuje na tezę orzeczenia ETS w sprawie C-291/92 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 października 2007 r. (l FPS 3/07).

Reasumując, Zainteresowana wskazuje, iż dokonała nabycia przedmiotowej Inwestycji do majątku prywatnego i działała jak prywatny inwestor lokujący oszczędności w określone aktywa. Zamiar zaś, z jakim Wnioskodawczyni nabyła Inwestycję, powinien być czynnikiem determinującym charakter późniejszych transakcji sprzedaży nieruchomości wyodrębnionych z Inwestycji (stanowiących zakończenie procesu inwestowania). Wnioskodawczyni nie będzie występowała w stosunku do czynności sprzedaży ww. nieruchomości jako podmiot dokonujący aktywnego obrotu (w szczególności jako handlowiec). Brak profesjonalnego obrotu wynika z istoty ,,działalności" Wnioskodawczyni sprowadzającej się co do zasady do wykonywania prawa własności w stosunku do Inwestycji. W efekcie, planowana transakcja zbycia nieruchomości nie będzie uznawana za działalność gospodarczą, a Wnioskodawczyni za podatnika VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2. eksport towarów;
3. import towarów;
4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Jak stanowi art. 2 pkt 19 cyt. ustawy o VAT, przez rolnika ryczałtowego - rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych;

Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Aby zatem dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik działając w charakterze producenta, handlowca lub usługodawcy, miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary czy usługi zostały nabyte w celu spożytkowania ich do wykonywania tej czynności.

Z zawartego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawczyni wspólnie ze swoim mężem wypracowała oszczędności, które - ze względu na koniunkturę rynkową nieruchomości - postanowiła ulokować w wybraną nieruchomość. Taka lokata kapitału miała zabezpieczyć środki pieniężne przed utratą wartości. Nieruchomość będąca przedmiotem Inwestycji, stanowi działkę niezabudowaną o powierzchni 9.700 m2, gdzie jedna trzecia działki objęta jest planem miejscowym pod zabudowę mieszkaniową, natomiast w stosunku do pozostałej części działki brak jest planu miejscowego (w tej części stanowi ona grunt rolny). W maju 2007 r. Wnioskodawczyni nabyła nieruchomość wraz z małżonkiem do majątku wspólnego (tzn. działka stanowiła współwłasność łączną obojga małżonków). Niemniej, małżonkowie w ramach umowy majątkowej małżeńskiej dokonali wyłączenia nieruchomości z ww. współwłasności łącznej (w drodze małżeńskiej umowy majątkowej), zaś objęli własność Inwestycji w częściach ułamkowych (każdy z małżonków po jednej drugiej). W wyniku powyższego Wnioskodawczyni posiada prawo do udziału w gruncie (w jednej drugiej całości). Wnioskodawczyni zamierza dokonać odprzedaży posiadanego udziału w ww. nieruchomości na rzecz osoby fizycznej. Zainteresowana nie jest rolnikiem ryczałtowym, o którym mowa w art. 2 pkt 19 ustawy o podatku od towarów i usług. Ponadto nie prowadzi działalności gospodarczej. Zainteresowana - ze względu na przedmiotową dostawę udziału w nieruchomości - zarejestrowała się jako podatnik podatku od towarów i usług. Czynność zbycia udziału w przedmiotowej nieruchomości nastąpi w sposób jednorazowy. Wnioskodawczyni nie dokonywała wcześniej sprzedaży działek (wydzielonych w udziale przedmiotowej nieruchomości) i nie oddawała udziału w dzierżawę, najem lub użyczenie osobom trzecim.

Odnosząc powołane przepisy do przedstawionej sytuacji wskazać należy, iż Wnioskodawczyni zbywa udział w nieruchomości niezabudowanej. Nieruchomości (grunty) wyczerpują definicję towarów wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, jednak w przedmiotowej sprawie Wnioskodawczyni nie można uznać za podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ustawy. Nic nie wskazuje na to, aby dokonując sprzedaży udziału w gruncie Zainteresowana działała w charakterze handlowca. Nabycie miało charakter jednorazowej czynności, analogicznie następuje zbycie - nabywcą udziału będzie jedna osoba fizyczna. Wnioskodawczyni nie wypełnia także innej zawartej w art. 15 ust. 2 przesłanki, tj. nie wykonuje działalności gospodarczej jako rolnik ryczałtowy (zdefiniowany w art. 2 pkt 19 cyt. ustawy o VAT).

Dokonana powyżej analiza wskazuje także, iż w przedmiotowej sprawie brak zamiaru dokonywania czynności opodatkowanych w sposób częstotliwy. Zainteresowana nie nabyła zespołu nieruchomości, które następnie w sposób zorganizowany zbywa lecz jeden grunt, który zostanie sprzedany także w sposób jednorazowy. Nadmienić należy, iż Wnioskodawczyni nie dokonywała wcześniej dostaw gruntów, a ten który posiada, nie był wykorzystywany w celach zarobkowych. Zainteresowana nie udostępniała nieruchomości (swego udziału) osobom trzecim na podstawie umów cywilnoprawnych, skutkujących uzyskiwaniem korzyści majątkowych z przedmiotowego gruntu. Kompleksowa analiza sprawy wskazuje, iż w omawianym przypadku brak okoliczności skutkujących uznaniem dostawy udziału w nieruchomości za działalność gospodarczą. Brak takiej przesłanki nie pozwala przyjąć tezy, iż Wnioskodawczyni występuje w związku z dostawą swego udziału w nieruchomości w roli podatnika podatku VAT. Wnioskodawczyni sprzedając udział w nieruchomości korzysta z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, a taka czynność nie oznacza wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Reasumując, jednorazowa dostawa udziału w nieruchomości niezabudowanej w przedmiotowej sprawie nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zainteresowana dokonując sprzedaży przypadającej jej części gruntu nie wypełnia przesłanek działalności gospodarczej, a przez to definicji podatnika zawartych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 powołanej ustawy o podatku od towarów i usług. Stosownie jednak do powołanych definicji ustawowych, każda następna sprzedaż gruntu może skutkować uznaniem jej za działalności gospodarczą, a w konsekwencji podlegać opodatkowaniu.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Referencje