Czy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury nabycia działek, które były w użytkowaniu wieczystym?

sygnatura: ITPP2/443-801/08/RS

autor: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy

data: 2008-11-20

słowa kluczowe:

grunty, nieruchomość zabudowana, odliczenie podatku od towarów i usług, opodatkowanie, użytkowanie wieczyste

Wniosek ORD-IN: [ 1763 kB]

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112 poz. 770), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 10 września 2008r (data wpływu 16 września 2008 r.), uzupełnionym pismami z dni 17 i 31 października 2008 r. (data wpływu 22 października i 5 listopada 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia działek będących w użytkowaniu wieczystym - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 września 2008 r. został złożony wniosek, uzupełniony pismami z dni 17 i 31 października 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia działek będących w użytkowaniu wieczystym.

W przedmiotowym wniosku, oraz w pismach stanowiących jego uzupełnienie, przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniach 8 lipca 1992 r. oraz 7 października 1996 r. Wnioskodawca na podstawie umów o oddanie gruntu w wieczyste użytkowanie, nabył w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą prawo wieczystego użytkowania działek nr 27 i 28/2. Na działkach tych wybudował Pan budynek (sklep) będący Jego własnością, który jest wykorzystywany do prowadzonej działalności opodatkowanej stawką 22%, polegającej na handlu częściami i akcesoriami motoryzacyjnymi. Działki te stanowią inne tereny zabudowane i budowlane. W dniu 21 stycznia 2008 r. złożył Pan wniosek o wyrażenie zgody na nabycie w trybie bezprzetargowym, prawa własności przedmiotowych działek. Dnia 31 lipca 2008 r. zawarto w formie aktu notarialnego umowę cywilnoprawną sprzedaży nieruchomości użytkownikowi wieczystemu (Wnioskodawcy). Właściciel gruntu - Gmina dokonała sprzedaży na zasadach określonych w art. 32 ust. 1, art. 37 ust. 2 pkt 5 oraz art. 69 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r., Nr 261, poz. 2603 ze zm.), oraz uchwały Rady Miasta z dnia 31 stycznia 2007 r. w sprawie określenia zasad gospodarki nieruchomości i stosowania umownych stawek oprocentowania w trybie bezprzetargowym, prawa własności nieruchomości składającej się z działek oznaczonych numerami ewidencyjnymi 27 i 28/2. Na poczet ceny zaliczono kwotę równą wartości prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości określoną na dzień sprzedaży. Przedmiotowa transakcja została udokumentowana fakturą VAT, w której naliczono podatek w wysokości 22% kwoty stanowiącej różnicę między wartością działek określoną przez rzeczoznawcę, a zapłaconą wartością prawa użytkowania wieczystego nieruchomości określoną na dzień sprzedaży. Nabytą nieruchomość przyjęto do ewidencji środków trwałych oraz dokonano obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej nabycie działek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury nabycia działek, które były w użytkowaniu wieczystym...

Zdaniem Wnioskodawcy, zakupione działki nabyte zostały do działalności gospodarczej i wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych i tym samym przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej nabycie prawa własności działek, których Wnioskodawca był użytkownikiem wieczystym. Wątpliwości dotyczą przesłanek ograniczających prawo odliczenia podatku wynikające z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług tj. zakazu odliczenia podatku w sytuacji, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu. W myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podlega m.in. odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju, przez którą - stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Sprzedaż nieruchomości gruntowej jej użytkownikowi wieczystemu jest opodatkowana, gdy spełnione są następujące warunki:

1. podmiot dokonujący dostawy musi być podatnikiem podatku od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzący działalność gospodarczą w zakresie, o którym w ust. 2 tego artykułu - Urząd Miasta na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy, w związku z czynnością sprzedaży przedmiotowej nieruchomości gruntowej na rzecz jej dotychczasowego użytkownika wieczystego, która zgodnie z art. 32 ustawy o gospodarce nieruchomościami ma charakter czynności cywilnoprawnej, jest podatnikiem podatku od towarów i usług,
2. przedmiotem czynności muszą być towary, o których mowa w art. 2 pkt 6 ustawy, tj. nieruchomość gruntowa,
3. czynność musi mieć charakter odpłatny, tj. Urząd Miasta otrzymał w zamian za prawo własności gruntu korzyść majątkową wyrażoną w pieniądzu stanowiąc ekwiwalent tego przysporzenia,
4. w wyniku czynności następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, tj. z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości, wygasły z mocy prawa uprzednio ustanowione prawa użytkowania wieczystego, a na kupującego przechodzą korzyści i obowiązki ponoszenia ciężarów związanych z nabytą własnością nieruchomości gruntowej.

W związku ze spełnieniem ww. warunków czynność sprzedaży nieruchomości gruntowej jej użytkownikowi wieczystemu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i i usług. Tym samym Wnioskodawca uważa, że przysługuje Jemu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury dokumentującej nabycie działek, których był użytkownikiem wieczystym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.), w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższego przepisu wynika, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wyłącznie podatnikowi podatku od towarów i usług i dotyczy podatku naliczonego wynikającego z zakupów towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W myśl postanowień zawartych w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z zapisu § 8 ust. 1 pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970 ze zm.), wynika, że zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zakres przedmiotowy opodatkowania podatkiem od towarów i usług został określony w art. 5 ust. 1 ustawy. Zgodnie z treścią tego przepisu opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju i wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów - w myśl art. 7 ust. 1 powołanej ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Definicję towaru ustawodawca zawarł w art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, który stanowi, iż przez towary należy rozumieć rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm.), nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste, może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu. Z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości gruntowej wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego.

Biorąc pod uwagę treść art. 32 ustawy o gospodarce nieruchomościami, jak i art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, sprzedaż prawa własności działek objętych prawem użytkowania wieczystego stanowi dostawę towarów.

W oparciu o art. 29 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się gruntu. W praktyce oznacza to, iż grunt opodatkowany jest taką stawką podatku od towarów i usług, jak budynek z nim trwale związany i będący przedmiotem dostawy.

Według postanowień zawartych w art. 46 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Takim przepisem szczególnym jest art. 235 § 1 ustawy Kodeks cywilny, w myśl którego budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, które wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

Zatem budynki lub budowle trwale z gruntem związane stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Z uwagi na fakt, iż budynki posadowione na gruncie, o którym mowa w złożonym wniosku, stanowią własność użytkownika wieczystego, na rzecz którego dokonywana jest sprzedaż gruntu, przedmiotem dostawy będzie w istocie jedynie grunt.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Od podatku od towarów i usług - w odniesieniu do gruntów - zwolniona jest dostawa terenów niezabudowanych innych niż budowlane oraz przeznaczonych pod zabudowę (art. 43 ust. 1 pkt 9 powołanej ustawy).

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy, należy stwierdzić, iż w przypadku sprzedaży przez Gminę, którą reprezentuje Urząd, opisanego we wniosku prawa własności gruntów (działki nr 27 i 28/2) na rzecz dotychczasowego ich użytkownika wieczystego, na podstawie umowy cywilnoprawnej, w trybie ustawy o gospodarce nieruchomościami, mamy do czynienia z czynnością podlegającą opodatkowaniu. Z uwagi na fakt, że działki te są - jak wskazał Wnioskodawca - innymi terenami zabudowanymi i budowlanymi, dostawa ich nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Wobec powyższego sprzedaż przedmiotowych działek podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych wg stawki 22 % na podstawie art. 41 ust. 1 ww. ustawy.

Z treści wniosku wynika, że jest Pan podatnikiem podatku od towarów usług i otrzymał fakturę VAT z tytułu kupna przedmiotowej nieruchomości gruntowej. Nabyte działki, związane są z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu Wnioskodawcy, tj. handlem częściami i akcesoriami motoryzacyjnymi, gdyż - jak wskazano we wniosku - wybudował na nich budynek w którym mieści się sklep. Zatem należy uznać, że zostały spełnione przesłanki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy.

W oparciu o przedstawiony we wniosku stan faktyczny i powołane przepisy należy stwierdzić, że przysługuje Panu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zawartego w fakturze dokumentującej nabycie przedmiotowych działek w zakresie, o którym mowa w art. 86 ust.1 ustawy, o ile nie zachodzą inne ograniczenia wynikające z art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - powoduje, iż niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie, ul. Emilii Plater 1, 10-562 Olsztyn po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy Krajowe Biuro Informacji Podatkowej ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.